Ο απόηχος, οι συζητήσεις σε όλο το νησί, οι μαυροπουκαμισάδες και η μάτσο αρρενωπότητα
Του Μάριου Διονέλλη
Τη δύσκολη «επόμενη μέρα» βιώνει η Κρήτη στην υπόθεση του Βαγγέλη Γιακουμάκη προσπαθώντας να βάλει σε τάξη τις σκέψεις για το κρητικό αντριλίκι, που στέρησε άδικα από ένα παιδί τη χαρά της ζωής, πολύ πριν την αυτοκτονία του όπως δείχνουν όλα τα στοιχεία που συλλέγονται από τις αρχές. Τα καψώνια, οι προπηλακισμοί, οι προσβλητικές συμπεριφορές και ποιος ξέρει τι άλλο, όχι μόνο υπήρχαν αλλά είναι και καταγεγραμμένα σε βίντεο, όπως έμαθε εμβρόντητο όλο το νησί λίγες μέρες μετά την κηδεία του Βαγγέλη.
Η συζήτηση για την ανοχή στη διαφορετικότητα και για την καταδίκη των νταηλίδικων συμπεριφορών έναντι των αδυνάτων γίνεται με δυσκολία. Από τη μια η εκπαιδευτική κοινότητα που έστω και αργά, έστω και λόγω της επικαιρότητας, ανοίγει το θέμα στα σχολειά και από την άλλη τα νέα «καπετανιλίκια» που τροφοδοτούν τους τίτλους των ειδήσεων. Ούτε βδομάδα δεν πέρασε από την κηδεία του Βαγγέλη και παραλίγο να υπάρξει κι άλλος νεκρός από τη μειοψηφούσα αλλά τρομερή κρητική στενοκεφαλιά. Δεν έχει τόση σημασία ο τόπος και τα ονόματα αλλά η είδηση περιγράφεται κάπως έτσι: Κτηνοτρόφος θύμωσε που είδε την αστυνομία να έχει στήσει μπλόκα και να κάνει έλεγχο στον γιο του. Πήγε σπίτι, πήρε την καραμπίνα και άρχισε να θερίζει τους αστυνομικούς. Ένας από αυτούς είναι στην εντατική με σοβαρά τραύματα από σκάγια στο κεφάλι. Γιατί; Επειδή «η δική μας η φάρα δεν ανέχεται ελέγχους και μπλόκα» και επειδή θόλωσε το μυαλό του πατέρα για το βλαστάρι του. Τόσο απλά…
Μα ακόμα και στην κηδεία του ο Βαγγέλης συντροφεύτηκε από εκείνη την Κρήτη με την οποία ο ίδιος δεν μπόρεσε να αντιπαρατεθεί. Ο καταιγισμός από σφαίρες, οι ριπές αυτόματου όπλου την ώρα του τελευταίου αποχαιρετισμού συμβολίζουν αυτή ακριβώς την Κρήτη που δεν άντεχε καθώς φαίνεται ο 20χρονος φοιτητής. Η οικογένεια, σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες παίρνει αποστάσεις από τα περιστατικά με τις μπαλωθιές.
Αν κάτι θετικό μένει πίσω είναι αυτή η συζήτηση, που γίνεται με δυσκολία μεν αλλά γίνεται επιτέλους ανοιχτά στο νησί. Δύο μόνο παραδείγματα προς την άλλη πλευρά από τα πολλά, αισιόδοξα μηνύματα των τελευταίων ημερών. Στα (γνωστά) Ζωνιανά και σε όλο τον Μυλοπόταμο ψυχολόγοι κλήθηκαν να εξηγήσουν στα παιδιά και στους μεγάλους ποιες συμπεριφορές τους μπορεί να πληγώσουν συμμαθητές, φίλους, συνανθρώπους και πώς μπορούν να τις αποφύγουν. Στις εκδηλώσεις που οργανώνονται αυτές τις μέρες στα χωριά έχει αρκετό κόσμο.
Στο Ηράκλειο η LGBT κοινότητα προανήγγειλε τη διοργάνωση του πρώτου Gay Pride στην Κρήτη για το καλοκαίρι (26-27 Ιουνίου). Σε ανακοίνωσή τους τα μέλη της κοινότητας μιλούν με σκληρά αλλά αληθινά λόγια για το κρητικό πρότυπο ανδρισμού, για τα όπλα και τους μαυροπουκαμισάδες. Αλλά και για τον… Βαγγέλη. Το παρακάτω απόσπασμα από το δικό τους κείμενο: «Ο Βαγγέλης Γιακουμάκης βασανίστηκε και οδηγήθηκε στο θάνατο, όχι γιατί ήταν ένα “ευαίσθητο” παιδί, όπως επαναλαμβάνουν τα ΜΜΕ, αλλά γιατί δεν εκπλήρωνε το πρότυπο του μάτσο στρέιτ, το πρότυπο του λεβέντη που επιτάσσει η κρητική κουλτούρα. Έγινε θύμα τραμπουκισμού καθώς απέκλινε από το πλέγμα των κοινωνικών κατασκευών και προτύπων που συγκροτούν την ηγεμονική αρρενωπότητα στα πλαίσια της πατριαρχίας… Στην Κρήτη το να είσαι άντρας σημαίνει (πολλές φορές) να ντύνεσαι στα μαύρα, να είσαι σκληρός, επιθετικός, επιβλητικός, να κρατάς όπλο, να κάνεις ό,τι θες, καθώς η αρρενωπότητά σου επισκιάζει καθετί το διαφορετικό, που εκπίπτει απ’ αυτή την κανονικότητα».
