Μια πολιτική τοποθέτηση για την κοινωνική και οικονομική κατάσταση. Της Μπέττυς Σκούφα.
Είναι αξιοθαύμαστο και πολύ εντυπωσιακό το πόσο, ζώντας σε μια μικρή σχετικά επαρχιακή πόλη, μπορείς να διακρίνεις την υφιστάμενη κοινωνική και οικονομική κατάσταση της χώρας. Να παρατηρείς δηλαδή όλο το πλέγμα των δυνατοτήτων, συσχετισμών και πεδίων δράσης, αλλά σε μικρογραφία. Αυτό σου παρέχει μια μοναδική δυνατότητα να εξετάσεις τη συγκεκριμένη κατάσταση, τις δυνατότητες εναλλακτικής λύσης ή και ανατροπής που σου παρέχει, και βεβαίως να υποψιαστείς ή να δεις πεντακάθαρα τα όριά της και τους εχθρούς της.
Μια κοινωνία, δύο κόσμοι
Κι εξηγούμαι: ζω μόνιμα στην Κατερίνη εδώ και τρεισήμισι χρόνια. Στο διάστημα αυτό μπόρεσα να διακρίνω ξεκάθαρα και να αντιληφθώ ότι ω, ναι, και ω! του θαύματος, η «πάλη» των τάξεων ζει και βασιλεύει. Από τη μια υπάρχει η γνωστή καθεστηκυία οικονομική και κοινωνική τάξη που συνεχίζει να κρατά θέσεις-κλειδιά, τις οποίες της είχε απονείμει το καθεστώς του δικομματισμού. Τη βλέπεις παντού αυτήν την τάξη: στα ΜΜΕ, τις παρελάσεις, στα τυχόν πάρε δώσε σου με το δημόσιο, σε επίσημες ιστοσελίδες της πόλης. Αυτή η καθεστηκυία τάξη φαίνεται να έχει γίνει πραγματικά καθεστώς, μιας και με τη σιωπηρή αποδοχή των πολιτών, αλλά και τα κάθε λογής (παρελθοντικά ας ελπίσουμε) ρουσφέτια, έχει «βγάλει ρίζες» μέσα στο λαό και τον πληθυσμό του νομού.
Απ’ την άλλη υπάρχουν τα λεγόμενα κινήματα «δημοκρατικής αμφισβήτησης». Κινήματα οργανωμένα από τα κάτω, όπως η ενεργητικότατη Εθελοντική Ομάδα Δράσης (με επιτροπές σαν το Κόντρα στο Ρεύμα που εναντιώνεται στα χαράτσια που πάει να μας φορέσει η ΔΕΗ), το Δίκτυο Ανταλλαγών και άλλες. Υπάρχει επίσης κι ένας ακόμη μη οργανωμένος κόσμος, ένας κόσμος που τώρα δειλά δειλά αρχίζει να «ψάχνεται», να ενδιαφέρεται, να αναζητά εναλλακτικές λύσεις στους δήθεν μονόδρομους που θέλουν να μας πλασάρουν.
Αυτοί οι δύο κόσμοι, των κινημάτων και της καθεστηκυίας τάξης, φαίνεται να συνυπάρχουν αρμονικά, ο ένας δίπλα στον άλλον. Και παράλληλα, χωρίς ποτέ να συναντιούνται αλλά και χωρίς ποτέ να συγκρούονται. Τουλάχιστον ευθέως. Κι εδώ ακριβώς κατά τη γνώμη μου προκύπτει ένα ερώτημα, που ταυτόχρονα θεωρώ ότι αποτελεί και ζήτημα συνολικότερου προβληματισμού και κατάθεσης προτάσεων και προοπτικών: πώς είναι δυνατόν κινήματα σαν το Δεν Πληρώνω να μην εκφράζουν εν τέλει μια συνολικότερη ανατρεπτική δυναμική; Πώς είναι δυνατόν τέτοιου είδους κινήματα που αμφισβητούν στην πράξη κυρίαρχες πρακτικές σαν αυτές της μεγιστοποίησης του ιδιωτικού κέρδους, να μην αντιμετωπίζονται σε μικρές τουλάχιστον πόλεις βίαια και κατασταλτικά;
Η απάντηση νομίζω είναι η εξής: δεν φαίνεται ότι στα μάτια των κυρίαρχων αποτελούν κρίσιμη απειλή. Διαφορετικά θα είχαν αντιδράσει πιο βίαια απέναντι τους.
Αναγκαίο ένα πρόγραμμα αλλαγής
Τι δει πράττειν λοιπόν; Θα διατυπώσω την προσωπική μου θέση που ίσως να έχει επαναδιατυπωθεί κι απλά μέσα στο ρου της καθημερινής μου ζωής δεν μπόρεσα να την παρακολουθήσω. Θεωρώ λοιπόν ότι αυστηρό καθήκον του πολιτικά σκεπτόμενου κι ενεργού όντος είναι να προσπαθήσει να συνδέσει αυτά τα κινήματα, τις επαφές που μπορεί προσωπικά να έχει με αυτά, με ένα γενικότερο πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό πρόγραμμα ανατροπής και αλλαγής. Όσο δύσκολο κι αν αποδεικνύεται μερικές φορές στην πράξη αυτό το εγχείρημα, το καθήκον μας ως πολιτικοί φορείς (με την πραγματική σημασία της λέξης κι όχι την κυρίαρχη και παραπαίουσα) είναι ακριβώς αυτό. Να εμπνεύσουμε και να εμπνευστούμε από το γενικότερο και ταυτόχρονα συγκεκριμένο όραμα αλλαγής των ζωών μας και της κοινωνίας. Κι εμπνεόμενοι είναι σίγουρο ότι αργά ή γρήγορα θα εμπνεύσουμε.
* Η Μπέττυ Σκούφα είναι υποψήφια με τον ΣΥΡΙΖΑ στην Πιερία.
