Δεν πάνε και πολύ καλά τα πράγματα για την ολιγαρχία του Περού και τους πάτρωνές της στην Ουάσιγκτον. Ούτε για την «Ντίνα την Ισκαριώτισσα», όπως αποκαλούν πλέον πολλοί Περουβιάνοι την Ντίνα Μπολουάρτε, πρώην αντιπρόεδρο του ανατραπέντος Καστίγιο, που πέρασε στο απέναντι στρατόπεδο και ανέλαβε την προεδρία υπό τα χειροκροτήματα της ακροδεξιάς. Η φτωχολογιά της χώρας, τόσο στις παραγκουπόλεις της πρωτεύουσας Λίμα και άλλων μεγάλων πόλεων, όσο και στην ύπαιθρο, δεν λέει να καταπιεί το πραγματικό πραξικόπημα – σε αντιδιαστολή με αυτό που υποτίθεται διέπραξε ο Καστίγιο*.
Εδώ και δύο εβδομάδες ούτε η δολοφονική καταστολή από στρατό, αστυνομία και παρακρατικούς [βλ. σχετικό πλαίσιο] ούτε η επιβολή στρατιωτικού νόμου έχουν καταφέρει να καταπνίξουν το επίμονο κύμα της λαϊκής οργής. Με διαδηλώσεις, αποκλεισμούς αυτοκινητόδρομων, καταλήψεις αεροδρομίων και δημοσίων κτιρίων και άλλες μορφές πάλης, τα παιδιά ενός κατώτερου θεού αντιμετωπίζουν στωικά τις σφαίρες και εξακολουθούν να κινητοποιούνται. Απαιτούν την παραίτηση της πραξικοπηματικής ντε φάκτο κυβέρνησης, την απελευθέρωση του Καστίγιο, τη διάλυση του Κογκρέσου, την άμεση διενέργεια πρόωρων εκλογών και νέο Σύνταγμα.
Το αντιδραστικό μέτωπο και οι αντίπαλοί του
Ήταν ακριβώς η πρόθεση του κατά τα άλλα μετριοπαθούς προέδρου Καστίγιο να πραγματοποιήσει δημοψήφισμα με το οποίο θα ζητούσε τη λαϊκή έγκριση για την εκλογή Συντακτικής Συνέλευσης, που θα είχε το καθήκον να επεξεργαστεί ένα νέο, δημοκρατικότερο Σύνταγμα (το νυν ισχύον είναι από τα «πέτρινα χρόνια» του Φουτζιμόρι), η οποία έθεσε σε συναγερμό την περουβιάνικη ολιγαρχία και το πολιτικό προσωπικό της. Έτσι συνέκλιναν το διεφθαρμένο Κογκρέσο, η υπερσυντηρητική δικαστική ηγεσία, οι στρατιωτικοί, οι πλούσιοι επιχειρηματίες και τα ΜΜΕ τους, και άρχισαν τη βιομηχανία αποπειρών καθαίρεσης του Καστίγιο.
Στο αντιδραστικό αυτό μέτωπο έσπευσαν να ενταχθούν η έως πρόσφατα αντιπρόεδρος Μπολουάρτε, που ατυχώς είχε επιλεγεί από τον Καστίγιο ως δεξί του χέρι (αυτό δεν ήταν άλλωστε το μοναδικό σφάλμα του…), καθώς και αρκετοί υπουργοί της απερχόμενης κυβέρνησης. Αντιθέτως, το κόμμα του Καστίγιο «Ελεύθερο Περού», καθώς και μια σειρά άλλες αριστερές και ριζοσπαστικές πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις, τάχθηκαν από την πρώτη στιγμή εναντίον της ντε φάκτο κυβέρνησης, καταγγέλλοντάς την ως προσωρινό φύλλο συκής των αντιδραστικών δυνάμεων που οργάνωσαν και στηρίζουν το πραξικόπημα.
Σε αυτές τις δυνάμεις συγκαταλέγονται δημοκρατικά και αριστερά κόμματα, οι ιθαγενιστές «εθνοκασερίστας», συνδικάτα εκπαιδευτικών, αγροτών, εργατών ορυχείων κ.ά., φοιτητικές και μαθητικές ομοσπονδίες, καθώς και το κίνημα MOVADEF, που κατηγορείται ότι αποτελεί μετωπική οργάνωση του εκτός νόμου Κ.Κ. Περού [βλ. σχετικό πλαίσιο]. Τις λαϊκές κινητοποιήσεις στηρίζουν επίσης και μια σειρά περιφερειακές κυβερνήσεις και δημοτικές αρχές.
Στριμωγμένη η «βιτρίνα» του πραξικοπήματος
Η ντε φάκτο πρόεδρος Ντίνα Μπολουάρτε υπέκυψε μεν στις οδηγίες της ολιγαρχίας για «δυναμική αντιμετώπιση της ανταρσίας», αλλά ταυτόχρονα επιχείρησε και τον κατευνασμό των διαδηλωτών μέσω υποσχέσεων για σχετική επίσπευση των βουλευτικών εκλογών, προτείνοντας τη διεξαγωγή τους σε ένα χρόνο, δηλαδή τον Δεκέμβριο του 2023. Αδειάστηκε όμως από το Κογκρέσο, που απέρριψε την πρόταση της Μπολουάρτε, απηχώντας τη βούληση της περουβιάνικης άρχουσας τάξης και των εξωχώριων υποστηρικτών της να ξεμπερδέψουν μια και καλή με την υπόθεση Καστίγιο.
Βέβαια στην απόρριψη έπαιξε ρόλο και η επιθυμία των βουλευτών να παρατείνουν όσο γίνεται την κερδοφόρα θητεία τους, αφού γνωρίζουν καλά ότι πολλοί εξ αυτών δεν θα επανεκλεγούν. Την «ουρανοκατέβατη» θητεία της θέλει βέβαια να παρατείνει και η ίδια η Μπολουάρτε. Γι’ αυτό και συμβιβάστηκε με το γεγονός ότι, πλέον, το μοναδικό «επιχείρημα» που διαθέτει είναι οι σφαίρες… Το μέλλον της ντε φάκτο προέδρου γίνεται ακόμη πιο σκοτεινό δεδομένου ότι μια σειρά λατινοαμερικάνικες χώρες (μεταξύ αυτών και «βαριές» περιπτώσεις, όπως το Μεξικό και η Αργεντινή) δεν την αναγνωρίζουν ως νόμιμη πρόεδρο.
Τι σηματοδοτεί η απέλαση του Μεξικανού πρέσβη
Είναι χαρακτηριστικό της όξυνσης των σχέσεων της πραξικοπηματικής περουβιάνικης κυβέρνησης με αυτές τις χώρες η απόφασή της, την Τρίτη, να θεωρήσει persona non grata τον πρέσβη του Μεξικού Πάμπλο Μονρόι και να του ζητήσει να εγκαταλείψει εντός 72 ωρών το Περού. Αιτία είναι η άρνηση του Μεξικού να αναγνωρίσει την ντε φάκτο κυβέρνηση. Πέραν του Μεξικού και της Αργεντινής, η Κολομβία, η Βολιβία, η Κούβα, η Βενεζουέλα και η Νικαράγουα συγκαταλέγονται στις χώρες που εξακολουθούν να αναγνωρίζουν ως νόμιμο πρόεδρο τον Πέντρο Καστίγιο. Αντίθετα, οι ΗΠΑ και ο Καναδάς (αλλά και η Χιλή, με πρόεδρο τον «προοδευτικό» και φέρελπι νέο Γκαμπριέλ Μπόριτς!) έσπευσαν να αναγνωρίσουν την κυβέρνηση Μπολουάρτε.
Αυτή η κατάσταση δείχνει τη δυναμική των λαϊκών κινητοποιήσεων: δεν είναι πολλοί αυτοί που ποντάρουν στη μακροημέρευση του πραξικοπήματος και των πρωτεργατών του. Εξάλλου είναι σχετικά πρόσφατη και η αντίστοιχη βολιβιάνικη περίπτωση… Η πεισματική αντίσταση της φτωχολογιάς αποδεικνύεται άξιο αντίβαρο στο ολιγαρχικό μπλοκ, παρόλο που «αντικειμενικά» οι συσχετισμοί είναι αρνητικοί για το λαϊκό στρατόπεδο. Το μέλλον του επί δεκαετίες ταλαιπωρημένου από αυταρχικές εξουσίες Περού παραμένει, έτσι, άδηλο. Αλλά μια φράση που έρχεται από παλιά, μια φράση του Σιμόν Μπολίβαρ, στοιχειώνει τους νυν κυβερνώντες: «Καταραμένος είναι αυτός που σηκώνει το όπλο του και το στρέφει εναντίον του λαού του».
* Το πραγματικό πραξικόπημα στο Περού (φύλλο 617).
Δολοφονική καταστολή
► Σε 28 νεκρούς, μεταξύ των οποίων πολλοί ανήλικοι, ανέρχεται μέχρι στιγμής ο επίσημος απολογισμός του λαϊκού ξεσηκωμού στο Περού (την Τρίτη 20/12 οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατέγραφαν 37 νεκρούς). Περίπου 450 είναι οι σοβαρά τραυματισμένοι (πολλοί εξ αυτών από πραγματικά πυρά) και εκατοντάδες οι συλληφθέντες. Ο ακριβής αριθμός των τελευταίων είναι άγνωστος, καθώς πολλοί συλληφθέντες δεν δηλώνονται και απλώς «εξαφανίζονται» (για πάνω από 50 «εξαφανισμένους» μιλούσαν την Τρίτη οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων).
► Η αγριότητα της καταστολής οδήγησε την Εθνική Συντονίστρια για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα να καταγγείλει ότι «η κυβέρνηση τίθεται εκτός εθνικού και διεθνούς ρυθμιστικού πλαισίου» όσο αφορά την αντιμετώπιση των διαδηλώσεων. Για να στηρίξει τις κατηγορίες της, έφερε ως παράδειγμα τους θανάτους και τραυματισμούς διαδηλωτών είτε από απευθείας ρίψη κάνιστρων δακρυγόνων επάνω σε διαδηλωτές, είτε από πραγματικά πυρά, ακόμη και από πολυβόλα. Ακόμη και η ανεξάρτητη κρατική αρχή του Εθνικού Διαμεσολαβητή δήλωσε ότι η καταστολή των διαδηλώσεων δεν συμμορφώνεται «με τις παραμέτρους που ορίζουν οι υφιστάμενοι κανόνες και τα πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα»…
► Από την πλευρά της και η Διεθνής Αμνηστία κάλεσε την ντε φάκτο κυβέρνηση σε αυτοσυγκράτηση, δηλώνοντας: «Οι αρχές πρέπει να τερματίσουν τη χρήση ακραίας βίας εναντίον των διαδηλωτών και να εγγυηθούν το δικαίωμά τους να διαμαρτύρονται ειρηνικά». Η Διεθνής Αμνηστία επίσης επιβεβαίωσε και καταδίκασε τη ρίψη δακρυγόνων απευθείας πάνω στους διαδηλωτές, καθώς και τη χρήση πυροβόλων όπλων.
► Ο Τσέχος διπλωμάτης Γιαν Τζαράμπ, ύπατος αρμοστής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Νότια Αμερική, ζήτησε από την κυβέρνηση Μπολουάρτε να θέσει τέλος στην «έκνομη πρακτική διείσδυσης μυστικών αστυνομικών στις διαδηλώσεις και στην πραγματοποίηση αυθαίρετων [και αδήλωτων] συλλήψεων από αυτούς».
► Επιπλέον, η περιφερειακή κυβέρνηση του Αγιακούτσο, όπου σημειώνονται άγριες συγκρούσεις των διαδηλωτών με τις δυνάμεις καταστολής, σε ανακοίνωσή της αυτήν την εβδομάδα καταγγέλλει την ντε φάκτο πρόεδρο Μπολουάρτε και τους υπουργούς Εσωτερικών και Άμυνας ως «υπεύθυνους για τους νεκρούς και τους τραυματίες» και ζητά την παραίτησή τους. Ζητά επίσης «την άμεση παύση της χρήσης πυροβόλων όπλων από τις ένοπλες δυνάμεις και την αστυνομία εναντίον των συμπολιτών μας».
► Υπό την πίεση της λαϊκής κατακραυγής για τη δολοφονική καταστολή παραιτήθηκαν αργά τη νύχτα της περασμένης Παρασκευής οι υπουργοί Παιδείας και Πολιτισμού, με τον τελευταίο, τον Χαΐρ Πέρεζ, να σημειώνει στην επιστολή παραίτησής του προς την Μπολουάρτε: «Τα δυσάρεστα γεγονότα στη χώρα, που είχαν ως αποτέλεσμα την ανεπανόρθωτη απώλεια αδελφών συμπολιτών, καθιστούν αδύνατη την παραμονή μου στην κυβέρνησή σας».
Φυσικά, βοά η συνένοχη σιωπή για τα όσα συμβαίνουν στο Περού από τους συνήθεις Δυτικούς αμύντορες των, προφανώς ισχυόντων κατά περίπτωση, ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
«Αυτά είναι τα μαύρα σπλάχνα των πραξικοπηματιών»
Το 2009 ιδρύθηκε στο Περού το MOVADEF (Κίνημα για την Αμνηστία και τα Θεμελιώδη Δικαιώματα), το οποίο δεν αναγνωρίστηκε ως πολιτικό κόμμα: το βαθύ κράτος το θεώρησε «βιτρίνα των μαοϊκών τρομοκρατών», και καταδιώκει ανηλεώς τα στελέχη του… Παρ’ όλα αυτά το MOVADEF συμμετέχει δραστήρια στους πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες, και τώρα στο κίνημα ενάντια στην ντε φάκτο κυβέρνηση. Σε ανακοίνωσή του μετά την ανατροπή του Καστίγιο, το MOVADEF τονίζει:
«Βαθαίνει η ολόπλευρη κρίση στη χώρα μας, αποκαλύπτοντας όλο και περισσότερο την αποσύνθεση του εκμεταλλευτικού, διεφθαρμένου και αστυνομικού κράτους, ενώ η νομοθετική εξουσία, που ελέγχεται από την ακροδεξιά, είναι μία από τις πιο απαξιωμένες και αποκηρυγμένες από τον περουβιανό λαό. Ο φουτζιμορισμός δεν αποδέχθηκε την ήττα του στις τελευταίες εκλογές. Αυτός και οι ακροδεξιοί ομοϊδεάτες του είναι οι κύριοι υπεύθυνοι:
– για την πολιτική αστάθεια που βιώνει η χώρα μας εδώ και πέντε χρόνια,
– για το γεγονός ότι σε λιγότερο από έξι χρόνια η χώρα μας είχε έξι προέδρους,
– για το γεγονός ότι από τους πέντε τελευταίους προέδρους, μόνο ένας έχει εκλεγεί με λαϊκή ψήφο.
Αυτή η πραγματικότητα επιβεβαιώνει ότι σήμερα περισσότερο από χθες είναι αναγκαίος ο εκδημοκρατισμός της περουβιάνικης κοινωνίας. Η απόρριψη του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού και η κραυγή για αλλαγή δυναμώνουν, κι έχουν την πιο ξεκάθαρη έκφρασή τους στους λαϊκούς αγώνες για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων, καθώς και των φυσικών μας πόρων, που έχουν βγει στο σφυρί από τους διεφθαρμένους οι οποίοι ελέγχουν σήμερα το Κογκρέσο. Αυτούς που, υπό την προστασία του ισχύοντος Συντάγματος, έχουν ξεπουλήσει τους φυσικούς μας πόρους. Συνεπώς, απαιτείται ένα νέο Σύνταγμα που:
– θα εγγυάται το σεβασμό της κυριαρχίας του έθνους μας,
– θα προστατεύει τους φυσικούς μας πόρους,
– θα θέτει τις νομικές βάσεις για την ανάπτυξη του έθνους και θα προστατεύει τα οικονομικά, πολιτικά, κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα του προλεταριάτου και του λαού…
Όταν βρέθηκαν αντιμέτωποι με τον θρίαμβο του δάσκαλου Πέντρο Καστίγιο, ενός τέκνου του λαού, πρώτα αγνόησαν τα αποτελέσματα, κι έπειτα κατέστρωσαν ένα σχέδιο απονομιμοποίησής του, επιδιώκοντας ταυτόχρονα να αποτρέψουν το αίτημα για νέο Σύνταγμα. Η υπονόμευση και το μποϊκοτάζ στηρίχτηκαν στην πλειοψηφία των ΜΜΕ, που βρίσκονταν στα χέρια των μεγάλων οικονομικών ομίλων και αρχικά καταλόγιζαν στον Καστίγιο μια ανύπαρκτη σχέση με το κίνημά μας. Έπειτα επινόησαν μια υποτιθέμενη εγκληματική οργάνωση με επικεφαλής τον πρόεδρο για να τον απαξιώσουν.
Κατά τη διάρκεια των 16 μηνών που ο Πέντρο Καστίγιο ήταν πρόεδρος, δεν πέρασε ούτε μια μέρα που να μην υποστεί την επίθεση των εδραιωμένων στο Κογκρέσο πραξικοπηματικών κύκλων. Οι πιο ξεπουλημένοι εξ αυτών υπέβαλαν δύο προτάσεις μομφής, και την παραληρηματική κατηγορία της δήθεν “προδοσίας” κατά της χώρας. Όταν απέτυχαν, υπέβαλαν και τρίτη πρόταση μομφής, κρατώντας ως ρεζέρβα και την αίτηση «προσωρινής παύσης» του προέδρου.
Η αντίδραση του Καστίγιο ήταν ένα μέτρο για να υπερασπιστεί την κυβέρνηση που εξέλεξε ο λαός από το επικείμενο ακροδεξιό πραξικόπημα. Όμως δεν μπόρεσε να το εφαρμόσει διότι, όπως γνωρίζουμε, το πραγματικό εκλογικό σώμα στη χώρα μας είναι οι ένοπλες δυνάμεις και οι μεγάλοι όμιλοι οικονομικής εξουσίας. Αυτοί, μέσω των εκπροσώπων τους στο Κογκρέσο και με την ενεργό συμμετοχή της Εισαγγελίας, των ΜΜΕ και τομέων της αστυνομίας, προετοίμαζαν πραξικόπημα από την αρχή της διακυβέρνησης του Πέντρο Καστίγιο, και τελικά το εκτέλεσαν…
Χαιρετίζουμε τους αγώνες που διεξάγει ο περουβιανός λαός για την υπεράσπιση της ψήφου του, που ήταν ψήφος υπέρ της αλλαγής, και κατά της νεοφιλελεύθερης καπιταλιστικής καταπίεσης και εκμετάλλευσης. Ήταν ψήφος για τον αναγκαίο εκδημοκρατισμό της περουβιανής κοινωνίας, περιλαμβανομένου ενός νέου Συντάγματος το οποίο θα κατοχυρώνει τα οικονομικά, πολιτικά, κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα του προλεταριάτου και του περουβιανού λαού.
Η χώρα μας δεν μπορεί να συνεχίσει να σέρνεται μέσα σε μια μόνιμη πολιτική κρίση. Αλλά και δεν είναι δυνατόν να την ξεπεράσουμε όσο αυτές οι διεφθαρμένες, αντιδημοκρατικές, αντιπατριωτικές, αντιλαϊκές, πραξικοπηματικές δυνάμεις ελέγχουν τη νομοθετική εξουσία. Επομένως, συμφωνούμε με το αίτημα να κλείσει το Κογκρέσο και να προκηρυχθούν άμεσα εκλογές.
Σε αυτές τις συνθήκες, απελπισμένοι μπροστά στην αυξανόμενη λαϊκή αντίδραση, οι φιλοπραξικοπηματικοί τομείς επιζητούν αιματοχυσία. Ήταν χαρακτηριστικό το δημόσιο αίτημα του φασίστα μαθητευόμενου δημοσιογράφου Φίλιπ Μπάτερς, που ζήτησε μια σφαίρα στο κεφάλι κάθε διαδηλωτή! Αυτά είναι τα μαύρα σπλάχνα των πραξικοπηματιών…
Κάτω το πραξικόπημα της διεφθαρμένης ακροδεξιάς!
Εκλογές και Συντακτική Συνέλευση, τώρα!
Νέο Σύνταγμα, με τον λαό και για τον λαό!
Λευτεριά στον Πέντρο Καστίγιο!
Πάντα με τον λαό και μέσα στους αγώνες του!»
