Η στήλη δημοσιεύει σήμερα τις θέσεις για την Αυτοδιοίκηση από το άρθρο του Ηλία Ηλιού που δημοσιεύθηκε στο τεύχος αριθ. 8 με ημερομηνία 20/09/1945 του Ανταίου.
Η αυτοδιοίκηση
«Η αυτοδιοίκηση είναι η οργανωμένη λαϊκή εξουσία που ασκείται με αιρετούς αντιπροσώπους και απ’ ευθείας με τις συνελεύσεις του Λαού για τη διοίκηση της πόλης ή του χωριού (αυτοδιοίκηση α΄ βαθμού) και της επαρχίας (αυτοδιοίκηση β΄ βαθμού).
»Αυτοδιοίκηση πρώτου βαθμού είναι ο Δήμος για τις πόλεις και η κοινότητα για τα χωριά (κάτω από 10 χιλ. κατοίκους). Μπορεί να δοθεί ενιαίο όνομα δήμος και στις κοινότητες. Όμως και στην περίπτωση αυτή, οι μεγάλοι δήμοι (των πόλεων) πρέπει νάχουν σαν ιδιαίτερο χαρακτηριστικό ένα πρόσθετο όργανο, τη δημαρχιακή επιτροπή.
»Όργανα της αυτοδιοίκησης α΄ βαθμού, που αποφασίζουν, είναι α) το δημοτικό (ή κοινοτικό) συμβούλιο, που προέρχεται από άμεση εκλογή με μυστική καθολική ψηφοφορία και το πλειοψηφικό σύστημα. Τα μέλη του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου είναι πάντοτε ανακλητά β) η συνέλευση των πολιτών του δήμου ή της κοινότητας. Στους μεγάλους δήμους επειδή είναι αδύνατο να συνέλθει συνέλευση όλων των πολιτών, προβλέπεται δημοψήφισμα για ορισμένα θέματα, και συνέλευση αντιπροσώπων των πολιτών που εκλέγεται κατά συνοικίες, για όλα τάλλα θέματα. Η δημοτική ή κοινοτική συνέλευση έχει ιδίως την αρμοδιότητα να δέχεται τη λογοδοσία και να ελέγχει το δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο, να επικυρώνει τον προϋπολογισμό, τον απολογισμό και τις αποφάσεις για εκτέλεση σημαντικών έργων κοινής ωφέλειας κτλ. γ) ακόμα στους δήμους των πόλεων, όργανο της αυτοδιοίκησης είναι και η δημαρχιακή επιτροπή, που εκλέγεται ανάμεσα στους δημοτικούς συμβούλους κι επιβλέπει την όλη διοίκηση και διαχείριση του Δημάρχου.
»Όργανα εκτελεστικά είναι ο Δήμαρχος ή ο Πρόεδρος Κοινότητος. Δεν εκλέγονται απ’ ευθείας από το Λαό, αλλά έμμεσα, από το δημοτικό (κοινοτικό) συμβούλιο. Επίσης εκτελεστικά όργανα είναι οι κοινοτικές ή δημοτικές επιτροπές, οι συνοικιακές επιτροπές και οι δημοτικοί ή κοινοτικοί υπάλληλοι. Η διαχείριση της κοινοτικής ή δημοτικής περιουσίας, η δημιουργία πόρων για το Δήμο – Κοινότητα, η φροντίδα για την ανάπτυξη της οικονομίας του χωριού ή της πόλης, η εξασφάλιση και βελτίωση της υγείας, της μόρφωσης και της ηθικής ανάπτυξης του λαού, η οργάνωση υπηρεσιών κοινής ωφέλειας, η οργάνωση κοινών υπηρεσιών χρησίμων στους κατοίκους χωρίς να εμποδίζεται η επαγγελματική ελευθερία, η εκλογή αγροφυλάκων, δασοφυλάκων, υδρονομέων, η οργάνωση επιχειρήσεων δημοτικών ή κοινοτικών, η θέσπιση αστυνομικών διατάξεων (αρμοδιότητα που αφαιρείται από τη Χωροφυλακή και την Αστυνομία) η διοίκηση και διαχείριση δημοσυντήρητων κοινωφελών ιδρυμάτων κτλ. είναι έργα που ανήκουν στην αυτοδιοίκηση πρώτου βαθμού.(…)
»Η ταμιακή υπηρεσία των Δήμων και Κοινοτήτων καθώς και των Επαρχιών ενεργείται από την Τράπεζα Αυτοδιοίκησης.
»Νέα διοικητική διαίρεση του Κράτους θα διαμορφώσει τις περιφέρειες της Αυτοδιοίκησης β΄ βαθμού, που θα ονομάζονται επαρχίες. Θα παρθούν υπόψη οι τοπικοί, οικονομικοί, παραγωγικοί και συγκοινωνιακοί όροι ώστε κάθε επαρχία ν’ αποτελεί μίαν οργανική ενότητα και να μπορεί ν’ αυτοδιοικείται χωρίς βλάβη των επί μέρους τμημάτων της. Ορισμένοι σημερινοί νομοί θα μπορέσουν ν’ αποτελέσουν μιαν επαρχία ο καθένας, ενώ άλλοι πρέπει να υποδιαιρεθούν σε περισσότερες επαρχίες. Η περιοχή της Παλιάς Διοίκησης Πρωτευούσης θ’ αποτελέσει κι αυτή μια μονάδα αυτοδιοίκησης β΄ βαθμού, με το όνομα της Επαρχίας ή άλλο. Οι νομοί καταργούνται.
»Όργανα της Επαρχίας που αποφασίζουν είναι α) το Επαρχιακό Συμβούλιο. Τα μέλη του είναι αιρετά κι’ ανακλητά, όπως τα μέλη των δημοτικών συμβουλίων, β) η επαρχιακή επιτροπή, που αποτελείται από το προεδρείο του επαρχιακού συμβουλίου. Εκτελεστικά όργανα είναι ο πρόεδρος του επαρχιακού συμβουλίου και οι εποχιακοί υπάλληλοι. Η διοίκηση και η διαχείριση της επαρχιακής περιουσίας και η δημιουργία πόρων της επαρχίας, τα δημόσια έργα για την ανάπτυξη των πλουτοπαραγωγικών πηγών της επαρχίας, η δημόσια υγεία, η μορφωτική και ηθική ανάπτυξη του Λαού, η οργάνωση υπηρεσιών κοινής ωφέλειας ή χρησίμων στους κατοίκους, η εποπτεία κι’ ο έλεγχος της λειτουργίας των περιφερειακών κρατικών υπηρεσιών, η καθοδήγηση των αυτοδιοικήσεων πρώτου βαθμού, η κατανομή των πιστώσεων του ειδικού Ταμείου Τοπικής Αυτοδιοίκησης (κρατικές επιχορηγήσεις) είναι τα κυριότερα έργα της επαρχιακής αυτοδιοίκησης».
Ερανιστής: Γιώργος Τοζίδης
