Ενδιαφέρουσα διεθνής σύσκεψη με σημαντικά συμπεράσματα στη Βαρκελώνη. Του Γιώργου Αρχοντόπουλου
Το μέλλον του δημόσιου νερού. Αυτός ήταν ο τίτλος της σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε στη Βαρκελώνη, την περασμένη εβδομάδα, της ομάδας Reclaiming Public Water (Επανακτώντας το Δημόσιο Νερό) που αποτελείται από συλλογικότητες, ΜΚΟ, σωματεία, ιδρύματα από όλο τον κόσμο, τα οποία κοινό στόχο έχουν την καταπολέμηση της ιδιωτικοποίησης του νερού και την επανακρατικοποίησή του (ή επαναδημοτικοποίησή του). Παραβρεθήκαμε ως σωματείο εργαζομένων στην ΕΥΑΘ, όπου και κοινοποιήσαμε τη δημιουργία του SOSτε το Νερό και τις δράσεις μας το τελευταίο διάστημα.
Πάρα πολλοί οι συμμετέχοντες, από Τζακάρτα, Φιλιππίνες, Γερμανία, Καναδά, Κένυα, Αίγυπτο, Ολλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Μ. Βρετανία, Αυστρία κ.λπ. Ένα διήμερο συζητήσεων και ανταλλαγής απόψεων για όσα συμβαίνουν σε κάθε άκρη της γης στον τομέα του νερού. Άφθονο υλικό που, πραγματικά, θα μπορούσε να γεμίσει πολλά φύλλα του Δρόμου για πολλές εβδομάδες. Σταχυολογώντας μερικές από τις διαλέξεις, θα προσπαθήσω να μεταφέρω το γενικό κλίμα.
Ο David Hall, της Ερευνητικής Μονάδας Διεθνών Δημόσιων Υπηρεσιών του Πανεπιστημίου του Greenwich, τόνισε ότι πλέον το μέλλον των ιδιωτικοποιήσεων θα αφορά ΣΔΙΤ, καθώς το πρότυπο της πλήρους ιδιωτικοποίησης θεωρείται πλέον ξεπερασμένο και προβληματικό. Ειδικά στην αποτυχία των ιδιωτικοποιήσεων αναφέρθηκε ο Νορβηγός Jorgen από την οργάνωση FIVAS που, καταθέτοντας τη μελέτη του, κατέληξε ότι ενώ το 1992 η βασική πολιτική ήταν η ιδιωτικοποίηση, από το 2003 η ιδιωτικοποίηση βρίσκεται σε κρίση. Σε μελέτη του Transnational Institute αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι τα τελευταία χρόνια πάνω από 85 πόλεις έχουν επαναδημοτικοποιήσει την ύδρευση και την αποχέτευσή τους. Από τη μελέτη των Νορβηγών προκύπτει ακόμη το συμπέρασμα ότι το νερό οδηγείται σε εμπορευματοποίηση, για να έχουμε αύξηση των τιμών και ως εργαλείο για την ικανοποίηση των ισχυρών.
Τη σκυτάλη πήραν τα κινήματα και τα σωματεία από τη Λατινική Αμερική. Η διαφορά νοοτροπίας και αντιμετώπισης ήταν εμφανής στις ομιλίες τους. Η πρόεδρος της ομοσπονδίας εργαζομένων της Κολομβίας (με αδυναμία στην πρόσβαση σε αποχέτευση του 30% των πολιτών) εξέφρασε το δυναμισμό του κινήματος στη χώρα της και την καμπάνια που κάνουν κατά του εμφιαλωμένου νερού, ενώ μας ενημέρωσε ότι και στον Ισημερινό το νερό πλέον προστατεύεται από το Σύνταγμα. Η εκπρόσωπος της Βολιβίας ανέφερε ότι στην πόλη από την οποία προέρχεται, τη γνωστή σε όλους μας Cochabamba, η διαχείριση του νερού γίνεται κατά 60% με κοινωνική διαχείριση, οι κοινότητες έχουν και λόγο και έλεγχο στην ύδρευσή τους.
Πολυαναμενόμενη η ομιλία της Dorothea Hoerlin, από την οργάνωση που έβαλε τις βάσεις και πραγματοποίησε το δημοψήφισμα στο Βερολίνο και που πρόσφατα κατάφεραν να διώξουν την πολυεθνική Veolia που κατείχε το 49% της ύδρευσης. Η Dorothea, αφού περιέγραψε τις δυσκολίες λόγω της έλλειψης χρημάτων, αναφερόμενη στο νικηφόρο αγώνα τους είπε χαρακτηριστικά ότι «οι γίγαντες των πολυεθνικών θα νικηθούν από τα τσιμπήματα εκατομμυρίων μικρών μελισσών (εμάς)».
Τόνισε τη συνέχεια του αγώνα τους ώστε να μην αποζημιωθεί η Veolia από τους δημότες του Βερολίνου (η ρήτρα αποχώρησης αγγίζει τα 700 εκατ. ευρώ), ενώ εξέφρασε τον προβληματισμό της για την επόμενη μέρα στη διαχείριση του νερού στο Βερολίνο: η επαναδημοτ ικοποίηση πρέπει να φέρει και τη δημοκρατικοποίηση στη διαχείριση του νερού, μάς είπε. Έκλεισε με το συμπέρασμα ότι όσο πιο χαμηλά στη βάση λαμβάνεται μια απόφαση, τόσο πιο ισχυρή είναι, χαρίζοντάς μας απλόχερα την εμπειρία της αμεσοδημοκρατίας του κινήματός τους.
Πολλοί οι ομιλητές, ακόμη περισσότερη η πληροφορία που μας έκανε να φύγουμε προβληματισμένοι αλλά και σοφότεροι.
Σημείο αναφοράς η εξαιρετική οργάνωση του διημέρου από τους Μηχανικούς Χωρίς Σύνορα της Καταλονίας. Οι συνεδριάσεις πραγματοποιήθηκαν σε αίθουσες συνδικάτων, το κέτερινγκ ανέλαβαν συλλογικότητες από τα πολύ οργανωμένα κινήματα της Καταλονίας, και μετά τη συλλογική κουζίνα, όλοι μας αναλάβαμε την καθαριότητα του χώρου και τη λάντζα και συνεχίσαμε τις συνεδριάσεις. Μαθήματα αλληλεγγύης, ταπεινότητας και ομαδικότητας που θα έπρεπε να παρακολουθήσουν διάφοροι που κόπτονται για ομαδάρχες στις μέρες μας.
Άφησα για το τέλος την τελευταία εκδήλωση που διοργάνωσαν τα κινήματα της Καταλονίας για την επανάκτηση του νερού της Βαρκελώνης. Το νερό εκεί το διαχειρίζεται η AgBar, θυγατρική της SUEZ, για πάνω από εκατό χρόνια. Στο πάνελ βρέθηκαν το κίνημα του Βερολίνου, εκπρόσωπος της δημοτικοποιημένης ύδρευσης του Παρισιού, εκπρόσωπος της διαδημοτικής ύδρευσης της Σεβίλης, η πρόεδρος των ΔΕΥΑ Γερμανίας, κινήματα από τη Βαρκελώνη, συζητώντας σε μια κατάμεστη αίθουσα για το νερό της πόλης και τον εξοστρακισμό των ιδιωτών. «Το 2010 στην πρώτη συνάντηση για το θέμα ήμασταν μόνο μερικά άτομα, σήμερα δεν χωράμε στην αίθουσα, ξέρουμε ότι έχουμε πολύ δρόμο ακόμη αλλά η Agbar ξέρει ότι οργανωνόμαστε και ερχόμαστε» μου έλεγε μέλος των Μηχανικών Χωρίς Σύνορα.
* Ο Γιώργος Αρχοντόπουλος
είναι πρόεδρος των εργαζομένων
της ΕΥΑΘ
