Το μεγάλο βήμα του ΣΥΡΙΖΑ προς το παρελθόν
Του Απόστολου Αποστολόπουλου
Αυτές οι εκλογές γίνονται με κύριο σκοπό να ψηφιστεί το Μνημόνιο του ΣΥΡΙΖΑ από μια νέα κυβέρνηση και μια φρέσκια Βουλή έτσι ώστε να φανεί ότι ο λαός νομιμοποιεί τα μέτρα που θα ληφθούν, αν και δεν τα γνωρίζει. Ο κόσμος ψηφίζοντας τα μνημονιακά κόμματα αποδοκιμάζει τον εαυτό του, την ψήφο του στο δημοψήφισμα.
Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ υπολόγισε ότι η θετική ψήφος στο αίτημά της για μια δεύτερη ευκαιρία θα κλείσει υπέρ αυτής το ψυχολογικό ρήγμα που προκάλεσε η μεταστροφή της και η υπογραφή του 3ου Μνημονίου. Και ότι η ριζοσπαστικοποίηση του «όχι» θα μετατραπεί σε υπομονή και προσδοκία. Κερδίζει πολύτιμο χρόνο. Γύρω από τον ΣΥΡΙΖΑ συσπειρώνονται τώρα όσοι, άτομα και κοινωνικά στρώματα, δεν αρέσκονται σε απότομες κινήσεις και τομές. Ιδίως όταν δεν διαφαίνεται άμεσα εναλλακτική διάδοχη κατάσταση. Κάθε αίτημα αλλαγής/ανατροπής δεν ξεκινάει μεν από το μηδέν αλλά έχουν δρόμο να διανύσουν έως ότου πείσουν, η ΛΑΕ και όποιος άλλος, ότι θέλουν, ξέρουν και μπορούν να κάνουν όσα υποσχέθηκε και αθέτησε η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Ο ΣΥΡΙΖΑ κερδίζει χρόνο, οι αντιφρονούντες, ΛΑΕ και όποιοι άλλοι, χρειάζονται χρόνο, να «σπεύσουν βραδέως» για την πολιτική τους συγκρότηση και το συντονισμό του βηματισμού τους με τον κόσμο. Οι αντιδράσεις στο 3ο Μνημόνιο θα εμφανιστούν μάλλον σύντομα, αλλά ούτε μπορεί να επιταχυνθούν λόγω της ζωηρής επιθυμίας ορισμένων ούτε επιτρέπεται ο αιφνιδιασμός που προκάλεσαν οι «ουρανοκατέβατες» πλατείες.
Αυτές οι εκλογές είναι το πρώτο βήμα για να συγκροτηθεί ένα διπολικό πεδίο με όσο το δυνατόν περισσότερους παίκτες, στην πλειοψηφία τους αδύναμους, κατάλληλους για παντός είδους χειρισμούς εκ των άνω και εκ των έξω. Διόλου τυχαία οι χειριστές του Θεάτρου Σκιών που βλέπουμε στην τηλεοπτική οθόνη με τις τηλεμαχίες, εκπομπές κ.λπ., καταβάλλουν σκληρές προσπάθειες να ζωογονήσουν το πτώμα του ΠΑΣΟΚ ώστε να συνεργαστεί με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Η πρόσμειξη και οι πρόσφυγες
Το ζητούμενο δεν είναι μια πρόσκαιρη κυβερνητική σύγκλιση. Αλλά μια πρόσμειξη όπου στην κορυφή θα είναι η μεταλλαγμένη ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ λαϊκή βάση θα παρέχουν οι πρόσφυγες του παλαιού ΠΑΣΟΚ που ψήφισαν Τσίπρα. Ο κόσμος αυτός ψήφισε αλλά δεν προσχώρησε στον ΣΥΡΙΖΑ, εκπρόσωπο της ιστορικής Αριστεράς, ούτε ιδεολογικά ούτε ψυχολογικά. Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ διακηρύσσει ότι εκπροσωπεί το νέο αλλά στην πραγματικότητα κάνει ένα μεγάλο βήμα προς το παρελθόν: Με καθυστέρηση περίπου είκοσι ετών πραγματοποιεί τις παρακλήσεις της Δαμανάκη να συμπράξει ο τότε Συνασπισμός με το (τότε παρακμιακό) ΠΑΣΟΚ του Α. Παπανδρέου στη δύση του.
Δεν προσχωρούν ούτε ριζοσπαστικοποιούνται οι πρόσφυγες του ΠΑΣΟΚ αλλά οι οπαδοί της ιστορικής Αριστεράς αποκόπτονται από τις ρίζες τους. Η αποχώρηση των αντιφρονούντων, της ΛΑΕ κ.λπ., δεν «απελευθέρωσε» απλώς την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ από τα «βαρίδια» ηγετικών στελεχών της Αριστεράς αλλά, εκ των πραγμάτων, αλλάζει η σύνθεση, η πολιτική σκέψη και ψυχολογία της λαϊκής βάσης του κόμματος. Όλα αυτά, βεβαίως, είναι σχέδια επί χάρτου. Για να γίνουν πράξη πρέπει πριν από όλα να μη συρρικνωθεί ή διαλυθεί ο ΣΥΡΙΖΑ υπό την πίεση των αντιδράσεων κατά την εφαρμογή του Μνημονίου.
Αυτός ο κόσμος είναι ό,τι εγγύτερο στους αντιφρονούντες, είναι οι άνθρωποι του «όχι» στο δημοψήφισμα. Χωρίς αυτή τη μεγάλη λαϊκή δεξαμενή η αντίσταση στις μνημονιακές πολιτικές αποδυναμώνεται ενώ ενισχύεται αντίστροφα η στρατηγική του διπολισμού. Το ρεύμα του «όχι» είναι πλειοψηφικό, ως εκ τούτου ποικίλο, αντιφατικό και διαφοροποιημένο, όπως είναι συνολικά κάθε κοινωνία, αλλά μόνο ένα τέτοιο ρεύμα είναι ζωντανό και μπορεί να γίνει νικηφόρο. Η στρατηγική των μνημονιακών, εντός και εκτός της χώρας, να συγκροτηθεί ένας ποικίλος μνημονιακός καθεστωτικός χώρος θα διευκολυνθεί μόνο αν η αντιμνημονιακή πλευρά απαρνηθεί την πολυχρωμία του δικού της ευρύτατου πεδίου.
Πρωταγωνιστής λαός
Άσχετα από την ψήφο της Κυριακής και πέρα από τις όποιες αδυναμίες των μεν και των δε, μνημονιακών και αντιμνημονιακών, πρωταγωνιστής των εξελίξεων παραμένει ο κόσμος και η ζώσα πραγματικότητα. Η πίεση των πραγμάτων αποδεικνύεται, σε βραχύ χρόνο, κατά πολύ ισχυρότερη του όποιου ταλέντου της όποιας ηγεσίας. Η συλλογική ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ και προσωπικά ο Τσίπρας δεν φαίνεται να έχουν αντιληφθεί ότι αιτία της επιτυχίας ήταν ότι έτρεξαν μπροστά μαζί με τον κόσμο, όχι εναντίον του. Και ότι η πίεση που προσθέτει το Μνημόνιο μπορεί να αντισταθμιστεί με λόγια και υποσχέσεις μόνο προσωρινά, για ελάχιστο καιρό. Αν είναι έτσι, τότε όταν ανακαλύψουν ότι είναι και αυτοί αναλώσιμοι, όπως οι προηγούμενοι, θα είναι αργά, αλλά θα μου πείτε: Και ποιος νοιάζεται;
