Ἔκλεισαν πρό τινός τριάντα ολόκληρα χρόνια, ἀφότου, μὲ τὴ μόνη δυνατή, ὅ,τι κι ἂν λένε, διαδικασία ποὺ μποροῦν τέτοια μέτρα νὰ ἐπιβληθοῦν, τὴ συνοπτική, ἐπετεύχθη ἡ νομιμοποίηση τοῦ μονοτονικοῦ συστήματος στὴ γραφόμενη ἑλληνική.
Κι ὅμως, ἡ ἐπιμονὴ στὸ πολυτονικὸ μικρῶν νησίδων ἀνὰ τὴν ἐπικράτεια δὲ λέει νὰ ἐξαντληθεῖ. Θὰ περίμενε κανείς, μὲ τὴ γήρανση καὶ τὸν θάνατο ὅσων διδάχτηκαν καὶ προσκολλήθηκαν στὴ γραφικὴ αὐτὴ παράδοση, ἡ ἐπιδημία νὰ ἐκλείψει. Ἀλλὰ ποῦ! Φαίνεται ὅτι ὑπάρχει ἕνα μικρόβιο μᾶλλον ἀνθεκτικό, ποὺ μεταδίδεται καὶ ἀπὸ γενιὰ σὲ γενιά, παράγοντας κλώνους τοῦ Ἐλύτη καὶ τοῦ Καστοριάδη μεταξὺ ἡλικιῶν πολὺ μικρότερων τῆς προαναφερθείσας περιόδου. Βεβαίως, φθίνει, κάμπτεται ἡ ἀντοχή του, ἀλλὰ πολὺ ἀργά, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι δυσδιάγνωστη ἡ προθεσμία τῆς ἱκανοποιητικῆς, ἂν ὄχι ὁριστικῆς, ἐξάλειψής του.
Κάποιοι ἀπολογητὲς τοῦ πολυτονισμοῦ συνεχίζουν νὰ προβάλλουν ἕωλα ἐπειχειρήματα ποὺ εἰς μάτην καταρρίπτονται ἀπὸ τὴν εὐρεία κοινότητα φωτισμένων ἐπιστημόνων καὶ διανοητῶν μας: γιὰ πληροφορίες ποὺ χάνονται (πάνω ἀπὸ δέκα-δεκαπέντε ἐξαιρέσεις στὴ σύνθεση δασυνομένων, καὶ δὲν τοὺς πτοοῦν), γιὰ δυσχέρειες στὴν κατανόηση (χωρὶς νὰ ὑπολογίζουν ὅτι ἕνα μονοτονικὸ μὲ τοὺς ὅρους ποὺ θέτουν αὐτοὶ δὲν θὰ εἶχε τὴ βιωσιμότητα τοῦ ἐν χρήσει), γιὰ τὶς ἀρετὲς τῆς πειθαρχίας στὴ μάθηση καὶ τὴ γραφή (ποὺ δὲν εἶναι ἐπιτέλους ἀπαραίτητες γιὰ ὅλα τὰ ἐπίπεδα μόρφωσης, ἐνῶ μποροῦν, ἴσως, νὰ κατακτηθοῦν καὶ ἀπὸ ἄλλους δρόμους), γιὰ τὴν ἱστορικότητα τῆς ὀρθογραφίας (λὲς καὶ οἱ ἀρχαῖοι ἔγραφαν μὲ τόνους καὶ πνεύματα· ἐντάξει, δὲ χρειάζεται νὰ γράφουμε τὶς λέξεις στριφτοζάλικα ἢ μὲ κεφαλαῖα καὶ κολλητά, μὰ τ’ ἀποδέλοιπα μποροῦν ν’ ἀποσκορακιστοῦν – κι ἔπειτα ἐμεῖς ἀρχαῖοι δὲν εἴμαστε) ἢ γιὰ προοπτικὴ ἐκλατινισμοῦ τοῦ ἑλληνικοῦ ἀλφαβήτου (χωρὶς νὰ λαμβάνουν ὑπόψη τους τὶς ἐν χορῶ διαψεύσεις μας, μὲ τὰ ρεαλιστικὰ δεδομένα τοῦ παρόντος τουλάχιστον), γιὰ ζητήματα ἀπαιτητικῆς πολυμορφίας σὰν παρεμβάλλονται παραθέσεις ἀπὸ παλαιότερα κείμενα (πόσοι ἔχουν τέτοιο πρόβλημα; – οι πιο πολλοί βολεύονται σὲ ὅλα μὲ τὸ μονοτονικό, δὲν δίνουν δὰ ἐξέτασες καὶ γιὰ προφέσορες τῶν κλασικῶ γραμμάτω…), γιὰ ἐνίσχυση τῆς ταξικότητας σὲ πολιτικὸ ἐπίπεδο (πράγμα πού, ἂν λεῖπαν οἱ οἱ λεγάμενοι, δὲν θὰ ὑφίστατο, κι ἴσως αὐτὸ ἐπιδιώκουν συντηρώντας ἐτούτη τὴ διαφορὰ ἀπὸ τοὺς πολλοὺς νομιμόφρονες: τὴν ἐμφάνιση παιδείας «δύο ἐπιπέδων» στὴν κοινωνία μας), μέχρι καὶ γιὰ «δικαίωμα στὸν ἀντικομφορμισμό» (λὲς καὶ πρέπει νὰ ἐκδηλώνουν τὴν «ἀνυπακοή» τους καὶ στὸν γραπτὸ λόγο οἱ σελέμηδες). Τὸ χειρότερο, βέβαια, ἐπιχείρημα εἶναι τὸ «αἰσθητικό», ποὺ οἱ εὐφυέστεροι ἐκ τῶν γλωσσοδιφῶν μας παρατρέχουν ἀμέσως μετὰ βδελυγμίας, ὡς ἀνυπόστατο καὶ κοῦφο (ἂν καὶ ἡ καλύτερη ἀπάντηση θὰ ἦταν νὰ βρεθεῖ ἕνας σοβαρὸς γραφίστας νὰ σχεδιάσει μιὰν ὄντως ὡραία ἑλληνικὴ γραμματοσειρὰ ποὺ νὰ μὴν κερδίζει ἀπὸ τὰ περιττὰ στολίδια τῶν ἀρχαιόπληκτων αἰσθητῶν, καὶ νὰ τοὺς τὴν κοπανήσουμε στὰ μοῦτρα).
Καὶ ποιοί εἶναι αὐτοὶ οἱ Πολυτονιᾶται; Μὲ μιὰ λέξη: σκοταδιστές! Θαμῶνες παραθρησκευτικῶν λεσχῶν, μέλη ἀντιδραστικῶν κύκλων, ὀπαδοὶ συντηρητικῶν παρατάξεων καὶ κομμάτων, ἐθνίκια, ἀφελεῖς νοσταλγοί, τέλος, ὅπως ὅλοι οἱ ἀνίκανοι νὰ ἀνεβοῦν στὸν συρμὸ τῆς ἐποχῆς, ποὺ ἔχει προδιαγεγραμμένο προορισμὸ καὶ δὲν μπορεῖ νὰ ἀνακόψει ταχύτητα γιὰ τὸν κάθε καθυστερημένο. Ὁμολογουμένως, ὑπάρχουν ἐξαιρέσεις μεταξύ τους, καὶ ὄχι λίγες δυστυχῶς: ἄτομα ἐγγράμματα, μὲ κύρος πνευματικὸ καὶ μεγάλη ἀξιοπρέπεια στὸν χῶρο τῆς δημοσιότητας (ἀλλὰ σίγουρα, ἐὰν ἐρευνήσουμε τὸ παρελθόν τους, κάποια στοιχεῖα σὲ βάρος τους θὰ βροῦμε), προοδευτικὲς προσωπικότητες ποὺ ἐκφράζονται ἀνοιχτὰ ὑπὲρ τῆς ἀριστερᾶς ἢ συμπορεύονται καὶ μὲ ἀντεξουσιαστικὰ σχήματα (μὰ ἢ δὲν ἀντιλαμβάνονται ὅτι, κατὰ βάθος, εἶναι παραπλανημένοι δεξιοὶ ἢ προσπαθοῦν ἐμᾶς νὰ παραπλανήσουν μὲ τὶς πολιτικὲς ἐντάξεις τους), καὶ ἀλίμονο, ἡ συντριπτικὴ πλειοψηφία τῶν σημαντικῶν λογίων μας σήμερα (εἴχαμε ἐκεῖνον τὸν Νίκο Καροῦζο στὰ τελευταῖα του μὲ τὸ μέρος μας, καὶ πῆε καὶ πέθανε…).
Καὶ οἱ καλύτεροι ἐκδότες δὲν μποροῦν νὰ κλείσουνε τὶς πόρτες τους σὲ αὐτὰ τὰ ἄτομα. Ἀφήνω ποὺ ἡ πρωτοπορία τοῦ ἐκδοτικοῦ κατεστημένου κυκλοφορεῖ σὲ πολυτονικὸ τὴ βασικὴ παραγωγή της – μὴν πῶ τὸ σύνολο. Δὲν ὑπάρχει κράτος, προφανῶς. Νὰ «βάλει χέρι» σὲ ὅσες ἀπ’ αὐτὲς τὶς ἐπιχειρήσεις συνδέονται καθ’ οἱονδήποτε τρόπο μαζί του ἢ καὶ νὰ μὴ δεχτεῖ χρηματοδότηση τέτοιων ἔργων τοῦ λοιποῦ, νὰ τὰ ἀποκλείσει ἀπὸ ἐπιχορηγήσεις δημόσιων ἐκπαιδευτηρίων καὶ βιβλιοθηκῶν – κάτι, τέλος πάντων. Δεῖτε τὸ παράδειγμα τῶν φίλα στὸ μονοτονικὸ προσκείμενων ἑταιρειῶν: βάζουν ὅρο τὶς ἀρχές τους – καὶ οἱ λιγούρηδες οἱ συγγραφεῖς ἂς κάνουν κι ἀλλιῶς… Καὶ τὸ ἀντίστροφο ἰσχύει, ὡστόσο: ὁρισμένοι μονοτονιστές, ἐὰν καλὰ ἐννοῶ, διαμαρτύρονται ὅτι σὲ πολυτονικὰ ἔντυπα ἰσοπεδώνονται οἱ γλωσσικές τους πεποιθήσεις. Οἱ περισσότεροι, ὅμως, ἀπ’ αὐτοὺς σιωποῦν, καὶ ὑποψιάζομαι ὅτι τὸ ἀπολαμβάνουν κι ἀπὸ πάνω, ἀδαπάνως!
Καὶ τί κόμματα εἶναι αὐτὰ τῆς ἀριστερᾶς ποὺ δὲν ὁρίζουν ρήτρα γιὰ τέτοια ἀντιδεοντολογικὴ συμπεριφορὰ πρὸς τοὺς Πολυτονιάτας μὲς στὲς τάξεις των; Ποινὴ διαγραφῆς! Παράδοση στὸ δημόσιο ὄνειδος! Ἀλλὰ τί νὰ πεῖς, ὅταν μέχρι καὶ τὸ ΚΚΕ ἐπιτρέπει νὰ δημοσιεύονται τὰ ἔργα τοῦ Βάρναλη, τοῦ Ρίτσου, τοῦ Βρεττάκου ὅπως ἤθελαν τὰ γερόντια τοῦ περασμένου αἰώνα; Κρίμα στὸ «δημοκρατικὸ συγκεντρωτισμό» του! Καὶ διατηρεῖ καὶ τὴν Κανέλλη στοὺς κόλπους του… Ἀπαξιῶ δὲ νὰ προσθέσω ἐπὶ τοῦ προκειμένου τὸ παραμικρὸ γιὰ τὸ ἀλαλοὺμ τῆς «ἀνανεωτικῆς ἀριστερᾶς», σὲ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις του.
Εὐχῆς ἔργο εἶναι ποὺ τὸ μονοτονικὸ στηρίχθηκε ἀπὸ ἕνα Πανεπιστήμιο μὲ δάφνες στὶς ἀνθρωπιστικὲς σπουδές, ὅπως αὐτὸ τῆς Θεσσαλονίκης (καὶ τοὺς εὐάριθμους οἱ ὁποῖοι δὲν συμμορφώθηκαν μὲ τὴ γενικὴ ἐκεῖ ἄποψη σιγὰ-σιγὰ τοὺς κουλαντρίζουμε), καὶ ποὺ τὸ ἀγκάλιασαν ἕνα πλατὺ λαϊκὸ κόμμα σὰν τὸ ΠαΣοΚ κι ἕνα ἐκδοτικὸ συγκρότημα σὰν τοῦ Λαμπράκη. Ἀτυχῶς, ἡ συγκυρία δὲν ἦταν ἰδεώδης γιὰ τὸν πανεπιστημιακὸ χῶρο, ὅπου ἐν πολλοῖς ἡ ἀλλοτινὴ διαμάχη μὲ τὴν παρακατιανὴ Φιλολογία τῆς Ἀθήνας ἔσβησε ὑπὲρ τοῦ μονοτονικοῦ κάθε στοιχεῖο διαφορετικῆς θεώρησης. Σήμερα καταφεύγουμε στὴ συνδρομὴ ἔργων πρόχειρων ἀπὸ τὰ περισσότερα μέλη τῆς ἀκαδημαϊκῆς κοινότητας, ἐπειδὴ ἀφενὸς ἡ πρεμούρα τῶν δημοσιεύσεων καὶ ἀφετέρου ἡ συναλλαγὴ γιὰ τὴν ἐκλογή τους τόνωσαν τὴν προκαταβολικὴ αὐτοπεποίθηση καὶ τὴ δημιουργικὴ ἔπαρση προτοῦ ἐνεργοποιηθοῦν οἱ μηχανισμοὶ αὐτοκριτικοῦ ἐλέγχου. Προϊόντα τοῦ εἴδους ἐλάχιστα συνεισφέρουν στὸ λειτουργικὸ ἰδεῶδες τῆς ὁμοιομορφίας ποὺ προωθήθηκε μὲ τὴν πρωτοβουλία τοῦ 1982 γιὰ τὸν γραφόμενο λόγο μας.
Τὸ ἰδεῶδες αὐτὸ βάλλεται, πρέπει νὰ προσθέσουμε, καὶ ἀπὸ τὶς ἐξελίξεις τῆς τεχνολογίας. Ἡ δυνατότητα τοῦ κάθε πικραμένου νὰ γράφει σήμερα πολυτονικὰ στὸν Η/Υ του ἦταν ἀπρόβλεπτη. Ἡ Κοιλάδα τῆς Σιλικόνης, ἀντὶ νὰ δώσει βάση στὰ αἰτήματα τοῦ σύγχρονου κράτους, μερίμνησε γιὰ τὰ «ψώνια» τῆς ὑφηλίου τὰ κοπτόμενα γιὰ προηγούμενες φάσεις τῆς γλώσσας μας, στρώνοντας ἔτσι τὸ χαλὶ καὶ γιὰ τὰ δικά μας «ψώνια». Ἀπαράδεκτη περιφρόνηση στὶς διεθνεῖς σχέσεις! Εὐτυχῶς ποὺ ἡ συνολικὴ δυναμικὴ τῆς παγκοσμιοποίησης δὲν θὰ τοὺς κάνει τὸ χατίρι. Πρῶτον, γιατὶ στὴν Ἑλλάδα ἡ ἔλλειψη συνεννόησης τῶν Πολυτονιατῶν γέννησε μιὰ εἰκόνα ἐκτεταμένης ἀσυδοσίας (πολλοὶ ἀπὸ λόγου τους δὲν πῆραν κὰν χαμπάρι τὶς διευκολύνσεις ἀπὸ τὴν τελευταία ἀναθεώρηση τῆς γραμματικῆς Τριανταφυλλίδη καὶ ἄλλοι ἀδιαφόρησαν γιὰ τὴ σκοπιμότητα συντονισμοῦ μὲ τὸ «παράδειγμα»).
Καί, δεύτερον, ἐπειδὴ κανεὶς «ἀπ’ ἔξω» δὲν νοιάζεται γιὰ τὴ μοίρα κάθε τόπου, κι ὅπως δὲν μᾶς ἐμπόδισαν νὰ κάνουμε τὶς πόλεις μας τουριστικὰ ἀδιάφορες γι’ αὐτούς, ἔτσι θὰ μᾶς ἀφήσουν καὶ στὴ γλώσσα νὰ ὑπηρετήσουμε τὸ πεπρωμένο μας.
Ἕνα τελείως ἀνέλπιστο δῶρο γιὰ τὸ μονοτονικὸ ὑπῆρξε ἡ συνεργασία τοῦ Λα.Ο.Σ. στὴν ἐνεστώσα κυβέρνηση: Ὁ πολυτονικὸς οἶστρος ἑνὸς κωμικοῦ ὑπουργοῦ γέννησε ἐπ’ ἐσχάτων στὸν περιοδικὸ καὶ ἡμερήσιο Τύπο ὀρυμαγδὸ καγχασμῶν σὲ βάρος ὅλων τῶν παραβατῶν ἀδιακρίτως. Λέτε νὰ χτυπηθεῖ μιὰ ὥρα ἀρχύτερα τὸ δολερὸ μικρόβιο στὴ ρίζα του;
Κάποιοι ἀπολογητὲς τοῦ πολυτονισμοῦ συνεχίζουν νὰ προβάλλουν ἕωλα ἐπειχειρήματα ποὺ εἰς μάτην καταρρίπτονται ἀπὸ τὴν εὐρεία κοινότητα φωτισμένων ἐπιστημόνων καὶ διανοητῶν μας: γιὰ πληροφορίες ποὺ χάνονται (πάνω ἀπὸ δέκα-δεκαπέντε ἐξαιρέσεις στὴ σύνθεση δασυνομένων, καὶ δὲν τοὺς πτοοῦν), γιὰ δυσχέρειες στὴν κατανόηση (χωρὶς νὰ ὑπολογίζουν ὅτι ἕνα μονοτονικὸ μὲ τοὺς ὅρους ποὺ θέτουν αὐτοὶ δὲν θὰ εἶχε τὴ βιωσιμότητα τοῦ ἐν χρήσει), γιὰ τὶς ἀρετὲς τῆς πειθαρχίας στὴ μάθηση καὶ τὴ γραφή (ποὺ δὲν εἶναι ἐπιτέλους ἀπαραίτητες γιὰ ὅλα τὰ ἐπίπεδα μόρφωσης, ἐνῶ μποροῦν, ἴσως, νὰ κατακτηθοῦν καὶ ἀπὸ ἄλλους δρόμους), γιὰ τὴν ἱστορικότητα τῆς ὀρθογραφίας (λὲς καὶ οἱ ἀρχαῖοι ἔγραφαν μὲ τόνους καὶ πνεύματα· ἐντάξει, δὲ χρειάζεται νὰ γράφουμε τὶς λέξεις στριφτοζάλικα ἢ μὲ κεφαλαῖα καὶ κολλητά, μὰ τ’ ἀποδέλοιπα μποροῦν ν’ ἀποσκορακιστοῦν – κι ἔπειτα ἐμεῖς ἀρχαῖοι δὲν εἴμαστε) ἢ γιὰ προοπτικὴ ἐκλατινισμοῦ τοῦ ἑλληνικοῦ ἀλφαβήτου (χωρὶς νὰ λαμβάνουν ὑπόψη τους τὶς ἐν χορῶ διαψεύσεις μας, μὲ τὰ ρεαλιστικὰ δεδομένα τοῦ παρόντος τουλάχιστον), γιὰ ζητήματα ἀπαιτητικῆς πολυμορφίας σὰν παρεμβάλλονται παραθέσεις ἀπὸ παλαιότερα κείμενα (πόσοι ἔχουν τέτοιο πρόβλημα; – οι πιο πολλοί βολεύονται σὲ ὅλα μὲ τὸ μονοτονικό, δὲν δίνουν δὰ ἐξέτασες καὶ γιὰ προφέσορες τῶν κλασικῶ γραμμάτω…), γιὰ ἐνίσχυση τῆς ταξικότητας σὲ πολιτικὸ ἐπίπεδο (πράγμα πού, ἂν λεῖπαν οἱ οἱ λεγάμενοι, δὲν θὰ ὑφίστατο, κι ἴσως αὐτὸ ἐπιδιώκουν συντηρώντας ἐτούτη τὴ διαφορὰ ἀπὸ τοὺς πολλοὺς νομιμόφρονες: τὴν ἐμφάνιση παιδείας «δύο ἐπιπέδων» στὴν κοινωνία μας), μέχρι καὶ γιὰ «δικαίωμα στὸν ἀντικομφορμισμό» (λὲς καὶ πρέπει νὰ ἐκδηλώνουν τὴν «ἀνυπακοή» τους καὶ στὸν γραπτὸ λόγο οἱ σελέμηδες). Τὸ χειρότερο, βέβαια, ἐπιχείρημα εἶναι τὸ «αἰσθητικό», ποὺ οἱ εὐφυέστεροι ἐκ τῶν γλωσσοδιφῶν μας παρατρέχουν ἀμέσως μετὰ βδελυγμίας, ὡς ἀνυπόστατο καὶ κοῦφο (ἂν καὶ ἡ καλύτερη ἀπάντηση θὰ ἦταν νὰ βρεθεῖ ἕνας σοβαρὸς γραφίστας νὰ σχεδιάσει μιὰν ὄντως ὡραία ἑλληνικὴ γραμματοσειρὰ ποὺ νὰ μὴν κερδίζει ἀπὸ τὰ περιττὰ στολίδια τῶν ἀρχαιόπληκτων αἰσθητῶν, καὶ νὰ τοὺς τὴν κοπανήσουμε στὰ μοῦτρα).
Καὶ ποιοί εἶναι αὐτοὶ οἱ Πολυτονιᾶται; Μὲ μιὰ λέξη: σκοταδιστές! Θαμῶνες παραθρησκευτικῶν λεσχῶν, μέλη ἀντιδραστικῶν κύκλων, ὀπαδοὶ συντηρητικῶν παρατάξεων καὶ κομμάτων, ἐθνίκια, ἀφελεῖς νοσταλγοί, τέλος, ὅπως ὅλοι οἱ ἀνίκανοι νὰ ἀνεβοῦν στὸν συρμὸ τῆς ἐποχῆς, ποὺ ἔχει προδιαγεγραμμένο προορισμὸ καὶ δὲν μπορεῖ νὰ ἀνακόψει ταχύτητα γιὰ τὸν κάθε καθυστερημένο. Ὁμολογουμένως, ὑπάρχουν ἐξαιρέσεις μεταξύ τους, καὶ ὄχι λίγες δυστυχῶς: ἄτομα ἐγγράμματα, μὲ κύρος πνευματικὸ καὶ μεγάλη ἀξιοπρέπεια στὸν χῶρο τῆς δημοσιότητας (ἀλλὰ σίγουρα, ἐὰν ἐρευνήσουμε τὸ παρελθόν τους, κάποια στοιχεῖα σὲ βάρος τους θὰ βροῦμε), προοδευτικὲς προσωπικότητες ποὺ ἐκφράζονται ἀνοιχτὰ ὑπὲρ τῆς ἀριστερᾶς ἢ συμπορεύονται καὶ μὲ ἀντεξουσιαστικὰ σχήματα (μὰ ἢ δὲν ἀντιλαμβάνονται ὅτι, κατὰ βάθος, εἶναι παραπλανημένοι δεξιοὶ ἢ προσπαθοῦν ἐμᾶς νὰ παραπλανήσουν μὲ τὶς πολιτικὲς ἐντάξεις τους), καὶ ἀλίμονο, ἡ συντριπτικὴ πλειοψηφία τῶν σημαντικῶν λογίων μας σήμερα (εἴχαμε ἐκεῖνον τὸν Νίκο Καροῦζο στὰ τελευταῖα του μὲ τὸ μέρος μας, καὶ πῆε καὶ πέθανε…).
Καὶ οἱ καλύτεροι ἐκδότες δὲν μποροῦν νὰ κλείσουνε τὶς πόρτες τους σὲ αὐτὰ τὰ ἄτομα. Ἀφήνω ποὺ ἡ πρωτοπορία τοῦ ἐκδοτικοῦ κατεστημένου κυκλοφορεῖ σὲ πολυτονικὸ τὴ βασικὴ παραγωγή της – μὴν πῶ τὸ σύνολο. Δὲν ὑπάρχει κράτος, προφανῶς. Νὰ «βάλει χέρι» σὲ ὅσες ἀπ’ αὐτὲς τὶς ἐπιχειρήσεις συνδέονται καθ’ οἱονδήποτε τρόπο μαζί του ἢ καὶ νὰ μὴ δεχτεῖ χρηματοδότηση τέτοιων ἔργων τοῦ λοιποῦ, νὰ τὰ ἀποκλείσει ἀπὸ ἐπιχορηγήσεις δημόσιων ἐκπαιδευτηρίων καὶ βιβλιοθηκῶν – κάτι, τέλος πάντων. Δεῖτε τὸ παράδειγμα τῶν φίλα στὸ μονοτονικὸ προσκείμενων ἑταιρειῶν: βάζουν ὅρο τὶς ἀρχές τους – καὶ οἱ λιγούρηδες οἱ συγγραφεῖς ἂς κάνουν κι ἀλλιῶς… Καὶ τὸ ἀντίστροφο ἰσχύει, ὡστόσο: ὁρισμένοι μονοτονιστές, ἐὰν καλὰ ἐννοῶ, διαμαρτύρονται ὅτι σὲ πολυτονικὰ ἔντυπα ἰσοπεδώνονται οἱ γλωσσικές τους πεποιθήσεις. Οἱ περισσότεροι, ὅμως, ἀπ’ αὐτοὺς σιωποῦν, καὶ ὑποψιάζομαι ὅτι τὸ ἀπολαμβάνουν κι ἀπὸ πάνω, ἀδαπάνως!
Καὶ τί κόμματα εἶναι αὐτὰ τῆς ἀριστερᾶς ποὺ δὲν ὁρίζουν ρήτρα γιὰ τέτοια ἀντιδεοντολογικὴ συμπεριφορὰ πρὸς τοὺς Πολυτονιάτας μὲς στὲς τάξεις των; Ποινὴ διαγραφῆς! Παράδοση στὸ δημόσιο ὄνειδος! Ἀλλὰ τί νὰ πεῖς, ὅταν μέχρι καὶ τὸ ΚΚΕ ἐπιτρέπει νὰ δημοσιεύονται τὰ ἔργα τοῦ Βάρναλη, τοῦ Ρίτσου, τοῦ Βρεττάκου ὅπως ἤθελαν τὰ γερόντια τοῦ περασμένου αἰώνα; Κρίμα στὸ «δημοκρατικὸ συγκεντρωτισμό» του! Καὶ διατηρεῖ καὶ τὴν Κανέλλη στοὺς κόλπους του… Ἀπαξιῶ δὲ νὰ προσθέσω ἐπὶ τοῦ προκειμένου τὸ παραμικρὸ γιὰ τὸ ἀλαλοὺμ τῆς «ἀνανεωτικῆς ἀριστερᾶς», σὲ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις του.
Εὐχῆς ἔργο εἶναι ποὺ τὸ μονοτονικὸ στηρίχθηκε ἀπὸ ἕνα Πανεπιστήμιο μὲ δάφνες στὶς ἀνθρωπιστικὲς σπουδές, ὅπως αὐτὸ τῆς Θεσσαλονίκης (καὶ τοὺς εὐάριθμους οἱ ὁποῖοι δὲν συμμορφώθηκαν μὲ τὴ γενικὴ ἐκεῖ ἄποψη σιγὰ-σιγὰ τοὺς κουλαντρίζουμε), καὶ ποὺ τὸ ἀγκάλιασαν ἕνα πλατὺ λαϊκὸ κόμμα σὰν τὸ ΠαΣοΚ κι ἕνα ἐκδοτικὸ συγκρότημα σὰν τοῦ Λαμπράκη. Ἀτυχῶς, ἡ συγκυρία δὲν ἦταν ἰδεώδης γιὰ τὸν πανεπιστημιακὸ χῶρο, ὅπου ἐν πολλοῖς ἡ ἀλλοτινὴ διαμάχη μὲ τὴν παρακατιανὴ Φιλολογία τῆς Ἀθήνας ἔσβησε ὑπὲρ τοῦ μονοτονικοῦ κάθε στοιχεῖο διαφορετικῆς θεώρησης. Σήμερα καταφεύγουμε στὴ συνδρομὴ ἔργων πρόχειρων ἀπὸ τὰ περισσότερα μέλη τῆς ἀκαδημαϊκῆς κοινότητας, ἐπειδὴ ἀφενὸς ἡ πρεμούρα τῶν δημοσιεύσεων καὶ ἀφετέρου ἡ συναλλαγὴ γιὰ τὴν ἐκλογή τους τόνωσαν τὴν προκαταβολικὴ αὐτοπεποίθηση καὶ τὴ δημιουργικὴ ἔπαρση προτοῦ ἐνεργοποιηθοῦν οἱ μηχανισμοὶ αὐτοκριτικοῦ ἐλέγχου. Προϊόντα τοῦ εἴδους ἐλάχιστα συνεισφέρουν στὸ λειτουργικὸ ἰδεῶδες τῆς ὁμοιομορφίας ποὺ προωθήθηκε μὲ τὴν πρωτοβουλία τοῦ 1982 γιὰ τὸν γραφόμενο λόγο μας.
Τὸ ἰδεῶδες αὐτὸ βάλλεται, πρέπει νὰ προσθέσουμε, καὶ ἀπὸ τὶς ἐξελίξεις τῆς τεχνολογίας. Ἡ δυνατότητα τοῦ κάθε πικραμένου νὰ γράφει σήμερα πολυτονικὰ στὸν Η/Υ του ἦταν ἀπρόβλεπτη. Ἡ Κοιλάδα τῆς Σιλικόνης, ἀντὶ νὰ δώσει βάση στὰ αἰτήματα τοῦ σύγχρονου κράτους, μερίμνησε γιὰ τὰ «ψώνια» τῆς ὑφηλίου τὰ κοπτόμενα γιὰ προηγούμενες φάσεις τῆς γλώσσας μας, στρώνοντας ἔτσι τὸ χαλὶ καὶ γιὰ τὰ δικά μας «ψώνια». Ἀπαράδεκτη περιφρόνηση στὶς διεθνεῖς σχέσεις! Εὐτυχῶς ποὺ ἡ συνολικὴ δυναμικὴ τῆς παγκοσμιοποίησης δὲν θὰ τοὺς κάνει τὸ χατίρι. Πρῶτον, γιατὶ στὴν Ἑλλάδα ἡ ἔλλειψη συνεννόησης τῶν Πολυτονιατῶν γέννησε μιὰ εἰκόνα ἐκτεταμένης ἀσυδοσίας (πολλοὶ ἀπὸ λόγου τους δὲν πῆραν κὰν χαμπάρι τὶς διευκολύνσεις ἀπὸ τὴν τελευταία ἀναθεώρηση τῆς γραμματικῆς Τριανταφυλλίδη καὶ ἄλλοι ἀδιαφόρησαν γιὰ τὴ σκοπιμότητα συντονισμοῦ μὲ τὸ «παράδειγμα»).
Καί, δεύτερον, ἐπειδὴ κανεὶς «ἀπ’ ἔξω» δὲν νοιάζεται γιὰ τὴ μοίρα κάθε τόπου, κι ὅπως δὲν μᾶς ἐμπόδισαν νὰ κάνουμε τὶς πόλεις μας τουριστικὰ ἀδιάφορες γι’ αὐτούς, ἔτσι θὰ μᾶς ἀφήσουν καὶ στὴ γλώσσα νὰ ὑπηρετήσουμε τὸ πεπρωμένο μας.
Ἕνα τελείως ἀνέλπιστο δῶρο γιὰ τὸ μονοτονικὸ ὑπῆρξε ἡ συνεργασία τοῦ Λα.Ο.Σ. στὴν ἐνεστώσα κυβέρνηση: Ὁ πολυτονικὸς οἶστρος ἑνὸς κωμικοῦ ὑπουργοῦ γέννησε ἐπ’ ἐσχάτων στὸν περιοδικὸ καὶ ἡμερήσιο Τύπο ὀρυμαγδὸ καγχασμῶν σὲ βάρος ὅλων τῶν παραβατῶν ἀδιακρίτως. Λέτε νὰ χτυπηθεῖ μιὰ ὥρα ἀρχύτερα τὸ δολερὸ μικρόβιο στὴ ρίζα του;
Κ. Γοργιάδης
Σχόλια
