του Γιώργου Θεοδωρόπουλου και της Δέσποινας Χαραλαμπίδου*
Είναι γνωστά σε όλη την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, τα τεράστια προβλήματα υποδομών που υπάρχουν στην Περιφερειακή Ενότητα Χαλκιδικής. Οι μεγάλες ελλείψεις σε αντιπλημμυρικά έργα, σε δίκτυα ύδρευσης, άρδευσης και αποχέτευσης, σε εγκαταστάσεις επεξεργασίας νερού και λυμάτων, καθιστούν προβληματική την επιβίωση, ιδιαίτερα σε μία περιοχή που σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, αποτελεί τον τέταρτο δημοφιλέστερο τουριστικό προορισμό της χώρας. Διαθέτει συνολικά 94 χιλ. τουριστικές κλίνες (οι 50 χιλ. αφορούν ξενοδοχεία) και περίπου 6.000 ακίνητα μίσθωσης διάφορων μορφών και υπολογίζεται ότι το διάστημα από Ιούλιο έως και Σεπτέμβριο, επισκέπτονται την Π.Ε. Χαλκιδικής έως και 1,3 εκατ. τουρίστες.
***
Αντί λοιπόν να προχωρήσουν όλες οι διαδικασίες για την εκτέλεση αυτών των έργων που θα μπορούσαν να ικανοποιήσουν τις βασικές ανάγκες των λαϊκών στρωμάτων της Π.Ε. Χαλκιδικής, μέσα από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, με αποκλειστική την ευθύνη για την εκτέλεση και τη διαχείριση των απαιτούμενων έργων από το Ελληνικό Δημόσιο, ενημερωθήκαμε από δημοσιεύματα ότι το υπουργείο Υποδομών, προχώρησε στην έγκριση διενέργειας διεθνούς διαγωνισμού με τη διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου, όπως και στην έγκριση της πρώτης φάσης του διαγωνισμού (τεύχος πρόσκλησης υποβολής εκδήλωσης ενδιαφέροντος) για το φράγμα Χαβρία στη Χαλκιδική, με Σύμπραξη Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) με συνολικό προϋπολογισμό που εκτιμήθηκε από το υπουργείο Υποδομών στα 119,2 εκατ. ευρώ.
Η ΣΔΙΤ ήδη έχει προσελκύσει ισχυρό ενδιαφέρον όχι μόνο από τους εγχώριους αλλά και από ξένους κατασκευαστικούς ομίλους, γιατί είναι το μεγαλύτερο φράγμα που θα κατασκευαστεί τις τελευταίες δεκαετίες στη χώρα μας. Το τελευταίο αντίστοιχο μεγάλο φράγμα, ύψους 96 εκατ. ευρώ, που κατασκευάστηκε είναι αυτό του Πείρου-Παραπείρου, στη θέση Αστέρι του ποταμού Παραπείρου, στην Αχαΐα, που ολοκληρώθηκε σε 14 ολόκληρα χρόνια.
Ο δε ιδιώτης θα κατασκευάσει (περίοδος κατασκευής τρία χρόνια) και θα λειτουργήσει το έργο (27 χρόνια), λαμβάνοντας πληρωμή διαθεσιμότητας από το Δημόσιο 9,9 εκατ. ευρώ ετησίως. Μετά τη λήξη της σύμβασης, το έργο θα περιέλθει στους δήμους της περιοχής, οι οποίοι θα μπορούν να συμμετέχουν στον φορέα διαχείρισης του έργου.
Δεκαετίες τώρα, τόσο η κεντρική διοίκηση όσο και η τοπική αυτοδιοίκηση έχουν εντοπίσει την αναγκαιότητα του φράγματος Χαβρία για τη Χαλκιδική. Ουδέποτε όμως προχώρησαν στην υλοποίηση του έργου. Και τώρα ήρθε η ώρα ένα βασικό έργο υποδομής και ένα δημόσιο αγαθό να δοθούν προς επιχειρηματική δραστηριότητα
Το φράγμα Χαβρία, θα έχει ύψος 60 μέτρων και θα χωράει 32,6 εκατ. κυβικά μέτρα, εκ των οποίων θα διατίθενται στην πλήρη ανάπτυξη των έργων 13,2 εκατ. κ.μ. για ύδρευση, 9 εκατ. κ.μ. για άρδευση και 6,2 εκατ. κ.μ. για οικολογική παροχή. Θα καλύψει το 33% των υδρευτικών αναγκών της Χαλκιδικής που αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα λειψυδρίας, φέρνοντας επεξεργασμένο νερό στις δεξαμενές των ΔΕΥΑ. Ουσιαστικά, θα κατασκευαστεί φράγµα επί του χειμάρρου Χαβρία στην Νότια Χαλκιδική περί τα 3 χλμ. βορειοανατολικά του Οικισµού Ορµύλιας καθώς και υδραγωγείο, το οποίο στην πλήρη ανάπτυξη του (274 χλμ.) θα εκτείνεται σε µια περιοχή 14.000 τετραγωνικών χλμ.
Επίσης, το έργο περιλαμβάνει και τα έργα μεταφοράς από το φράγμα στην Εγκατάσταση Επεξεργασίας Νερού (ΕΕΝ), δυναμικότητας 55.000 κ.μ./ημέρα (με δυνατότητα επέκτασης στα 165.000 κ.μ./ημέρα) και τα εξωτερικά δίκτυα συνολικού μήκους 62 χλμ., δεξαμενών και αντλιοστασίων. Δηλαδή ουσιαστικά παραδίδεται το κοινωνικό αγαθό του νερού απευθείας σε επιχειρηματικούς ομίλους και εκτινάσσει το κόστος του για τον καταναλωτή και τον αγρότη.
Η διαδικασία όμως της έγκρισης της σχετικής ΣΔΙΤ δεν είναι τωρινή! Είχε ξεκινήσει από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και μάλιστα είχε παρουσιαστεί επίσημα από τον κύριο Σπίρτζη και τον κύριο Πιτσιόρλα, υπουργούς του ΣΥΡΙΖΑ, το 2018, παρουσία όλων των τοπικών στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ Κεντρικής Μακεδονίας.
***
Η κατασκευή του φράγματος είναι αναγκαία για να αντιμετωπιστούν χρονίζοντα προβλήματα της Χαλκιδικής. Τα πλημμυρικά φαινόμενα και οι καταστροφές από τη έλλειψη αντιπλημμυρικών έργων στη ροή του Χαβρία ταλαιπωρούν σχεδόν κάθε χρόνο τη περιοχή. Η επάρκεια αλλά και η ποιότητα του νερού είναι μείζον πρόβλημα της Χαλκιδικής, κυρίως του θερινούς μήνες. Η κατάσταση επιβαρύνεται από τους τεράστιους όγκους νερού που απαιτεί η δραστηριότητα της Ελληνικός Χρυσός, της γνωστής εξορυκτικής πολυεθνικής.
Δεκαετίες τώρα, τόσο η κεντρική διοίκηση όσο και η τοπική αυτοδιοίκηση έχουν εντοπίσει αυτή την αναγκαιότητα. Ουδέποτε όμως προχώρησαν στην υλοποίηση του έργου. Και τώρα ήρθε η ώρα ένα βασικό έργο υποδομής και ένα δημόσιο αγαθό να δοθούν προς επιχειρηματική δραστηριότητα. Πριν λίγες βδομάδες ήρθαν στην δημοσιότητα προγραμματισμοί ανάλογων έργων με μορφή ΣΔΙΤ από τη ΕΥΔΑΠ Α.Ε. στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής. Η αρχή όμως θα γίνει από την Χαλκιδική!
Όλα τα τεχνικά έργα που εξασφαλίζουν την επάρκεια και την ορθολογική διαχείριση του νερού, των δικτύων ύδρευσης και άρδευσης, των έργων αποχέτευσης και επεξεργασίας λυμάτων, πρέπει να υλοποιούνται με την αποκλειστική ευθύνη του κράτους, χωρίς ΣΔΙΤ και συμβάσεις παραχώρησης, πόσο μάλλον όταν τέτοια έργα, όπως τα φράγματα, που είναι κρίσιμης σημασίας και για την επάρκεια και ποιότητα του νερού, όσο και για την ασφάλεια των κατοίκων της περιοχής, και να είναι ενταγμένα σε ένα δημόσιο ολοκληρωμένο αντιπλημμυρικό σχεδιασμό.
* Ο Γιώργος Θεοδωρόπουλος είναι πρώην περιφερειακός σύμβουλος της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και η Δέσποινα Χαραλαμπίδου είναι περιφερειακή σύμβουλος της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας