Ο τεχνολογικός έλεγχος της εργασίας ήρθε στο παρόν
του Γιώργου Χάμψα
Μία εταιρεία στη Σουηδία ονόματι «Επισέντερ» είναι ανάμεσα στις «πρωτοπόρες» επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν μικροτσίπ σε μέγεθος ενός κόκκου ρυζιού στους εργαζόμενούς της. Η είδηση αρχικά θυμίζει την ιστορία που αφηγείται ο Γιάννης Αγγελάκας στην ταινία Ο χαμένος τα παίρνει όλα, όπου το αφεντικό για να ελέγξει τους υπαλλήλους του τους κάνει δώρο ρολόγια τα οποία δίνουν την θέση του ιδιοκτήτη τους. Όταν το αφεντικό ανακάλυψε ότι οι υπάλληλοι άφηναν τα γραφεία τους πολύ συχνά, τους έκανε επίπληξη κι έτσι αυτοί απλώς άφηναν τα ρολόγια στα γραφεία τους και έφευγαν. Όταν το ανακάλυψε κι αυτό, το αφεντικό, τους έβαλε τα μικροτσίπ για να μπορεί να τους ελέγχει πλήρως.
Μπορεί η ιστορία της ταινίας να ήταν ψεύτικη, όμως δεν απέχει και πολύ από την σημερινή πραγματικότητα στην εταιρεία της Στοκχόλμης. Τα εμφυτεύματα, όπως δηλώνει ο συνιδρυτής της «Επισέντερ», χρησιμοποιούνται αντί για τις γνωστές εταιρικές κάρτες, για να ανοίγουν τις πόρτες, να δίνουν εντολές σε εκτυπωτές και να προσφέρουν σνακ στους εργαζόμενους, ενώ προς στιγμήν είναι προαιρετικός ο «εμβολιασμός». Τα μικροτσίπ που χρησιμοποιούνται δεν είναι καινούργια καθώς είναι τα ίδια που χρησιμοποιούνται στα κολάρα των οικόσιτων ζώων ή στον εντοπισμό δεμάτων. Η τεχνολογία ονομάζεται NFC, δηλαδή επικοινωνία κοντινού πεδίου, που με λίγα λόγια μπορεί να δώσει σε άλλες ηλεκτρονικές συσκευές πληροφορίες και δεδομένα που έχουν προκαθοριστεί με έναν τρόπο. Αυτό σημαίνει ότι από τη μία δεν μπορεί κάποιος να αλλάξει αυτές τις πληροφορίες που δίνονται από το μικροτσίπ, αλλά από την άλλη μπορεί να παρακολουθήσει τον «εμβολιασμένο» με το τσιπ και να βρει τις συνήθειές του, που συχνάζει, που στέκεται περισσότερο σε ένα σουπερμάρκετ και αν όντως είναι στη θέση του και εργάζεται ή κάνει διάλειμμα…
Ενώ ο ίδιος ο συνιδρυτής της «Επισέντερ» θέλοντας να ενθαρρύνει την εμφύτευση των μικροτσίπ δήλωσε ότι «άνθρωποι έχουν εμφυτεύσει πράγματα στο σώμα τους, όπως βηματοδότες και πράγματα για να ελέγχεις την καρδιά σου. Αυτό είναι κάτι πολύ σοβαρότερο από το να έχεις ένα τσιπάκι που μπορεί στην πραγματικότητα να επικοινωνήσει με συσκευές». Όπως άλλωστε είναι πιο απλό να μπορείς να επιλέξεις αν θέλεις να παρακολουθείται η κάθε σου κίνηση, ακόμα και στο σπίτι σου, από το να έχεις ένα εμφύτευμα που το κάνει, θα έλεγε κανείς. Μπορεί με έναν τρόπο τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το κινητό τηλέφωνο ή ο υπολογιστής να είναι σήμερα θεωρητικά επιβεβλημένα στον μέσο άνθρωπο, ωστόσο υπάρχει πάντα και η δυνατότητα της αποσύνδεσης…
Γίνεται σαφές ότι χάκερ θα μπορούσαν δυνητικά να παίρνουν ο,τι πληροφορίες μεταδίδει το μικροτσίπ. Με έναν τρόπο με την χρήση των smartphone όλες αυτές οι πληροφορίες κι ακόμα περισσότερες σήμερα καταγράφονται, μα με τα εμφυτεύματα δίνεται πλήρης ελευθερία στον εκάστοτε εργοδότη να ελέγχει κάθε κίνηση των εργαζομένων του. Η απειλή συνεπώς δεν είναι οι κακόβουλοι χάκερ, αλλά η ίδια η παραχώρηση της ιδιωτικότητας στον εκάστοτε εργοδότη εν προκειμένω, ή σε όποιον θέλει να ελέγξει τα στοιχεία αυτά.
