του Γιώργου Πατέλη
Οργιώδεις εξελίξεις στο κορεατικό ζήτημα, με τον Βορειοκορεάτη ηγέτη να απευθύνει πρόσκληση στον Τραμπ για διμερή συνάντηση, και τον τελευταίο να την αποδέχεται – αιφνιδιάζοντας τους πάντες εντός και εκτός ΗΠΑ! Μόλις πριν τρεις ημέρες, ο φιλοπόλεμος Ιάπωνας πρωθυπουργός Σίνζο Άμπε έκρυβε δύσκολα τη δυσαρέσκειά του για την επικείμενη συνάντηση των προέδρων της Βόρειας και Νότιας Κορέας, που συμφωνήθηκε στη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων*. Μάλιστα ο Ιτσουνόρι Ονοντέρα, υπουργός Άμυνας(…) της Ιαπωνίας, πάλι πριν τρεις ημέρες τόνιζε ότι «η Ιαπωνία δεν προτίθεται να αλλάξει τη σκληρή στάση της» και ότι «ο διάλογος δεν έχει νόημα εάν η Βόρεια Κορέα δεν ξεκινήσει έμπρακτα την αποπυρηνικοποίησή της».
Προφανώς οι Νοτιοκορεάτες δεν συμμερίζονται τα γεράκια, καθώς γνωρίζουν καλά ότι στις πλάτες τους διεξάγεται μια γεωπολιτική αντιπαράθεση μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων, όπου η βορειοκορεατική «απειλή» αποτελεί μονάχα πρόσχημα. Γι’ αυτό και ο θεωρούμενος φιλειρηνιστής Νοτιοκορεάτης πρόεδρος είχε σπεύσει στις αρχές του χρόνου να αποδεχθεί τη βορειοκορεατική πρόταση για επανέναρξη των διμερών συνομιλιών με σκοπό την αποκλιμάκωση της κρίσης, και να ξεκινήσει μια πολιτική επαναπροσέγγισης Νότου-Βορρά που αντιμετωπίστηκε με ενόχληση από ΗΠΑ και Ιαπωνία**. Η πολιτική αυτή κορυφώθηκε με όσα ακολούθησαν στη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων – που, όπως αποδείχθηκε, δεν είχαν μόνο συμβολική αξία αλλά προετοίμασαν το έδαφος για τις τωρινές εξελίξεις.
Αμηχανία μετά τη δήλωση Τραμπ
Παρ’ όλα αυτά οι διάφοροι επιφανείς αναλυτές (αλλά και στελέχη της αμερικανικής κυβέρνησης, όπως και η κυβέρνηση μιας Ιαπωνίας με πολύ αμαρτωλό παρελθόν στην Κορέα), αιφνιδιάστηκαν από την προχθεσινή δήλωση του Τραμπ ότι αποδέχεται την πρόσκληση του Κιμ Γιονγκ-ουν για τετ-α-τετ συνάντηση. Ο πρώτος (και για αρκετές ώρες ο μοναδικός!) που έσπευσε να χαιρετίσει τη δήλωση ήταν φυσικά ο πρόεδρος της Νότιας Κορέας, που είχε καταστήσει σαφές στην Ουάσιγκτον και στο Τόκιο ότι δεν σκοπεύει να θυσιάσει τη χώρα του στο βωμό των δικών τους σχεδίων. Είναι εξάλλου χαρακτηριστικό ότι την πρόσκληση του Βορειοκορεάτη ηγέτη μετέφερε στον Τραμπ ο Τσανγκ Γιούι-γιονγκ, σύμβουλος εθνικής ασφάλειας της Νότιας Κορέας.
Κατά τα άλλα, επικράτησε αμηχανία στους δυτικούς κύκλους, ιδίως αφού μόλις μια μέρα πριν ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Ρεξ Τίλερσον δήλωνε ότι «είναι ακόμη απομακρυσμένο το ενδεχόμενο έναρξης διαπραγματεύσεων μεταξύ Ουάσιγκτον και Πιονγκγιάνγκ». Από χθες πάντως οι προπαγανδιστικοί μηχανισμοί των δυτικών ΜΜΕ δείχνουν σημάδια… ανάρρωσης, αφού πλέον διαδίδεται ως εξήγηση της αλλαγής στάσης του Τραμπ η «υποχώρηση των Βορειοκορεατών κατόπιν της πίεσης που τους ασκήσαμε».
Ικανοποιημένοι Βορειοκορεάτες και Κινέζοι
Πάντως αν κάτι είναι σίγουρο, είναι ότι η Βόρεια Κορέα ακολουθεί μια σαφή στρατηγική και κερδίζει τις εντυπώσεις. Η πρόταση του Κιμ Γιονγκ-ουν δεν αποτελεί «υποχώρηση κάτω από την αποφασιστική πίεση των ΗΠΑ», αλλά βασίζεται στην πάγια και επίσημα εκφρασμένη θέση της Βόρειας Κορέας: «Επιθυμούμε την ειρήνη, αλλά υπό τον όρο να σταματήσουν οι ΗΠΑ την προσπάθεια εξόντωσής μας». Αυτή είναι μια τοποθέτηση που η Πιονγκγιάνγκ επαναλάμβανε μονότονα, ακόμη και στις πιο οξείες στιγμές της ανταλλαγής απειλών και κλιμάκωσης των πολεμικών προετοιμασιών κι από τις δύο πλευρές.
Την εξέλιξη φυσικά χαιρέτισε το Πεκίνο, που κατανοεί ότι αποτελεί τον πραγματικό στόχο των ΗΠΑ σε μια περιοχή που θεωρεί ζωτικό του χώρο, αλλά υπάρχει απειλητική αμερικανική στρατιωτική παρουσία. Το κινεζικό ΥΠΕΞ δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «η κατάσταση στην κορεατική χερσόνησο παίρνει το σωστό δρόμο» και κάλεσε όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές «να επιδείξουν πολιτική τόλμη». Η αγγλόφωνη κινεζική εφημερίδα Global Times, που απηχεί τις απόψεις της ηγεσίας του Πεκίνου, γράφει χαρακτηριστικά: «Αποδεικνύεται ότι γύρω από την Κίνα δεν υπάρχει κανείς που να συντάσσεται πλήρως με τις ΗΠΑ… Η Κίνα θα βοηθήσει τη Βόρεια Κορέα να μην ξεγελαστεί και να μην συνθλιβεί από τις ΗΠΑ όταν αρχίσει την αποπυρηνικοποίησή της».
* Βλ. φύλλα 394 (σελ. 19) και 396 (σελ. 31).
** Βλ. φύλλα 389 (σελ. 15) και 390 (σελ. 15).
