Στοπ στο σχέδιο για τις 4 μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων
Σημαντική εξέλιξη στο μέτωπο της διαχείρισης των απορριμμάτων αποτελεί η ακύρωση των διαγωνισμών Συμπράξεων Δημόσιου & Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) για τα τέσσερα θηριώδη εργοστάσια επεξεργασίας σύμμεικτων της Αττικής, που αποτελούν τη «ναυαρχίδα» των αντίστοιχων έργων που έχουν δρομολογηθεί για όλες, σχεδόν, τις περιοχές της χώρας. Η απόφαση πάρθηκε στην προχθεσινή συνεδρίαση της Εκτελεστικής Επιτροπής του Ειδικού Διαβαθμιδικού Συνδέσμου Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ), έπειτα από εισήγηση της Περιφερειάρχη Αττικής Ρένας Δούρου και αφού είχαν γνωμοδοτήσει οι αρμόδιοι υπηρεσιακοί παράγοντες.
Τo τυπικό σκέλος της υπόθεσης αποδείχθηκε σχετικά εύκολη υπόθεση, αφού οι όροι των προκηρύξεων των διαγωνισμών, τόσο της πρώτης φάσης όσο και της δεύτερης, προέβλεπαν τη δυνατότητα του ΕΔΣΝΑ να ακυρώσει τη διαδικασία, χωρίς την καταβολή αποζημίωσης στα εργολαβικά σχήματα που είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον ή είχαν προεπιλεγεί.
Πέρα από αυτό, όμως, υπάρχει και το ουσιαστικό σκέλος της υπόθεσης, στο οποίο ήταν αφιερωμένο και το μεγαλύτερο μέρος της εισήγησης της κυρίας Δούρου, με την οποία αμφισβητούνταν η συμβατότητα των εργοστασίων σύμμεικτων με τις προτεραιότητες της εθνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας και την ανάγκη αναθεώρησης του ΠΕΣΔΑ: «H αντίθεσή μας στο σχέδιο των 4 μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων (ΜΕΑ) με ΣΔΙΤ, δεν είναι κάποιες επιφυλάξεις σε επιμέρους ζητήματα μιας διαγωνιστικής διαδικασίας. Γι’ αυτό και δεν δεχόμαστε καμία συζήτηση, όπως προτείνει η κυβέρνηση, περί αλλαγής των όρων κ.λπ. Είμαστε σαφείς: Απορρίπτουμε συνολικά και επί της αρχής το περιεχόμενο και τον τρόπο της υλοποίησης του σχεδίου για τις 4 μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων με ΣΔΙΤ».
Σε σχετική ανακοίνωση που εξέδωσε η Πρωτοβουλία Συνεννόησης για τη Διαχείριση των Απορριμμάτων (ΠΡΩΣΥΝΑΤ) χαιρετίζει την εξέλιξη αυτή και αναφέρει ότι «με την ακύρωση των διαγωνισμών παραμερίζεται ένα σοβαρό εμπόδιο στην προσπάθεια υλοποίησης ενός εναλλακτικού μοντέλου διαχείρισης, το οποίο εξακολουθεί να είναι το κυρίως ζητούμενο στη νέα φάση, στην οποία έχουμε ήδη περάσει. Και μάλιστα σε συνθήκες οριακές, που απαιτούν ξεκάθαρους στόχους, γρήγορα αντανακλαστικά και καθόλου χάσιμο χρόνου. Κρίσιμοι κρίκοι αυτής της διαδικασίας είναι η ριζική αναθεώρηση του ΠΕΣΔΑ και η εκπόνηση τοπικών σχεδίων διαχείρισης, η επιτυχής υλοποίηση των οποίων μπορεί να “εκτονώσει” την εκρηκτικότητα του προβλήματος, όσο θα δρομολογείται μια μόνιμη και βιώσιμη λύση. Στα πεδία αυτά θα δοκιμαστούν, το επόμενο διάστημα, όχι μόνο η περιφερειακή αρχή και ο ΕΔΣΝΑ, αλλά όλες οι πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις που πιστεύουν ειλικρινά στη λογική της αποκεντρωμένης διαχείρισης, με έμφαση στην προδιαλογή και ανάκτηση».
Η απόφαση για την ακύρωση των διαγωνισμών ΣΔΙΤ, ειδικά για το Γραμματικό και την Κερατέα, οφείλει να συνοδευτεί από μια εξίσου σαφή απόφαση «απαγκίστρωσης» από τις συμβάσεις κατασκευής των αντίστοιχων ΧΥΤΑ που, για διαφορετικό λόγο στην κάθε περίπτωση, έχουν κριθεί ως εντελώς ακατάλληλες λύσεις.
Στα θετικά της τελευταίας συνεδρίασης της Ε.Ε. του ΕΔΣΝΑ θα πρέπει να προσμετρηθεί και η άρνησή της να ανταποκριθεί θετικά στο νέο αίτημα του δήμου Τρίπολης, για συνέχιση της μεταφοράς των απορριμμάτων του στον ΧΥΤΑ Φυλής.
Πόλεμος κονδυλίων
Εν τω μεταξύ, από την Περιφέρεια Αττικής έγινε γνωστό ότι εντολές χρηματοδότησης ύψους 9,12 εκατ. ευρώ για έργα της Περιφέρειας δεν εκτελέστηκαν από την Τράπεζα της Ελλάδος. Συγκεκριμένα, η Περιφέρεια Αττικής είχε υποβάλει έως και την καταληκτική ημερομηνία (29/12) επτά κατανομές χρηματοδότησης «οι οποίες όμως δεν εκτελέστηκαν παρά το γεγονός ότι είχε εγκριθεί η αντίστοιχη χρηματοδότηση από το Υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας. Αποτέλεσμα ήταν να μην πληρωθούν τα σχετικά έργα […] Η παραπάνω πολιτική απόφαση ουσιαστικά συνεπάγεται τη μη διάθεση του 35% των εγκεκριμένων πιστώσεων προς την Περιφέρεια Αττικής, με αποτέλεσμα να μη μπορούν να πληρωθούν σημαντικά συμβασιοποιημένα έργα Δήμων αρμοδιότητάς μας».
Οι δαπάνες αυτές θα εκτελεστούν το 2015, ωστόσο θα βαρύνουν τις πιστώσεις του νέου έτους, ενώ είχαν προβλεφθεί και εγκριθεί για το έτος 2014. Αποτέλεσμα είναι να δυσχεραίνεται σημαντικά ο προγραμματισμός της Περιφέρειας Αττικής για την υλοποίηση των έργων του νέου έτους, αλλά και να μην είναι σε θέση η Περιφέρεια να ανταποκριθεί σε νέες υποχρεώσεις έργων που έχουν δημοπρατηθεί και συμβασιοποιηθεί.
Σύμφωνα με όσα ανακοινώνει η παράταξη Δύναμη Ζωής, «παραμένει “μυστήριο” το γιατί η Τράπεζα της Ελλάδος σε συνεργασία με το Υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας επιδεικνύουν αυτή τη στάση».
Άλκης Ορεινός
