Το χρέος της Περιφέρειας στο επίκεντρο της ευρωομάδας της Αριστεράς
Μια ενδιαφέρουσα διαδικασία της ευρωπαϊκής Αριστεράς έλαβε χώρα σε ελληνικό έδαφος τις προηγούμενες ημέρες. Μια διαδικασία που αντανακλά τη μεγάλη συζήτηση η οποία έχει ανοίξει σε όλη την Ευρώπη για τα θέματα του χρέους. Στις «Ημερίδες Μελέτης» της ευρωομάδας της Αριστεράς GUE/NGL (2-4 Ιουνίου) υπό τον γενικό τίτλο «Εναλλακτικές λύσεις για το χρέος της Περιφέρειας – Συμπαράσταση στον ελληνικό λαό», συμμετείχαν 33 Ευρωβουλευτές, η πρόεδρος της Βουλής Ζωή Κωνσταντοπούλου, καθώς και μέλη της ελληνικής κυβέρνησης, μεταξύ των οποίων ο αντιπρόεδρος Γιάννης Δραγασάκης, οι υπουργοί Ράνια Αντωνοπούλου, Θεανώ Φωτίου, Νίκος Χουντής, βουλευτές αλλά και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, μεταξύ των οποίων ο Γραμματέας του κόμματος Τάσος Κορωνάκης και ο Αλέκος Καλύβης. Συμμετείχαν ακόμα διεθνείς αναλυτές και οικονομολόγοι, μεταξύ των οποίων και ο Eric Toussaint, εκπρόσωπος της Επιτροπής Λογιστικού Ελέγχου επί του Ελληνικού Δημόσιου Χρέους.
Στο επίκεντρο των συζητήσεων βρέθηκε το χρέος των χωρών της Περιφέρειας, η άνιση κατανομή της ευρωπαϊκής κρίσης, η ανάγκη στήριξης του ελληνικού λαού για μια ευρωπαϊκή εναλλακτική, οι πολιτικές συνοχής και απασχόλησης στην Ε.Ε., αλλά και η κριτική αξιολόγηση των πολιτικών λιτότητας. Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν απόψεις και επιχειρήματα εφ’ όλης της ύλης των ζητημάτων αυτών και να προτείνουν έναν εναλλακτικό δρόμο για την Ε.Ε.
Στις παράλληλες με τη συζήτηση διαδικασίες πρέπει να σημειωθεί η συνάντηση που είχε το Προεδρείο της Ευρωομάδας της Αριστεράς GUE/NGL με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα την πρώτη μέρα της διοργάνωσης, ενώ επίσης τα ζητήματα που απασχόλησαν της «Ημερίδες Μελέτης» εκτέθηκαν σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Δημήτρης Παπαδημούλης και η Πρόεδρος της ευρωομάδας της Αριστεράς GUE/NGL, Gabi Zimmer.
Σημειωτέον επίσης ότι ευρωβουλευτές της GUE/NGL, μετά το τέλος των «Ημερίδων Μελέτης», βρέθηκαν στο Ελληνικό Κοινοβούλιο για να συναντηθούν με την αν. υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής Τασία Χριστοδουλοπούλου. Ακολούθησε συζήτηση για το θέμα των μεταναστευτικών ροών, στην οποία συμμετείχαν και βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, όπως ο Βασίλης Χατζηλάμπρου και η Βάσω Τσακανίκα.
Στο αφιέρωμα του Δρόμου σε αυτές τις σελίδες θα διαβάσετε δηλώσεις των Ελλήνων ευρωβουλευτών που συμμετείχαν στις Ημερίδες Μελέτης, αλλά και τη συνέντευξη που μας παραχώρησε η Gabi Zimmer. Στο επόμενο φύλλο θα δημοσιεύσουμε μερικές ακόμη πολύ ενδιαφέρουσες συνεντεύξεις ευρωβουλευτών της GUE/NGL.
***
Κωνσταντίνα Κούνεβα: Ανταγωνισμός συρρίκνωσης του κοινωνικού κράτους στην Ε.Ε.
Στα ευρωπαϊκά όργανα, ακόμη κι όταν συζητάμε μεταξύ μας άνθρωποι από την Αριστερά, καμιά φορά πρέπει να δίνουμε μάχη ακόμη και για τις λέξεις και τις έννοιες. Μιλάμε, για παράδειγμα, για την ανταγωνιστικότητα. Είναι καλό πράγμα η ανταγωνιστικότητα; Στην Ατζέντα 2020 της Ε.Ε. η ανταγωνιστικότητα τίθεται ως κεντρικός στόχος και θεωρείται απόλυτο κριτήριο για τις πολιτικές απασχόλησης. Για τι είδους ανταγωνισμό, όμως, μιλούσαν οι ευρωπαϊκές ηγεσίες; Όχι για έναν ανταγωνισμό βελτίωσης της ευημερίας, του κοινωνικού κράτους, των μισθών. Το αντίθετο. Για ανταγωνισμό μείωσης των μισθών, ανταγωνισμό λιτότητας και συρρίκνωσης του κοινωνικού κράτους. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα αυτής της ανταγωνιστικότητας; Το ότι στην Ε.Ε. υπάρχει σήμερα ρεκόρ ανεργίας. Αυτό το θέμα αποτέλεσε αντικείμενο μιας από τις συζητήσεις στις Study Days της GUE/NGL, στην Αθήνα. Κι είχαμε έτσι την ευκαιρία να ακούσουμε την αναπληρωτή υπουργό Εργασίας, Ράνια Αντωνοπούλου, να αναπτύσσει μια βασική ιδέα αντιστροφής του δόγματος της ανταγωνιστικότητας: Aντί του ανταγωνισμού πίεσης των μισθών προς τα κάτω, μια συντονισμένη αύξηση των μισθών θα είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθεί το ΑΕΠ στην Ε.Ε. κατά 1,5% τον χρόνο και να δημιουργηθούν περίπου 11 εκατ. θέσεις εργασίας. Αυτή ήταν μόνο μια από τις βασικές ιδέες που προκάλεσαν μια ενδιαφέρουσα συζήτηση, όπως για παράδειγμα το ερώτημα συναδέλφου ευρωβουλευτή από τη Γερμανία για το πώς είναι δυνατό να επιβάλει η Ε.Ε. συντονισμένη αύξηση μισθών, όσο οι κοινωνικές πολιτικές παραμένουν προνόμιο των κυβερνήσεων και όχι της κοινής ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Όσο, δηλαδή, η Ε.Ε. μένει μόνο μια οικονομική και όχι κοινωνική ένωση. Μα, αυτός δεν είναι ο στόχος μας; Αν ως Αριστερά, ως κατ’ εξοχήν εκπρόσωποι των εργαζομένων, δεν έχουμε όραμα να κάνουμε την Ευρώπη μια κοινωνική ένωση, ποιος είναι ο λόγος να στηρίζουμε μια ένωση των κεφαλαίων και των αγορών;
Κώστας Χρυσόγονος: Νεοαποικιοκρατική προσέγγιση στο ζήτημα των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ελλάδα
Οι απαντήσεις που δίνει η Κομισιόν σε σχέση με την παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ελλάδα κινούνται, σε γενικές γραμμές, σε 2 κυρίως άξονες.
Πρώτος άξονας είναι ότι τα θεμελιώδη δικαιώματα, όπως κατοχυρώνονται στο Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε. άλλα και σε σειρά σχετικών διεθνών συμβάσεων, δεν ισχύουν σε ό,τι αφορά την Ελλάδα. Διότι, σύμφωνα με την Κομισιόν και ειδικά με ορισμένους ακραίους Επιτρόπους, όπως ο κύριος Κατάινεν, τα μνημόνια δεν είναι πράξεις του Δικαίου της Ένωσης αλλά διμερείς συμφωνίες μεταξύ της Ελλάδας και των κρατών-δανειστών, οπότε μπορεί να συμφωνηθεί οτιδήποτε!
Ο δεύτερος άξονας στον οποίο κινούνται άλλοι Επίτροποι είναι ότι δήθεν δεν υπάρχουν παραβιάσεις θεμελιωδών δικαιωμάτων, ακόμα και όταν τους τις αποδεικνύεις με συγκεκριμένα στοιχεία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη και η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας. Οι δύο φορείς διαπιστώνουν παραβιάσεις θεμελιωδών δικαιωμάτων και των διεθνών συμβάσεων εργασίας. Σε μια τελευταία ερώτησή μου γι’ αυτό ακριβώς το θέμα, των διεθνών συμβάσεων εργασίας, η Επίτροπος Τίσεν μου απάντησε, ούτε λίγο-ούτε πολύ, ότι η Κομισιόν συνεργάζεται με τις Αρχές των κρατών-μελών για το σεβασμό δικαιωμάτων… Δηλαδή, με άλλα λόγια, μας κοροϊδεύουν κατά τρόπο απροσχημάτιστο. Υπάρχει μια νεοαποικιοκρατική προσέγγιση στο ζήτημα των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ελλάδα, και αύριο και σε οποιασδήποτε άλλη ευρωπαϊκή κοινωνία. Η υπερχρέωση, ουσιαστικά, αντιμετωπίζεται ως σιωπηρή κατάσταση εκτάκτου ανάγκης όπου παύουν «προσωρινά» να ισχύουν τα θεμελιώδη δικαιώματα.
Στέλιος Κούλογλου: Συσχετισμός δυνάμεων και πολιτική βούληση τα κλειδιά για το χρέος
Ενώ συνήθως αυτές οι Ημερίδες Μελέτης της ευρωομάδας της Αριστεράς στο ευρωκοινοβούλιο γίνονται στη χώρα που έχει την προεδρία, αποφασίσαμε αυτή τη φορά να γίνει στην Ελλάδα ως ένδειξη συμπαράστασης και δείγμα συνειδητοποίησης ότι πρέπει να αλλάξουμε την πορεία των πραγμάτων. Για το θέμα του χρέους διατυπώθηκαν μια σειρά απόψεις. Για παράδειγμα, η πρόταση κάποιων οικονομολόγων που, χωρίς να εργάζονται για την ελληνική κυβέρνηση ή κάποιον οργανισμό, προτείνουν ένα είδος ανταλλαγής του χρέους με αυτό που ονομάζουν μετοχές ανάπτυξης. Δηλαδή, οι χώρες στις οποίες η Ελλάδα χρωστάει να πάρουν, αντί για τα λεφτά τους, συμμετοχή σε επιχειρήσεις που θα δημιουργηθούν. Ασφαλώς υπάρχουν και άλλες ιδέες, ενώ είναι ανοικτό ακόμα το ερώτημα ποιο τμήμα του χρέους είναι νόμιμο, πόσο είναι παράνομο ή επαχθές κ.λπ. Το πιο βασικό ζήτημα, όμως, είναι ο συσχετισμός δυνάμεων. Λύσεις υπάρχουν πολλές, από την απλή του κουρέματος μέχρι πολύ πιο σύνθετες. Το θέμα είναι αν υπάρχει συσχετισμός και πολιτική βούληση που να εξυπηρετούν αυτό το στόχο. Η Γερμανία του 1953 ευνοήθηκε από τον Ψυχρό Πόλεμο και τη διάθεση των Αμερικανών να δημιουργήσουν ένα ανάχωμα στη Σοβιετική Ένωση στο κέντρο της Ευρώπης. Αντίθετα, η γεωπολιτική σημασία της Ελλάδας, χωρίς να είναι ασήμαντη, δεν είναι τέτοιας σημασίας ώστε, προς το παρόν τουλάχιστον, να αναγκάσει όλους τους παίκτες να καταλήξουν σε μία πολιτική συμφωνία.
Δημήτρης Παπαδημούλης: Η Ελλάδα, αφετηρία θετικών αλλαγών
Το θέμα του χρέους δεν είναι ελληνικό πρόβλημα. Η Ελλάδα είναι η κορυφή του παγόβουνου. Αυτό που διεκδικούμε για τη χώρα μας, να καταστεί το χρέος βιώσιμο, δεν είναι μια ειδική λύση για την Ελλάδα. Είναι ένα άνοιγμα δρόμου που σπάει τη μονοκαλλιέργεια μιας με θρησκευτικό φανατισμό μονομερούς λιτότητας που έχει καταστήσει προβληματική την ίδια την Ευρωζώνη. Άρα το ζητούμενο είναι λύσεις, εναλλακτικές, για την ανάπτυξη, για τη συνοχή, για το χρέος. Ίσως ακούγεται εξαιρετικά φιλόδοξο, αλλά η Ελλάδα από πειραματόζωο της κρίσης και της άγριας νεοφιλελεύθερης συνταγής μπορεί να γίνει αφετηρία θετικών αλλαγών.
Για να αλλάξει όμως η Ευρώπη χρειάζεται να το αποφασίσουν οι λαοί της. Χρειάζονται αλλαγές στους πολιτικούς και κοινωνικούς συσχετισμούς. Και γι’ αυτό έχει μεγάλη σημασία να παραμείνει ζωντανό, να αποφύγει τον ξαφνικό θάνατο το παράδειγμα νίκης της ελληνικής Αριστεράς. Για να δώσουμε δείγματα γραφής. Ακόμη και μία συμφωνία με επιμέρους υποχωρήσεις, αν καταφέρουμε να μας δώσει χώρο και χρόνο να εφαρμόσουμε το πρόγραμμά μας, θα μας επιτρέψει να πάψουμε να είμαστε μόνοι. Διότι έρχονται αλλαγές θετικές και σε άλλες χώρες και γιατί το ελληνικό παράδειγμα μπορεί να ενισχύσει τη δυναμική αυτών των αλλαγών. Συν Αθηνά και χείρα κίνει. Το ζητούμενο είναι να αποφύγουμε την τιμωρητική λογική, το σχέδιο Σόιμπλε που θέλει να τιμωρηθούν οι Έλληνες, προς παραδειγματισμό και των υπολοίπων Ευρωπαίων, επειδή ψήφισαν Αριστερά, επειδή ψήφισαν εναντίον της λιτότητας, επειδή ψήφισαν ότι δεν θέλουν να παραμείνουν αποικία χρέους. Από εκεί και πέρα είναι στο χέρι μας να γεφυρώνουμε κάθε μέρα το «θέλω» και το «μπορώ», να κάνουμε βήματα πρακτικά, με αποτέλεσμα, να δείχνουμε ότι γίνεται αλλιώς. Δοκιμαζόμαστε σε δύσκολα πεδία, δεν θα βρούμε τις απαντήσεις έτοιμες στα παλιά βιβλία. Πρέπει όμως να πατάμε γερά στις παραδόσεις μας για να ανοίγουμε δρόμους.
Σοφία Σακοράφα: Τη ληστεία δεν την πληρώνεις
Η συζήτηση που έχει ανοίξει για το χρέος και με την Επιτροπή Αλήθειας, είναι πάρα πολύ σημαντική. Πρώτη φορά στην Ευρώπη γίνεται κάτι τέτοιο και είναι ένα πρώτο τεράστιο βήμα γιατί το θέμα του ελέγχου του χρέους δεν αφορά μόνο εμάς, αφορά όλους τους λαούς της Ευρώπης. Όταν ξεκινήσαμε το 2010 δεν ήταν μαζί μας η τότε κυβέρνηση, άρα δεν είχαμε τη δυνατότητα να κάνουμε πολλά πράγματα. Αυτό που μπορούσαμε ήταν να δημιουργήσουμε ένα κίνημα που θα απαιτήσει από την όποια κυβέρνηση να κάνει την Επιτροπή Λογιστικού Ελέγχου. Αυτή η διαδικασία θα δώσει στο λαό τα πρώτα στοιχεία του τι συνέβη, θα δώσει και τα εργαλεία στην κυβέρνηση ώστε να διαπραγματευτεί το θέμα του χρέους. Ενός χρέους που είναι παράνομο. Όταν λες ότι είσαι ριζοσπάστης και ότι δεν αποδέχεσαι ένα χρέος που σου έχει φορτωθεί, ο δρόμος είναι ένας. Δεν πληρώνεις το χρέος. Γιατί το χρέος αυτό είναι παράνομο. Όταν οι τράπεζες που με εγγυήσεις του κράτους έχουν δανειστεί από την ΕΚΤ και έρχονται μετά και δανείζουν το κράτος με εξωφρενικά επιτόκια, πρόκειται για ληστεία. Τη ληστεία δεν την πληρώνεις, την αρνείσαι. Το πραγματικό ερώτημα είναι αν είσαι προετοιμασμένος γι’ αυτό. Αν σε στηρίζει ο λαός. Αν έχεις εξηγήσει επαρκώς ότι αυτή τη στιγμή πάνε να κρεμάσουν τον ελληνικό λαό, ότι πάνε να σβήσουν τη χώρα από το χάρτη. Συνεπώς, και στη βάση αυτή, να ζητήσεις την ενεργή στήριξη του κόσμου για να βγούμε από αυτή τη δίνη. Και μάλιστα στη βάση ενός σχεδίου παραγωγής σε μια χώρα που έχει σοβαρότατο έλλειμμα στο επίπεδο αυτό.
Διαβάστε τη συνέντευξη της Gabi Zimmer, Προέδρου της Ευρωομάδας της Αριστεράς GUE/NGL
