Πληθώρα παρανομιών έχουν βεβαιώσει οι επιθεωρητές Περιβάλλοντος. Αντί το Δημόσιο να επιβάλει ποινικές ρήτρες 80 εκατ. ευρώ, πληρώνει παράτυπα στους εργολάβους 132 εκατ. και τους επιτρέπει να εισπράξουν από τα διόδια άλλα 172 εκατ.
Γράφει ο Χρίστος Καραμάνος
Στο προηγούμενο φύλλο παρουσιάσαμε την παγκόσμια… πρωτοτυπία μια μόλις μέρα μετά την έναρξη των εργασιών να εκδίδεται Βεβαίωση Περάτωσης ενός τμήματος του έργου. Πρόκειται για το τμήμα του αυτοκινητόδρομου Μεταμόρφωση Αττικής – Σκάρφεια Φθιώτιδας, που εντάσσεται στη Σύμβαση Παραχώρησης της «Ιονίας Οδού», όπου Παραχωρησιούχος είναι η κοινοπραξία «Νέα Οδός», που αποτελείται κατά 66,7% από ισπανικές εταιρίες και κατά 33,3% από τον ελληνικό όμιλο ΓΕΚ –ΤΕΡΝΑ.
Η Βεβαίωση Περάτωσης που αποκαλύψαμε στο προηγούμενο φύλλο αφορούσε την 1η Τμηματική Προθεσμία και εκδόθηκε από τον ονομαζόμενο «Ανεξάρτητο Μηχανικό» του έργου, ο οποίος, όπως προβλέπει η Σύμβαση Παραχώρησης, πληρώνεται από τον Παραχωρησιούχο –άλλη μια πρωτοτυπία «ανεξαρτησίας». Με βάση αυτήν τη Βεβαίωση Περάτωσης της 1ης Τμηματικής Προθεσμίας το Δημόσιο κατέβαλε 49,5 εκατ. ευρώ, την ώρα που πολλές Μελέτες, οι οποίες όφειλαν να έχουν ολοκληρωθεί εντός αυτής της Τμηματικής Προθεσμίας, δεν είχαν υποβληθεί προς έγκριση και μάλιστα δεν είχαν καν υποβληθεί 2,5 χρόνια μετά.
Στο σημερινό φύλλο αποκαλύπτουμε τη συνέχεια αυτής της κραυγαλέας υπόθεσης. Τα στοιχεία που παρουσιάσαμε και παρουσιάζουμε σήμερα προέρχονται από καταγγελία πολιτών και εκπροσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης της Βορειοανατολικής Αττικής. Τις καταγγελίες αυτές έρχεται να επιβεβαιώσει Έκθεση της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος, η οποία φέρει ημερομηνία 3/2/2012 και συντάχθηκε μετά από επιτόπιο έλεγχο στις 2/12/2010 παρουσία εκπροσώπων της «Νέας Οδού».
Ο Παραχωρησιούχος δεν τήρησε πολλές υποχρεώσεις…
Στη συνέχεια παραθέτουμε αυτούσια ορισμένα χαρακτηριστικά αποσπάσματα από την Έκθεση της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος, η οποία είχε αρμοδιότητα να ελέγξει μέρος των καταγγελλομένων:
«Το ΚΕΣ Καπανδριτίου δεν έχει κατασκευασθεί». (Σελ. 18). Από τα ανωτέρω προκύπτει το συμπέρασμα, ότι μέχρι σήμερα, παρά την πάροδο ενάμιση έτους από τη Δεύτερη Αποκλειστική Τμηματική Προθεσμία, που έληξε την 19/8/2009, δεν τηρήθηκαν οι περιβαλλοντικές απαιτήσεις των εδαφίων (ε) και (κ) της παρ. 2.3.2. του άρθρου 2.3 της Ειδικής Σύμβασης Υποχρεώσεων, που αφορούν στην ολοκλήρωση των παράπλευρων δρόμων, την αντικατάσταση των στηθαίων ασφαλείας με Nee Jersey στην κεντρική νησίδα και την αντικατάσταση των στηθαίων ασφαλείας στις πλευρές της Εθνικής Οδού, που είναι σε επαφή με τους παράπλευρους δρόμου». (σελ 19 -20)
«Σταθμός διοδίων Οινοφύτων. Λειτουργεί χωρίς νόμιμη οικοδομική άδεια, διότι δεν διαθέτει περιβαλλοντική αδειοδότηση. Μετά τα ως άνω, σύμφωνα με το άρθρο 1, παρ. α της ΚΥΑ 9732/27-02-2004 (ΦΕΚ 468/Β/05-03-2004) ο σταθμός διοδίων Οινοφύτων θεωρείται πολεοδομικά αυθαίρετο». (σελ 24)
«Σε σχέση με την αξιολόγηση των διαφοροποιήσεων ως προς τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, για την επέκταση προς ανατολάς του Σταθμού Διοδίων Αφιδνών και την κατασκευή των πλευρικών διοδίων Μαλακάσας, τα αιτήματα περιβαλλοντικής αξιολόγησης υπεβλήθησαν στην αρμόδια υπηρεσία, αφού είχαν ξεκινήσει οι κατασκευές και ως εκ τούτου δεν ήταν εφικτή η περιβαλλοντική τους αδειοδότηση σύμφωνα με την ισχύουσα τότε νομοθεσία». (Σελ. 25)
«Σύμφωνα με την (22) σχετική έγκριση της ΕΥΠΕ, η υλοποίηση των ηχοπετασμάτων τα οποία αναφέρονται σε κτίρια εντός εγκεκριμένου Σχεδίου Πόλης, είναι “υποχρεωτική και επείγουσα”. Από την εγκεκριμένη ακουστική μελέτη προκύπτει ότι ο Παραχωρησιούχος έχει καθυστερήσει την τοποθέτηση περίπου 1.120 μέτρων ηχοπετασμάτων στο έργο, παρά την πάροδο ενάμιση έτους από τη λήξη της Δεύτερης Αποκλειστικής Τμηματικής Προθεσμίας (19-8-2009)» (Σελ. 49)
«Συμπέρασμα: Από τα παραπάνω προκύπτει το συμπέρασμα ότι δεν έχουν πραγματοποιηθεί οι φυτεύσεις και αρδεύσεις που καθαρίζονται στην ΕΣΥ, παρά την πάροδο ενάμιση έτους από την λήξη της Δεύτερης Αποκλειστικής Τμηματικής Προθεσμίας (19-8-2009), εντός της οποίας έπρεπε να πραγματοποιηθούν». (Σελ. 49)
«Σε ό,τι αφορά την ημ/νία εγκατάστασης των σταθμών ΑΠ στο εν λόγω τμήμα, επισημαίνεται ότι “οι σταθμοί θα πρέπει να λειτουργούν σε συνθήκες κανονικής λειτουργίας του αυτοκινητοδρόμου”, και συνεπώς η εγκατάσταση των σταθμών παρακολούθησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης φαίνεται να έχει καθυστερήσει, αφού ο αυτοκινητόδρομος λειτουργεί, ήδη, κανονικά.
Επιπροσθέτως, στη συμβατική υποχρέωση για την προστασία κατά των αέριων ρύπων (παρ. 11.4.2. Σύμβασης Παραχώρησης), προκύπτει η υποχρέωση εγκατάστασης συστήματος ελέγχου με μόνιμους και περιοδικούς σταθμούς μέτρηση αέριων ρύπων. Ο συμβατικός αυτός όρος δεν τηρείται.» (Σελ. 51)
«Από τον έλεγχο διαπιστώθηκε τοποθέτηση αντιολισθηρης άσφαλτικής στρώσης σε κάποια τμήματα του αυτοκινητόδρομου, και όχι στο σύνολο του μήκους και του πλάτους του έργου Παραχώρησης, κατά παράβαση του άρθρου 2.3, παρ. 2.3.2, εδάφιο (f) της ΕΣΥ». (Σελ. 52-53)
«Χώροι Στάθμευσης και Ανάπαυσης. Η κατασκευή των χώρων αυτών, 15 τον αριθμό, εντάσσονται στην Δεύτερη Αποκλειστική Τμηματική Προθεσμία που έληξε την 19/8/2009 χωρίς να έχει υλοποιηθεί κανένας εκ των χώρων αυτών.» (Σελ. 54)
…πήρε όμως τα 132 εκατ. ευρώ από το Δημόσιο…
Η Σύμβαση Παραχώρησης προβλέπει καταβολή ποσού από το Δημόσιο στον Παραχωρησιούχο σε κάθε Τμηματική Προθεσμία. Στο προηγούμενο φύλλο τεκμηριώσαμε ότι η καταβολή του Δημοσίου, ύψους 49,5 εκατ. ευρώ που αφορούσε την 1η Τμηματική Προθεσμία ήταν παράτυπη, καθώς πληθώρα υποχρεώσεων του Παραχωρησιούχου δεν είχαν (και ορισμένες δεν έχουν ακόμη και σήμερα) εκπληρωθεί.
Ανάλογα ισχύουν και για τη 2η Τμηματική Προθεσμία, καθώς όλες οι προαναφερθείσες εργασίες -και αρκετές άλλες ακόμη τις οποίες δεν αναφέρουμε λόγω χώρου- έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί εντός αυτής, δηλαδή μέχρι 19/8/2009. Όμως μέχρι τα τέλη του 2010 αυτές δεν είχαν ολοκληρωθεί, ενώ αρκετές δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμα και σήμερα. Έτσι, παράτυπη είναι και η καταβολή του ποσού των 82,5 εκατ. ευρώ που αντιστοιχούν στη 2η Τμηματική Προθεσμία. Δηλαδή, το σύνολο όσων έχει καταβάλει το δημόσιο είναι (49,5+82,5) 132 εκατ. ευρώ.
…και επιπλέον 172 εκατ. ευρώ από τα διόδια…
Παράτυπη και παράνομη είναι, επίσης, και η είσπραξη των ληστρικών διοδίων. Όπως αναφέρει η Σύμβαση Παραχώρησης, η αύξηση της τιμής των διοδίων επέρχεται μετά την εκπλήρωση των υποχρεώσεων των Παραχωρησιούχων για τη 2η Τμηματική Προθεσμία. Ενώ αυτές, λοιπόν, δεν έχουν εκπληρωθεί ούτε καν σήμερα, από 19/8/2009 οι Παραχωρησιούχοι επέβαλαν μεγάλες αυξήσεις στα διόδια.
Σύμφωνα με τα καταγγελλόμενα από τους πολίτες, μόνο για τους μετωπικούς σταθμούς των Αφιδνών και της Τραγάνας και μόνο μέχρι τις 22/6/2010 που κατατέθηκε η καταγγελία των πολιτών, το ύψος των παρανόμως εισπραχθέντων αυξημένων διοδίων ανέρχεται σε 43.083.630 ευρώ, ενώ αν κάναμε αναγωγές, θα υπολογίζαμε το ποσό μέχρι σήμερα περίπου στα 172 εκατ. ευρώ.
…ενώ έπρεπε να επιβληθούν και ποινικές ρήτρες
Η μη τήρηση των Τμηματικών Προθεσμιών ενεργοποιεί το άρθρο 18.2.5 της Σύμβασης Παραχώρησης για επιβολή Ποινικών Ρητρών. Σύμφωνα με τα καταγγελλόμενα αυτές ανέρχονται μέχρι 22/10/20120 σε 37.824.000 ευρώ. Αν κάναμε αναγωγές, θα υπολογίζαμε το ποσό μέχρι σήμερα σε πάνω από 80 εκατ. ευρώ, που είναι το μέγιστο ποσό που καθορίζεται συμβατικά για ποινικές ρήτρες.
Επιπλέον όμως αυτού, οι Παραχωρησιούχοι οφείλουν σημαντικά ποσά προστίμων για αυθαίρετες κατασκευές που έχουν φτιάξει –ανάμεσά τους και ορισμένοι σταθμοί διοδίων. Αυτά τα ποσά έχουν βεβαιωθεί από τις αρμόδιες Πολεοδομικές Αρχές και ανέρχονται σε 12,8 εκατ. ευρώ για την ανέγερση και σε 6,4 εκατ. ευρώ ετησίως για τη διατήρηση, από τότε που τα κατασκεύασαν. Δηλαδή, τα πιο πάνω οδηγούν σε ένα τελικό ποσό που υπερβαίνει τα 30 εκατ. ευρώ μέχρι σήμερα.
