Γράφει η Μαρία Πλευράκη
Επισκέπτρια Υγείας ΠΓΝ Αττικόν
Προβληματισμό προκαλούν τον τελευταίο καιρό οι συντονισμένες επιθέσεις της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδος (ΕΝΕ) προς έναν άλλο αδελφό κλάδο, τους Επισκέπτες Υγείας (Ε.Υ.), στο όνομα της υπεράσπισης των επαγγελματικών τους δικαιωμάτων.
Συγκεκριμένα, με πρόσφατο έγγραφο προς τον πρόεδρο του ΤΕΙ Αθήνας, η ΕΝΕ κατηγορεί τους Ε.Υ. για αντιποίηση επαγγέλματος και απόπειρα υφαρπαγής και διαστρέβλωσης των ρόλων και αρμοδιοτήτων τους στην κοινότητα, ζητώντας ταυτόχρονα την ανατροπή του εκπαιδευτικού και ακαδημαϊκού προσανατολισμού των σπουδών του τμήματος Ε.Υ.
Το Φεβρουάριο 2016, δημοσίευμα στο περιοδικό της ΕΝΕ, προσπαθεί ανεπιτυχώς να αιτιολογήσει την υποχρέωση των Ε.Υ. να εργάζονται σε νυχτερινή βάρδια, αναφέροντας ότι «…σαφώς και υποχρεούνται να εργάζονται σε κυκλικό ωράριο, όταν λόγω έλλειψης προσωπικού εκτελούν βάρδια 2 μόνο νοσηλευτές».
Με προγενέστερο έγγραφό της, η ΕΝΕ διαμαρτύρεται για την προκήρυξη από τον τομέα Κλινικής Νοσηλευτικής, θέσης καθηγητή Εφαρμογών με την ειδικότητα του Ε.Υ, αναφέροντας ότι «…είναι νομοθετημένο, οι Ε.Υ. να μην μπορούν να καταλάβουν θέσεις νοσηλευτικής στα νοσοκομεία, δεδομένου ότι η εκπαίδευσή τους θεωρείται ανεπαρκής…».
Δικαίως, θεωρώ, γεννάται το ερώτημα: Υποχρεούται ο Ε.Υ. να εκτελεί νυχτερινή βάρδια, κάνοντας αλλότρια καθήκοντα (χρέη νοσηλευτή), αλλά είναι νομοθετημένο να μην μπορεί να καταλάβει θέση νοσηλευτή, μένοντας χρόνια στην ανεργία; Μπορεί να χρησιμοποιείται κατ’ εξακολούθηση στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών και να εξαναγκάζεται σε νοσηλευτικές πράξεις, θέτονται σε κίνδυνο την επαγγελματική του ασφάλεια και τους ασθενείς, εφόσον πράγματι δεν έχει την απαιτούμενη εκπαίδευση, αλλά τον καταγγέλλουμε και για αντιποίηση επαγγέλματος, γιατί προσβλέπουμε στην υφαρπαγή των δικών του επαγγελματικών δικαιωμάτων στην κοινότητα;
Η πραγματικότητα έχει ως εξής:
Ο Ε.Υ. εργάζεται στην ΠΦΥ από το 1927. Βάσει του Π.Δ.351/1989 ορίζονται σαφώς τα επαγγελματικά δικαιώματα των δύο ειδικοτήτων και οι ρόλοι καθίστανται απολύτως σαφείς και διακριτοί. Συγκεκριμένα, για τον Ε.Υ αναφέρεται ότι ασχολείται αυτοδύναμα ή σε συνεργασία με άλλους επιστήμονες στον τομέα της υγείας και των κοινωνικών υπηρεσιών με το σχεδιασμό, ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση παροχής όλων των υπηρεσιών ΠΦΥ στο σπίτι, στην κοινότητα, το σχολείο, τους χώρους δουλειάς, συμπεριλαμβανομένων των νοσηλευτικών υπηρεσιών συντονιστικού ή προγραμματικού χαρακτήρα. Τα προγράμματα σπουδών επίσης σηματοδοτούν σαφέστατα την κατεύθυνση των δύο ειδικοτήτων.
Εάν στόχος της ΕΝΕ είναι πράγματι η προάσπιση των επαγγελματικών τους δικαιωμάτων, θα έπρεπε να έχουν από χρόνια καταδικάσει τον συνεχή εξαναγκασμό και συχνά τις διώξεις των Ε.Υ. προκειμένου να εκτελούν νοσηλευτικές πράξεις από μέλη του-διευθυντικά στελέχη.
Εφόσον γνωρίζουν ότι η εκτέλεση νοσηλευτικών πράξεων χωρίς άδεια άσκησης επαγγέλματος νοσηλευτή, διώκεται ποινικά, δεν είναι δυνατό να διατείνονται ότι υποχρεούται ο Ε.Υ. να εργάζεται σε κυκλικό ωράριο, λόγω έλλειψης νοσηλευτικού προσωπικού, που ακόμα κι αν γινόταν, δεν θα άλλαζε κάτι στην εργασιακή τους καθημερινότητα, καθώς σε κάθε νοσηλευτικό ίδρυμα εργάζονται κατά μέσο όρο δέκα Ε.Υ. Σίγουρα, όμως, θα απέδιδε στο κοινωνικό σύνολο, αν οι δέκα αυτοί επαγγελματίες αξιοποιούνταν σε προγράμματα προαγωγής Υγείας.
Τι σκοπιμότητες εξυπηρετεί αυτή η επίθεση στις πλάτες και εξ ονόματος των νοσηλευτών συναδέλφων, με τους οποίους υπάρχει άριστη συνεργασία; Αναρωτιέται κανείς, αν εξυπηρετούνται συμφέροντα συνδικαλιστών ή νοσηλευτών που κατέχουν διοικητικές θέσεις ή και τα δύο, με προσανατολισμό τη σταδιακή οικειοποίηση αρμοδιοτήτων, μέχρι την πλήρη αφομοίωση του ρόλου του Ε.Υ. από τους νοσηλευτές.
Διαβλέπω μια επικίνδυνα καλοστημένη μηχανή κοινωνικού αυτοματισμού, που στοχεύει στον αλληλοσπαραγμό της μιας ειδικότητας από την άλλη και αποπροσανατολίζει από το στόχο που είναι ο κοινός αγώνας για διεκδίκηση προσλήψεων, αξιοπρεπών εργασιακών σχέσεων, ανθρωπίνων ωραρίων εργασίας, άδειων, ρεπό, μέτρων προστασίας από επαγγελματικούς παράγοντες κινδύνου, προς όφελος τόσο των ίδιων, όσο και των ασθενών, σε ένα σύστημα Υγείας που μπάζει από παντού.
Διαίρει και βασίλευε…