Ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ για τον Μουμία Αμπού Τζαμάλ
Της Ιφιγένειας Καλαντζή*
Εν μέσω εκρηκτικού σκηνικού, με τη μεγαλειώδη αντιφασιστική πορεία μεσοβδόμαδα, στις Νύχτες Πρεμιέρας προβλήθηκε το συνταρακτικό ντοκιμαντέρ Long Distance Revolutionary: A Journey with Mumia Abu-Jamal, του Στίβεν Βιτόρια, για τον Aφροαμερικανό πολιτικό κρατούμενο Μουμία Αμπού Τζαμάλ, θανατοποινίτη επί 30 χρόνια και νυν ισοβίτη, σε απάνθρωπες συνθήκες κράτησης.
Ανάμεσα στις παρεμβάσεις ιστορικών, καθηγητών, ακτιβιστών και δημοσιογράφων, ξετυλίγεται η ιστορία μιας δυναμικής προσωπικότητας, που στοχοποιήθηκε από νεαρή ηλικία. Ο Μουμία ανδρώθηκε στις φτωχογειτονιές της Φιλαδέλφειας του ’70. Εκτός από την ένταξή του στους Μαύρους Πάνθηρες, η τόσο εκδικητική τιμωρία του οφείλεται στην εξέλιξή του σε έναν μορφωμένο, καταγγελτικό, αντάρτη δημοσιογράφο.
Αποκαλύπτοντας μια υποκριτική, αντιδραστική και βαθιά ρατσιστική Αμερική, συνάδελφοί του δημοσιογράφοι περιγράφουν το πάθος του για τη δημοσιογραφία στο πλευρό των καταπιεσμένων, ενώ μαρτυρούν τη συστηματική απαξίωση και χάλκευση του έργου του, για την αποδυνάμωση της υπεράσπισής του.
Μέσα από μια αξιοσημείωτη αφηγηματική ποικιλία, μαζί με τη συγκλονιστική εικόνα του Μουμία καταγράφεται και η χαρισματική φωνή του, στις παθιασμένες και βαθυστόχαστες ομιλίες του. Με ένα καταιγιστικών ρυθμών μοντάζ, ο σκηνοθέτης συνδυάζει αρχειακό υλικό, ανάγνωση κειμένων του, προσωπικές στιγμές και σκέψεις του, με αναπαράσταση από ηθοποιούς ή κινούμενα σκίτσα, ενώ μέσα από μαρτυρίες συγγενών και φίλων, ξεδιπλώνεται ο φλογερός χαρακτήρας ενός μεγάλου αγωνιστή, που βιώνει μια πολυετή αιχμαλωσία.
Το σύστημα όμως, δεν κατάφερε να τον φιμώσει. Πίσω από τα κάγκελα, ο Μουμία παράγει διαρκώς μαχητικό και αξιόλογο έργο, βιβλία, απομνημονεύματα, πολιτικές αναλύσεις και ιστορικά κείμενα, που φτάνουν στα πέρατα της γης, μερικά από τα οποία έχουν φιλοξενηθεί και στην εφημερίδα μας.
Στο ντοκιμαντέρ αυτό, σηκωμένη γροθιά ελπίδας για δικαιοσύνη και ελευθερία, μαθαίνουμε για το κίνημα των Μαύρων Πανθήρων, που αναπτύχθηκε ως απάντηση στην αστυνομική βαναυσότητα για την καθυπόταξη των μαύρων, αλλά και τους νομικούς αγώνες για το δικαίωμα του Μουμία να μεταδίδει ραδιοφωνική εκπομπή από τη φυλακή, με το φωτισμένο πολιτικό του λόγο.
Η ιστορία και η δράση του Μουμία τον καθιστούν ξεχωριστό επαναστάτη, έναν από τους πρωτοπόρους του αφροαμερικανικού ριζοσπαστικού κινήματος.
* Η Ιφιγένεια Καλαντζή είναι κριτικός κινηματογράφου