Φυλακές υψίστης ασφαλείας
Στις Supermax, οι κρατούμενοι είναι απομονωμένοι σε ένα μικρό κελί και δεν έχουν οποιαδήποτε επαφή με άλλους ανθρώπους, ούτε συγγενείς, ούτε συγκρατούμενους, ούτε καν φύλακες. 23 ώρες το εικοσιτετράωρο είναι εγκλεισμένοι στο κελί τους χωρίς να ακούν ούτε ήχους. Το φαγητό τους σερβίρεται μέσα από μια υποδοχή και ο δίσκος επιστρέφεται με τον ίδιο τρόπο. Οι κρατούμενοι έχουν δικαίωμα να αυλιστούν μόνοι τους σε ένα άλλο περίκλειστο χώρο για μία ώρα ημερησίως και τους επιτρέπεται ένα ντους τη βδομάδα. Πολλές έρευνες, που δεν λαμβάνονται υπόψη από το δικαστικό-σωφρονιστικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα και την κεντρική ή τοπική πολιτική εξουσία, δείχνουν ότι πολλοί κρατούμενοι σ’ αυτές τις φυλακές μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα τρελαίνονται. Ή αποτρελαίνονται αν ανήκουν στη μεγάλη κατηγορία των ψυχικά ασθενών ή πνευματικά καθυστερημένων που εγκλείονται σκόπιμα σ’ αυτές τις φυλακές για να σαπίσουν στην απομόνωση ως άχρηστοι στην καθωσπρέπει κοινωνία. Οι στατιστικές επίσης δείχνουν ότι η πλειοψηφία των εγκλεισμένων στις Supermax είναι μαύροι.
«Οι ΗΠΑ φυλακίζουν περισσότερους μαύρους από τη Νότια Αφρική την εποχή του απαρτχάιντ», επισημαίνει ο πολιτικός κρατούμενος δημοσιογράφος και ακτιβιστής Mumia Abu-Jamal, που βρίσκεται στην πτέρυγα των μελλοθανάτων στις φυλακές της Πενσιλβάνια εδώ και 16 χρόνια.
Φυλακισμένοι έχουν κατά καιρούς προσπαθήσει με όλα τα νόμιμα μέσα να ξεφύγουν από την εξοντωτική απομόνωση στις Supermax, αλλά χωρίς αποτέλεσμα αφού αυτού του τύπου οι φυλακές αυξήθηκαν. Ορισμένοι κατέφυγαν σε απεγνωσμένες ενέργειες για να τραβήξουν την προσοχή του κόσμου ή των αρχών. Πολλοί, για παράδειγμα, αρνούνται να επιστρέψουν τους δίσκους φαγητού, μόνο και μόνο για να δουν άνθρωπο αναγκάζοντας τους φύλακες να μπουν μέσα! Άλλοι, πλημμυρίζουν το κελί τους με νερό ή το λερώνουν με περιττώματα! Ορισμένοι κάνουν απόπειρες αυτοκτονίας και άλλοι απεργίες πείνας. Στην πολιτειακή φυλακή του Οχάιο, φέτος, τέσσερις κρατούμενοι έκαναν απεργία πείνας ζητώντας να μεταφερθούν στην πτέρυγα των μελλοθανάτων από τα κελιά της απόλυτης απομόνωσης όπου κρατούνται επί 17 χρόνια, ως επικεφαλής της εξέγερσης των κρατουμένων στη φυλακή Lucasville, το 1993! Όπως δήλωσε στην Amy Goodman, στο Democracy Now!, ο ακτιβιστής δικηγόρος και ιστορικός Staughton Lynd, οι συνθήκες στην πτέρυγα μελλοθανάτων είναι «καλύτερες» απ’ ότι στην απομόνωση της Supermax, αλλά οι αρμόδιοι δεν άφησαν καμία αμφιβολία ότι σκοπός τους είναι να σκοτώσουν αργά και βασανιστικά τους κρατούμενους που τόλμησαν να ξεσηκωθούν εναντίον της αρχής. Ας σημειωθεί ότι το Οχάιο είναι η δεύτερη σε εκτελέσεις πολιτεία μετά το Τέξας.
Αντίσταση από μέσα
Πέρσι, στις φυλακές της πολιτείας της Γεωργίας, πολλοί φυλακισμένοι αποφάσισαν να σταματήσουν να βγαίνουν από τα κελιά τους, έστω για τη μία ώρα που δικαιούνται, αν δεν βελτιωθούν οι όροι κράτησής τους. Οι αρχές πολλές φορές βασανίζουν τους κρατούμενους, τους υποχρεώνουν να εργάζονται χωρίς αμοιβή, δεν τους παρέχουν κανένα από τα προβλεπόμενα προγράμματα σωματικής άσκησης, επιμόρφωσης και εξειδίκευσης, και δυσκολεύουν πολύ την επικοινωνία τους με τους συνηγόρους και τις οικογένειές τους είτε μεταφέροντάς τους σε απομακρυσμένες φυλακές είτε επιβάλλοντας πανάκριβα τέλη τηλεφωνικής επικοινωνίας.
Σε μία πολύ σπάνια περίπτωση, με μία μικροσκοπική κάμερα που έφτασε στα χέρια του, και δεν είναι γνωστό με ποιο τίμημα, ο Omar Broadway, κλεισμένος επτά χρόνια στην απομόνωση, κατέγραψε φάσεις από τις συμπεριφορές των φυλάκων σε ένα σωφρονιστικό κατάστημα της Νέας Υερσέης. Κάποιοι κρατούμενοι που αρνούνται να γυρίσουν στα κελιά τους δέχονται επίθεση από πάνοπλους φύλακες με γκλομπ και δακρυγόνα, ακινητοποιούνται στο πάτωμα και κακοποιούνται. Οι εικόνες είναι συγκλονιστικές, αν και κακογυρισμένες, και δεν έχουν καμία σχέση με δύο ντοκιμαντέρ του National Geographic και του MSNBC για τις φυλακές Supermax που φιλτραρίστηκαν από τις αρμόδιες αρχές προτού προβληθούν. Αντιθέτως, το αλογόκριτο ντοκουμέντο του Omar δεν προβλήθηκε από κανένα κανάλι, ούτε από την εκπομπή της Όπρα Γουίνφρι όπου εστάλη, αναγκάζοντας τη μητέρα του βαρυποινίτη να προσπαθεί να το διαδώσει πουλώντας DVD στους δρόμους και τις πλατείες.
Επιστροφή στη βαρβαρότητα
Όπως γράφει ο Stephen F. Eisenman, στο περιοδικό Monthly Review, το καθεστώς των φυλακών υψίστης ασφαλείας και απομόνωσης πρωτοεμφανίστηκε στις ΗΠΑ με μία φυλακή αυτού του είδους στη Φιλαδέλφεια, το 1829. Οι κρατούμενοι, ακόμα κι όταν έβγαιναν για λίγο από το κελί τους, φορούσαν κουκούλες για να μην βλέπουν τίποτα και κανένα. Το 1831, ο Alexis de Tocqueville, συγγραφέας μεταξύ άλλων του κλασικού έργου «Η δημοκρατία στην Αμερική», έγραφε ότι «η απομόνωση χωρίς απασχόληση δοκιμάστηκε και οι φυλακισμένοι που δεν τρελάθηκαν ή δεν πέθαναν από απόγνωση, επιστρέψανε στην κοινωνία μόνο για να πραγματοποιήσουν νέα εγκλήματα». Διαπιστώνοντας την αποτυχία του, το είδος καταργήθηκε, αλλά επιστρέφει δριμύτερο από τα τέλη της δεκαετίας του 1970, την εποχή με τη μεγαλύτερη στην ιστορία επέκταση του δικτύου των φυλακών. Το γεγονός συνδέεται με την ριζοσπαστικοποίηση των κινημάτων για τα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα. Μέσα σε λίγα χρόνια κατασκευάστηκαν και λειτούργησαν δύο δωδεκάδες Supermax σε όλη τη χώρα.
Στην Αμερική, ακτιβιστές και κοινωνικές οργανώσεις προσπαθούν να ευαισθητοποιήσουν την κοινή γνώμη γνωστοποιώντας τι συμβαίνει και να εξαναγκάσουν τις τοπικές και ομοσπονδιακές αρχές να καταργήσουν αυτές τις φυλακές. Με μία εκστρατεία που ονομάζεται Stopmax, δεκάδες οργανώσεις και κινήσεις πολιτών στις ΗΠΑ, που συσπειρώνουν καλλιτέχνες, συγγραφείς, ακαδημαϊκούς, φοιτητές, δικηγόρους, πρώην κρατούμενους και συγγενείς κρατουμένων, αγωνίζονται για την κατάργηση των φυλακών Supermax. Ήδη, σε ορισμένες πολιτείες, οι προσφυγές της παναμερικανικής ένωσης για τα πολιτικά δικαιώματα (UCLA) έχουν επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις στη λειτουργία τους και έχουν μειώσει τον αριθμό των εγκλεισμένων σ’ αυτές αλλάζοντας τα κριτήρια επιλογής.
Επίσης, η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, η Επιτροπή κατά των Βασανιστηρίων, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Παρεμπόδιση των Βασανιστηρίων, μεταξύ άλλων, έχουν αποφανθεί ότι αυτή η μορφή εγκλεισμού είναι αντίθετη με τις αρχές των ευνομούμενων δημοκρατικών καθεστώτων.
Δυστυχώς, υπό τις παρούσες συνθήκες, μόνο η οικονομική κρίση και οι υποχρεωτικές περικοπές των δημοσίων δαπανών, μπορούν άμεσα να επιφέρουν σημαντικές μειώσεις στον αριθμό των κρατουμένων στις ΗΠΑ, που επί της ουσίας είναι ένα έθνος-φυλακή.
(συνεχίζεται: στο επόμενο, πολιτικοί κρατούμενοι στις ΗΠΑ)
