Ζητώντας να σταματήσει να δηλητηριάζεται το περιβάλλον και η υγεία τους, οι κάτοικοι του Λαγκαδά κλείνουν επ’ αόριστον το ΧΥΤΑ Μαυροράχης, από τη Δευτέρα 16 Φεβρουαρίου. Όπως λένε, ο ΧΥΤΑ λειτουργεί εδώ και επτά χρόνια με σωρεία παραβάσεων την ίδια στιγμή που ο ΦΟΔΣΑ (Φορέας Διαχείρισης Απορριμμάτων), ως διαχειριστής των χρημάτων που πληρώνουν μέσω δημοτικών τελών οι κάτοικοι του Νομού Θεσσαλονίκης, όχι μόνο δεν τα χρησιμοποιεί για τη σωστή διαχείριση των απορριμμάτων, αλλά τα σπαταλά για να πληρώνει τα πρόστιμα που του έχουν επιβληθεί εξαιτίας των παρανομιών στον ΧΥΤΑ. Απαιτώντας τη σωστή λειτουργία και τη διόρθωση των κακοτεχνιών οι κάτοικοι του δήμου Λαγκαδά είναι αποφασισμένοι από τη Δευτέρα να μην επιτρέψουν να πέσουν σκουπίδια στον ΧΥΤΑ Μαυροράχης.
Τον κλείνουν από τη Δευτέρα οι κάτοικοι του Λαγκαδά
Ο ΧΥΤΑ Μαυροράχης κατασκευάστηκε σαν ένα υπερσύχρονο έργο, την ώρα που οι άλλες χώρες είχαν εδώ και χρόνια ΧΥΤΥ. Ένα έργο διαχείρισης απορριμμάτων εξαρχής καταδικασμένο να αποτύχει.
Χωροθετήθηκε με διάτρητες μελέτες από συγκεκριμένες εταιρίες, αγαπημένες του ΦΟΔΣΑ. Τοποθετήθηκε επάνω σε ρέμα σε υπέδαφος με αρτεσιανά νερά και περιοχή με μεγάλες βροχοπτώσεις, μακριά από το κέντρο παραγωγής σκουπιδιών (40 χλμ.) και μέσα σε προστατευόμενη ζώνη Ramsar και δίπλα σε ζώνη Νatura. Μοναδικός γνώμονας, αφενός η εξυπηρέτηση συμφερόντων και αφετέρου η απομάκρυνση των σκουπιδιών, μακριά από την πόλη της Θεσσαλονίκης.
Από την αρχή της λειτουργίας του χρησιμοποιήθηκε σαν όπλο εκβιασμού (8/6/2008 κλείνουν οι Ταγαράδες και ανοίγει ο ΧΥΤΑ Μαυροράχης) κι ας προβλεπόταν δοκιμαστική λειτουργία, κι ας μην ήταν έτοιμος ο βιολογικός, κι ας διαμαρτυρόταν μια ολόκληρη κοινωνία για την άρον-άρον λειτουργία και την προχειρότητα της έναρξης λειτουργίας του ΧΥΤΑ.
Πάντα ο ίδιος εκβιασμός: αν κλείσει ο ΧΥΤΑ Μαυροράχης θα πλημμυρίσει η Θεσσαλονίκη από τα σκουπίδια και θα κινδυνεύει η δημόσια Υγεία – λες και η κοινωνία της Ασσήρου και του Λαγκαδά δεν ανήκουν στη δημόσια Υγεία. Η λειτουργία του ΧΥΤΑ υπήρξε προβληματική από την πρώτη στιγμή. Νοσοκομειακά μολυσματικά, ραδιενεργά και άλλα επικίνδυνα απορρίμματα συσσωρεύονται όλα αυτά τα χρόνια σε μια ωρολογιακή βόμβα που λέγεται ΧΥΤΑ Μαυροράχης. Άραγε, αναρωτήθηκε κανείς υπεύθυνος πού καταλήγουν οι δεκάδες και εκατοντάδες τόνοι επικίνδυνων αποβλήτων από βιομηχανίες και βιοτεχνίες, αφού δεν υπάρχει ΧΥΤΑ επικίνδυνων απορριμμάτων;
Η απάντηση είναι προφανής, αφού ένας μόνο χώρος ταφής υπάρχει στην ενότητα του Νομού Θεσσαλονίκης.
Ευτυχώς κάποιοι δεν εγκατέλειψαν. Συνέχισαν και συνεχίζουν ακόμα να αγωνίζονται κάποιοι γραφικοί ιδεολόγοι που πιστεύουν ότι το να ζουν σε ένα κατάλληλο περιβάλλον είναι αναφαίρετο δικαίωμά τους.
Άρχισαν σιγά-σιγά να ξηλώνουν το παραμύθι του πιο πολυδιαφημισμένου έργου στον τομέα των απορριμμάτων στην Ελλάδα. Έγιναν οι έλεγχοι από τις υπηρεσίες Περιβάλλοντος κι άρχισαν να «πέφτουν» τα πρόστιμα (66.000 ευρώ, 144.000 ευρώ και άλλα που έρχονται), άλλα ουδείς συγκινείται και μάλιστα τη στιγμή που σε καιρό κρίσης ο ΦΟΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας έχει δεχθεί πρόστιμα σε όλους τους ΧΥΤΑ που κατασκεύασε και λειτουργεί. Και γιατί να ανησυχούν, αφού πάλι τα κορόιδα οι πολίτες θα πληρώσουν και αφού υπάρχουν οι δήμαρχοι που θα δώσουν και επιβράβευση στον νυν πρόεδρο για τον τρόπο που διαχειρίζεται τους ΧΥΤΑ, επανεκλέγοντάς τον σε πρόεδρο του ΦΟΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας;
Έτσι φτάσαμε στο σήμερα με έναν ΧΥΤΑ να προκαλεί καθημερινά ανεπανόρθωτες βλάβες στην περιοχή (στραγγίσματα ανεξέλεγκτα, μεθάνιο που δεν συλλέγεται και σκουπίδια που δεν σκεπάζονται σωστά).
Εξαρχής η λειτουργία του ΧΥΤΑ ήταν λάθος, αφού όπως προβλεπόταν θα έπρεπε να λειτουργούν και οι τέσσερις κυψέλες και να εξελίσσονται σε ύψος. Οι υπεύθυνοι, όμως, διάλεξαν άλλο δρόμο. Λειτούργησαν μόνο τις δυο κυψέλες και ενώ έβλεπαν ότι με τους ρυθμούς που γέμιζαν οι κυψέλες ο χρόνος ζωής τους θα ήταν μικρός, δεν φρόντισαν να είναι εγκαίρως έτοιμες και οι επόμενες κυψέλες 3 και 4. Αποτέλεσμα αυτού είναι, σήμερα, στις κυψέλες 1 και 2 να έχει ξεπεραστεί ο όγκος που προβλεπόταν, κατά 55%, και να καταστραφούν τα συστήματα συλλογής του βιοαερίου, αν είχαν τοποθετηθεί κι αυτά όπως προβλεπόταν.
Η κατασκευή των κυψελών 3 και 4, πάλι εξαρχής λάθος. Με μια πρόχειρη μελέτη, κατά τους ισχυρισμούς του εργολάβου, τον έβαλαν να σκάψει βαθύτερα σε μια περιοχή με υπόγεια νερά και να αλλάζει η κλίση των πρανών.
Το αποτέλεσμα: Αρτεσιανά νερά που σταμάτησαν το έργο για 8 μήνες, και ω του θαύματος, πάλι μια μελέτη, μιλάει αόριστα για διαρροές και το έργο συνεχίζεται πάνω σε σαθρά θεμέλια. Η συνέπεια αυτού, οι μεμβράνες, δεν μπορούν να σταθούν σε έδαφος με μεγάλη κλίση και με την υπόγεια υγρασία και σκίζονται. Αφού όμως φρόντισε ο ΦΟΔΣΑ τόσα χρόνια να μην υπάρχει άλλος χώρος υγειονομικής ταφής, ούτε οι κυψέλες να έχουν ξεκινήσει εγκαίρως, κρύβει την ανικανότητά του αυτή και τη μετατρέπει σε όπλο εκβιάζοντας, με ενδεχόμενο κίνδυνο της δημόσιας Υγείας, την αναγκαστική λειτουργία των κυψελών 3 και 4 του ΧΥΤΑ Μαυροράχης, λες και δεν έχει άλλους ΧΥΤΑ στη δικαιοδοσία του (Σέρρες, Κιλκίς, Κατερίνη). Αναγκάζονται έτσι μετά από πιέσεις, να δώσουν έγκριση οι περιβαλλοντικές υπηρεσίες για εναπόθεση απορριμμάτων σε ένα έργο που, άκουσον-άκουσον, παραλαμβάνεται διοικητικά μόνο ένα τμήμα του, μόνο με μακροσκοπικό έλεγχο, δηλαδή με τα μάτια και με επιφύλαξη για ό,τι μόλυνση προκαλέσει.
Με άλλα λόγια, για άλλη μια φορά μας εκβιάζουν και μας κοροϊδεύουν. Φτάνει πια!
Οι καταγγελίες των περιβαλλοντικών συλλόγων περιμένουν για χρόνια τη δικαίωση, παραμένοντας στα ράφια των εισαγγελέων. Μια δικαίωση που όταν θα έρθει εμείς θα έχουμε πεθάνει εξαιτίας της μόλυνσης και της αδιαφορίας των υπεύθυνων και της πολιτείας. Ο μόνος δρόμος, μετωπικός αγώνας μέχρις εσχάτων.
Τελικά, ας μας το πουν οι υπεύθυνοι κοιτώντας μας στα μάτια, και ιδιαίτερα αυτοί που κάποτε φώναζαν μαζί μας, αν οι ζωές των άλλων αξίζουν περισσότερο από τις δικές μας.
Περιβαλλοντικός Σύλλογος Ασσήρου «Φίλοι τη Γης»
