Το editorial του Δρόμου της Αριστεράς που κυκλοφορεί το Σάββατο 20 Δεκεμβρίου
Αμέσως μετά την παραίτηση Παπανδρέου, ορκίζεται μία τριμελής κυβέρνηση: Πρωθυπουργός ο Νόβας, υπουργός Αμύνης ο Κωστόπουλος, υπουργός Εσωτερικών ο ναύαρχος Τούμπας. Την άλλη μέρα η κυβέρνηση συμπληρώνεται.
Ναι, αλλά πρέπει να πάρει ψήφο εμπιστοσύνης. Α, όλα κι όλα, το θέατρο πρέπει να παιχτεί όπως προβλέπει το Σύνταγμα. Ή έχουμε δημοκρατία ή έχουμε τρίχες. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να φανεί πως «η ανεξάρτητη και υπερήφανη Ελλάδα» είναι ένα ξέφραγο αμπέλι, όπου μπαινοβγαίνουν κοπρόσκυλα. Η κυβέρνηση Νόβα πρέπει οπωσδήποτε να πάρει ψήφο εμπιστοσύνης. Πώς όμως; Της χρειάζονται 151 ψήφοι και έχει μονό 131. Έλλειμμα, είκοσι. Δύσκολο είναι να αγοράσεις εκτός από τους 25 πρώτους «ανιδιοτελείς», που εξαρχής αποστάτησαν χωρίς δυσκολία, άλλους 20 λιγούρηδες από το Κέντρο;
Η ταρίφα ορίζεται από 100 μέχρι 200 χιλιάδες δολάρια της εποχής το κεφάλι. Τζάμπα πράγμα, δηλαδή, αν λογαριάσεις τα οφέλη της ολιγαρχίας απ’ τη «δημοκρατία» που πρόκειται να αγοραστεί, στην κυριολεξία. Και ήταν όλοι κεντρώοι, οι άθλιοι. Πουλήθηκαν για 100 χιλιάδες δολάρια οι φθηνότεροι και 200 οι ακριβότεροι. Η αγοραπωλησία έγινε σε τρία στάδια, κι όσοι πουλήθηκαν πρώτοι πήραν τα λιγότερα. Ήταν φυσικό. Όσο πιο σπάνιο γίνεται το εμπόρευμα, τόσο καλύτερη τιμή πιάνει. Επιτελείς του σχεδίου της αποστασίας, ο Χοϊδάς απ’ τη μεριά των ανακτόρων και ο Μητσοτάκης απ’ τη μεριά του Κέντρου.
Κυβερνητικό στάδιο πρώτο των κυβερνήσεων των αποστατών, η του Νόβα αποκαλούμενη κυβέρνησις. Έχουν ήδη αποστατήσει 25 απ’ τους 171 βουλευτές της Ενώσεως Κέντρου με την πρώτη. Ελπίζουν πως θα αποστατήσουν και άλλοι αυτοβούλως εντός της Βουλής. Όμως, μετά την ψηφοφορία το έλλειμμα παραμένει και είναι πολύ σημαντικό: 20 κεφάλια. Κι έτσι η κυβέρνηση Νόβα μένει στην εξουσία 15 μέρες και πίπτει εντός της Βουλής την 4η Αυγούστου 1965.
Στάδιο δεύτερο, το του Τσιριμώκου αποκαλούμενο. Μα τι σκατά γίνεται, λοιπόν. Ο όντως σοσιαλιστής Τσιριμώκος, ο ΕΑΜίτης Τσιριμώκος, ο άνθρωπος που τα ανάκτορα δεν θέλουν να τον δουν, ο «δούρειος ίππος των κομουνιστών», ο υπ’ αριθμόν δύο μετά τον Παπανδρέου στην Ένωση Κέντρου, ο πρόεδρος της Βουλής στην πρώτη κυβέρνηση Παπανδρέου, ο ευφυής και ικανός Ηλίας Τσιριμώκος, ο άνθρωπος που λίγες μέρες πριν είχε πει σε λόγο του στη Θεσσαλονίκη πως ο βασιλιάς δεν θα εύρισκε άλλους κατεψυγμένους πρωθυπουργούς εκτός απ’ τον Νόβα, αυτοκαταψύχεται και αυτοπροσφέρεται στα ανάκτορα, δώρον εξ ουρανού. Και τα ανάκτορα δέχονται εν χοδραίς και οργάνοις τούτον τον «κρυπτοκομουνιστή». Όλοι τάχουν χαμένα. Χαμένο κορμί κι ο σπουδαίος Τσιριμώκος, λοιπόν; Άι, σιχτίρ, κωλοχώρα! Σε ποιον νάχεις εμπιστοσύνη σ’ αυτόν τον άθλιο τόπο τον λιμασμένων;
Ο Τσιριμώκος, που θα πεθάνει στις 18 Ιουλίου 1968, πίπτει κι αυτός στη Βουλή κατά την ψηφοφορία της 28ης Αυγούστου 1965. Λείπουν τώρα 16 κεντρώα κεφάλια, από τα είκοσι που έλλειπαν στον Νόβα. Θα τα βρει ο Στέφανος Στεφανόπουλος, κεντρώος κι αυτός αυτή την εποχή. Πιο σωστά, θα τα βρει η περίπου αιωνόβια μαμά του Στέφανου, η περιβόητη κυρία Φανή που ζει στον Πύργο και που την φέρνουν με φορείο, γιατί ο Στέφανος είναι τόσο μαλάκας που δεν κάνει τίποτα χωρίς να ρωτήσει τη μαμά!
Κύριοι, έχετε συνείδηση σε τι χώρα ζούμε; Στη χώρα της κυρίας Φανής. Η οποία και παίρνει επιτέλους διά του υιού ψήφο εμπιστοσύνης την 24η Σεπτεμβρίου 1965. Η αποστασία συμπληρώθηκε, τα προβλεπόμενα κονδύλια δαπανήθηκαν, η δημοκρατία ενίκησε!
[Απόσπασμα από το βιβλίο του Βασίλη Ραφαηλίδη, Ιστορία (κωμικοτραγική) του νεοελληνικού κράτους -οποιαδήποτε ομοιότητα με πρόσωπα και καταστάσεις είναι τυχαία]
Φωτο: Ο πρωθυπουργός Γεώργιος-Αναστασιάδης Νόβας δίνει συνέντευξη τύπου στους δημοσιογράφους, στις 22 Ιουλίου 1965.