του Γιάννη Ραχιώτη
Το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών, όπως και το Brexit, με κριτήριο τις δημοσκοπήσεις ήταν έκπληξη. Πρέπει, όμως, να παραδεχθούμε ότι οι δημοσκοπήσεις δεν ήταν στημένες αφού και οι εταιρείες που εργάστηκαν για την άλλη όχθη δεν έκαναν διαφορετικές προγνώσεις. Φαίνεται ότι τα περιθωριοποιημένα κοινωνικά στρώματα ή δεν προσεγγίζονται ή δεν εκφράζονται στις δημοσκοπήσεις. Όμως αυτά τα αποτελέσματα δεν θα έπρεπε να θεωρούνται έκπληξη μπροστά σε αυτό το οποίο προκάλεσε η νεοφιλελεύθερη απορρύθμιση στους λαούς αυτών ακριβώς των χωρών που, πιο επιθετικά απ’ όλες, εδώ και 40 περίπου χρόνια εφαρμόζουν νεοφιλελεύθερες πολιτικές, με συνέπεια οι ελίτ τους να έχουν συσσωρεύσει πολύ περισσότερο πλούτο, ενώ η φτώχεια ακουμπάει πλέον τον μισό πληθυσμό τους.
Το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος και η νίκη του Τραμπ οφείλονται, σε πολύ μεγάλο βαθμό, στην εργατική τάξη και τους φτωχούς, δηλαδή στα θύματα του νεοφιλελευθερισμού και της παγκοσμιοποίησης. Αυτοί παρ’ ότι διαμόρφωσαν τις πλειοψηφίες, δεν ηγεμόνευσαν σ’ αυτές. Έστω και έτσι, ήταν μια νίκη τους. Με σαφέστερο περιεχόμενο στην περίπτωση της Βρετανίας, πιο αμφιλεγόμενη στην περίπτωση των ΗΠΑ. Το τμήμα της βρετανικής ελίτ που ηγήθηκε του Brexit και των Ρεπουμπλικανών που στήριξε τον, εκτός πολιτικού κατεστημένου μεγαλοαστό, Τραμπ, δεν εκπροσωπούν φυσικά τα θύματα. Συνδιαλέγονται μαζί τους αλλά δεν άλλαξαν στρατόπεδο. Είχαν τους δικούς τους λόγους να επιδιώκουν αλλαγή πορείας.
Η τεράστια εκχώρηση κρατικής κυριαρχίας από τα εθνικά κράτη προς την Ε.Ε. στέρησε από τη, βαθιά ριζωμένη στη χώρα της, βρετανική αστική τάξη σημαντικά πεδία λήψης αποφάσεων και αυτό ένα μειοψηφικό μέρος της μάλλον το θεωρεί αρνητική εξέλιξη. Στις ΗΠΑ ένα μέρος του πολιτικού κατεστημένου φαίνεται πως έστω και την τελευταία στιγμή αντέδρασε στην προοπτική σύγκρουσης, ακόμα και πυρηνικής, με τη Ρωσία που δρομολογήθηκε επί διοίκησης Ομπάμα και διακήρυσσε, με μισάνθρωπο φανατισμό, πως θα συνεχίσει η Κλίντον. Επιπλέον, φαίνεται πως ένα μέρος της αστικής τάξης διδασκόμενο ίσως από την κρίση του 2008, δεν πιστεύει πλέον ότι ωφελείται από την αποβιομηχάνιση και τη μετατροπή της οικονομίας σε χρηματιστική.
Η συνέχεια θα δοθεί στην Ευρώπη. Αύριο γίνεται το ιταλικό δημοψήφισμα και οι προεδρικές εκλογές στην Αυστρία. Το κίνημα των Πέντε Αστέρων, ηγείται της καμπάνιας του «όχι» και προβλέπεται να κερδίσει. Δεν κατατάσσεται στη Δεξιά ή την Αριστερά, έχει όμως σαφή θέση υπέρ της ανάκτησης της οικονομικής και νομισματικής κυριαρχίας και κατά της παγκοσμιοποίησης. Στην Αυστρία το Κόμμα των Ελεύθερων με ακροδεξιά παράδοση και θέσεις υπέρ της ανάκτησης της κρατικής κυριαρχίας διεκδικεί αύριο την προεδρία και έρχεται πρώτο στις δημοσκοπήσεις για τις βουλευτικές εκλογές. Στη Βουλγαρία και τη Μολδαβία ήδη κέρδισαν τις προεδρικές εκλογές αριστεροί υποψήφιοι με θέσεις σαφώς κατά της Ε.Ε.
Στη Γαλλία, τη Βρετανία, τη Γερμανία, την Ουγγαρία κ.λπ. από χρόνια υπάρχουν ισχυρά πολιτικά ρεύματα προερχόμενα από την ακροδεξιά με αντιμονοπωλιακή, αντι-Ε.Ε. ρητορική, υπέρ της βελτίωσης της θέσης των λαϊκών στρωμάτων, αλλά και υπέρ της αύξησης της αστυνόμευσης, της επαναφοράς της θανατικής ποινής και της μη αποδοχής μεταναστών. Η εχθρότητά τους προς τον επιθετικό νεοφιλελευθερισμό και την παγκοσμιοποίηση που επιβάλλει τη συντριβή σειράς κυρίαρχων κρατών μπορεί να τους κάνει λιγότερο επικίνδυνους για την παγκόσμια ειρήνη από τους νεοφιλελεύθερους. Για να μην τους αδικούμε, άλλωστε, οι νεοφιλελεύθερες ελίτ που διοικούν σήμερα το δυτικό κόσμο έχουν επιδείξει τέτοια βίαιη επιθετικότητα κατά των φτωχών, τέτοιο πολεμικό μένος κατά αδύναμων χωρών, τέτοιο αυταρχισμό και επιμονή στη συστηματική εξόντωση των έστω και δυνάμει αντιπάλων τους, που μόνο σε φασίζουσες δικτατορίες μπορούν να βρεθούν αναλογίες.
Σ’ αυτό που εξελίσσεται μπροστά στα μάτια μας η Αριστερά του δυτικού κόσμου, όλων των αποχρώσεων, δεν υπάρχει και δεν θα υπάρξει, γιατί από χρόνια πλέον είναι μέρος της παγκοσμιοποίησης. Καταγγέλλουν τη φτώχεια, δηλώνουν ευαίσθητοι για τους μετανάστες , αλλά -στην καλύτερη περίπτωση- μένουν ουδέτεροι στους πολέμους των χωρών τους, που προκαλούν τη φτώχεια και τη μετανάστευση με πρόσχημα ότι τα κράτη που καταστρέφουν τα κυβερνούν «δικτάτορες». Δηλώνουν ως πολιτική δράση τη συμμετοχή σε «πρότζεκτ» των ΜΚΟ που στήνει και χρηματοδοτεί ο Σόρος. Στην Ελλάδα, δήθεν ακροαριστερές οργανώσεις, δεν δυσκολεύονται να κάνουν εκδηλώσεις μαζί με χρηματοδοτούμενες από τον Σόρος οργανώσεις-σφραγίδες και γνωστοί αριστεροί να συμμετέχουν στη διοίκηση ΜΚΟ-εργολάβους «προγραμμάτων». Αποδέχονται τη ρητορική του νεοφιλελευθερισμού για τα δικαιώματα, που επικεντρώνει στο «άτομο» και στα δικαιώματά του χωρίς κανένα κοινωνικό, ταξικό ή γεωγραφικό πρόσημο. Την ενσωματώνουν πλέον και στα επίσημα προγράμματά τους.
Σίγουρα κανείς δεν μπορεί να πει ότι ο κόσμος έχει μπει σε άλλη τροχιά. Ότι τελειώνουν οι μεγάλες νεοφιλελεύθερες ολοκληρώσεις που στήριξαν την παγκοσμιοποίηση. Τα προνόμια των πολυεθνικών, το επιθετικό εμπόριο και η χωρίς φραγμούς κίνηση των κεφαλαίων δεν θα εγκαταλειφθούν αμαχητί. Είμαστε μάρτυρες της προσπάθειας να ακυρωθεί το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος, όχι φυσικά με τον ξετσίπωτο τρόπο του Τσίπρα, αλλά με την καθυστέρηση, την επινόηση σταδίων, προϋποθέσεων και προσκομμάτων. Για πρώτη φορά οργανώθηκαν στις ΗΠΑ -από το ίδιο το αμερικανικό κατεστημένο- διαδηλώσεις κατά εκλογικού αποτελέσματος σε προεδρικές εκλογές. Όσο ασήμαντες και να είναι αριθμητικά δεν παύει να είναι πρωτοφανής κίνηση. Η πρόσφατη απόφαση του Ευρωκοινοβουλίου για λήψη μέτρων (ήδη λαμβάνονται) κατά της «προπαγάνδας της Ρωσίας» δηλαδή η επιβολή λογοκρισίας στα ΜΜΕ που εκφράζουν αντιπαγκοσμιοποιητικές θέσεις είναι στην ίδια λογική.
Αυτή η σύγκρουση που εξελίσσεται μέσα στο εσωτερικό των δυτικών δυνάμεων, θα δώσει ίσως μια ανάσα σε πολλούς λαούς. Πρέπει φυσικά να υποστηρίξουμε οποιαδήποτε εξέλιξη είναι υπέρ της παγκόσμιας ειρήνης και κατά της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης, όμως αυτό δεν μας απαλλάσσει από την υποχρέωση δημιουργίας μιας νέας Αριστεράς, χωρίς δεσμούς με το νεοφιλελεύθερο κατεστημένο, που θα έχει κεντρικό στόχο την άμεση αποδέσμευση από τους μηχανισμούς της παγκοσμιοποίησης, μια ταξική πολιτική υπέρ των λαϊκών στρωμάτων και εξωτερική πολιτική μη επέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων κρατών και ενίσχυσης της πολυπολικότητας.
