Ψάχνοντας στο διαδίκτυο προχθές αργά το βράδυ της Τετάρτης, έπεσα πάνω στη βιντεοσκοπημένη συζήτηση του Αλέκου Αλαβάνου με τον Γιώργο Καραμπελιά στον Ιανό με θέμα «Η Ιστορική εμπειρία της Αριστεράς στην Ελλάδα – Η περίπτωση του Σύριζα». Μου έκανε λοιπόν εντύπωση το εξής. Απαντώντας στην εισαγωγική τοποθέτηση του Γ. Καραμπελιά για τη διαχρονική αντιπαράθεση πατριωτισμού και αντιπατριωτισμού εντός της Αριστεράς, ο Αλ. Αλαβάνος έκανε κάτι όχι και τόσο «ορθό» για έναν αριστερό. Ανέτρεξε στις απαρχές της αρχαίας ελληνικής δημοκρατίας και στους αρχαίους φιλοσόφους, και αφού μετά πέρασε στον Ρήγα Φεραίο και στο πολυεθνικό δημοκρατικό όραμά του, κατέληξε τελικώς να μιλήσει για ένα ουσιώδες διαχρονικό χαρακτηριστικό του ελληνικού πολιτισμού: τη μη-πόλωση μεταξύ εθνικού και διεθνικού στοιχείου.
Τα σκεφτόμουν αυτά έχοντας μόλις επιστρέψει από μιαν άλλη εκδήλωση στο στέκι «Παίρνω Αμπάριζα» στο Γαλάτσι, όπου ο Λουκάς Αξελός είχε παραθέσει μιαν εξαιρετική ομιλία για την απελευθερωτική στρατηγική του Ρήγα Φεραίου. Και εκεί η συζήτηση είχε εστιαστεί στην επίκαιρη αξία που έχει ο δημοκρατικός πατριωτισμός του Ρήγα για τη σύγχρονη ελληνική Αριστερά.
Συνειρμικά ο νους μου πήγε και σε μια τρίτη εκδήλωση, στην οποία συμμετείχα κι εγώ το περασμένο Σάββατο στο Αετοπούλειο Πολιτιστικό Κέντρο του Χαλανδρίου. Εκεί ο Δημ. Τζουβάνος και ο υποφαινόμενος ξεκινήσαμε μια δύσκολη και απαιτητική συζήτηση (θα τη συνεχίσουμε αύριο και το μεθεπόμενο Σάββατο, 26/3 και 2/4) αναζητώντας τις αιτίες της διεθνούς όσο και της ελληνικής κρίσης στη γενικότερη κρίση του σύγχρονου πολιτισμού.
Λέω λοιπόν μετά απ’ όλα αυτά: Μήπως η ήττα του αβαθούς και ασπόνδυλου συριζαίικου τακτικισμού μάς σπρώχνει να δούμε πέρα από τον ηθικολογικό φιλελεύθερο δικαιωματισμό, τον απλοϊκό αχρονικό κοινωνιολογισμό και όποιες άλλες θεωρητικές «ευκολίες»; Μήπως η ελληνική αριστερά έχει αρχίσει να ξαναβάζει στον θεωρητικό της ορίζοντα την ιστορία και τον πολιτισμό; Είναι μια αισιόδοξη και προκλητική σκέψη. Δεν είναι;
Βασίλης Ξυδιάς
