Τον τελευταίο μήνα, με αφορμή τις αυξήσεις στα ασφάλιστρα υγείας από τις ασφαλιστικές εταιρείες, παρακολουθούμε σε επανάληψη την ανάλογη υπόθεση με τις τράπεζες πριν από δύο μήνες. Εκεί με κυβερνητική «παρέμβαση» (εδώ γελάμε) μειώθηκαν οι προμήθειες των τραπεζών κατά 100-150 εκατ. ευρώ έναντι συνολικά 4,5 δισ. ευρώ κερδών. Επίσης δεν επιβλήθηκε καμία φορολογία (συνεχίζουν να είναι πλήρως απαλλαγμένες από φόρο εισοδήματος). Αυτή την παρέμβαση την πανηγύρισε η κυβέρνηση ως ενέργεια απαλλαγής των συναλλασσόμενων από προμήθειες, αλλά και η αξιωματική αντιπολίτευση, το ΠΑΣΟΚ, ως δική του νίκη αφού είχε αναδείξει πρώτο το θέμα. Το ίδιο σκηνικό έχει στηθεί και στο χώρο των ασφαλίστρων υγείας. Μεθόδευση από πλευράς ασφαλιστικών εταιρειών για υπέρογκες αυξήσεις ασφαλίστρων όχι μόνο το 2025 αλλά και τα προηγούμενα χρόνια, παρέμβαση του ΠΑΣΟΚ και τέλος τροπολογία της κυβέρνησης. Αποτέλεσμα; «μια τρύπα στο νερό» που λέει ο λαός μας. Νομιμοποίηση και εδώ της ασυδοσίας των ασφαλιστικών εταιριών ενώ η κυβέρνηση «σπρώχνει» με την πολιτική της το λαό στον ιδιωτικό τομέα ασφάλισης με την συνεχή – ραγδαία απαξίωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ). Συνεπώς το έργο παίζεται σε πολλά επίπεδα και η κυβέρνηση λειτουργεί ως αβανταδόρος των ασφαλιστικών εταιρειών και στο θέμα της ασφάλισης υγείας. Μάλιστα εδώ η συμμετοχή της είναι πολλαπλή, όπως θα αναλύσουμε παρακάτω.
Αυξήσεις στα ασφάλιστρα υγείας πέρα από κάθε λογική
Τα τελευταία χρόνια καθώς ξεκίνησε η έστω αργή ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας από την κρίση που έφεραν τα μνημόνια, χωρίς φυσικά να βγούμε από αυτά, ξεκίνησε και ο χορός των σημαντικών αυξήσεων στα ασφάλιστρα υγείας. Έτσι για μία δεκαετία σχεδόν, λόγω της κρίσης και του χαμηλού πληθωρισμού, οι αυξήσεις στα ασφάλιστρα υγείας ήταν μικρές και συνεπώς αντιμετωπίσιμες από τους ασφαλισμένους ακόμα και χωρίς να υπάρχουν ονομαστικές αυξήσεις στα εισοδήματά τους. Όμως τα τελευταία χρόνια η εξέλιξη στην τιμολόγηση των ασφαλιστηρίων υγείας έχει ξεφύγει από κάθε «λογικό» έλεγχο. Φυσικά οι εταιρείες έχουν την εξήγηση με το δείκτη του ΙΟΒΕ, στον οποίο θα αναφερθούμε παρακάτω. Η πραγματικότητα που βιώνουν όσοι συμμετέχουν σε ασφαλιστήριο υγείας είναι η ραγδαία άνοδος των ασφαλίστρων τα τελευταία τέσσερα χρόνια και πάμε για το πέμπτο που θέλουν να σπάσουν όλα τα ρεκόρ.
Η παραγωγή ασφαλίστρων υγείας από 800 εκατ. ευρώ το 2019 έφτασε τα 1.050 εκατ. το 2023. Οι αυξήσεις της παραγωγής ασφαλίστρων ποσοστιαία ήταν 4,25% το 2020, 7,14% το 2021, 7,2% το 2022, 9,53% το 2023 και εκτιμάται πάνω από 10% το 2024. Οι αυξήσεις αυτές, παραγωγής ασφαλίστρων, τροφοδοτήθηκαν κυρίως από την άνοδο τιμής του ετησίου ασφαλίστρου και όχι τόσο από την μεγέθυνση της αγοράς με την ένταξη νέων ασφαλισμένων. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι η ακύρωση συμμετοχής πολλών ασφαλισμένων, οι οποίοι δεν μπορούν να ανταποκριθούν στο ύψος των νέων ασφαλίστρων που ήταν πολύ πάνω από τον πληθωρισμό και φυσικά από τις αμοιβές για τους εργαζόμενους και τους συνταξιούχους.
Την κατάσταση περιέγραψε η πρόεδρος της ΕΚΠΟΙΖΩ κα Καλαποθαράκου η οποία, με τις σχετικές παρεμβάσεις της Οργάνωσης Καταναλωτών και τη μελέτη των στοιχείων δήλωσε: «στην ΕΚΠΟΙΖΩ λαμβάνουμε καθημερινά πλήθος καταγγελιών τα δύο τελευταία χρόνια σχετικά με τις υπέρογκες αυξήσεις που σημειώνουν οι ασφαλιστικές εταιρείες και επιβαρύνουν τους καταναλωτές, ιδίως στα συμβόλαια μακροχρόνιας διάρκειας.
Τα συμβόλαια, τα ισόβια συμβόλαια υγείας, όπου εκεί οι καταναλωτές έχουν συναντηθεί με τις ασφαλιστικές εταιρείες εδώ και 20-25 χρόνια, ακόμα και 15 χρόνια, έχουν καταθέσει πάρα πολλά χρήματα και δέχονται αυξήσεις της τάξης του 12 με 18%.
Σήμερα σε αυτού του είδους τα συμβόλαια, όπου έχουν επενδύσει προσδοκίες για να έχουν στα γεράματα τους, μια καλή ασφάλεια υγείας και δεν μπορούν να την έχουν, δεν μπορούν να τη διατηρήσουν και υποχρεώνονται να διακόψουν την ασφάλειά τους».
Αυτή είναι η επώδυνη κατάσταση που έχουν δημιουργήσει οι ασφαλιστικές εταιρείες στον χώρο της υγείας, εκμεταλλευόμενες την ανάγκη του κόσμου για μια ασφάλεια στον τομέα της υγείας και φυσικά πατώντας / στηριζόμενες στο «ξεχαρβάλωμα» του ΕΣΥ από την κυβέρνηση.
Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφέρουμε ότι η κατάσταση έχει «εκτροχιαστεί» μετά το 2022 όταν το fund «CVC Capital Partners» εξαγόρασε με τις ευλογίες της κυβέρνησης την Εθνική Ασφαλιστική, η οποία είναι μακράν η μεγαλύτερη εταιρεία ασφάλισης στην Ελλάδα γενικά, φυσικά και στο χώρο των ασφαλιστηρίων υγείας. Στη δράση της θα αναφερθούμε παρακάτω.
Καταχρηστικές πρακτικές αύξησης ασφαλίστρων
Τα υπέρογκα ασφάλιστρα υγείας που χρεώνουν οι ασφαλιστικές εταιρείες έχουν φυσικά την εξήγησή τους. Από την πλευρά τους προσπαθούν να δικαιολογηθούν παρουσιάζοντας υψηλά κόστη τα οποία καταβάλλουν για τις υπηρεσίες υγείας των ασφαλισμένων τους. Όμως η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική και οι δικαιολογίες που προβάλλουν στηρίζονται σε μεθοδεύσεις του χώρου τους ώστε να φαίνονται φουσκωμένα τα ασφάλιστρα. Όπως θα αναλύσουμε εφαρμόζουν την πρακτική της λαϊκής παροιμίας «Γιάννης κερνά, Γιάννης πίνει»… και οι ασφαλισμένοι πληρώνουν τα ποτά!
Οι ασφαλιστικές εταιρείες αναπροσαρμόζουν-αυξάνουν τα τιμολόγιά τους κατ’ έτος σύμφωνα με τον δείκτη κόστους που καταρτίζει ο ΙΟΒΕ. Σημειώνουμε ότι ο ΙΟΒΕ είναι ένας ιδιωτικού χαρακτήρα μελετητικός οργανισμός που στηρίζεται και στηρίζει τις μεγάλες επιχειρήσεις και την εργοδοσία. Να το πούμε με άλλα λόγια, ο μελετητικός βραχίονας του ΣΕΒ. Ο ΙΟΒΕ ανέλαβε αυτή τη δραστηριότητα από το 2020. Μέχρι το 2017 (κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ) η εξέλιξη των δαπανών της ιδιωτικής ασφάλισης αποτυπωνόταν από τον Δείκτη Τιμών Υγείας της ΕΛΣΤΑΤ. Τότε, με προεδρικό διάταγμα που συντάχθηκε από την κυβέρνηση διακόπηκε αυτή η διαδικασία και νομοθετήθηκε από την παρούσα κυβέρνηση το 2020 η χρήση του σχετικού δείκτη που καταρτίζει ο ΙΟΒΕ.
Ο δείκτης καταρτίζεται από τον ΙΟΒΕ με βάση τα στοιχεία κόστους που του παρέχουν οι ασφαλιστικές εταιρείες. Δηλαδή τι πλήρωσαν την προηγούμενη χρονιά στα ιδιωτικά νοσηλευτικά ιδρύματα για την παροχή από αυτά των αναγκαίων υπηρεσιών προς τους ασφαλισμένους των ασφαλιστικών εταιρειών. Στο βαθμό που υπάρχει διαφάνεια και όχι «περίεργες» συναλλαγές και ταυτόχρονα ανεξαρτησία μεταξύ ασφαλιστικών εταιρειών και εταιρειών υπηρεσιών υγείας θα μπορούσε το σύστημα να λειτουργήσει υπό προϋποθέσεις ελέγχου. Όμως εδώ δεν συμβαίνει τίποτε από αυτά.
Στο παρελθόν να θυμηθούμε ότι ο Όμιλος Κοντομηνά έλεγχε τόσο μία από τις μεγαλύτερες ασφαλιστικές, την Interamerican όσο και κάποιες σημαντικές μονάδες ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας με κορυφαία την Ευρωκλινική.
Από το 2022 μπαίνει το fund CVC που προαναφέραμε στον κλάδο των ασφαλειών και ειδικότερα στην περίπτωσή μας στις ασφάλειες υγείας μέσω της μεγαλύτερη ασφαλιστικής, της Εθνικής την οποία εξαγόρασε. Φυσικά εδώ υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων καθώς το fund CVC ελέγχει το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος του ιδιωτικού συστήματος υγείας καθώς είναι στην ιδιοκτησία του, υπό την ομπρέλα του Hellenic Healthcare Group (HHG), το Metropolitan, το Ιασώ General και το θεραπευτήριο ΥΓΕΙΑ, και συνεχώς επεκτείνεται. Ενώ εδώ υπάρχει σαφής σύγκρουση συμφερόντων τόσο η Ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού όσο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσαν τη σχετική άδεια εξαγορά της Εθνικής Ασφαλιστικής από το fund CVC. Μια μικρή σημείωση, η CVC Capital Partners προσέλαβε σαν investors relation manager την κόρη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, Σοφία, στα γραφεία της στο Λονδίνο το 2021!!!.
Συνεπώς στην παρούσα φάση ταυτίζονται σε μεγάλο βαθμό, ειδικά στην περίπτωση της CVC, τα συμφέροντα ασφαλιστικής εταιρείας και τα συμφέροντα των μονάδων υπηρεσιών υγείας. Άρα οι μονάδες υγείας αυξάνουν το κόστος κατά την κρίση τους και φυσικά χωρίς έλεγχο. Η ασφαλιστική πληρώνει αυτό το αυξημένο κόστος χωρίς διαμαρτυρίες αφού τα χρήματα «βγαίνουν από τη μία τσέπη και καταλήγουν στην άλλη». Στη συνέχεια η ασφαλιστική δίνει αυτά τα αυξημένα στοιχεία κόστους στον ΙΟΒΕ, ο οποίος χωρίς έλεγχο καταρτίζει «αντικειμενικά» το δείκτη κόστους με βάση τον οποίο θα διαμορφωθεί η αύξηση των ασφαλίστρων την επόμενη χρονιά.
Συνεπώς «όμορφος κόσμος ηθικός, αγγελικά πλασμένος» ή επί το λαϊκότερον «Γιάννης κερνά, Γιάννης πίνει». Ο χαμένος τελικά είναι ο ασφαλισμένος. Τα επιχειρηματικά συμφέροντα πολλαπλασιάζουν την κερδοφορία τους αφού βγάζουν κέρδη και από την ασφαλιστική και από τις εταιρείες υγείας και η κυβέρνηση πανηγυρίζει για την ανάπτυξη!
Απαξίωση και συρρίκνωση του ΕΣΥ
Η κυβέρνηση, ιδιαίτερα επί της εποχής του σημερινού κατ’ ευφημισμό «υπουργού» υγείας κ. Α. Γεωργιάδη, προχωρά με γοργούς ρυθμούς στη συρρίκνωση-απαξίωση-κατάργηση του ΕΣΥ με: 1) τη δραματική υποχρηματοδότηση της προστασίας της δημόσιας υγείας, 2) την υποστελέχωση όλων των μονάδων αφού δεν κάνουν τις αναγκαίες προσλήψεις κύρια σε γιατρούς αλλά και νοσηλευτικό προσωπικό, 3) την ανάθεση με υπεργολαβίες μιας σειράς δραστηριοτήτων στον ιδιωτικό τομέα, που δεν είναι μόνο η καθαριότητα και τα γεύματα αλλά και εργαστηριακές εξετάσεις κ.λπ. και προχωρούν συνεχώς, 4) τα απογευματινά, με πληρωμή από τους ασθενείς, ιατρεία αρχικά και στη συνέχεια χειρουργεία, 5) την αφάνταστη ταλαιπωρία των ασθενών που λαμβάνουν φάρμακα υψηλής αξίας από τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ καθώς τα φαρμακεία αυτά κλείνουν το ένα μετά το άλλο και είναι μόνιμα υποστελεχωμένα, 6) τις απίθανες χρεώσεις-καπέλα στις συνταγές είτε είναι για φάρμακα είτε για εξετάσεις, 7) την αυθαίρετη τιμολόγηση στα φάρμακα με στόχο να αυξηθούν τα κέρδη των φαρμακευτικών εταιρειών, να μειωθεί η συμμετοχή του κράτους και όλο αυτό το βάρος να το φέρουν οι ασθενείς, 8) τις αυθαίρετες και πολλές φορές παράλογες αποφάσεις των επιτροπών αναπηρίας με βάση το «θεσμικό πλαίσιο» και όχι την πραγματική κατάσταση του ασθενούς και άλλα πολλά. Για όλα αυτά έχουμε γράψει αναλυτικά άρθρα και τα έχουμε περιγράψει – καταγράψει με ακρίβεια.
Υπάρχουν άπειρα παραδείγματα, αφάνταστης ταλαιπωρίας του λαού, που έχει ανάγκη υπηρεσιών υγείας οι οποίες φυσικά δεν του προσφέρονται με τον αναγκαίο τρόπο, με τραγικά πάρα πολλές φορές αποτελέσματα.
Με τα παραπάνω δεδομένα, που συνεχώς εντείνονται, η κυβέρνηση ουσιαστικά έχει καταργήσει το ΕΣΥ και συνεπώς σπρώχνει όσους έχουν κατ΄ελάχιστο την οικονομική δυνατότητα, με πολλές στερήσεις άλλων θεμάτων, προς την ιδιωτική ασφάλιση. Ο φόβος για το τι μπορεί να μας συμβεί σε συνδυασμό με την αδυναμία να βρούμε λύσεις, στο χρόνο και με τον τρόπο που απαιτείται, εντός του ΕΣΥ αποτελούν πίεση προς όλους μας να το σκεφτούμε και να αναζητήσουμε έστω συμπληρωματική λύση μέσω της ιδιωτικής ασφάλισης. Έτσι προχωράμε σε περικοπές άλλων αναγκαίων δαπανών για να ανταποκριθούμε σε ένα πρόγραμμα ασφάλισης υγείας. Την πίεση που μας ασκεί η εγκληματική πολιτική της κυβέρνησης την γνωρίζει πολύ καλά η ίδια και την εντείνει συνεχώς. Την γνωρίζουν και οι ασφαλιστικές εταιρείες και την εκμεταλλεύονται με κάθε τρόπο, κύρια με την ανεξέλεγκτη αύξηση των ασφαλίστρων αλλά και με μια σειρά άλλες πρακτικές όπως μειώσεις παροχών, αφού ξεκινήσεις την ασφάλιση, «συναλλαγές» με τις ιδιωτικές μονάδες παροχής υπηρεσιών υγείας κλπ. Πρακτικά συνεπώς η κυβέρνηση λειτουργεί ως ο «ατζέντης», «προαγωγός» των ασφαλιστικών εταιρειών υγείας.
Η κοροϊδία του πολιτικού συστήματος
Με βάση όσα περιγράψαμε οι λύσεις συνοψίζονται σε τέσσερα σημεία με απόλυτα κυρίαρχο το πρώτο, χωρίς αυτό τα υπόλοιπα δεν έχουν σημασία:
α) Ενίσχυση του δημόσιου συστήματος υγείας για να μην υπάρχει μέχρι να εξαλειφθεί η «υποχρεωτική» ανάγκη στροφής στον ιδιωτικό τομέα είτε άμεσα στις μονάδες του είτε έμμεσα μέσω των ασφαλιστικών.
β) Κατάργηση της διαδικασίας κατάρτισης δείκτη κόστους μέσω ΙΟΒΕ. Θέσπιση διαδικασίας ελέγχου με συγκεκριμένα, γνωστά εκ των προτέρων κριτήρια κόστους από δημόσιο οργανισμό. Κοινωνικός έλεγχος στις διαδικασίες αυτές.
γ) Μεταβολές στα συμβόλαια με βάση το πραγματικό κόστος όπως θα αποτυπώνεται, στις οποίες μεταβολές θα λαμβάνονται υπόψη και άλλες παράμετροι.
δ) Διαχωρισμός συμφερόντων ασφαλιστικών εταιρειών από ιδιωτικά νοσηλευτικά ιδρύματα.
Το πολιτικό σύστημα, μετά το θόρυβο που έχει δημιουργηθεί γύρω από το θέμα της αύξησης του 2025, που αρχικά εμφανίστηκε πολύ πάνω από το 10%, προχώρησε σε μία «καθώς πρέπει» αντιπαράθεση για να μην δημιουργηθούν προβλήματα. Το ΠΑΣΟΚ κατέθεσε τροπολογία για την βελτίωση της τιμολόγησης. Η κυβέρνηση επίσης κατέθεσε τη δική της τροπολογία. Φυσικά πέρασε η τροπολογία της κυβέρνησης… δεν προβλημάτισε καθόλου η άθλια κατάσταση στο δημόσιο σύστημα υγείας και η αναζήτηση λύσεων εκεί. Η αντιπαράθεση επικεντρώθηκε στα επιμέρους της κατάρτισης του δείκτη και τις σχετικές διαδικασίες. Το τελικό αποτέλεσμα «άνθρακες ο θησαυρός» αφού δημιουργείται ένας νέος ασαφής δείκτης, θα εφαρμοστεί από το 2026, θα εμπλέκονται στη διαδικασία οι υπουργοί με υπουργικές αποφάσεις… Άρα, όπως και με τις τράπεζες, πρέπει να είμαστε ευχαριστημένοι αφού όλες πλέον οι ασφαλιστικές εταιρείες ανακοινώνουν αυξήσεις στα ασφάλιστρα με μέσο όρο το 7-8%. Προσοχή μέσο όρο…. κάποιοι θα είναι και πάνω από αυτόν. Αλλά το πολιτικό σύστημα έκανε το καθήκον του (;).
Λύση; όλοι στα σπίτια τους… για να μην πούμε κάπου αλλού, που είναι η πραγματική τους θέση με όσα έχουν κάνει.
