Ένα «ξεχασμένο» αντάρτικο έκλεισε μισό αιώνα ζωής και αγώνων σε μια χώρα που πλέον αποτελεί εξαίρεση στη Λατινική Αμερική. Το αντάρτικο είναι ο ELN, ο Στρατός Εθνικής Απελευθέρωσης, και η χώρα είναι η Κολομβία – η μύγα μέσα στο γάλα μιας Λατινικής Αμερικής που σε τίποτα πια δεν θυμίζει αυτό που ήταν πριν από είκοσι μόλις χρόνια: η «πίσω αυλή των ΗΠΑ». Η Κολομβία όμως, αν και σχεδόν μόνη πια, συνεχίζει την παράδοση των καθεστώτων-ανδρείκελων των ΗΠΑ. Έτσι, οι συνεχιζόμενες συνομιλίες μεταξύ των αλλεπάλληλων κυβερνήσεων και των αντάρτικων δυνάμεων σκοντάφτουν πάντα στην κεντρική επιδίωξη της Ουάσιγκτον: την άνευ όρων υποταγή των ανταρτών αντί μιας πραγματικής συμφωνίας ειρήνευσης.
Σε αυτό το φόντο ολοκληρώθηκε πριν από λίγες μέρες το 5o Συνέδριο του ELN, της δεύτερης μεγαλύτερης αντάρτικης οργάνωσης της Κολομβίας (η πρώτη είναι οι FARC, οι Επαναστατικές Ένοπλες Δυνάμεις της Κολομβίας). Η ίδρυση του ELN επηρεάστηκε από την κουβανέζικη επανάσταση και σφραγίστηκε από τη «συνάντηση» της Θεολογίας της Απελευθέρωσης με την επαναστατική Αριστερά. Ο θρυλικός παπάς-αντάρτης Καμίλο Τόρες, που έπεσε σε μάχη με τον κολομβιανό στρατό το 1966, αποτελεί μέχρι σήμερα εμβληματική φιγούρα του ELN.
Με κεντρικό σύνθημα «Για τη σοσιαλιστική πατρίδα – Είμαστε λαός και επανάσταση», το 5o Συνέδριο αποφάσισε να ενταθεί η κινητοποίηση για δημοκρατία και ειρήνη, και ταυτόχρονα να συνεχιστεί η αντίσταση στα σχέδια εξόντωσης του αντάρτικου που εκπορεύονται από τις ΗΠΑ και υλοποιούνται από την κολομβιανή κυβέρνηση. Η πολιτική απόφαση θέτει ως άμεσο τακτικό καθήκον την πίεση για να επιτευχθούν «οι αλλαγές που έχει ανάγκη η μεγάλη πλειοψηφία» και να ανοίξει ο δρόμος για μια «λαϊκή και δημοκρατική κυβέρνηση που θα επιτύχει την πολιτική επίλυση της ένοπλης σύγκρουσης». Σε ό,τι αφορά τους μακροπρόθεσμους στόχους, το Συνέδριο επιβεβαίωσε τον προσανατολισμό στην «οικοδόμηση ενός νέου έθνους» και στο «σοσιαλιστικό δρόμο ως απάντηση στην πλανητική κρίση».
Τη ίδια στιγμή συνεχίζονται στην Αβάνα οι συνομιλίες μεταξύ αντιπροσωπειών της κολομβιανής κυβέρνησης και των FARC, στις οποίες όμως δεν παίρνουν μέρος οι υπόλοιπες αντάρτικες οργανώσεις, δηλαδή ο ELN και ο EPL (Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός, η ένοπλη πτέρυγα του μαρξιστικού-λενινιστικού κόμματος). Ο πρόεδρος της Κολομβίας Χουάν Μανουέλ Σάντος προχτές ανακοίνωσε ότι εξετάζει το ενδεχόμενο αμοιβαίας κατάπαυσης του πυρός, ώστε να επιτευχθεί ειρηνευτική συμφωνία με τις FARC. Πάντως μια μέρα αργότερα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δήλωσε ότι «δεν έχει δοθεί καμία εντολή να παύσουν οι βομβαρδισμοί και οι επιδρομές εναντίον των περιοχών όπου δρουν οι FARC».
