Αμήχανη η εντύπωση από το φετινό Φεστιβάλ Καννών
Ανταπόκριση από Κάννες: Ιφιγένεια Καλαντζή
Επέλαση της υπερδύναμης φέτος στις Κάννες, με πέντε αμερικανικές παραγωγές να διεκδικούν τον Χρυσό Φοίνικα, πρόεδρο της Κριτικής Επιτροπής τον Στίβεν Σπίλμπεργκ και ανάμεσα στα μέλη τη Νικόλ Κίντμαν, θυμίζοντας αμερικανικά Όσκαρ.
Βροχή και οι διάσημες συμμετοχές, με ονόματα όπως των Αδερφών Κοέν, στη νέα τους βιογραφική ταινία Inside LLewyn Davis, για έναν κάντρι τραγουδιστή του ’60, εφάμιλλο του Ντίλαν, με τη συγκινητική ερμηνεία του Όσκαρ Ίσαακ.
Ο Στίβεν Σόντεμπεργκ, με το Behind the Candelabra, επικεντρώνεται στον Λιμπεράτσε, με έναν Μάικλ Ντάγκλας, στο πετσί του εκκεντρικού, ομοφυλόφιλου πιανίστα του ’70, στη σχέση του με τον κατά πολύ μικρότερο εραστή του, που τον ερμηνεύει ένας αγνώριστος Ματ Ντέιμον. Άψογη η αναπαράσταση της εποχής, στο φανταχτερό Λας Βέγκας, με την κιτς ατμόσφαιρα, γεμάτη στρας, παγέτες και πούπουλα.
Γενικά, οι είκοσι ταινίες του διαγωνιστικού αφήνουν μια αμήχανη εντύπωση. Καλές ερμηνείες, καλογραμμένα σενάρια αλλά τα θέματα περιορίζονται στο μικρόκοσμο του ατομικού ενδιαφέροντος. Λείπει η φαντασία και κυρίως οι αναφορές σε μια εποχή γεμάτη νοήματα.
Η ταινία La grande Bellezza (φωτό 1), του Πάολο Σορεντίνο (Il Divo), ενθουσίασε με τη μπαρόκ αίσθηση. Ο ηθοποιός-φετίχ του σκηνοθέτη, Τόνι Σερβίλο, πλάθει αυτή τη φορά έναν κυνικό 65χρονο συγγραφέα που βουλιάζει σε μια παρακμιακή στασιμότητα, περιφερόμενος στα κοσμικά πάρτι της σύγχρονης Ρώμης. Ο Σορεντίνο επαναφέρει τη φελινική κινηματογραφική μαγεία, δίνοντας έμφαση στην ατμόσφαιρα, με λήψεις από ψηλά, χρήση αργής κίνησης, συγχρονισμό της εικόνας με χορευτικές μουσικές, ενώ σημαντική είναι η καταγραφή της ρωμαϊκής αρχιτεκτονικής.
Ωστόσο, διαφοροποιείται ο Γάλλο-Αλγερινός Αμπντελατίφ Κεσίς (Μαύρη Αφροδίτη), στην 3ωρη ταινία του La vie d’ Adèle chapitre 1 et 2, εστιάζοντας ξανά στη γυναικεία σεξουαλικότητα, διερευνώντας τη σχέση ανάμεσα σε δυο νεαρές γυναίκες. Η ζωή της 18/χρονης Αντέλ, που την ενσαρκώνει η Αντέλ Εξαρχόπουλος, αναστατώνεται από την παρουσία της Εμά, φοιτήτριας στην Καλών Τεχνών, με την Λεά Σεϊντού στο ρόλο. Ανάμεσά τους αναπτύσσεται μια σαρκική σχέση που καταλήγει σε ένα μεγάλο έρωτα, μέχρι τον επώδυνο χωρισμό τους. Μέσα από πολύ κοντινά πλάνα, η κάμερα παρακολουθεί την εξέλιξη της ερωτικής τους σχέσης. Η οθόνη κατακλύζεται από τη νεανική σάρκα, σε εικόνες συμπλεγμάτων που θυμίζουν πίνακες του Κουρμπέ. Η σημασία του πρώτου έρωτα σ’ ένα ζευγάρι, ανεξαρτήτως φύλου, ανοίγεται και σ’ ένα ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο, με τη συμμετοχή των κοριτσιών σε κοινωνικούς αγώνες, ενώ, μέσα από συζητήσεις θίγεται και μια προβληματική γύρω από την απεικόνιση της γυναικείας υπόστασης στη ζωγραφική, μέσα από την ηδονή ή την έκσταση. Αν ο υπέρτατος έρωτας θεωρείται από μόνος του μια ανατρεπτική πράξη, η αυθεντική προσέγγιση του Κεσίς κάνει και την ταινία ανατρεπτική. Εξάλλου, ο ίδιος αναφέρει ότι «….μια επανάσταση δεν μπορεί να πετύχει, αν δεν είναι ταυτόχρονα και σεξουαλική».
Στο τμήμα Ένα κάποιο βλέμμα παρατηρούμε πιο έντονο προβληματισμό και πειραματική διάθεση.
Πολύ δυνατή είναι η παλαιστινιακή ταινία Ομάρ του Χανού Αμπού Ασάντ (Παράδεισος Τώρα), ο οποίος επαναφέρει το θέμα των κατεχόμενων εδαφών, ενώ δημιουργεί ένα καλοστημένο θρίλερ, με κεντρική φιγούρα έναν εξ ανάγκης αντιήρωα.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το Death March, του Φιλιππινέζου Αντόλφο Αλίξ Τζούνιορ, ο οποίος μετατρέπει ένα ιστορικό γεγονός σε μια φορμαλιστική αντιπολεμική ταινία, παρουσιάζοντας χιλιάδες Φιλιπιννέζους αιχμαλώτους, εξαναγκασμένους από τους Ιάπωνες το 1942 σε μια πεζοπορία προς το θάνατο, να κινούνται ανάμεσα σε θεατρικά σκηνικά, εξπρεσιονιστικής αισθητικής, δημιουργώντας αποστασιοποίηση από το ιστορικό θέμα. Σε ασπρόμαυρο φιλμ, η σκηνοθεσία συμπληρώνεται από μια υποβλητική ηλεκτρονική μουσική, βιομηχανικούς ήχους, κοντινά πλάνα και χρήση αργής κίνησης.
Όσο για τον Κούρδο σκηνοθέτη Χίνερ Σάλεμ (Vodka Lemon), στη νέα του ταινία My Sweet Pepper Land (φωτό 2) χρησιμοποιεί την ορεινή ομορφιά της χώρας του για να φτιάξει ένα ιδιότυπο γουέστερν, με πρωταγωνίστρια την Ιρανή Γκολσιφτέχ Φαραχανί. Ο σκηνοθέτης πετυχαίνει κωμικές εξάρσεις, ανάμεσα στο παραδοσιακό και το σύγχρονο, σε αναζήτηση μιας νέας εικόνας για τη χώρα του, δίνοντας έμφαση στη θέση της γυναίκας.
Όταν γράφονται αυτές οι αράδες, δεν έχουν προβληθεί ακόμα ούτε η νέα ταινία Only lovers left alive, του πεισματικά ανεξάρτητου Αμερικάνου σκηνοθέτη Τζιμ Τζάρμους, ούτε η νέα ταινία του Ρομάν Πολάνσκι Venus in furs, με τίτλο δανεισμένο από το τραγούδι-ορόσημο των Velvet Underground.
