Συγκεκριμένες στοχεύσεις πίσω από την… καραμέλα των «επαγγελματιών κακοπληρωτών»
Του Παύλου Δερμενάκη
Η κυβέρνηση σε αγαστή συνεργασία με τον κ. Στουρνάρα της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), τους ξένους πλέον ιδιοκτήτες των τραπεζών και το «κουαρτέτο» των δανειστών προχωρούν στην υλοποίηση των σχεδίων τους όσον αφορά την εκποίηση της ιδιωτικής περιουσίας στους ξένους, μέσω των υποθηκών των «κόκκινων δανείων». Ο Φλεβάρης 2016 είναι ένα κομβικός μήνας στις διαδικασίες αυτές καθώς: α) θα προσδιοριστεί από την ΤτΕ η διαδικασία διαχείρισης των «κόκκινων δανείων» σε συνεργασία με τα κοράκια των αγορών (ξένα funds), β) θα αποσαφηνιστεί (από τις 15/2/2016) πώς θα γίνουν οι πωλήσεις δανείων επιχειρηματικών, επαγγελματικών και στεγαστικών με υποθήκη την πρώτη κατοικία και γ) από το τέλος Φεβρουαρίου θα ξεκινήσουν οι διαδικασίες κατάσχεσης & πλειστηριασμού σε όλο το φάσμα των «κόκκινων δανείων», επιχειρηματικά, καταναλωτικά ακόμα και στα στεγαστικά για το 40% των δανειοληπτών που έχουν τεθεί εκτός προστασίας, με την τελευταία, επί το δυσμενέστερο, τροποποίηση του Νόμου Κατσέλη.
Οι παραπάνω συνεργαζόμενοι φορείς γνωρίζουν ότι στις προσπάθειες τους αυτές θα συναντήσουν σθεναρές αντιστάσεις από το λαό. Ήδη οι πρόσφατες σημαντικές κινητοποιήσεις στα Ειρηνοδικεία για να σταματήσουν οι τρέχοντες πλειστηριασμοί καθώς και οι διευρυνόμενες, το τελευταίο διάστημα, αντιδράσεις διαφόρων στρωμάτων της κοινωνίας ενάντια στο ασφαλιστικό και τα φορολογικά δείχνουν ότι ο ελληνικός λαός αρχίζει σταδιακά να συνέρχεται, από την προπαγάνδα της «κωλοτούμπας» και τη διάψευση των ελπίδων του από την κυβέρνησή ΣΥΡΙΖΑ και αρχίζει να ξαναστέκεται στα πόδια του ορθώνοντας το ανάστημά του σε μια αδιέξοδη, παράλογη και καταστροφική πολιτική. Δεν είναι, επίσης, τυχαίο που ήδη από την κυβέρνηση διαρρέεται ότι μπορεί να παραταθεί κατά ένα μήνα το υφιστάμενο πλαίσιο, κάτι που από τη μια δείχνει την πίεση που διαμορφώνει η ογκούμενη κοινωνική δυσαρέσκεια και από την άλλη τη σαφή κατεύθυνση των σχεδιαζόμενων αλλαγών.
Επικοινωνιακή καμπάνια
Υπό αυτές τις συνθήκες οι παραπάνω συνεργαζόμενοι φορείς προσπαθούν να διαμορφώσουν, για μία ακόμα φορά μέσω των ΜΜΕ, συνθήκες κοινωνικού αυτοματισμού, επιδιώκοντας να στρέψουν το ένα τμήμα του λαού ενάντια στο άλλο, για να περάσουν την ουσία της πολιτικής τους που είναι η εκποίηση της υποθηκευμένης ιδιωτικής περιουσίας και η οποία πολιτική θίγει τελικά το σύνολο του λαού.
Από τα μέσα Δεκεμβρίου 2015 έχουν ξεκινήσει μια «καμπάνια» με τον τίτλο «Καμία προστασία πλέον στους στρατηγικούς κακοπληρωτές» των τραπεζικών δανείων. Πώς ορίζουν τον «στρατηγικό κακοπληρωτή»; Θεωρούν ότι είναι εκείνος που εκμεταλλεύεται την κρίση και ενώ έχει την οικονομική δυνατότητα να αποπληρώνει κανονικά τα δάνειά του, ή έστω με κάποια καλύτερη ρύθμιση, αρνείται να το κάνει και προσφεύγει στην προστασία του Νόμου Κατσέλη. Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, πρόκειται για δανειολήπτες με περισσότερα από ένα ακίνητα, με «πολύ υψηλές καταθέσεις» κ.λπ. Το ερώτημα, φυσικά, που προκύπτει είναι αν όντως έτσι έχει η κατάσταση των πραγμάτων ή για μία ακόμα φορά διαμορφώνουν «χάρτινους» αντιπάλους για να πιάσουν στο δόκανο του κοινωνικού αυτοματισμού το λαό;
Αν ισχύουν αυτά που ισχυρίζονται, τότε πρόκειται για εύπορους οι οποίοι και νομική υποστήριξη έχουν και κατ’ επέκταση γνώση του τι προβλέπεται από τη νομοθεσία. Έτσι, ακόμα και αν κερδίζουν σήμερα χρόνο όσον αφορά την εξόφληση των οφειλών τους προς τις τράπεζες, όταν θα εκδικαστεί η υπόθεση θα παρουσιαστούν όλα τα περιουσιακά τους στοιχεία (σύμφωνα με τα δημοσιεύματα τα έχουν ήδη οι τράπεζες) που θα αποδεικνύουν ότι δεν βρίσκονται σε οικονομική αδυναμία. Άρα η απόφαση, σύμφωνα με το νόμο, θα πρέπει να είναι να εξυπηρετηθεί κανονικά το δάνειο και μάλιστα αναδρομικά, από την εποχή που σταμάτησαν να το εξυπηρετούν. Συνεπώς, επί της ουσίας, δεν έχουν να κερδίσουν κάτι εκτός από χρόνο στην παρούσα φάση, που δεν τους προσφέρει και πολλά, αλλά θα πληρώσουν αναδρομικά το σύνολο της οφειλής τους. Έτσι, γεννιέται το ερώτημα γιατί να το κάνουν και μάλιστα σε τόσο μεγάλο αριθμό, καθώς οι ισχυρισμοί ΤτΕ, κυβέρνησης και τραπεζών τους ανεβάζουν τους στρατηγικούς κακοπληρωτές στο 40% των ατόμων που έχουν καταθέσει αίτηση για ένταξη στο Νόμο Κατσέλη.
Αριθμοί και λαθροχειρίες
Στο σύνολο των «κόκκινων στεγαστικών δανείων» ο κ. Στουρνάρας ισχυρίζεται ότι οι «στρατηγικοί κακοπληρωτές» αντιπροσωπεύουν το 20%. Ακόμα και αν είναι έτσι τα στοιχεία, αποδεικνύεται για μία ακόμα φορά ότι η πρόσφατη τροποποίηση του Νόμου Κατσέλη εξυπηρετεί τις σκοπιμότητες των τραπεζών και αφήνει ακάλυπτο ένα πολύ μεγάλο μέρος δανειοληπτών που βρίσκονται σε πραγματική αδυναμία. Η κυβέρνηση κατά τη συζήτηση της τροποποίησης του νόμου ισχυρίστηκε ότι, με τις νέες ρυθμίσεις που εισηγήθηκε και ψήφισαν οι βουλευτές της, καλύπτεται το 60% των δανειοληπτών που μπορούν να ενταχθούν στο νόμο (όσοι δεν έχουν εμπορική & επιχειρηματική ιδιότητα) και αφορούν στεγαστικά πρώτης κατοικίας. Συνεπώς, αν είναι έτσι ομολογούν οι ίδιοι ότι με την τροποποίηση υπάρχει ένα 20% που δεν καλύπτεται πλέον από το νόμο και είναι σε πραγματική αδυναμία εξυπηρέτησης του δανείου, άρα αυτά τα νοικοκυριά θα δουν το σπίτι τους μετά το τέλος Φεβρουαρίου να οδηγείται σε πλειστηριασμό χωρίς να έχουν δικαίωμα για καμία προστασία.
Μία ακόμα λαθροχειρία που γίνεται αυτό το διάστημα αφορά τον τρόπο που παρουσιάζονται οι αριθμοί που αφορούν τα «κόκκινα δάνεια» και την εξέλιξή τους. Έτσι κάποιοι παρουσιάζουν πομπώδεις εκφράσεις όπως «είναι χαρακτηριστικό ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στην Ευρώπη ανέρχονται συνολικά στα 900 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 100 δισ. ευρώ βαραίνουν την Ελλάδα και τις εγχώριες τράπεζες» (Καθημερινή 16/1/2016) για να δημιουργηθούν οι κατάλληλες εντυπώσεις. Δεν αναφέρουν όμως ότι σε καμία χώρα της Ευρώπης, ούτε και στον κόσμο όλο, μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, δεν έχει σημειωθεί μείωση του ΑΕΠ επί 7 έτη της τάξης του 26,5% ούτε ότι έχει φτωχοποιηθεί ο λαός, καθώς μειώθηκαν τα πραγματικά του εισοδήματα σε ποσοστό πάνω από 40% τα τελευταία 6 χρόνια.
Όλοι ξέρουν…
Για όσους γνωρίζουν πώς λειτουργούν οι τράπεζες, ακόμα και πριν από την ένταξη της χώρας στα μνημόνια (που έχουν ως συνέπεια την ταχύτατη φτωχοποίηση μεγάλων τμημάτων του λαού), όταν υπάρχουν καταθέσεις ακόμα και σε κοινούς λογαριασμούς και παράλληλα υπάρχει ληξιπρόθεσμη οφειλή προς την τράπεζα τότε η τελευταία προχωρά σε ανάληψη του ποσού της οφειλής από τους λογαριασμούς που έχει στο όνομά του ο οφειλέτης. Δημιουργεί, συνεπώς, πολλά ερωτήματα πως είναι δυνατόν, όταν οι τράπεζες ακόμα και πριν τα μνημόνια, προχωρούσαν σε κατασχέσεις από λογαριασμούς οφειλετών, ακόμα και κατά παράβαση της νομοθεσίας, άφησαν τόσους πολλούς «στρατηγικούς κακοπληρωτές» στο απυρόβλητο.
Τέλος, επειδή μια σειρά από αυτά τα δημοσιεύματα περί στρατηγικών κακοπληρωτών περιγράφουν με αρκετά στοιχεία τα χαρακτηριστικά τους και την περιουσία τους, δημιουργείται το ερώτημα: Γιατί η κυβέρνηση που τόσο «κόπτεται» για να πληρώσουν αυτοί αλλά και να προστατευτεί ο λαός, που πραγματικά αδυνατεί να πληρώσει, δεν έβαζε στον Νόμο Κατσέλη μια ρητή διάταξη ότι εξαιρούνται από την εφαρμογή αυτοί που έχουν όλα αυτά τα χαρακτηρισκά ευμάρειας που μας αραδιάζουν; Και αντί γι’ αυτό έβαλε κριτήρια τις αξίες των ακινήτων και τα εισοδήματα που έχουν ως συνέπεια να οδηγούν εκτός προστασίας μεγάλο τμήμα του λαού που, αποδεδειγμένα, αδυνατεί να εξυπηρετήσει το δάνειό του;
Έτσι, οι «στρατηγικοί κακοπληρωτές» όπως περιγράφηκαν παραπάνω, αποτελούν ένα κατασκεύασμα για να διαμορφωθούν συνθήκες κοινωνικού αυτοματισμού στο λαό και να δικαιολογηθούν αυτά που θα ακολουθήσουν στη συνέχεια με τους πλειστηριασμούς των σπιτιών του λαού, που πραγματικά βρίσκεται σε αδυναμία εξυπηρέτησης των δανείων του. Βέβαια, οφείλουμε να σημειώσουμε ότι μπορεί να υπάρχουν και ελάχιστες περιπτώσεις που να δικαιολογούν τον ισχυρισμό του «στρατηγικού κακοπληρωτή» Αυτοί, όμως, δεν αποτελούν τον κανόνα. Σε μια κοινωνία που φτωχοποιείται επί 6 χρόνια, ο κανόνας είναι ότι δεν υπάρχουν πλέον εισοδήματα που να μπορούν να εξυπηρετήσουν δάνεια που έλαβαν οι δανειολήπτες υπό τελείως διαφορετικές οικονομικές συνθήκες.
Περίσσευμα υποκρισίας
Προκαλεί δε αγανάκτηση η υποκρισία της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, των βουλευτών και των στελεχών της. Ανακάλυψαν τώρα, καθ’ υπόδειξη των δανειστών και του κ. Στουρνάρα, τους «στρατηγικούς κακοπληρωτές» και ξέχασαν ό,τι αναλύσεις έκαναν και ό,τι λύσεις πρότειναν όταν ήταν στην αντιπολίτευση περί «σεισάχθειας με κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια».
Όσον αφορά την πώληση των δανείων στα κοράκια των αγορών διαμορφώνονται συνθήκες ώστε από τα μέσα Φεβρουαρίου (ή Μαρτίου) να ενταχθούν στις πωλήσεις και τα στεγαστικά πρώτης κατοικίας, σύμφωνα με τις αρχικές απαιτήσεις των δανειστών. Απλά τηρήθηκε μια περίοδος προσαρμογής για να φτάσουν στην «τελική λύση».
Συμπερασματικά, με το επιχείρημα των «στρατηγικών κακοπληρωτών» διαμορφώνεται ένα πλαίσιο για να ξεκινήσουν οι κατασχέσεις και οι πλειστηριασμοί στη λαϊκή κατοικία, την ίδια ώρα που οι πραγματικοί «στρατηγικοί κακοπληρωτές», που αποδεδειγμένα έχουν τεράστιες περιουσίες, όπως π.χ. τα μεγάλα συγκροτήματα των ΜΜΕ και οι ιδιοκτήτες τους, έχουν ασυλία και συνεχείς χαριστικές ρυθμίσεις. Έτσι, κυβέρνηση, ΤτΕ, τράπεζες και δανειστές αναμένουν ότι «στην πράξη, η “καταιγίδα” των πλειστηριασμών υπολογίζεται σε ένα εξάμηνο, ενώ σε κάθε περίπτωση το τοπίο στην αγορά των μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων θα είναι διαφορετικό μετά τον προσεχή Μάρτιο», όπως ανέφερε το capital.gr στις 11/11/2015. Βέβαια, αυτά αποτελούν σχεδιασμούς χωρίς να λαμβάνουν υπ’ όψιν το λαό και την αντίδρασή του, ιδιαίτερα σε ένα τόσο ευαίσθητο θέμα που αφορά το σπίτι του και τις θυσίες που έχει κάνει για να το αποκτήσει.
* Ο Παύλος Δερμενάκης είναι M.Sc. οικονομολόγος-ερευνητής
