Τα δεκάδες θύματα του Αιγαίου και οι χιλιάδες των απελπισμένων που φτάνουν στη χώρα μας αποτελούν την ορατή μόνο πλευρά του συντελούμενου εγκλήματος
Του Σπύρου Παναγιώτου
Τις περισσότερες φορές το κρίσιμο δεν είναι να αναμετρηθεί κανείς με τη λύση ενός προβλήματος. Το κρίσιμο είναι να αντιληφθεί αυτό καθ’ εαυτό το πρόβλημα.
Στην περίπτωση των προσφυγικών ροών εκατομμυρίων ανθρώπων, ξεριζωμένων από τις εστίες τους λόγω των πολέμων αλλά και των πολιτικών φτωχοποίησης που επιβάλλουν οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, είναι ουσιαστικό να αντιληφθούμε ότι κι αυτή η ίδια η διαχείρισή τους αποτελεί κομμάτι γεωστρατηγικών ανταγωνισμών των ισχυρών. Έρχεται να συμπληρώσει τις επιδιώξεις τους στα πεδία των μαχών, να επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής των πολιτικών τους σε διπλανές περιοχές-χώρες που αποτελούν αναπόσπαστα τμήματα στις σχεδιαζόμενες ανακατατάξεις.
Τα κύματα των απελπισμένων ανθρώπων που καταφθάνουν στην Ελλάδα, τα δεκάδες θύματα στα νερά του Αιγαίου κάθε βδομάδα, αποτελούν την ορατή πλευρά μιας τραγωδίας που εξαντλεί την ανοχή και αφυπνίζει τη συνείδηση και τη σκέψη κάθε σκεπτόμενου ανθρώπου.
Εκείνο που δεν έχει αναδειχθεί επαρκώς, αντίθετα συσκοτίζεται πολύπλευρα, είναι ότι η χώρα αποτελεί σχεδιασμένα και ταυτόχρονα πύλη εισόδου μεταναστών και φράχτη της κίνησης τους προς τις χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης.
Χώρος καταγραφής και συγκέντρωσης
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, στην Ελλάδα ήδη ζουν περισσότεροι από 2 εκατομμύρια μετανάστες. Συνιστά, έτσι, τη χώρα με τη μεγαλύτερη αναλογία μεταναστών στο σύνολο του οικονομικά ενεργού πληθυσμού της μεταξύ των υπόλοιπων χωρών-μελών της Ε.Ε. Σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα, περισσότεροι από 450.000 άνθρωποι έχουν περάσει τα σύνορα της Ελλάδας διαπλέοντας το Αιγαίο, μέγεθος που αντιστοιχεί στο 80% του αριθμού των ανθρώπων που έχουν περάσει στην Ευρώπη από τις χώρες της Ασίας και της Αφρικής. Είναι ακόμα γνωστό ότι στην Τουρκία συγκεντρώνονται περισσότεροι από 4 εκατομμύρια πρόσφυγες και μετανάστες έρμαια στις προθέσεις και τα παζάρια της τουρκικής πολιτικής με την Ε.Ε. και «υλικό» που τροφοδοτεί τους λαθρέμπορους, οι οποίοι οργιάζουν ανεξέλεγκτα στα τουρκικά παράλια. Άλλα 4 εκατομμύρια βρίσκονται υπό μετακίνηση από τη Συρία ή ζουν προσωρινά σε καταυλισμούς στον Λίβανο και στην Ιορδανία. Τα νούμερα αυτά πιστοποιούν την κλίμακα του προβλήματος και βεβαιώνουν το φορτίο που συσσωρεύεται στην Ελλάδα ως κύριας πύλης υποδοχής αυτής της πίεσης.
Την ίδια στιγμή η χώρα σχεδιάζεται να αποτελέσει φράκτη των μεταναστευτικών ροών προς την υπόλοιπη Ευρώπη.
Η αποδοχή της λειτουργίας 5 hot spots την καθιστούν κύρια χώρα καταγραφής των προσφύγων και μεταναστών και τη μετατρέπουν σε μοναδικό χώρο όπου θα ξεφορτώνονται τα καραβάνια ανθρώπινων ψυχών, θα καταγράφονται και θα αναμένουν τη στιγμή της μετεγκατάστασής τους ανάλογα με τις επιθυμίες και τις ανάγκες των υπόλοιπων χωρών της Ε.Ε. Ο κίνδυνος συγκέντρωσης ενός τεράστιου αριθμού προσφύγων και εγκλωβισμού τους στην Ελλάδα είναι παραπάνω από υπαρκτός για τρεις λόγους: Πρώτον γιατί η χώρα μετατρέπεται σε χώρο υποδοχής ενός εκατομμυρίου ανθρώπων που ξεσπιτώνονται από Συρία, Ιράκ, Αφγανιστάν και αλλού. Δεύτερον, γιατί πυκνώνουν τα σημάδια και οι απειλές κλεισίματος των συνόρων των υπόλοιπων χωρών της Ευρώπης ή των Βαλκανικών χωρών που βρίσκονται στο πέρασμα των προσφύγων-μεταναστών προς την Ευρώπη. Ήδη τα σχέδια για αποδοχή 160.000 προσφύγων έχουν καταρρεύσει, καθώς μόνο από τη χώρα έχουν περάσει προς την Ε.Ε. πάνω από 400.000 άνθρωποι. Τρίτον γιατί, σύμφωνα με τις αποφάσεις του Λουξεμβούργου, αποδεκτοί θα γίνονται μόνον οι πρόσφυγες πολέμου, ενώ όσοι θεωρούνται οικονομικοί μετανάστες θα συγκεντρώνονται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και θα επαναπροωθούνται, σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λισσαβώνας, στη χώρα εισόδου (βλ. Ελλάδα), μέχρι να επαναπατρισθούν.
Μετατροπή της χώρας σε χώρο
Η πρόταση για δημιουργία μιας πόλης των 50.000 προσφύγων στο εσωτερικό της χώρας δεν ήταν τυχαία ούτε αποφεύχθη οριστικά, όπως θέλει να υποστηρίζει η κυβέρνηση. Η αποδοχή της προσωρινής παραμονής 30.000 ανθρώπων στα κέντρα καταγραφής και σε προσωρινά κέντρα φιλοξενίας και άλλων 20.000 με επιδότηση ενοικίου δεν αποτρέπει τον κίνδυνο εγκλωβισμού εκατομμυρίων ανθρώπων, όπως όχι τυχαία δήλωσε ότι αποτελεί τον εφιάλτη του και ο υπουργός μεταναστευτικής πολιτικής Ι. Μουζάλας. Γνωρίζει, άραγε, κάτι που δεν έχει ακόμα ομολογήσει;
Αναπόφευκτα, το σχέδιο δημιουργίας στρατοπέδων συγκέντρωσης στο εσωτερικό των χωρών που προορίζονται για αποθήκες ψυχών θα επανέλθει. Και μαζί του θα επανέλθει το σχέδιο της ρευστοποίησης των συνόρων και ελέγχου τους από υπερεθνικές στρατιωτικές δυνάμεις. Όσο και αν πανηγυρίζει η ελληνική κυβέρνηση, οι κοινές περιπολίες με την τουρκική ακτοφυλακή στο Αιγαίο και η κοινή φύλαξη στην Ειδομένη, με τον υψηλό έλεγχο της Frontex και της Europol δεν απετράπη οριστικά. Αυτές οι δυνάμεις είναι η μοναδικά ικανές να διασφαλίζουν την τάξη, με κλειστά σύνορα για τις πλούσιες χώρες της πρώτης ταχύτητας και, παράλληλα συνθήκες χάους στις χώρες-παρίες ή χώρες-σκουπίδια της Ευρώπης. Η Ελλάδα αλλά και οι χώρες των Βαλκανίων σχεδιάζεται να μετατραπούν ακριβώς σε «σκουπιδοτενεκέ» της Ευρώπης.
Δίπλα στην οικονομική εξαθλίωση και την ανατίναξη της κοινωνικής συνοχής της χώρας με τις μνημονιακές πολιτικές, δίπλα στην εγκαθίδρυση ενός ειδικού δανειακού καθεστώτος που εξανεμίζει κάθε έννοια λαϊκής και εθνικής κυριαρχίας σχεδιάζεται τώρα η διάλυση ακόμα και αυτής της γεωγραφικής, εθνολογικής και θρησκευτικής συνέχειας με την εγκαθίδρυση γκρίζων περιοχών, πόλεων-στρατοπέδων συγκέντρωσης και εστιών αναταραχής, σύμφωνα με τις κάθε φορά επιδιώξεις των ισχυρών. Με έναν ιδιαίτερο τρόπο τα όσα εφαρμόστηκαν στην Παλαιστίνη, με τη δημιουργία πόλεων ελεγχόμενων από εποίκους σε περιοχές που κατοικούσαν Παλαιστίνιοι προτάθηκαν και για την Ελλάδα με αφορμή το Προσφυγικό. Ποιος αποκλείει ότι δεν θα επανέλθουν πιο πιεστικά, υπό το βάρος του διπλού ρόλου της χώρας, ως πύλη και φράκτη των μεταναστευτικών ροών;
Υπάρχει λύση;
Το μεταναστευτικό είναι πρόβλημα γεωπολιτικό, γέννημα στρατηγικών επιδιώξεων και ανταγωνισμών μεταξύ μεγάλων ή και υποδεέστερων δυνάμεων, όπως η Τουρκία με ιδιαίτερες βλέψεις στην περιοχή.
Είναι πρόβλημα που σχετίζεται με τη δυνατότητα της χώρας και της κοινωνίας να υπάρξει, να επιβιώσει πέρα και έξω από την νέα αρχιτεκτονική της Ευρώπης και τις προδιαγραφές που ορίζουν οι ανταγωνισμοί Ουάσιγκτον και Βερολίνου.
Είναι κεντρικό πρόβλημα που σχετίζεται άμεσα με την αναζήτηση διεξόδου για τη χώρα και την κοινωνία έξω από το δανειακό καθεστώς.
Δεν μπορεί να θεωρηθεί πρόβλημα ευρωπαϊκό ή διεθνές. Είναι ακριβώς η λεγόμενη «διεθνής κοινότητα» του Βορρά, το ΝΑΤΟ, το διευθυντήριο της Ε.Ε. που το γέννησαν και το συντηρούν.
Οι λύσεις, κατά συνέπεια, δεν πρέπει να αναζητηθούν μονάχα στην ανθρωπιστική διάσταση ή σε έναν στερεοτυπικό «διεθνισμό» που, συνειδητά ή ασυνείδητα, ταυτίζεται ή συναντιέται με τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς.
Οι λύσεις μπορούν και πρέπει να αναζητηθούν σε άμεσα μέτρα:
- Άμεση αποδέσμευση της χώρας από την εμπλοκή της σε όλα τα μέτωπα πολέμου που γεννούν τις μεταναστευτικές ροές. Καταγγελία των πολέμων που γεννούν τα μεταναστευτικά ρεύματα και της υποκρισίας της «διεθνούς κοινότητας», του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. που διαχειρίζονται τις μεταναστευτικές ροές, αποσαθρώνοντας ολόκληρες περιοχές.
- Αποτροπή του εγκλωβισμού εκατοντάδων χιλιάδων ξεριζωμένων ανθρώπων, προσφύγων και μεταναστών, σε μια χώρα που στενάζει από το βάρος μιας οικονομικής κρίσης και δεν είναι σε θέση να εξασφαλίσει ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης αυτών των ανθρώπων. Κατηγορηματική άρνηση δημιουργίας στρατοπέδου συγκέντρωσης προσφύγων στη χώρα. Καταγγελία του σχεδίου μετατροπής των Βαλκανίων σε χώρο αποθήκευσης ανθρώπινων ψυχών.
- Κατάργηση της Συμφωνίας του Δουβλίνου και όλων των περιορισμών που εμποδίζουν την ελεύθερη μετακίνηση των προσφύγων στις χώρες που επιθυμούν, σύμφωνα με τη Συνθήκη της Γενεύης για τα δικαιώματα των προσφύγων πολέμου.
- Άσκηση veto σε όλες τις αποφάσεις του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. στο βαθμό που δεν παίρνονται άμεσα μέτρα για τα παραπάνω.
- Καταγγελία της Τουρκίας, των βλέψεών της στη Συρία και των εκβιασμών που ασκεί με το μεθοδευμένο «ξεφόρτωμα» ανθρώπων από το έδαφος της Ε.Ε. Εξασφάλιση ασφαλών συνθηκών μετακίνησης προσφύγων και μεταναστών από τα παράλια της Τουρκίας και διάλυσης του κυκλώματος των λαθρεμπόρων που ευθύνονται για την μετατροπή του Αιγαίου και της Μεσογείου σε απέραντο νεκροταφείο.
- Ενίσχυση με πόρους και μέσα των δυνατοτήτων διάσωσης στο Αιγαίο, για να σταματήσουν άμεσα οι πνιγμοί.
- Ενίσχυση με πόρους και μέσα όσων ανθρώπων φιλοξενούνται προσωρινά στη χώρα, ώστε να εξασφαλιστούν ανθρώπινες και αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης και περίθαλψής τους.
φωτογραφία : Γιώργος Μουτάφης – Λέσβος 26/27 Οκτώβρη 2015
