Ας ξεκινήσουμε με την παραδοχή της πραγματικότητας: Η Τουρκία είναι το πολύτιμο, αναντικατάστατο «χαρτί» των Αμερικανών (και της ΕΕ) στον οξύ ανταγωνισμό τους με τη Ρωσία, στη Μ. Ανατολή, στην περιοχή του Καυκάσου, στα Βαλκάνια και στην Ευρώπη. Αλλά το ίδιο, και ακόμα περισσότερο, αξίζει η Τουρκία για τη Ρωσία. Επομένως η εδαφική ακεραιότητα της Τουρκίας και η επιρροή της στην περιοχή εξαρτώνται από την τελική διαμόρφωση του τοπίου, όπως θα το ρυθμίσουν οι Μεγάλες Δυνάμεις, οι άλλοι ισχυροί παίκτες της περιοχής και φυσικά η ίδια η Τουρκία ως ενεργός παίκτης.
Ως εκ τούτου, κρίσεις υποτιμητικές π.χ. για τους «βάρβαρους τουρκαλάδες», δημιουργούν ψευδαισθήσεις που καταλήγουν σε ήττες. Αν θέλουμε πράγματι να μπορούμε να αντισταθούμε στην Τουρκία πρέπει επιτέλους να παραδεχτούμε, ως κράτος, ότι μας απειλεί, και ότι δεν υπάρχει τρόπος «εξημέρωσης του θηρίου». Ο μόνος τρόπος είναι να ξέρει η Τουρκία ότι αν μας επιτεθεί το τίμημα θα είναι ασήκωτο. Αυτό σημαίνει δύναμη αποτροπής, αλλιώς θα χάσουμε και τα αυγά και τα καλάθια. Η Τουρκία αναπτύσσει πολεμική βιομηχανία, ανατρέπει τους συσχετισμούς στην περιοχή (όχι μόνο με την Ελλάδα), αποκτά τεχνογνωσία και θα έχει μελλοντικά έσοδα. Εμείς;
Είναι αδιανόητο να υποτιμά την Τουρκία η ελληνική πλευρά όταν η Διοίκηση δίνει εντολή στους κατώτερους αξιωματικούς να παραδώσουν αδιαμαρτύρητα τον οπλισμό τους, σύμφωνα με ομολογία του όμηρου ανθυπολοχαγού. Παράδοση σήμερα στους Τούρκους, αύριο σε άλλον. Παρόμοια γεγονότα είχαμε και στη θάλασσα με τα τουρκικά πλοία, ακόμα και εμπορικά, να εμβολίζουν ή να «ακουμπάνε» ελληνικά πολεμικά σκάφη. Πολιτική και στρατιωτική ηγεσία δήθεν «αγνοούν» ότι ο αντίπαλος, στο πλαίσιο του διαρκούς ψυχολογικού πολέμου, επιδιώκει να αποκτήσει ψυχολογικό πλεονέκτημα. Τον βοηθάμε να διατηρεί υψηλό ηθικό αντί να τρέμει την πιθανότητα αναμέτρησης στη θάλασσα. Όπως τρέμει τις αναμετρήσεις στον αέρα.
Ο Τούρκος υπάλληλος αφέθηκε ελεύθερος, υποτίθεται για να αποφευχθούν χειρότερες εξελίξεις. Έτσι όπως έγινε, όμως, έκανε την απελευθέρωση του Τούρκου να μοιάζει με «πεσκέσι» για να προκαλέσουμε την εύνοια του Σουλτάνου. Ο Ερντογάν είναι αντίπαλος και κάποιος πρέπει να τον αντιμετωπίσει, αλλά ποιος; Πρώτος στις δημοσκοπήσεις είναι ο Κανένας.
***
Η Τουρκία, όσο επεκτείνεται, θα προκαλεί τη δυσφορία και των Αμερικανών και των Ρώσων που δεν θέλουν μια τρίτη ισχυρή παρουσία στη Μ. Ανατολή. Η Τουρκία έχει μπει σε έναν δρόμο με τεράστιες λακκούβες που μπορεί να την καταπιούν, κι ας φαίνεται τώρα χώρα ισχυρή με τεράστια έκταση
Οι ΗΠΑ υπόσχονται στους Κούρδους ότι θα ιδρύσουν κράτος και ταυτόχρονα δεν θέλουν να χάσουν την Τουρκία, για να κρατάνε εγκλωβισμένη τη Ρωσία. Η Τουρκία δεν θέλει τον Άσαντ αλλά περισσότερο φοβάται ένα ανεξάρτητο Κουρδικό κράτος, ακόμα και αν ιδρυθεί χωρίς να κόψει τμήμα της τουρκικής επικράτειας. Ο αλυτρωτισμός των Κούρδων θα είναι μόνιμο αγκάθι στα πλευρά της Τουρκίας.
Η εμπόλεμη κατάσταση υποχρεώνει την Τουρκία να δημιουργήσει την ευρύτερη δυνατή «ζώνη ασφαλείας». Κάθε κράτος και κάθε καθεστώς επιδιώκει να απωθήσει μακριά από τα σύνορά του κάθε αντίπαλο. Αντίστροφο παράδειγμα: Παρά τους διηπειρωτικούς πυραύλους, οι ΗΠΑ προσεγγίζουν όσο μπορούν τα σύνορα με τη Ρωσία για να νιώθει ασφυκτική πίεση.
Για την Τουρκία ο βασικός όρος ασφαλείας είναι να εκλείψει η κουρδική απειλή, αλλά αυτό είναι πρακτικά αδύνατον. Για να εξουδετερωθούν οι Κούρδοι πρέπει να ηττηθούν ολοσχερώς. Ο άλλος τρόπος είναι να αποκτήσουν ένα μικρό κρατίδιο/προτεκτοράτο, όπως το ελληνικό μετά το Ναυαρίνο, ώστε να ναρκωθούν προσωρινά οι φιλοδοξίες τους.
Η Τουρκία, όσο επεκτείνεται, θα προκαλεί τη δυσφορία και των Αμερικανών και των Ρώσων που δεν θέλουν μια τρίτη ισχυρή παρουσία στη Μ. Ανατολή. Η Τουρκία έχει μπει σε έναν δρόμο με τεράστιες λακκούβες που μπορεί να την καταπιούν, κι ας φαίνεται τώρα χώρα ισχυρή με τεράστια έκταση. Η Τουρκία δεν μπορεί να ελπίζει σε ένα είδος «Γιάλτας». Διότι οι «Μεγάλες» Δυνάμεις διαθέτουν μεν πανίσχυρα όπλα, αλλά οι μικρότεροι, πχ Β. Κορέα, μπορούν πλέον να τους κάνουν ζημιά. Οι τέσσερεις τοπικές αλλά ισχυρές δυνάμεις, Ισραήλ, Ιράν, Τουρκία και Σ. Αραβία συγκροτούν ένα «παζλ» δυναμικών και αντιτιθέμενων πόλων που δεν μπορούν να παραμερίσουν ανώδυνα ούτε οι ΗΠΑ ούτε η Ρωσία. Χωρίς εμβάθυνση, διότι δεν είναι το θέμα μας, καταγράφουμε ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο, έως αδύνατον, να επιτευχθεί μια «τοπική» συμφωνία, χωρίς να λάβει υπόψη την συνολική παγκόσμια εικόνα. Για παράδειγμα: Ρωσία και Ιράν δεν έχουν ταυτόσημα συμφέροντα στη Συρία. Αλλά η Ρωσία δεν μπορεί να εγκαταλείψει το Ιράν στις επιθετικές διαθέσεις ΗΠΑ-Ισραήλ διασπώντας το Μέτωπο με την Κίνα και τους BRICS.
Επίσης, η νέα Μ. Ανατολή προϋποθέτει συνεννόηση ΗΠΑ-Ρωσίας. Αλλά ακριβώς αυτό είναι η αιτία της οξύτατης σύγκρουσης στο ηγετικό επίπεδο στις ΗΠΑ, που προσώρας συσσωρεύει εχθρότητα και μίσος εντός της αμερικανικής ελίτ. Η ΕΣΣΔ κατέρρευσε όταν το καθεστώς εξάντλησε και το τελευταίο ίχνος ζωτικής δύναμης. Άλλα καθεστώτα καταρρέουν όταν οι εσωτερικές αντιθέσεις γίνονται αγεφύρωτες…
Η πολιτική προσέγγισης με τη Ρωσία (δηλαδή ο Τραμπ) σκοντάφτει και στο ότι ο καλύτερος, ίσως ο μοναδικός, τρόπος να ελέγχουν οι ΗΠΑ τους Ευρωπαίους –δηλαδή τους Γερμανούς– είναι να επισείουν τον ρωσικό μπαμπούλα. Αν διαφανεί σύγκλιση ΗΠΑ-Ρωσίας, οι Ευρωπαίοι θα τρέξουν σαν τρελοί στη Μόσχα για δουλειές, έτοιμοι να κρεμαστούν με το σκοινί που θα τους δώσουν, όχι οι Ρώσοι κομμουνιστές αλλά οι Ρώσοι αστοί. Μετά τον Μανωλιό όλοι ξέρουν ότι τα ρούχα είναι ζήτημα μόδας. Το χούι είναι που δεν αλλάζει.
