Η «Δημοκρατική Αριστερά» και το «κόμμα της Ντόρας». Του Χρήστου Καραμάνου.
Σε μια περίοδο που παίρνει μεγάλες διαστάσεις η απαξίωση του πολιτικού συστήματος, παίρνονται πρωτοβουλίες δημιουργίας δύο κομμάτων με προφανή στόχο τη συγκράτηση της λαϊκής δυσαρέσκειας εντός του συστήματος. Αψευδής μάρτυρας γι’ αυτό, η προβολή και η ώθηση των συστημικών ΜΜΕ προς αυτές τις πρωτοβουλίες, ενώ ήδη πριν καν διαμορφωθούν τα κόμματα αυτά, δημοσιεύονται ενθαρρυντικές δημοσκοπήσεις για να προκαλέσουν «εύφορο κλίμα» μέσα στην κοινωνία. Η κοινή βάση και των δύο κομμάτων είναι ότι μπροστά στη χρεοκοπία απαιτείται «ευθύνη», συστράτευση (προφανώς με την αστική κατεύθυνση) και όχι υπόκλιση στο λαϊκισμό, όπως χαρακτηρίζονται πλέον οι αποφασιστικοί λαϊκοί αγώνες και οι εκδηλώσεις της λαϊκής οργής.
Στο πλαίσιο αυτό, η Ντόρα στήριξε και θα συνεχίσει να στηρίζει το «Μνημόνιο» και όλα τα μέτρα κατεδάφισης που φέρνει η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Ενώ η «Δημοκρατική Αριστερά» του Φώτη Κουβέλη θα υπηρετεί έμμεσα (καταρχήν, κι έχει ο Θεός) βασικές επιδιώξεις του συστήματος, εστιάζοντας σε θεσμικές μεταρρυθμίσεις που είναι τάχα αναγκαίες και σε «αλλαγή νοοτροπίας» (π.χ. απέναντι στις απεργίες και είδαμε τι συκοφαντική στάση κράτησαν απέναντι στην απεργία των ναυτεργατών).
Με τη δημιουργία των δύο κομμάτων προωθείται η αναμόρφωση του πολιτικού σκηνικού, η πιο συντηρητική αναδιάταξη του.
Ενώ μοιάζει ότι με βάση τις απαιτήσεις της νέας καθεστωτικής φάσης που βρισκόμαστε, ένα κόμμα όπως αυτό που ιδρύουν οι Ανανεωτικοί του ΣΥΝ να είναι η μόνη ανεκτή από το σύστημα Αριστερά –κι όλες οι άλλες εκδοχές να πρέπει να συρρικνωθούν ή εξαφανιστούν.
Μια γνωστή «αριστερά»
Σε κανέναν δεν προκάλεσαν έκπληξη οι πολιτικές συντεταγμένες της «Δημοκρατικής Αριστεράς». Ο Φώτης Κουβέλης, σε όλες τις ομιλίες του επαναλαμβάνει το γνωστό πολιτικό στίγμα: «δημοκρατικός σοσιαλισμός, αριστερός ευρωπαϊσμός, μεταρρυθμιστική στρατηγική, οικολογική παρέμβαση». Ούτε προκαλεί έκπληξη η ένταση με την οποία επιτίθεται στον «αριστερισμό του ΣΥΡΙΖΑ» και τον «αντισυστημισμό του Αλαβάνου». «Επιμένουμε στην πολιτική ευθύνης, είμαστε υπεύθυνη αριστερά. Ο αριστερισμός δεν δίνει λύση και αν κυριαρχήσει επιταχύνει τα αδιέξοδα». Όλα αυτά έχουν ξαναειπωθεί.
Όπως άλλωστε είναι γνωστή σε όλους η προσήλωση στην ΕΕ στην «με πρώτους στόχους τον έλεγχο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, του τραπεζικού συστήματος και των χρηματαγορών από πολιτικούς θεσμούς, την απεμπλοκή από τους ασφυκτικούς δημοσιονομικούς κανόνες και την αποδοχή της βαρύτητας των κριτηρίων απασχόλησης και κοινωνικής προστασίας, τη στήριξη του ευρώ με ισχυρό κοινοτικό προϋπολογισμό» -άλλωστε όλα αυτά αποτελούν κοινή θέση με το ΣΥΝ.
Το καινούργιο βρίσκεται στις κεντρικές πολιτικές στοχοθετήσεις του νέου κόμματος που ίδρυσαν οι Ανανεωτικοί του ΣΥΝ, στο τι περιεχόμενο δίνουν στη «στάση ευθύνης» που διακηρύσσουν. Από την άποψη αυτή ακούσαμε και διαβάσαμε πράγματα που δεν είχαν στο παρελθόν εκτεθεί ούτε από τον ίδιο το Λεωνίδα Κύρκο.
Εστιάζουμε λοιπόν σε τρεις πλευρές. Πρώτον, στην απολύτως ουδέτερη (από ταξική άποψη) ανάγνωση της κρίσης και στις ακόμη πιο ουδέτερες και απολύτως ενταγμένες στη συστημική και αστική γραμμή προτάσεις διεξόδου. Δεύτερον, στην αναιμική, σχεδόν βελούδινη κριτική προς το ΠΑΣΟΚ.
Και τρίτο, στην έντονη κριτική στους αποφασιστικούς λαϊκούς αγώνες με πρώτο βήμα την ανοιχτή πολεμική στις κινητοποιήσεις των ναυτεργατών στο λιμάνι.
«Πελατειακό κράτος» και ΠΑΣΟΚ
«Η κρίση του χρέους και του δανεισμού δεν είναι ένα λογιστικό μέγεθος. Είναι η τραγική για τη χώρα αποτυχία του πελατειακού κράτους, είναι η δραματική πολιτική και οικονομική αποτυχία των κομμάτων που έστησαν και τροφοδότησαν το πελατειακό κράτος για να αναπαράγουν την εξουσία τους». Αυτή είναι η «ανανεωτική» αντίληψη για την αιτία της κρίσης, που συμπληρώνεται από το «όλοι έχουμε μερίδιο ευθύνης». Μια αντίληψη που προσφέρει πολιτική ασυλία στις δυνάμεις του πλούτου και τον επιχειρηματικό κόσμο, στο μοντέλο ανάπτυξης και την Ευρωπαϊκή Ένωση, στους τοκογλύφους του διεθνούς μονοπωλιακού κεφαλαίου και τις πολυεθνικές. Εντάξει δεν περιμένουμε ν’ ακούσουμε για εθνικοποιήσεις –αυτά είναι «αριστερισμός». Αλλά βγάζει μάτι ότι η κριτική συρρικνώνεται στο ότι ο δικομματισμός έφτιαξε ένα «πελατειακό κράτος», το οποίο όχι μόνο είναι ξεκομμένο από όλες αυτές τις αντιδραστικές εκμεταλλευτικές κοινωνικές δυνάμεις αλλά (εδώ είναι η εναλλακτική πολιτική λύση) μπορεί σε συνεργασία με τις δυνάμεις αυτές ν’ αλλάξει.
Βλέπουμε εδώ μια αντίληψη, που όντως «έρχεται από μακριά και πάει μακριά» (π.χ. μεταπολιτευτική ΕΑΔΕ), τόσο μακριά που ταιριάζει γάντι με ό,τι λέει για παράδειγμα ο ακραιφνής νεοφιλελεύθερος Στέφανος Μάνος.
Και προφανώς αποτελεί τη βάση για μια πολιτική συνεργασία (γιατί όχι και σε κυβερνητικό επίπεδο;) στο όνομα τάχα της διαφάνειας, της μεταρρύθμισης του κράτους, της αντιμετώπισης της διαφθοράς και της φοροδιαφυγής –διακηρύξεις που έχουν γίνει από όλες ανεξαίρετα τις αστικές δυνάμεις της μεταπολίτευσης με το γνωστό βέβαια αποτέλεσμα.
Παράλληλα λειαίνεται τόσο πολύ η κριτική προς το ΠΑΣΟΚ που δεν υπερβαίνει το επίπεδο της εσωκομματικής αντιπολίτευσης: «Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ κολλημένη στον τοίχο υπογράφει επ’ ονόματι του λαού μέτρα και δεσμεύσεις που κανείς, μα κανείς, δεν τα θεωρεί δίκαια ή εύλογα», λέει ο Φώτης Κουβέλης, όπως άλλωστε γκρινιάζουν και οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ. Από τη στιγμή που συμφωνείς στο άλλοθι ότι είναι «κολλημένο στον τοίχο», η απόσταση με το ΠΑΣΟΚ είναι εύκολο να γεφυρωθεί.
Παράλληλα, οι επερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές είναι βέβαιο ότι θα αποτελέσουν πεδίο προώθησης της συνεργασίας των Ανανεωτικών με το ΠΑΣΟΚ ακόμη και σε κεντρικό επίπεδο –π.χ. με άλλοθι το να φύγει η Ακροδεξιά από τη Θεσσαλονίκη κ.λπ.
Τι δείχνει η επίθεση στους ναυτεργάτες
Εκεί όμως που υπάρχει μια ποιοτική διαφορά ακόμη και με την παραδοσιακή «ανανεωτική αντίληψη» είναι η επίθεση στους λαϊκούς αγώνες. Μαζί με τη διατύπωση του Φώτη Κουβέλη ότι «δεν θεωρεί άκριτα ως δίκαιο αίτημα την υπεράσπιση κάθε κεκτημένου και δεν χαϊδεύει συντεχνίες στο όνομα μικροκομματικών σκοπιμοτήτων» ήρθε μια ομοβροντία άρθρων και τηλεοπτικών εμφανίσεων όπου τα στελέχη της «Δημοκρατικής Αριστεράς» συναγωνιζόντουσαν τους τηλεαστέρες του MEGA και του ΣΚΑΪ στο ποιος θα καταγγείλει περισσότερο τις κινητοποιήσεις των ναυτεργατών στο λιμάνι και τον την τάχα απαράδεκτη πρακτική να μένουν τα πλοία δεμένα στο λιμάνι.
Η στάση αυτή είναι το «ένα και στο χέρι» που δίνουν οι Ανανεωτικοί στο σύστημα. Μα πρόκειται για μεμονωμένη στάση ή αφορά κάθε κινητοποίηση που ξεφεύγει από τα όρια που τάχα αντέχει η χώρα; Είναι μάλλον φανερό ότι αποτελεί προπομπό μιας γενικότερης στάσης.
