Παρουσιάζουμε σήμερα συνοπτικά τους σκοπούς και το έργο του Ινστιτούτου Δημογραφικών Ερευνών και Μελετών, ενός «ανεξάρτητου μη κερδοσκοπικού οργανισμού που διεξάγει αναλύσεις, έρευνες και μελέτες, παράγει και διαχέει τη γνώση, συμβάλει στην ενδυνάμωση της κοινωνίας των πολιτών και στο δημόσιο διάλογο σε θέματα που άπτονται των βασικών δημογραφικών συνιστωσών και των επιπτώσεων τους σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, ενός επιστημονικού φορέα».
Συναντηθήκαμε με το ιδρυτικό μέλος του ΙΔΕΜ και καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Βύρωνα Κοτζαμάνη, στο Συνέδριο για «Το υπαρξιακό πρόβλημα της χώρας στην τροχιά του 21ου αιώνα», όπου πραγματοποίησε ομιλία με θέμα «Ελλάδα, δημογραφικές εξελίξεις και προκλήσεις στον ορίζοντα του 2050».
Εκτιμώντας πως η διάσταση του δημογραφικού, αποτελεί θεμελιακό παράγοντα του υπαρξιακού προβλήματος της χώρας, κρίνουμε ιδιαίτερα σημαντικό το έργο του ΙΔΕΜ, εκτός των άλλων και από τη σκοπιά της δημοκρατίας και της συμμετοχικότητας, καθώς η ματιά μιας ανοιχτής επιστήμης, που δεν αναφέρεται και δεν λογοδοτεί μόνο σε έναν κλειστό ακαδημαϊκό κύκλο, αλλά επιδιώκει να ενημερώνει, να εκπαιδεύει, να αλληλεπιδρά με την ίδια την κοινωνία και τους θεσμούς της είναι ιδιαίτερα κρίσιμος κρίκος
στην προσπάθεια ανεύρεσης λύσεων και απαντήσεων στα ζητήματα που αντιμετωπίζουμε. Θα παρακολουθούμε τη δραστηριότητα του ΙΔΕΜ, και το επόμενο διάστημα στο site του συνεδρίου www.yparxiakoellada.gr θα αναδημοσιεύουμε άρθρα και ανακοινώσεις από αυτό.
Ποιοι είναι οι στόχοι του ΙΔΕΜ
Στόχοι του Ινστιτούτου Δημογραφικών Ερευνών και Μελετών όπως αναφέρονται και στην ταυτότητα, που έχει δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα του είναι:
- Η στήριξη και ανάπτυξη της δημογραφικής έρευνας και παιδείας.
- Η συλλογή, επεξεργασία και ανάλυση δημογραφικών-πληθυσμιακών και κοινωνικών δεδομένων σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο και η ανάπτυξη εργαλείων και πρωτοβουλιών στον χώρο των ανοιχτών δικτυακά διαθέσιμων δεδομένων με στόχο την ευρύτατη αξιοποίησή τους.
- Η τεκμηρίωση για τις δημογραφικές εξελίξεις-προοπτικές σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο καθώς και η εκτίμηση των επιπτώσεων τους.
- Η διερεύνηση των αμφίδρομων σχάσεων ανάμεσα στον πληθυσμό και την οικονομική, κοινωνική και εδαφική ανάπτυξη και συνοχή, η εκπόνηση συναφών εφαρμοσμένων μελετών με έμφαση στην στρατηγική πρόβλεψη (foresight) ως και η διατύπωση προτάσεων πολιτικής και προσαρμογής στις δημογραφικές–πληθυσμιακές εξελίξεις.
- Η δημιουργία ενός Παρατηρητηρίου Δημογραφικών εξελίξεων και Πολιτικών που στοχεύει τόσο στη παρακολούθηση, ανάλυση, αποτύπωση και χαρτογράφηση των πληθυσμιακών-δημογραφικών μας εξελίξεων σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο όσο και στη κριτική παρουσίαση των μέτρων πολιτικής.
- Η διεξαγωγή δειγματοληπτικών ερευνών για τις γνώμες, στάσεις, απόψεις και αντιλήψεις σε σχέση με το δημογραφικό με έμφαση στη γήρανση και την αναπαραγωγή του πληθυσμού.
- Η παροχή υπηρεσιών κατάρτισης και η παραγωγή εκπαιδευτικού–ενημερωτικού υλικού σε θέματα που άπτονται των δημογραφικών- πληθυσμιακών εξελίξεων σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο ως και των επιπτώσεων τους με στόχο και την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας των πολιτών, και, ειδικότερα, των νεότερων γενεών.
- Η διοργάνωση εκθέσεων, σεμιναρίων, ημερίδων και συνεδρίων με σκοπό, εκτός των άλλων, και την εκπαίδευση και την ενημέρωση των επιφορτισμένων με την λήψη και υλοποίηση μέτρων πολιτικής ως και την ενημέρωση της κοινωνίας των πολιτών.
- Η παροχή υπηρεσιών (consulting) για την διεξαγωγή ερευνών.
- Η εκπόνηση λοιπών αναπτυξιακών, χωροταξικών, χωρικών και αντίστοιχου χαρακτήρα μελετών και ερευνών.
Ποιοι αποτελούν το ΙΔΕΜ
Τα ιδρυτικά μέλη του ΙΔΕΜ είναι οι:
- Βύρων Κοτζαμάνης, Καθηγητής (αφ), Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, πρώην Διευθυντής του Εργαστηρίου Δημογραφικών και Κοινωνικών Αναλύσεων (ΕΔΚΑ) του Π.Θ. , επιστημονικός υπεύθυνος του χρηματοδοτούμενου από το ΕΛΙΔΕΚ Ερευνητικού Προγράμματος “Δημογραφικά Προτάγματα στην Έρευνα και Πρακτική στην Ελλάδα”.
- Αγγελική Κοτζαμάνη, ΕΔΙΠ-ΕΜΠ (Σχολή Αρχιτεκτόνων), Κοινωνιολόγος-Εθνολόγος (Sorbonne -Paris V), MS Κοινωνικών Επιστημών E.H.E.S.S.
- Αναστασία Κωστάκη, Καθηγήτρια (ομ), Τμήμα Στατιστικής, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
- Βασίλης Παππάς, Καθηγητής (αφ), Τμήμα Αρχιτεκτονικής, Πανεπιστήμιο Πατρών.
- Κωνσταντίνος Ζαφείρης, Αν. Καθηγητής, Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης.
- Αντώνης Σπινάκης, Διδάκτωρ Στατιστικής, Διευθύνων Σύμβουλος της Quantos S.A. Statistics & Information Systems.
Παράλληλα υπάρχει γνωμοδοτικό – επιστημονικό συμβούλιο με μέλη έγκριτους επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ το ινστιτούτο επιδιώκει τη συνεργασία με επιστημονικούς και άλλους φορείς.
«Θέλουμε να καλύψουμε ένα σημαντικό κενό»
Δήλωση του Βύρωνα Κοτζαμάνη στον Δρόμο
«Το ΙΔΕΜ δημιουργήθηκε για να καλύψει ένα σημαντικό κενό: την απουσία στη χώρα μας ενός ανεξάρτητου εξειδικευμένου φορέα που θα διεξάγει εφαρμοσμένη έρευνα, θα παρακολουθεί και θα αναλύει τις πληθυσμιακές μας εξελίξεις σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, θα διεξάγει μελέτες και θα διαθέτει στους υπεύθυνους για τη διαμόρφωση πολιτικής, στην ακαδημαϊκή και την ευρύτερη επιστημονική κοινότητα, στους φορείς επιχειρηματικότητας και εργασίας ως και στο ευρύ κοινό, αναλύσεις, με απώτερο στόχο την συμβολή στη διαμόρφωση τεκμηριωμένων λύσεων για την αντιμετώπιση των δημογραφικών προκλήσεων ενθαρρύνοντας ταυτόχρονα τον ανοιχτό διάλογο και την δημόσια συζήτηση. Στο πλαίσιο αυτό από του πρώτους στόχους του είναι η δημιουργία ενός Παρατηρητήριου Δημογραφικών εξελίξεων και Πολιτικών και η διοργάνωση δυο ερευνών πεδίου για την διερεύνηση των γνώσεων, στάσεων, απόψεων και προσλήψεων για το “δημογραφικό”, μια στον γενικό πληθυσμό 25-50 ετών και μια στους νέους κάτω των 25 ετών.»
Δημογραφία: 55 Ερωτήσεις
Μια από τις δραστηριότητες του ΙΔΕΜ είναι και η δημιουργία εκδόσεων, στα οποία παρουσιάζεται μέρος των ερευνών και συμπερασμάτων του. Στο πλαίσιο αυτό κυκλοφόρησε η έκδοση με τίτλο «Δημογραφία: 55 ερωτήσεις», από τις εκδόσεις Αλφειός και το ΙΔΕΜ, που απαντάει σε ερωτήματα (απλά και πιο σύνθετα) του δημογραφικού ζητήματος της χώρας μας, σε συνάφεια με τις αντίστοιχες εξελίξεις στην Ε.Ε. και τον υπόλοιπο κόσμο.
Η ιστοσελίδα του ΙΔΕΜ
Στην ιστοσελίδα του ΙΔΕΜ, www.indemography.gr, δημοσιεύονται εκτός των άλλων ενδιαφέροντα infographics, στατιστικές έρευνες, εκλαϊκευτικά βίντεο, άρθρα και άλλο υλικό σχετικό με τις έρευνες και τις θεματολογίες του ινστιτούτου που απευθύνονται όχι μόνο σε ειδικούς επιστήμονες, αλλά σε όλη την κοινωνία