Θυμίζουμε ότι η κυβέρνηση μπροστά στο πάγωμα, τουλάχιστον, τεσσάρων από τα πέντε μεγάλα οδικά έργα που κατασκευάζονται με τη μέθοδο της Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα, είχε προχωρήσει σε προτάσεις οι οποίες κατέληξαν στην υπογραφή του πολυδιαφημισμένου «μνημονίου… συναντίληψης» (τι ωραία λέξη!) με τους εργολάβους. Αυτό το μνημόνιο περιλάμβανε: α) την παροχή εγγυήσεων ύψους 500 εκ. ευρώ προς τις τράπεζες για την επανέναρξη των έργων και β) τη δημιουργία μιας εταιρίας ειδικού σκοπού με τίτλο «Ελληνικοί Αυτοκινητόδρομοι», όπου θα εισφερθεί το σύνολο των δικαιωμάτων του Δημοσίου από τα διόδια, μετά τη φάση κατασκευής. Αυτά τα κεφάλαια θα δίνονταν είτε για τη διασφάλιση της χρηματοδότησης και ως εγγυήσεις προς τις τράπεζες, είτε για την κάλυψη του κρατικού χρέους, είτε ως αντιστάθμισμα για τη μείωση των διοδίων. Με άλλα λόγια, το κράτος προτεινόταν να γίνει εγγυητής των εταιριών απέναντι στις τράπεζες, σε μια ύστατη προσπάθεια διασφάλισης των συμφερόντων των εταιριών, ενώ οι συμβάσεις παραχώρησης προβλέπουν ρητά ότι οι ανάδοχοι είναι υποχρεωμένοι να εξασφαλίζουν την απρόσκοπτη χρηματοδότηση των έργων.
Αυτή ήταν, λοιπόν, η περίφημη «συναντίληψη», για την οποία η άλλη πλευρά -οι εργολάβοι – σε κάθε ευκαιρία δήλωναν ότι δεν συνεπάγεται δεσμεύσεις, παρά τις σκανδαλώδεις υπέρ αυτών παραχωρήσεις. Χρησιμοποιήθηκε, μάλιστα, η «συναντίληψη» από το μέσα Απρίλη και μετά ως σημαία της κυβέρνησης απέναντι στο «Δεν πληρώνω» (είχε προηγηθεί η τροπολογία με την οποία οριζόταν ως παράβαση του ΚΟΚ το άνοιγμα της μπάρας και η μη καταβολή διοδίου) στους εργαζόμενους στα έργα που χάνουν τις δουλειές τους και στους πολίτες που βλέπουν τα έργα να έχουν κολλήσει. Η κυβέρνηση δήλωνε σε κάθε ευκαιρία: «Τα έργα θα συνεχιστούν και τα διόδια θα μειωθούν».
Σήμερα τα εργοτάξια στα μεγάλα έργα μοιάζουν με φαντάσματα. Αναστολή εργασιών και χιλιάδες απολύσεις δήλωσε η «Ολυμπία Οδός», η οποία είχε αναλάβει το τμήμα Ελευσίνα – Κόρινθος – Πάτρα – Τσακώνα, ενώ παγωμένα είναι και τα έργα στην Ιόνια Οδό, στον Μαλιακό- Κλειδί και στον Άξονα Κεντρικής Ελλάδας (Ε65). Από τη μια, λοιπόν, οι εταιρίες έχοντας εισπράξει επιδοτήσεις από το Δημόσιο και την Ε.Ε., σταματούν τα έργα και απολύουν τους εργαζόμενους (συνολικά επτά χιλιάδες εργαζόμενοι μένουν χωρίς δουλειά με το κλείσιμο των έργων), από την άλλη συνεχίζουν κανονικά και με το «νόμο» την είσπραξη των παράνομων διοδίων τους.
Η Σύνοδος Κορυφής ανοίγει… δρόμους
Τουλάχιστον έτσι διατείνονται οι υπεύθυνοι του υπουργείου Υποδομών και Δικτύων, συντονιζόμενοι εν χορώ με το κλίμα ευφορίας για τις αποφάσεις της πρόσφατης «ιστορικής» Συνόδου. Μάλιστα, ο Γ. Μαγκριώτης δηλώνει στην εφημερίδα Ελευθερία Λάρισας στις 24/7/2011: «Οι αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής για την ελληνική οικονομία και το ελληνικό τραπεζικό σύστημα πιστεύω ότι θα συμβάλουν αποφασιστικά στην επανέναρξη της χρηματοδότησης των έργων από τις τράπεζες», αφήνοντας να εννοηθεί αυτό που η εν λόγω εφημερίδα έχει ως εισαγωγή στην ολοσέλιδη συνέντευξη: «Το «πράσινο φως» για τη μείωση των τελών [των διοδίων] θα δώσει η επανέναρξη της χρηματοδότησης των έργων από τις τράπεζες, που είχε διακοπεί τον προηγούμενο χρόνο, μετά τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής».
Οι αποφάσεις της Συνόδου για παράταση ζωής αλλά με την ελληνική οικονομία… «φυτό» και βυθισμένη στην ύφεση και με το Χρέος μη διαχειρίσιμο, όχι μόνο δεν θα σημάνουν «μια βαθιά ανασυγκρότηση της οικονομίας και της κοινωνίας», όπως διατείνεται ο Γ. Μαγκριώτης, αλλά οδηγούν σε χρεοκοπία – κάτι που γνωρίζει πολύ καλά το χρηματιστικό κεφάλαιο και παίρνει τα μέτρα του, δηλαδή παίρνει το καπελάκι του και την… κοπανάει από τα έργα.
Εμείς, τα μέλη του κινήματος «Δεν πληρώνω», οι πρώτοι «αγανακτισμένοι» όπως μας χαρακτήρισε, εύστοχα, κάποιος συναγωνιστής από τις πλατείες, συνεχίζουμε να ανοίγουμε τις μπάρες και παλεύουμε για την κατάργηση των διοδίων και τη συγκρότηση δημόσιου φορέα με κοινωνικό έλεγχο για την αποπεράτωση των έργων και τη διαχείριση των εθνικών μας δρόμων. Μπορούμε να ανοίξουμε άλλους δρόμους για τη χώρα και την κοινωνία.
* Ο Νίκος Νούλας είναι μέλος του Πανελλαδικού Συντονιστικού Επιτροπών Αγώνα κατά των Διοδίων.
