Εγκαθίσταται στον πολίτη, σταδιακά και ύπουλα, ένα σύστημα απόρριψης οποιασδήποτε άποψης που δεν είναι συμβατή με τις απόψεις που εκπορεύονται από τα οργανωμένα συμφέροντα, τις κυβερνήσεις, τα ΜΜΕ και τα κόμματα εξουσίας. Μόλις πλησιάζει στον πολίτη μια μη καθεστωτικά αποδεκτή πρόταση, αυτομάτως το φίλτρο ενεργοποιείται και εκτρέπει το ανεπιθύμητο μήνυμα.
Για να περάσουν αυτό τον αποκλεισμό τα εναλλακτικά μηνύματα χρειάζεται πολύ συστηματική δουλειά ξεκλειδώματος και απενεργοποίησης του φίλτρου. Χρειάζονται ικανοί πολιτικοί αποκωδικοποιητές, χάκερ, που θα είναι πιο μπροστά από τους προγραμματιστές της εξουσίας και θα ανοίγουν τις μπλοκαρισμένες συνειδήσεις της κοινωνίας.
Η εξουσία ανέπτυξε στο έπακρο τα μέσα ελέγχου και χειραγώγησης της κοινής γνώμης. Παραχωρώντας τον έλεγχο των ΜΜΕ στα τραστ, τα οποία με την ελευθερία και την έμμεση χρηματοδότηση που τους εξασφαλίζει το κράτος, διαχειρίζονται αποτελεσματικότερα τη διαμόρφωση των κοινωνικών τάσεων, μέσα από την ενημέρωση, αλλά και την ψυχαγωγία που κατακλύζει τα σαλόνια και τις κρεβατοκάμαρες.
Οι εξελιγμένοι μηχανισμοί του πολιτικού και καταναλωτικού μάρκετινγκ και η πρόοδος των κοινωνικών, βιολογικών, ιατρικών και φαρμακευτικών τομέων που σχετίζονται με την ανθρώπινη συμπεριφορά, ενίσχυσαν τον έλεγχο των συνειδήσεων.
Αναπάντεχα, η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης εμπλούτισε το ιδεολογικό οπλοστάσιο του συστήματος. Φιλόσοφοι, ιστορικοί, οικονομολόγοι, δημοσιογράφοι και άλλοι διανοούμενοι και επιστήμονες, πολλοί προερχόμενοι από την Αριστερά, επάνδρωσαν τους μηχανισμούς χειραγώγησης και ανέβασαν σε πολύ υψηλά επίπεδα την προπαγάνδα του συστήματος.
Η τεχνολογική εξέλιξη διευκόλυνε, σε αδιανόητη κατά το παρελθόν ποσότητα και ποιότητα, τον διαρκή έλεγχο της επικοινωνίας και διακίνησης των ιδεών, αλλά και της μετακίνησης των πολιτών, κατ’ άτομον, ανά πάσα στιγμή. Με κάμερες σε όλους τους δημόσιους χώρους (δρόμους, τρένα, σουπερμάρκετ, τράπεζες, σχολεία κ.λπ.), προσωπικούς υπολογιστές, διαδίκτυο, πιστωτικές κάρτες, GPS και κινητά τηλέφωνα, κάθε πολίτης υφίσταται ανά πάσα στιγμή ένα λεπτομερές καθολικό σκανάρισμα των πιο εσωτερικών του διαθέσεων, των πιο προσωπικών του σχέσεων, ακόμα και των πιθανών μελλοντικών επιλογών του.
Εν ολίγοις, το δυτικό καπιταλιστικό σύστημα ανέπτυξε, σε πρωτόγνωρο βαθμό, τα εργαλεία χειραγώγησης της κοινωνίας, με έμφαση στο πολιτικό μάρκετινγκ, την πολιτιστική ομογενοποίηση, την παραπληροφόρηση και την παρακολούθηση. Ποτέ άλλοτε στην ανθρώπινη ιστορία, και σε κανένα σύστημα, και μάλιστα εν καιρώ ειρήνης, δεν ήταν τόσο ολοκληρωτικός ο έλεγχος όλων των πολιτών ανεξαιρέτως. Ένα σύστημα καθολικού ελέγχου που δεν κάνει καν τη διάκριση ανάμεσα σε ενόχους, υπόπτους και αθώους!
Ασφαλώς, αυτή η επισήμανση δεν είναι πρωτότυπη, ο λόγος, όμως, που επαναλαμβάνεται σχετίζεται με την Αριστερά. Γιατί η Αριστερά βρέθηκε απροετοίμαστη να διαχειριστεί τα νέα δεδομένα. Ζαλισμένη από τη διάλυση του υπαρκτού σοσιαλισμού, αποδεκατισμένη από αυτομολίες και αποσύρσεις, κατακερματισμένη εκ παραδόσεως, υπερκερασμένη από τις εξελίξεις, έμεινε απελπιστικά πίσω στην προσπάθεια εκσυγχρονισμού της και δεν μπορεί να αντιμετωπίσει ούτε ποσοτικά ούτε ποιοτικά τις μεθόδους του συστήματος.
Έχει εξαίρετους ανθρώπους, τρομερό δυναμικό, αναξιοποίητο. Δεν συνειδητοποιεί εγκαίρως τις βαθιές αλλαγές που συντελούνται, με συνέπεια την ανεπαρκή ερμηνεία τής πραγματικότητας και την αναποτελεσματική παρέμβασή της. Χρησιμοποιεί σκουριασμένα και δύσχρηστα εργαλεία, εξαρτημένη μοιρολατρικά από στελέχη που έχουν χάσει την ορμή και τη ρώμη τους, αλλά και το συγχρονισμό τους με τις δυναμικές κοινωνικές τροπές. Το έλλειμμα εσωτερικής δημοκρατίας δεν επιτρέπει σωστή αξιολόγηση, ανάδειξη και ανανέωση των στελεχών της. Είναι αρκετά παλιομοδίτικη κι ας κουβαλάει τεράστια εμπειρία, σύνθετη γνώση και διαχρονικά εγχειρίδια κατανόησης και αλλαγής του κόσμου. Κατά κανόνα, κινείται ή πολύ πιο αριστερά από την κοινωνία ή πολύ πιο δεξιά, δηλαδή βρίσκεται συνεχώς σε εκτροχιασμό. Δεν μπορεί να πατήσει στις ράγες και να προηγηθεί.
Πολλοί νομίζουν ότι μπαίνοντας στο Facebook και το Twitter, αυτομάτως εκσυγχρονίζονται. Αστεία πράγματα. Για μια σύγχρονη Αριστερά, που για να δικαιωθεί δεν πρέπει να περιμένει ένα τεράστιο αυτοκινούμενο κοινωνικό τσουνάμι που θα τα κάνει όλα λαμπόγιαλο, το πρόβλημα είναι μεγάλο και πολύπλοκο, αλλά ταυτόχρονα πασιφανές και χειροπιαστό. Εκεί πρέπει να επικεντρωθεί η συζήτηση στην Αριστερά. Αλλιώς, απ’ ό,τι φάνηκε και με το προειδοποιητικό τσουνάμι της πλατείας, οι αριστεροί ή θα προσχωρούν αυτόνομοι ή θα ψάχνουν βαρκούλες (ούτε καν φουσκωτά) για να μην προσχωθούν.
Αν η Αριστερά δεν μπορεί να αυτοανανεωθεί, ούτε καν κάτω από την ευεργετική πίεση της ογκούμενης (εκφρασμένης ή ανέκφραστης) λαϊκής δυσαρέσκειας, των αυθόρμητων κοινωνικών κινημάτων και της χρεοκοπίας του καπιταλισμού, αυτό σημαίνει ότι είτε είναι κλινικά ημιθανής είτε κάποιες αόρατες εσωτερικές δυνάμεις την κρατούν καθηλωμένη.
Έκανα αυτές τις σκέψεις, με τον τούρκικο καφέ μου αχνιστό, σε ένα καταπληκτικό μπαλκόνι, στο Ξηροπήγαδο, υπό την επήρεια της μαγευτικής ανατολής του ήλιου στον Αργολικό Κόλπο! Το χούι της πολιτικής ακαταμάχητο! Και καθώς, ξεφυλλίζοντας την Ελευθεροτυπία, έπεσε το μάτι μου σε κάποιες ανακοινώσεις κομμάτων, αναρωτιόμουν, πρωινιάτικα, αν η ξύλινη γλώσσα προϋποθέτει και σκέψη απελέκητη!
Ατενίζων,
Γκαούρ
Γλώσσα κλισέ
«Η κατ’ αρχήν συμφωνία Μέρκελ-Σαρκοζί επαναβεβαιώνει την πρόθεσή τους να περάσουν από φωτιά και σίδερο τους λαούς της Ευρώπης, προκειμένου να προστατεύσουν την κρίση των μονοπωλίων τους από την κρίση που βαθαίνει…» (ΚΚΕ) «Η διαρκής ευρωπαϊκή λιτότητα που ζητούν να συνταγματοποιηθεί, συνιστά τη σίγουρη συνταγή για την κοινωνική χρεοκοπία και την πλήρη ύφεση… επιβεβαιώνουν ότι το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι η διατήρηση της πρωτοκαθεδρίας των αγορών» (ΣΥΝ) «Δύο βήματα πίσω, ένα βήμα μπρος κι ένα σημειωτόν ήταν το αποτέλεσμα της πολυαναμενόμενης συνάντησης Μέρκελ – Σαρκοζί…» (ΔΗΜΑΡ)
(Ελευθεροτυπία, 18 Αυγούστου 2011)
