από το σύζυγο ή το σύντροφό της. Συνέντευξη στον Κώστα Στοφόρο.Με τον τίτλο Αθέατη Βία και υπότιτλο Η αγάπη δεν πρέπει να πονάει, κυκλοφόρησε πριν από λίγες ημέρες, από τις εκδόσεις Ψυχογιός, το βιβλίο της δικηγόρου Στεφανίας Σουλή. Η συγγραφέας, έχοντας εργαστεί ως νομική σύμβουλος στο Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας, καθώς και στο Συμβουλευτικό Κέντρο για Θέματα Βίας Κατά των Γυναικών του Πειραιά, μετουσιώνει την εμπειρία της σε ένα εγχειρίδιο, δυστυχώς εξαιρετικά χρήσιμο για τις σημερινές Ελληνίδες… Με την ευκαιρία της κυκλοφορίας του βιβλίου συζητήσαμε μαζί της γι’ αυτά τα θέματα που, συνήθως, μένουν στο σκοτάδι. Πίσω από τις κλειστές πόρτες…
H ενδοοικογενειακή βία είναι ένα κοινωνικό, διαταξικό φαινόμενο, με παγκόσμια διάσταση. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε στις 21/9/2010 πανευρωπαϊκή δημοσκόπηση της Κομισιόν (Ευρωβαρόμετρο), ένας στους τέσσερις Έλληνες (25%) γνωρίζει μία, τουλάχιστον, περίπτωση γυναίκας στο φιλικό και οικογενειακό του κύκλο που έχει υπάρξει θύμα ενδοοικογενειακής βίας. Το ίδιο ποσοστό εμφανίζουν και οι πολίτες των 27 κοινοτικών χωρών. Σύμφωνα με την ανωτέρω έρευνα, το ποσοστό των γυναικών που βιώνουν βία στη συντροφική ή συζυγική σχέση στην Ελλάδα ανέρχεται στο 25%.
Πόσο αυτά τα στοιχεία ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα αφού, όντως, αυτή η βία είναι αθέατη;
Η ενδοοικογενειακή βία είναι αθέατη, βία αφού οι περισσότερες βιαιοπραγίες διαπράττονται πίσω από κλειστές πόρτες και χωρίς μάρτυρες. Η πλειονότητα των γυναικών – θύματα λόγω των αισθημάτων ντροπής, ενοχής αλλά και φόβου που νιώθουν, κρύβουν την κατάστασή τους. Είναι αδύνατο να υπολογίσουμε, ακριβώς, πόσες γυναίκες είναι θύματα, καθότι ελάχιστες καταγγέλλουν το βίαιο σύντροφο ή αναζητούν βοήθεια σε υποστηρικτικές υπηρεσίες.
Πώς μπορούν να προστατευθούν οι γυναίκες από τα πρώτα στάδια της σχέσης;
Οι γυναίκες θα πρέπει να μάθουν να στηρίζονται στις προσωπικές τους δυνάμεις και να μην ανέχονται τον υποβιβασμό, την ταπείνωση και τον εξευτελισμό στη συμπεριφορά του βίαιου συντρόφου. Κακοποίηση δεν είναι μόνο η σωματική βία αλλά και η λεκτική / ψυχολογική βία. Οι γυναίκες θα πρέπει να μάθουν να μη σωπαίνουν, αλλά να ενημερώνουν άμεσα τους συγγενείς και τους φίλους τους για τη βίαιη συμπεριφορά του συντρόφου τους. Είναι πολύ σημαντικό η γυναίκα να έχει ανθρώπους γύρω της που τη νοιάζονται και της συμπαρίστανται. Και όσα περισσότερα γνωρίζουν, τόσο καλύτερα θα μπορέσουν να τη βοηθήσουν.
Τι μπορούν να κάνουν από τη στιγμή που ο σύντροφός τους θα αρχίσει να ασκεί βία επάνω τους;
Η γυναίκα θα πρέπει από το πρώτο περιστατικό βίας να αντιδράσει δυναμικά και να βάλει όρια. Θα πρέπει να δηλώσει στο βίαιο σύντροφο ότι δεν θα ανεχτεί ξανά οποιοδήποτε βίαιο ( σωματικά ή λεκτικά/) περιστατικό και οποιαδήποτε απομόνωση ( οικονομική /κοινωνική), που προσπαθεί να της επιβάλλει αυτός. Είναι σημαντικό η γυναίκα να βάλει όρια στη σχέση και στη συμπεριφορά του συντρόφου της, αλλά κανένας δεν μπορεί να της εγγυηθεί ότι θα έχουν αποτέλεσμα. Εάν ο σύντροφος εξακολουθεί να είναι βίαιος, η γυναίκα θα πρέπει να καταγγείλει την βίαιη συμπεριφορά του και να καταθέσει μήνυση στην αστυνομία ακόμα και εάν φέρει ελαφρά τραύματα. Όσο η γυναίκα ανέχεται την ελαφρά σωματική βία που της ασκεί ο σύντροφός της, τόσο αυτός θα γίνεται πιο επιθετικός, με κίνδυνο να την τραυματίσει σοβαρά.
Πού μπορεί να απευθυνθεί μια γυναίκα; Θα μπορέσει να βρει στήριξη ή, στην ουσία, οι αρμόδιοι φορείς λάμπουν διά της απουσίας τους;
Μία γυναίκα θύμα ενδοοικογενειακής βίας μπορεί να απευθυνθεί στα 2 Συμβουλευτικά Κέντρα για τη βία κατά των γυναικών, της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων που λειτουργούν στην Αθήνα και τον Πειραιά. Στα κέντρα αυτά παρέχεται δωρεάν νομική συμβουλευτική, ψυχοκοινωνική και ψυχολογική υποστήριξη. Η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων υλοποιεί το Εθνικό Πρόγραμμα για την πρόληψη της βίας κατά των γυναικών 2009-2013 και μεταξύ άλλων δράσεων θα δημιουργήσει 12 Συμβουλευτικά Κέντρα, ένα σε κάθε διοικητική περιφέρεια της χώρας και θα αναβαθμίσει τα ήδη υφιστάμενα κέντρα στην Αθήνα και τον Πειραιά.
Οι γυναίκες που μοιράζονται τις εμπειρίες τους στο βιβλίο, ποια τύχη είχαν τελικά;
Η γυναίκα που θα συνειδητοποιήσει τις επιπτώσεις της βίας στον εαυτό της και τα παιδιά της, εάν έχει, θα προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες και θα καταφέρει να απεμπλακεί από την αρρωστημένη σχέση. Η διακοπή της βίαιης σχέσης είναι επίπονη διαδικασία και η μεθόδευσή της θα πρέπει πάντα να γίνεται με τη συνδρομή εξειδικευμένων επαγγελματιών.
Πόσο μπορεί να βοηθήσει το συγκεκριμένο βιβλίο και με ποιον τρόπο;
Το βιβλίο αυτό πραγματεύεται όλα τα θέματα που αντιμετωπίζει μία γυναίκα- θύμα από την αρχή, όταν εκδηλωθεί το πρώτο περιστατικό βίας στη συντροφική της σχέση, μέχρι τη στιγμή που θα αποφασίσει να εγκαταλείψει το βίαιο σύντροφο. Επίσης, παρουσιάζεται η δυναμική και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ενδοοικογενειακής βίας, οι επιπτώσεις της στη σωματική και ψυχική υγεία της γυναίκας και των παιδιών της, ενώ περιγράφεται ο βίαιος άντρας στο ρόλο του συζύγου και πατέρα, ο ρόλος της κοινωνίας και το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο.
Περαιτέρω οι νομικές συμβουλές, διάσπαρτες σε όλο το βιβλίο, βοηθούν τη γυναίκα να κατανοήσει αλλά και να διεκδικήσει τα δικαιώματά της.
Το βιβλίο Αθέατη Βία μέσα από ένα πλήθος αντιπροσωπευτικών περιπτώσεων κακοποίησης, «δωρίζει» στην κάθε γυναίκα-θύμα ή εν δυνάμει θύμα, τη βιωματική εμπειρία της βίας.
Η γυναίκα γίνεται κοινωνός ενός ανομολόγητου μυστικού το οποίο, αναπόφευκτα, οδηγεί στην αφύπνιση, τη συνειδητοποίηση και την ενδυνάμωσή της.
