Μετά από τέσσερις ολόκληρες μήνες, οι διαπραγματεύσεις για το σχηματισμό νέας ομοσπονδιακής κυβέρνησης κατέληξαν την Τετάρτη σε μια συμφωνία που φιλοδοξεί να τερματίσει μια πρωτοφανή, για τα γερμανικά δεδομένα, περίοδο πολιτικής αστάθειας. Η Άνγκελα Μέρκελ και οι Βαυαροί σύμμαχοί της έδωσαν γη και ύδωρ στους Σοσιαλδημοκράτες του Σουλτς ώστε να συνεχιστεί ο Μεγάλος Συνασπισμός. Και φυσικά οι υποχωρήσεις τους δεν αφορούσαν κυρίως αυτά που οι Σοσιαλδημοκράτες προέβαλαν ως «αξιακά ζητήματα», δηλαδή την επανένωση οικογενειών προσφύγων κ.λπ. Η Μέρκελ γνωρίζει ότι δεν είναι τέτοια ανθρωπιστικά θέματα που μπορούν πραγματικά να κάμψουν τις επιφυλάξεις του σοσιαλδημοκρατικού μηχανισμού…
Έτσι, αναγκάστηκε να προσφέρει στον Σουλτς όχι μόνο το ΥΠΕΞ (το οποίο θα αναλάβει ο ίδιος) αλλά και το υπουργείο-φόβητρο όλης της Ε.Ε.: το Οικονομικών – στο οποίο «διέπρεψε» ο Σόιμπλε και μέχρι την προηγούμενη εβδομάδα οι Χριστιανοδημοκράτες το θεωρούσαν αυτοδικαίως δικό τους. Αυτό θα το αναλάβει ο Όλαφ Σολτς, εκ των αντιπροέδρων του SPD και δήμαρχος Αμβούργου, που φυσικά ανήκει στην ανοιχτά νεοφιλελεύθερη πτέρυγα των Σοσιαλδημοκρατών. Παρ’ όλα αυτά, η προοπτική χαιρετίζεται με ενθουσιασμό από τη Γαλλία και τις Βρυξέλλες, καθώς αναμένεται ότι με αυτόν στο Υπουργείο Οικονομικών η Γερμανία θα ασκήσει μια πολιτική λιγότερο αυστηρή από αυτήν του Σόιμπλε.
Μισογεμάτο το ποτήρι όλων
Οι Σοσιαλδημοκράτες πήραν επίσης τα υπουργεία Εργασίας, Δικαιοσύνης, Περιβάλλοντος και Οικογένειας. Με τέτοια «βαριά» επιχειρήματα θα πάει ο Σουλτς στη βάση του κόμματός του ώστε να αποσπάσει την έγκρισή της για τη συμφωνία. Οι περισσότεροι αναλυτές εκτιμούν ότι έτσι θα κάμψει τις επίμονες αντιδράσεις, ιδίως της νεολαίας του. Εξάλλου έχει ένα επιπλέον βέλος στη φαρέτρα του: τις τελευταίες δημοσκοπήσεις που, στημένες ή όχι, ασκούν τεράστια πίεση, αφού δείχνουν ότι σε τυχόν νέες εκλογές το SPD θα πέσει ακόμη παρακάτω από το ιστορικό ναδίρ του περασμένου Σεπτεμβρίου. Κι αν οι νεολαίοι ονειρεύονται μερικά χρόνια στην αντιπολίτευση ώστε να ανασυγκροτήσουν επί τα «αριστερά» το SPD, είναι σαφές ότι οι σημερινοί ηγέτες του δεν νιώθουν να έχουν τέτοιες πολυτέλειες!
Αλλά είναι και η κεντροδεξιά πτέρυγα του πολιτικού προσωπικού που επίσης έχει τα προβλήματά της. Οι Χριστιανοδημοκράτες κατανοούν βέβαια ότι αν δεν γίνονταν τόσες παραχωρήσεις στον Σουλτς, η εναλλακτική θα ήταν νέες εκλογές – με την ακροδεξιά AfD να στοιχειώνει τον ύπνο τους. Αλλά είναι οπωσδήποτε δυσαρεστημένοι από την «άδικη μοιρασιά με ένα κόμμα που πέφτει κάτω από το 20%». Με εμφανή πικρία o Βόλφγκανγκ Μπόσμπαχ, ιστορικό στέλεχος του χριστιανοδημοκρατικού CDU, δήλωσε ότι «θα έπρεπε να επιμείνουμε να κρατήσουμε τα υπουργεία που είχαμε ως τώρα»… Πράγματι, πέρα από το Υπουργείο Άμυνας, τα λίγα υπουργεία που απέμειναν στους Χριστιανοδημοκράτες είναι καυτές πατάτες: Παιδείας, Υγείας και Γεωργίας.
Θαμπό το μέλλον της Μέρκελ
Και δεν είναι μόνο αυτό: πληθαίνουν οι εκτιμήσεις ότι η μέχρι πρότινος υπεράνω κάθε αμφισβήτησης Μέρκελ δεν πρόκειται να ολοκληρώσει τη θητεία της. Εκτιμήσεις που ενισχύονται από το γεγονός ότι οι δύο επίδοξοι διάδοχοί της, ο υπερσυντηρητικός Γενς Σπαν και η μετριοπαθέστερη Ανεγκρέτ Κραμπ-Κάρενμπαουερ, έστειλαν μήνυμα ότι δεν φιλοδοξούν να υπουργοποιηθούν. Έτσι θα μπορούν να εμφανιστούν «άσπιλοι» όταν έρθει η ώρα… Και οι Βαυαροί σύμμαχοι της Μέρκελ, που δυσκόλεψαν τη ζωή της με την αδιαλλαξία τους όσον αφορά τη σκληρή αντιμετώπιση προσφύγων και μεταναστών; Φαίνεται ότι παίρνουν κι αυτοί ένα κατευναστικό ρεγάλο καθώς ο ηγέτης του CSU, ο Χορστ Ζεεχόφερ, μάλλον τίθεται επικεφαλής ενός υπερ-υπουργείου Εσωτερικών με θεαματικά αυξημένες αρμοδιότητες.
Κατόπιν τούτων, η ακροδεξιά AfD καταλαμβάνει τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης και περιμένει υπομονετικά να διευρύνει το εκλογικό της ακροατήριο σφυροκοπώντας την «ενδοτική» Μέρκελ – αρκεί βέβαια η καταρχήν συμφωνία CDU-CSU-SPD να μην σκαλώσει στις διαδικασίες επικύρωσης από τα αντίστοιχα κόμματα… Ήδη οι εκπρόσωποί της AfD στην Μπούντεσταγκ ασκούνται στην υψηλή πολιτική: προχθές έβαλαν στο στόχαστρο την Αριστερά, που τόλμησε να εγκαλέσει τη γερμανική κυβέρνηση για το γεγονός ότι ο τουρκικός στρατός χρησιμοποιεί γερμανικά άρματα στην εισβολή του στο Αφρίν. Έτσι ο βουλευτής της AfD Πετρ Μπίστρον κατηγόρησε την Αριστερά ότι είναι… φιλοπόλεμο κόμμα, διότι υποστηρίζει τους «μαρξιστές τρομοκράτες του ΡΚΚ»!
