Συνέντευξη στον Ζαχαρία Ρουστάνη
Για έναν ευλογημένο τόπο, με μεγάλη ιστορικότητα και τεράστιο αξιακό φορτίο, ο οποίος όμως έχει αφεθεί συνειδητά στη μοίρα του, κάνει λόγο μιλώντας στον Δρόμο η υποψήφια περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου, επικεφαλής του συνδυασμού Βόρειο Αιγαίο-Γόνιμη Γραμμή, Αγλαΐα Κυρίτση.
«Έχω κάνει το πιο ουσιαστικό ρεπορτάζ της ζωής μου», σημειώνει χαρακτηριστικά αναφερόμενη στην περιοδεία της στα νησιά του Βορείου Αιγαίου, υπογραμμίζοντας ταυτόχρονα ότι «ο κόσμος δικαιολογημένα είναι και μπερδεμένος και επιφυλακτικός. Ωστόσο, όταν του μιλήσεις μέσα απ’ την καρδιά σου και με ειλικρίνεια του αναπτύξεις θέσεις και πρόγραμμα, στη συντριπτική πλειοψηφία του αναγνωρίζει και την αφετηρία σου και τις προθέσεις σου».
Τέλος, υπογραμμίζει με έμφαση ότι «είμαστε απέναντι στη λογική της ανάθεσης. Δεν θέλουμε τους κατοίκους του Βορείου Αιγαίου ψηφοφόρους ανά πενταετία. Δεν θέλουμε να αναθέσουν στους «ειδικούς» την εξεύρεση λύσεων. Τους θέλουμε πρωταγωνιστές και συνδιαμορφωτές της επόμενης μέρας».
Από τη μέχρι τώρα επαφή σας με τον κόσμο του Βορείου Αιγαίου τι έχετε εισπράξει, ποια είναι η εικόνα που διαμορφώσατε;
Αρχικά, θέλω να σημειώσω ότι έχω κάνει το πιο ουσιαστικό ρεπορτάζ της ζωής μου. Στους σχεδόν δυο μήνες που περιοδεύω στα νησιά του Βορείου Αιγαίου ομολογώ ότι αναθεώρησα πολλές αντιλήψεις και πολλά -επιτρέψτε μου να πω- στερεότυπα στην προσέγγιση και της κοινωνίας και της πολιτικής…
Δεν περιμένατε ότι θα επαναπροσδιορίσετε αντιλήψεις και οπτικές;
Βεβαίως και το περίμενα, ωστόσο κάθε φορά η επαφή με την κοινωνία, η ζωντανή επαφή με τους καθημερινούς ανθρώπους που αγωνίζονται, αγωνιούν, παλεύουν, οργίζονται, φοβούνται κ.λπ., είναι πάντα αποκαλυπτική και καταδεκτική. Ξέρετε, τις περισσότερες φορές παρασυρμένοι απ’ τη δουλειά μας, τις συνήθειές μας κ.λπ. -και αναφέρομαι σε μας, τους δημοσιογράφους- διαμορφώνουμε μια λειψή, μια μερική εικόνα για την πραγματικότητα. Δεν αναφέρομαι στους στημένους και διαπλεκόμενους δημοσιογράφους των οποίων η αποστολή είναι δεδομένη, αλλά στους καθημερινούς εργάτες της ενημέρωσης, οι οποίοι όπως καλά γνωρίζετε είναι χιλιάδες. Πολλές φορές, λοιπόν, και εξαιτίας των αντικειμενικών συνθηκών διαμορφώνουμε καλοπροαίρετα μια αντίληψη μικρόκοσμου. Η επαφή μου με τον κόσμο είναι -επιτρέψτε μου το σχήμα- η πιο ουσιαστική… ζωντανή σύνδεση που έχω κάνει ποτέ. Και για να θυμηθούμε και τα λόγια του Λένιν, επειδή πάντα το φαινόμενο είναι πιο πλούσιο απ’ τη θεωρία, όλη αυτή η διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη μ’ έχει κάνει πολύ πιο πλούσια από κάθε άποψη.
Τι σας λέει ο κόσμος; Πώς σας αντιμετωπίζει;
Σε μια περίοδο γενικευμένης ρευστότητας και με δεδομένη την καταστροφή που συντελείται εδώ και σχεδόν τέσσερα χρόνια, εισπράττω κυριολεκτικά τα πάντα. Από την αγωνία, μέχρι την οργή, από το φόβο και την αμηχανία, μέχρι τη γενικευμένη δυσπιστία απέναντι σ’ όλους… Ο κόσμος δικαιολογημένα είναι και μπερδεμένος και επιφυλακτικός. Ωστόσο, όταν του μιλήσεις μέσα απ’ την καρδιά σου και με ειλικρίνεια του αναπτύξεις θέσεις και πρόγραμμα, στη συντριπτική πλειοψηφία του αναγνωρίζει και την αφετηρία σου και τις προθέσεις σου. Έχουμε σύνθημα και το εννοούμε, πέρα ώς πέρα, ότι «η κοινωνία δίνει τη λύση». Είμαστε απέναντι στη λογική της ανάθεσης. Δεν θέλουμε τους κατοίκους του Βορείου Αιγαίου ψηφοφόρους ανά πενταετία. Δεν θέλουμε να αναθέσουν στους «ειδικούς» την εξεύρεση λύσεων. Τους θέλουμε πρωταγωνιστές και συνδιαμορφωτές της επόμενης μέρας. Δεν τους καλούμε μέσω του συνδυασμού μας να βελτιώσουν τη ζωή τους, αλλά με το συνδυασμό μας να αλλάξουν τα πράγματα. Κλειδί για να διαμορφωθούν οι όροι διεξόδου για το λαό, την περιφέρεια και τη χώρα είναι να κατανοήσουμε βαθιά και να επιχειρήσουμε να ξεπεράσουμε με ουσιαστικούς όρους και σε όλα τα επίπεδα το κενό εκπροσώπησης.
Είναι ενδεικτικό της κατεύθυνσής μας το γεγονός ότι το ψηφοδέλτιό μας αντανακλά το ήθος και τις αξίες του συνδυασμού μας, δηλαδή τις αξίες της Αριστεράς. Απαρτίζεται από πρόσωπα που προέρχονται από τη μαχόμενη κοινωνία, αντανακλά δηλαδή την κοινωνική συμμαχία που θεωρούμε απαραίτητη προκειμένου να υλοποιήσουμε το πρόγραμμά μας. Εργαζόμενοι, άνεργοι, επιστήμονες, αγρότες, συνδικαλιστές και μέλη των κινημάτων, νέοι και νέες, γυναίκες και άντρες, αποτελούν το συνδυασμό μας, συνδυασμό μάχης και νίκης.
Ποιο είναι, κατά την εκτίμησή σας, το πιο σοβαρό πρόβλημα του Βορείου Αιγαίου;
Θα μου επιτρέψετε να απαντήσω αναδεικνύοντας μια αντίφαση που είναι αποκαλυπτική της πραγματικότητας. Όλο αυτό το διάστημα, όπου κι αν πήγαμε το παρελθόν και η ιστορικότητα του Βορείου Αιγαίου κυριαρχούν. Ο πολιτισμός και η αξιοσύνη των ανθρώπων, αναβλύζουν από παντού. Η αξιοσύνη, ο πολιτισμός, οι όροι που διαμορφώνουν μια γεωγραφική ενότητα με εξαιρετικά πλούσιο περιεχόμενο και φορτίο από τη μια, αλλά και ο μαρασμός, η καταστροφή, τα σκυθρωπά πρόσωπα των περήφανων νησιωτών από την άλλη. Μια κραυγαλέα αντίφαση που απεικονίζει πολύ παραστατικά, σχεδόν τρομακτικά, ό,τι συντελείται τα τελευταία χρόνια.
Μετά από αυτήν την αρχική παραδοχή, θέλω να επισημάνω ότι αφενός η πλήρης εγκατάλειψη στην τύχη της μιας ολόκληρης ακριτικής περιοχής, η οποία βρίσκεται, μάλιστα, σε μια πολύ κρίσιμη θέση και σε μια περίοδο που οι γεωστρατηγικοί ανταγωνισμοί διαμορφώνουν πολλαπλούς κινδύνους και, αφετέρου, η απόσυρση του κράτους και της περιφέρειας από οτιδήποτε δημόσιο, από οτιδήποτε όριζε ένα μίνιμουμ πλαίσιο υποχρεώσεων πρόνοιας και στήριξης του πολίτη, διαμορφώνουν ένα εκρηκτικό δίπτυχο. Απ’ την ακτοπλοΐα ώς τον πρωτογενή τομέα και από την Υγεία ως την Παιδεία, βασιλεύει η απόλυτη εγκατάλειψη. Σχεδόν κανένας νέος άνθρωπος πλέον δεν μένει στον τόπο του. Πόσο κατανοούμε όλοι μας το βάθος των πιο πάνω διαπιστώσεων; Και πρέπει να έχουμε πάντα στο μυαλό μας ότι σε περιοχές, όπως το Βόρειο Αιγαίο, η καταστροφή εγγράφεται με πολλαπλές κωδικοποιήσεις και πολλά σημαινόμενα στη συλλογική συνείδηση.
Γιατί Βόρειο Αιγαίο-Γόνιμη Γραμμή και όχι, ας πούμε, Βόρειο Αιγαίο της Ανατροπής;
Με την επιλογή μας αυτή θέλουμε να δείξουμε ότι το μαύρο που επιβάλλουν με τον πιο κυνικό τρόπο και το οποίο βίωσα από πρώτο χέρι ως εργαζόμενη στην ΕΡΤ, απαντιέται με φως, απαντιέται και ακυρώνεται μόνο με πολύ φως. Το πολύ φως του Βορείου Αιγαίου μπορεί να φέρει την ανατροπή. Και με το φως, εννοώ τη δύσκολη και επίμονη διαδικασία παραγωγικής και κοινωνικής ανασυγκρότησης που είναι αναγκαία για να σταθεί αυτός ο ευλογημένος τόπος ξανά στα πόδια του. Κάθε μέρα που περνά τα νησιά μας μαραζώνουν όλο και περισσότερο. Η περίφημη «νησιωτικότητα» από ευλογία μετατράπηκε σε συνθήκη απομόνωσης και μειονέκτημα.
Τα συνθήματα είναι καλά, αλλά πλέον δεν φτάνουν. Πρέπει να ξαναπιάσουμε το νήμα που ορίζει μια νέα κοινωνικότητα, μια νέα πραγμάτωση της έννοιας της ιστορικότητας, του δημόσιου χώρου, της κοινότητας και εν τέλει της ίδιας της συνείδησης. Η παραγωγική και κοινωνική ανασυγκρότηση, τόσο μεγάλα και τόσο δύσκολα περιεχόμενα έχουν. Μ’ αυτό αναμετριόμαστε, πάνω σ’ αυτό θα απολογηθούμε…
Ποιες θα είναι οι άμεσες κινήσεις σας αν εκλεγείτε;
Μαζί με όλους τους αγωνιζόμενους πολίτες, τους επιστήμονες των νησιών μας, τους συνεταιρισμένους αγρότες, τις κοινωνικές συλλογικότητες, τα δίκτυα αλληλεγγύης και τους παραγωγικούς φορείς, σχεδιάζουμε το άμεσο, το μεσοπρόθεσμο, αλλά και το στρατηγικό μας σχέδιο για την παραγωγική ανασυγκρότηση των νησιών μας. Γιατί για μας στοίχημα ζωής είναι ο τόπος και οι άνθρωποί του κι όχι η προς τα κάτω μεταφορά των μνημονιακών μονόδρομων.
Προτεραιότητά μας είναι οι άνθρωποι. Προτεραιότητά μας είναι οι εργαζόμενοι και οι φτωχοί αγρότες, οι αυτοαπασχολούμενοι, οι μικροί παραγωγοί, οι άνεργοι νέοι, οι γυναίκες που στηρίζουν μια τσακισμένη οικογένεια, αυτούς θα στηρίξουμε πρώτα. Και να είστε σίγουροι ότι θα το κάνουμε με όλες μας τις δυνάμεις. Πρώτο και άμεσο ζήτημα για μας είναι η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης. Να είστε σίγουροι πως καμία υπογραφή των μνημονιακών κυβερνήσεων, καμία απειλή είτε από το εγχώριο πολιτικό και οικονομικό σύστημα, είτε από την ηγεσία της Ευρωζώνης, δηλαδή τη Μέρκελ και τους συν αυτή, θα μας εμποδίσουν να κάνουμε τα πάντα ώστε να σωθεί η οικονομία των νησιών μας και κυρίως οι άνθρωποι. Δεν μας δεσμεύει καμία υπογραφή τους, εμείς δεσμευόμαστε μόνο από το λαό και τα συμφέροντά του.
Το σίγουρο είναι ότι εμείς δεν θα κάνουμε ό,τι οι άλλοι. Δεν θα μπούμε στον αστείο διαγωνισμό για το ποιος είναι ο καλύτερος «τροχονόμος» των ευρωπαϊκών κονδυλίων. Οι «ειδικοί» και οι «έμπειροι» έφτιαξαν το σκηνικό της καταστροφής, είναι δικό τους παιδί.