Ο Δημήτρης Καλαντζής μιλά για την καινούργια του δουλειά που παρουσιάζεται στο Gazarte. Συνέντευξη στον Κώστα Στοφόρο
«Ήταν μία από τις πιο όμορφες και συγκινητικές στιγμές της ζωής μου, όταν άκουσα τη διασκευή των τραγουδιών μου σε μορφή τζαζ»
(Μίκης Θεοδωράκης)
Μετά τις εξαιρετικές τζαζ διασκευές του Μάνου Χατζιδάκι από το κουιντέτο του Δημήτρη Καλαντζή, τώρα ήρθε η σειρά να παρουσιαστεί η δουλειά που έγινε πάνω στο έργο του Μίκη Θεοδωράκη, με τη συμμετοχή σημαντικών μουσικών της ελληνικής σκηνής της τζαζ, αλλά και με τη σύμπραξη της Ορχήστρας Πατρών υπό τη διεύθυνση του Μίλτου Λογιάδη. Το έργο παρουσιάζεται τις Δευτέρες του Μαρτίου (4 –που ξεκίνησε,11,18 & 25) στη σκηνή του Gazarte. Όπως σημειώνουν και οι συντελεστές της παράστασης, θα υπάρχουν έντονες αναφορές στο έργο του John Coltrane: Η μουσική του Coltrane, τροπική, κατανυκτική, υπο-επιβλητική, ίσως θρησκευτική.
«Τελικά, κανείς δεν ξέρει αν οι προσευχές όλων των ανθρώπων βρίσκουν παραλήπτη, αλλά είναι μάλλον σίγουρο πως συναντιούνται μεταξύ τους». Με αφορμή τη σειρά των παραστάσεων μίλησε στον Δρόμο ο Δημήτρης Καλαντζής.
Για ποιο λόγο μια jazz διασκευή του Μίκη Θεοδωράκη (ή του Μάνου Χατζιδάκι στο παρελθόν). Τι πιστεύετε ότι αναδεικνύει;
Σε γενικές γραμμές θα ονόμαζα τις δουλειές αυτές «μεταφράσεις» και όχι ακριβώς διασκευές με την έννοια του σεβασμού στην ουσία του αρχικού υλικού, τουλάχιστον όπως εγώ το ακούω. Ακόμα θα ’λεγα ότι ακουμπάει στην «αναγκαιότητα» της διαπραγμάτευσης από μεριάς μας (των τζαζ μουσικών στην Ελλάδα), πραγματικά εξαιρετικού ελληνικού ρεπερτορίου, αφού είναι με την ουσιαστικότερη έννοια οικεία και σε μας και στον κόσμο που τ ακούει. Έτσι κι αλλιώς η τζαζ δεν θα ’λεγα πως είναι θέμα ρεπερτορίου, αλλά θέμα συνολικής αντιμετώπισης της μουσικής. Μην ξεχνάμε ότι τα κομμάτια που όλοι γνωρίζουμε ως ρεπερτόριο της τζαζ, παραδοσιακά, είναι μουσική που γράφτηκε με άλλες ευκαιρίες (μουσικό θέατρο κ.λπ.)
Πώς συνδέεται ο Θεοδωράκης με τον Κολτρέιν;
Η μουσική του Μίκη ως τεχνοτροπία, στη δική μου τουλάχιστον αντίληψη έχει σχέση με τη βυζαντινή μουσική, ένα είδος που κυριαρχούν οι ισοκράτες, οι (μουσικοί) τρόποι, οι κατανυκτικές διαθέσεις. Όλα αυτά με στέλνουν στην άποψη της τζαζ, που γενικώς περιγράφεται ως «modal» και βέβαια στην θύμηση του John Coltrane.
Ποια κομμάτια της μουσικής του ιστορίας θα ακούσουμε;
Πολύ γνωστά κομμάτια, όπως Της αγάπης αίματα, Όμορφη πόλη, Την πόρτα ανοίγω το βράδυ, Περβόλια, Μαρίνα, Του μικρού βοριά, μεταξύ άλλων.
Η επιλογή κομματιών από το «Ζ» ή και το «Άξιον Εστί» έγινε μόνο με μουσικά κριτήρια ή υπάρχει και κάποια πολιτική διάσταση στην επιλογή σας;
Μιλώντας προηγουμένως για σεβασμό της ουσίας του υλικού και συγκεκριμένα στην περίπτωση του Μίκη Θεοδωράκη, ακόμα και να ’θελε κανείς (κάτι που δεν συμβαίνει), δεν θα μπορούσε να αποφύγει την πολιτική διάσταση στη μουσική του.
Τι είπε ο Μίκης για τη διασκευή των έργων του
Ενδιαφέροντα είναι και τα όσα έγραψε ο Μίκης Θεοδωράκης στον Δημήτρη Καλαντζή, με αφορμή τη διασκευή των έργων του:
«Ήταν μία από τις πιο όμορφες και συγκινητικές στιγμές της ζωής μου, όταν άκουσα τη διασκευή των τραγουδιών μου σε μορφή τζαζ.
Γιατί από πολύ μικρός είχα την τύχη να ακούω καθημερινά στο σπάνιο για την εποχή του (δεκαετία του ’20) φωνόγραφο δίσκους τζαζ της κλασικής της περιόδου. Μια μουσική που με σημάδεψε και που τόσο θα ήθελα να την γνωρίσω σε βάθος. Όμως οι συνθήκες τότε (ξένη κατοχή) δεν μου το επέτρεψαν. Έτσι η τζαζ έκτοτε παραμένει μέσα μου σαν ένα μεγάλο απωθημένο.
Για το λόγο αυτόν χαιρετίζω την πρωτοβουλία του Δημήτρη Καλαντζή να ντύσει τα τραγούδια μου με τους ήχους της τζαζ και μάλιστα με τρόπο τόσο υψηλού καλλιτεχνικού επιπέδου.
Χαίρομαι, γιατί διαπιστώνω ότι στη χώρα μας υπάρχουν τόσο ταλαντούχοι μουσικοί, με τεχνική αρτιότητα και δημιουργική φαντασία.
Άλλωστε, αυτό το είδος μουσικής είναι εξαιρετικά απαιτητικό, γιατί βασίζεται κυρίως στον αυτοσχεδιασμό, δηλαδή σε μια συνεχή εγρήγορση του πνευματικού και ψυχικού κόσμου του ερμηνευτή.
Με δυο λόγια είμαι πολύ ευτυχής γι’ αυτή τη σύζευξη της μουσικής μου με τον μυθικό κόσμο της τζαζ και γι’ αυτό ευχαριστώ θερμά τους μουσικούς και προ παντός τον εμπνευσμένο διασκευαστή Δημήτρη Καλαντζή, καθώς και τον εξαίρετο μαέστρο και φίλο Μίλτο Λογιάδη και εύχομαι κάθε επιτυχία».
info
Gazarte , Βουτάδων 32-34, Γκάζι, Ώρα έναρξης: 20:30
Παίζουν οι μουσικοί:
Δημήτρης Καλαντζής – πιάνο, ενορχηστρώσεις, Τάκης Πατερέλης – σαξόφωνο, Ανδρέας Πολυζωγόπουλος – τρομπέτα, Αλέξανδρος-Δράκος Κτιστάκης – τύμπανα, Γιώργος Γεωργιάδης – μπάσο, Μίλτος Λογιάδης – διεύθυνση ορχήστρας, Γιάννης Αντωνόπουλος – ενορχήστρωση εγχόρδων.
Συμμετέχουν:
Δημήτρης Παπαδόπουλος – τρομπέτα, Διονύσης Κοκκόλης – τρομπέτα, Βαγγέλης Κατσαρέλης – τρομπέτα, Γιώργος Ζαρέας – τρομπόνι.