Συνέντευξη στον Κωνσταντίνο Σταυρουλάκη.
Εδώ και δυόμιση χρόνια λειτουργεί στο Ρέθυμνο το Εθελοντικό Ιατρείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Πρόκειται για μια προσπάθεια γιατρών και νοσηλευτικού προσωπικού για να γίνει μπορετό να παρασχεθούν ιατρικές υπηρεσίες σε ανασφάλιστους πολίτες, Έλληνες αλλά και μετανάστες ακόμα και αν δεν έχουν χαρτιά.
Για το πώς έγινε κατορθωτό να στεριώσει η προσπάθεια του ιατρείου, για το πώς λειτουργεί και για το πώς βλέπουν οι εθελοντές και η κοινωνία του Ρεθύμνου το Εθελοντικό Ιατρείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης, μιλήσαμε με την Ελένη Ιωαννίδου, επιμελήτρια παθολογίας στο Νοσοκομείο Ρεθύμνου και συντονίστρια του Εθελοντικού Ιατρείου Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Τι είναι το Εθελοντικό Ιατρείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης και σε ποιον κόσμο απευθύνεται;
Το Εθελοντικό Ιατρείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης είναι μια εθελοντική προσπάθεια γιατρών, φαρμακοποιών, νοσηλευτών, μαιών και εθελοντών από τους εργαζόμενους στις κοινωνικές δομές του δήμου Ρεθύμνου, που λειτουργεί από το Ιούλιο 2008. Απευθύνεται σε όλους τους ανασφάλιστους πολίτες -Έλληνες ή μη Έλληνες με χαρτιά ή χωρίς- οι οποίοι δεν έχουν πρόσβαση στο δημόσιο σύστημα υγείας. Αρχικά στεγαζόμασταν στο χώρο του Δ΄ ΚΑΠΗ το οποίο μας παραχώρησε ο δήμος, και από τον Οκτώβριο του 2009 σε ανεξάρτητο χώρο, στην οδό Καστρινογιαννάκη 12, στην παλιά πόλη. Η ανάγκη για δική μας στέγη προέκυψε από τη συνεχώς αυξανόμενη προσέλευση του κόσμου και την επιθυμίας μας να επεκτείνουμε τις δραστηριότητες του ιατρείου και σε άλλους τομείς και να συμπεριλάβουμε δράσεις και άλλων εθελοντών όπως είναι οι φαρμακοποιοί, οι γυναικολόγοι και οι οδοντίατροι. Λειτουργούμε 3 φορές την εβδομάδα με ιατρεία παθολογίας, γυναικολογίας, καρδιολογίας, παιδιατρικής και οδοντιατρικής.
Η λειτουργία του ιατρείου υποστηρίζεται από ένα μεγάλο δίκτυο ειδικών γιατρών ιδιωτών και μη, μέσω των οποίων μας δίνεται η δυνατότητα να έχουμε εξειδικευμένες εκτιμήσεις, εργαστηριακό και απεικονιστικό έλεγχο όπου χρειάζεται. Πρέπει να σημειώσουμε τη σημαντική υποστήριξη του Νοσοκομείου Ρεθύμνου στο έργο μας, που μας παρέχει τη δυνατότητα για ένα δωρεάν ραντεβού εξετάσεων καθημερινά.
Υπάρχει και το διοικητικό κομμάτι του ιατρείου, το οποίο καλύπτουν εθελοντές από τους εργαζόμενους στις κοινωνικές δομές του δήμου και το οποίο είναι πολύ σημαντικό για τη στήριξη της λειτουργία του ιατρείου. Όλοι οι ασθενείς καταχωρούνται σε ηλεκτρονική βάση δεδομένων και έτσι ώστε έχουμε τη δυνατότητα να παρακολουθούμε σωστά και με συνέπεια χρόνια περιστατικά και να έχουμε σημαντικά στατιστικά στοιχεία.
Γιατί πήρατε την πρωτοβουλία για τη δημιουργία του ιατρείου;
Στη χώρα μας, τις τελευταίες δεκαετίες, υπάρχει μία συρροή «παράνομων μεταναστών», οι οποίοι δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις δημόσιες υπηρεσίες υγείας, αφού αυτοί οι άνθρωποι δεν υπάρχουν για το ελληνικό κράτος. Παράλληλα, ο φόβος να προσεγγίσουν οποιαδήποτε δημόσια υπηρεσία προσθέτει ακόμα ένα εμπόδιο στην παροχή ιατρικής φροντίδας. Η οικονομική κρίση, η ανεργία και η ανασφάλιστη εργασία πολλαπλασιάζουν τους ανθρώπους που δεν έχουν ασφάλεια ή που χάνουν την ασφάλειά τους.
Σημαντικό ζήτημα είναι και η πρόληψη, ιδιαίτερα για τους μετανάστες. Είναι αυτονόητο πως όταν ένας πληθυσμός παραμένει ανεμβολίαστος, ζώντας σε κακές συνθήκες υγιεινής προερχόμενος από χώρες που ενδημούν νοσήματα τίθενται σοβαρά προβλήματα που άπτονται της δημόσιας υγείας.
Ερχόμενοι καθημερινά σε επαφή με αυτά τα προβλήματα που προαναφέρθηκαν, οδηγηθήκαμε στη δημιουργία του Εθελοντικού Ιατρείου Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Πώς αντιλαμβάνεστε την έννοια της αλληλεγγύης σε διαφορά από την φιλανθρωπία; Τελικά υπάρχει άλλος δρόμος για την υγεία;
Η κριτική που έχουμε δεχτεί, κυρίως από πλευρές του αριστερού χώρου, βασίζεται στην άποψη πως υποκαθιστούμε κρατικές δομές που θα έπρεπε να υπάρχουν με αποτέλεσμα να «λύνουμε» τα χέρια του κράτους και ότι το έργο μας είναι κάτι ανάλογο με τη φιλανθρωπική δράση της Εκκλησίας.
Ο δικός μας σκοπός είναι να αναδείξουμε το μέγεθος του προβλήματος, για ένα κομμάτι του πληθυσμού που είναι αόρατο για το ελληνικό κράτος και σταδιακά να προσπαθήσουμε μέσω της δράσης μας να δημιουργηθούν σταθεροί θεσμοί από την πολιτεία που θα καλύπτουν τους ανασφάλιστους συμπολίτες μας. Ήδη το ιατρείο μας στεγάζεται σε χώρο του οποίου τα έξοδα καλύπτονται από τη νομαρχία, εξυπηρετείται με ένα δωρεάν ραντεβού την ημέρα για εργαστηριακό έλεγχο από το Νοσοκομείο Ρεθύμνου και σύντομα θα έχει ένα άτομο μόνιμο προσωπικό υπάλληλο του δήμου. Όμως το πιο σημαντικό είναι ότι έχει γίνει πλέον στη συνείδηση των συμπολιτών μας δεδομένη η αναγκαιότητά της λειτουργίας του. Ο τρόπος που όλη η πόλη έχει αγκαλιάσει το ιατρείο είναι συγκινητικός και μας κάνει να ελπίζουμε ότι θα στηρίξει και στο μέλλον τη λειτουργία μας.
Όσον αφορά το κομμάτι φιλανθρωπία, νομίζω ότι σε μια εποχή που η ατομικότητα και το κέρδος προτάσσονται σαν κυρίαρχες αξίες στην επίλυση όλων των προβλημάτων, το να θυμηθούμε έννοιες όπως «συντροφικότητα» και «αλληλεγγύη» είναι προϋπόθεση για την ανατροπή της υπάρχουσας και της επερχόμενης κατάστασης. Το να δημιουργήσουμε μια άλλη πραγματικότητα, έστω και στον μικρόκοσμό μας, μπορεί να μας κάνει να πιστέψουμε πως υπάρχει άλλος δρόμος για την υγεία.
