Της Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν. Στις 27 Μαΐου 2012, στο πλαίσιο του διεθνούς συνεδρίου «Γεφυρώνοντας τις γενιές: διεπιστημονικότητα και αφηγήσεις ζωής στον 21ο αιώνα» ιδρύθηκε η Ένωση Προφορικής Ιστορίας (ΕΠΙ), με έδρα τον Βόλο.
Η ίδρυση της ΕΠΙ αποτελεί σταθμό σε μια μακρόχρονη πορεία που ξεκίνησε πριν 30 περίπου χρόνια με την πρωτοποριακή δουλειά της Άλκης Κυριακίδου-Νέστορος στη Θεσσαλονίκη και συνεχίστηκε αργότερα με πρωτοβουλίες μεμονωμένων ερευνητριών και φορέων όπως το ΕΚΚΕ. Είναι επίσης καρπός της σταθερής σχέσης που ανέπτυξαν ερευνητές στην Ελλάδα με το διεθνές κίνημα προφορικής ιστορίας και τις οργανώσεις τους, εκπρόσωποι των οποίων έδωσαν ένα ζωντανό παρών και στο συνέδριο. Ταυτόχρονα όμως το συνέδριο έδωσε μια ιδιαίτερα ζωντανή και πολυπρισματική εικόνα του χώρου, με τη συμμετοχή και πολυάριθμών αξιόλογων νεώτερων ερευνητών. Έτσι αποδείχθηκε πλήρως δικαιολογημένη η άποψη της οργανωτικής επιτροπής ότι ωρίμασαν πλέον οι συνθήκες για την ίδρυση μιας εταιρίας που θα λειτουργήσει ως πόλος συσπείρωσης ερευνητών και τοπικών ομάδων που ασχολούνται με την προφορική ιστορία.
Πάνω από 40 ιδρυτικά μέλη της ΕΠΙ από όλη την Ελλάδα (κοινωνικοί επιστήμονες, ιστορικοί, εκπαιδευτικοί, υποψήφιοι διδάκτορες και μέλη τοπικών ομάδων προφορικής ιστορίας) συζήτησαν και ενέκριναν το καταστατικό της Ένωσης και εξέλεξαν προσωρινή διοίκηση αποτελούμενη από τη Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν (Πρόεδρος), Τασούλα Βερβενιώτη (Αντιπρόεδρος), Κωνσταντίνα Μπάδα (Γραμματέας), Ειρήνη Νάκου (Ταμίας) και Γιώργος Τσιώλης, Νόρα Σκουτέρη-Διδασκάλου και Ποθητή Χαντζαρούλα (Μέλη), καθώς και από την Έφη Βουτυρά και τη Δήμητρα Λαμπροπούλου ως αναπληρωματικά μέλη.
Ο γενικότερος στόχος της Ένωσης είναι η προώθηση της προφορικής ιστορίας και της βιογραφικής προσέγγισης στην κοινωνική έρευνα, καθώς και των διεθνώς αναγνωρισμένων προτύπων όσον αφορά τη συλλογή, την αρχειοθέτηση και διατήρηση των οπτικοακουστικών μαρτυριών. Προς επίτευξη του στόχου αυτού θα οργανώσει επιστημονικές συναντήσεις και επιμορφωτικά σεμινάρια, θα αναλάβει την έκδοση έντυπων και ηλεκτρονικών δημοσιεύσεων, θα συμμετάσχει σε ερευνητικά ή επιμορφωτικά προγράμματα και θα προωθήσει την ενημέρωση και την ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών ενός ευρύτερου αναγνωστικού κοινού μέσω διαδικτύου. Ήδη έχει δημιουργηθεί μια ηλεκτρονική λίστα, που θα λειτουργήσει ως ανοιχτό φόρουμ συζήτησης για μεθοδολογικά, θεωρητικά και πρακτικά ζητήματα που αφορούν την προφορική ιστορία και τη βιογραφική προσέγγιση. Η λίστα περιλαμβάνει ήδη 130 μέλη και όσοι ενδιαφέρονται να γραφτούν μπορούν να στείλουν μήνυμα στη διεύθυνση [email protected]
H Ένωση Προφορικής Ιστορίας θα λάβει νομική υπόσταση μετά την έγκριση του καταστατικού από το Πρωτοδικείο Βόλου και την εκλογή νέου Διοικητικού Συμβουλίου. Με την ευκαιρία θα οργανωθεί νέο συνέδριο σε τόπο και ημερομηνία που θα αποφασιστεί από την προσωρινή διοίκηση.
Στην πρώτη συνάντηση της προσωρινής διοίκησης της Ένωσης καθορίστηκαν οι εξής τομείς δράσης άμεσης προτεραιότητας:
• Η δρομολόγηση εκδόσεων στα αγγλικά και στα ελληνικά με βάση τις ανακοινώσεις του συνεδρίου.
• Η οργάνωση της καταγραφής των οπτικοAακουστικών μαρτυριών που έχουν συλλεχθεί από μεμονωμένα άτομα και φορείς στην Ελλάδα, με απώτερο στόχο τη διαμόρφωση προτύπων βέλτιστων πρακτικών και τη δημιουργία ενός εθνικού φορέα οπτικοακουστικών μαρτυριών.
• Η ενίσχυση και ο πολλαπλασιασμός τοπικών ομάδων προφορικής ιστορίας και η δικτύωσή τους τόσο μεταξύ τους όσο και με την Ένωση.
• Η προώθηση της προφορικής ιστορίας στην εκπαίδευση.
• Η διοργάνωση επιμορφωτικών σεμιναρίων.
Πάνω από 40 ιδρυτικά μέλη της ΕΠΙ από όλη την Ελλάδα (κοινωνικοί επιστήμονες, ιστορικοί, εκπαιδευτικοί, υποψήφιοι διδάκτορες και μέλη τοπικών ομάδων προφορικής ιστορίας) συζήτησαν και ενέκριναν το καταστατικό της Ένωσης και εξέλεξαν προσωρινή διοίκηση αποτελούμενη από τη Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν (Πρόεδρος), Τασούλα Βερβενιώτη (Αντιπρόεδρος), Κωνσταντίνα Μπάδα (Γραμματέας), Ειρήνη Νάκου (Ταμίας) και Γιώργος Τσιώλης, Νόρα Σκουτέρη-Διδασκάλου και Ποθητή Χαντζαρούλα (Μέλη), καθώς και από την Έφη Βουτυρά και τη Δήμητρα Λαμπροπούλου ως αναπληρωματικά μέλη.
Ο γενικότερος στόχος της Ένωσης είναι η προώθηση της προφορικής ιστορίας και της βιογραφικής προσέγγισης στην κοινωνική έρευνα, καθώς και των διεθνώς αναγνωρισμένων προτύπων όσον αφορά τη συλλογή, την αρχειοθέτηση και διατήρηση των οπτικοακουστικών μαρτυριών. Προς επίτευξη του στόχου αυτού θα οργανώσει επιστημονικές συναντήσεις και επιμορφωτικά σεμινάρια, θα αναλάβει την έκδοση έντυπων και ηλεκτρονικών δημοσιεύσεων, θα συμμετάσχει σε ερευνητικά ή επιμορφωτικά προγράμματα και θα προωθήσει την ενημέρωση και την ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών ενός ευρύτερου αναγνωστικού κοινού μέσω διαδικτύου. Ήδη έχει δημιουργηθεί μια ηλεκτρονική λίστα, που θα λειτουργήσει ως ανοιχτό φόρουμ συζήτησης για μεθοδολογικά, θεωρητικά και πρακτικά ζητήματα που αφορούν την προφορική ιστορία και τη βιογραφική προσέγγιση. Η λίστα περιλαμβάνει ήδη 130 μέλη και όσοι ενδιαφέρονται να γραφτούν μπορούν να στείλουν μήνυμα στη διεύθυνση [email protected]
H Ένωση Προφορικής Ιστορίας θα λάβει νομική υπόσταση μετά την έγκριση του καταστατικού από το Πρωτοδικείο Βόλου και την εκλογή νέου Διοικητικού Συμβουλίου. Με την ευκαιρία θα οργανωθεί νέο συνέδριο σε τόπο και ημερομηνία που θα αποφασιστεί από την προσωρινή διοίκηση.
Στην πρώτη συνάντηση της προσωρινής διοίκησης της Ένωσης καθορίστηκαν οι εξής τομείς δράσης άμεσης προτεραιότητας:
• Η δρομολόγηση εκδόσεων στα αγγλικά και στα ελληνικά με βάση τις ανακοινώσεις του συνεδρίου.
• Η οργάνωση της καταγραφής των οπτικοAακουστικών μαρτυριών που έχουν συλλεχθεί από μεμονωμένα άτομα και φορείς στην Ελλάδα, με απώτερο στόχο τη διαμόρφωση προτύπων βέλτιστων πρακτικών και τη δημιουργία ενός εθνικού φορέα οπτικοακουστικών μαρτυριών.
• Η ενίσχυση και ο πολλαπλασιασμός τοπικών ομάδων προφορικής ιστορίας και η δικτύωσή τους τόσο μεταξύ τους όσο και με την Ένωση.
• Η προώθηση της προφορικής ιστορίας στην εκπαίδευση.
• Η διοργάνωση επιμορφωτικών σεμιναρίων.
* Η Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Σχόλια