Στο προηγούμενο φύλλο του Δρόμου ξεκινήσαμε διάλογο για το νέο κινηματογραφικό νομοσχέδιο, υποσχόμενοι να συνεχίσουμε σήμερα με την άποψη του κ. Λευτέρη Χαρωνίτη. Mετά τη δημόσια διαβούλευση επί του νομοσχεδίου, που ολοκληρώθηκε την Πέμπτη, o διάλογος αποκτά πιο καίρια σημασία, αφού το σύνολο σχεδόν της κινηματογραφικής κοινότητας ζητά πλέον την απόσυρσή του. Τους λόγους –μερικούς έστω– θα τους αναγνωρίσετε διαβάζοντας τη συνέντευξη του κ. Χαρωνίτη που δημοσιεύουμε στη συνέχεια.
Μια μερίδα συναδέλφων σας επιχαίρει με το σχέδιο νόμου που κατέθεσε ο κ. Γερουλάνος, και μια άλλη το επικρίνει και μάλιστα με σφοδρότητα. Γιατί συμβαίνει αυτό κ. Χαρωνίτη;
Σήμερα οι ευρωπαϊκοί λαοί βιώνουν μια νέα ολοκληρωτική, οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική αντίληψη για τον κόσμο. Οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι. Εκατομμύρια άνθρωποι ηττημένοι και ταπεινωμένοι έχουν χάσει τις αξίες της πίστης και της ελπίδας. Όλα τα στοιχεία που ανορθώνουν τον άνθρωπο είναι ρημαγμένα μέσα τους.
Οι πολιτικές που εξυφαίνονται και επιβάλλονται στους λαούς στοχεύουν στον πλήρη έλεγχο των αγορών και τη μεγαλύτερη συσσώρευση πλούτου, έχουν δηλαδή ως κυρίαρχο κίνητρό τους το κέρδος.
Αυτές οι απάνθρωπες πολιτικές επιδιώκουν και μέσα από την κινηματογραφική τέχνη να προβάλλουν ορισμένες αξίες, που σκοπό έχουν να επιβάλλουν μια δική τους άποψη για το ηθικό και το ωραίο.
Η κινηματογραφική τέχνη αφομοιώνεται έτσι μέσα στις δομές του κράτους.
Κανείς αυθεντικός Ευρωπαίος κινηματογραφικός δημιουργός, που το έργο του αναφέρεται σε κάποιο άλλο κοινό, δεν μπορεί τα τελευταία χρόνια να βρει χρηματοδότες για το επόμενο έργο του.
Αυτές οι πολιτικές, κρινόμενες με μεγάλη επιείκεια είναι ακροδεξιές.
Τι άλλο, λοιπόν, μπορεί να είναι πολιτικά το νέο σχέδιο νόμου για τον κινηματογράφο που παρουσίασε το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, αφού ενισχύει το μονοπωλιακό σύμπλεγμα μεγαλοπαραγωγών-διανομέων-πολυκινηματογράφων;
Αντίθετα, επιφέρει καίριο πλήγμα στους δημιουργούς του κινηματογράφου, σκηνοθέτες, σεναριογράφους, στο μικρό σκηνοθέτη-παραγωγό και στη μικρή μονή αίθουσα.
Χαρακτηρίσατε το νομοσχέδιο επικίνδυνο για την τέχνη του κινηματογράφου και πολιτικά ακροδεξιό. Μας εξηγείτε τους λόγους;
Σήμερα, περισσότερο παρά ποτέ, οι κινηματογραφιστές έχουν ανάγκη να βγουν από την απομόνωση που τους έχουν σπρώξει οι κυρίαρχες πολιτικές, να αναζητήσουν τη χαμένη αυθεντικότητά τους και την κοινή μοίρα τους. Αυτό επιτυγχάνεται μόνο μέσα από την αναγνώριση και το σεβασμό της προσωπικότητας του ομότεχνού μας, του άλλου.
Μέσα από τη συνεργατικότητα και την ανακάλυψη της γοητείας μιας νέας κοινωνικής συνοχής, απέναντι στη λαίλαπα που ισοπεδώνει καρδιές και συνειδήσεις.
Ο άνθρωπος πρέπει να ξανασταθεί ορθός. Ο καλλιτέχνης να πάψει να πιστεύει στην αυταπάτη της προσωπικής του αυταρέσκειας και της αυτονομίας της τέχνης του. Είναι αναγκαίο βήμα, αλλά δύσκολο, όσο δεν τολμά να το κάνει κάποιος.
Όμως, μέσα σε ένα τέτοιο κοινωνικό κλίμα, οι κινηματογραφικοί δημιουργοί οφείλουν να διατηρήσουν τη νηφαλιότητά τους και να δουν ότι το έργο τους δεν είναι αυτόνομο από τα τεκταινόμενα.
Η αυτονομία της τέχνης είναι μια αυταπάτη.
Τι πρέπει να ζητήσει η κινηματογραφική κοινότητα, απόσυρση ή βελτιώσεις;
Η κινηματογραφική κοινότητα και τα πολιτικά κόμματα θα πρέπει να απαιτήσουν την απόσυρσή του από τη Βουλή. Γιατί είναι ασυνάρτητο, ελλιπές και καταστρατηγεί τη συνταγματική επιταγή για την υποχρέωση του κράτους να υποστηρίζει την τέχνη του κινηματογράφου.
Να δοθεί εύλογος χρόνος στα σωματεία της κινηματογραφικής κοινότητας, ώστε να επαναδομηθεί η στόχευσή τους προς την κατεύθυνση του σχεδίου νόμου που προέκυψε από το Γ’ Κινηματογραφικό Συνέδριο, το οποίο αγνοήθηκε παντελώς, και τους άξονες που δημοσιοποίησαν πριν λίγες μέρες πέντε κορυφαίοι παράγοντες της κινηματογραφίας, πρώην πρόεδροι του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου και σύμβουλοι κινηματογραφίας του υπουργείου.
Το νέο σχέδιο νόμου για τον κινηματογράφο, που παρουσίασε το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, κινείται προς την ίδια κατεύθυνση των μέτρων του Μνημονίου, τη συγκέντρωση δηλαδή της κινηματογραφικής παραγωγής και διανομής στα χέρια των λίγων μεγάλων του συμπλέγματος, μεγαλοπαραγωγών-διανομέων-μεγαλοαιθουσαρχών.
Ασφαλώς, γι’ αυτή την κατάσταση έχουμε ευθύνη όλοι οι κινηματογραφιστές. Αν με αυτή την ευκαιρία δεν καταφέρουν να ξεπεράσουν τις υπαρκτές αντιθέσεις τους και να ζυγίσουν το κοινό συμφέρον τους, θα είναι υπόλογοι στους νεότερους.
Οι νέοι κινηματογραφιστές οφείλουν να μην ξεχνούν ότι, αν σήμερα υπάρχουν με το Νόμο του 1986 βασικά υποστηρικτικά μέτρα της κινηματογραφικής τέχνης, το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, η επιστροφή του ειδικού φόρου, η ενίσχυση νέων σκηνοθετών, προγράμματα ενίσχυσης ταινιών μικρού μήκους και ταινιών ντοκιμαντέρ κ.ά., αυτά υπάρχουν χάριν των συλλογικών αγώνων της γενιάς μου, που καταφέραμε να ξεπεράσουμε τις όποιες αντιθέσεις μας, γιατί αγαπούμε το ίδιο μ’ αυτούς την τέχνη του κινηματογράφου.
