Ένα γράμμα από την Ολλανδία με… ελληνικό ενδιαφέρον.

«Αποψίλωση» του μόνιμου προσωπικού, θεοποίηση της ημιαπασχόλησης, ανύπαρκτες συλλογικές συμβάσεις και δραστική μείωση των ταχυδρομείων: αυτή είναι, συνοπτικά, η εμπειρία της απελευθέρωσης της ταχυδρομικής αγοράς στην Ολλανδία. Σε πρόσφατη συνεδρίαση της διεθνούς ένωσης UNI Europa Post & Logistics, ο γραμματέας του συνδικάτου ABVAKABO Peter Wiechmann παρουσίασε την ιστορία, τις εξελίξεις και τις επιπτώσεις της ταχυδρομικής απελευθέρωσης στη χώρα του, λέγοντας: «Υποτιμήσαμε τις συνέπειες της ταχυδρομικής απελευθέρωσης».
Ακολουθεί η τοποθέτηση του Ολλανδού συνδικαλιστή, όπως δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα uniglobalunion.org, η οποία περιγράφει με εύγλωττο τρόπο τα… καλά των ιδιωτικοποιήσεων και της ελεύθερης αγοράς:

Μια σύντομη περίληψη των σημαντικών βημάτων της ιστορίας του ολλανδικού ταχυδρομείου: Η ολλανδική ταχυδρομική εταιρία PTT ιδιωτικοποιήθηκε, επισήμως, το 1989 και το 1994 εισήχθη στο χρηματιστήριο. Το 1996 η εταιρία αγόρασε την αυστραλέζικη εταιρία ταχυμεταφορών ΤΝΤ και άλλαξε την επωνυμία της σε TNT Post το 2006. Το 1998, η ολλανδική εταιρία τηλεπικοινωνιών Dutch Telekom αποκόπηκε από το ολλανδικό ταχυδρομείο. Τέλος, οι μέτοχοι αποφάσισαν τον Ιούνιο του 2011 να χωρίσουν ακόμη μια φορά την εταιρία στην TNT Express και την PostNL, τον ολλανδικό φορέα παροχής ταχυδρομικών υπηρεσιών. Η Ολλανδία είναι μία από τις πρώτες ευρωπαϊκές χώρες που απελευθέρωσε την ταχυδρομική αγορά της τον Απρίλιο του 2009.

Καλώς ήρθατε στην «ελεύθερη αγορά»!
Οι εξελίξεις αυτές συνοδεύτηκαν από τις προσπάθειες της Ολλανδικής Ένωσης να προστατεύσουν και να στηρίξουν τους ταχυδρομικούς υπαλλήλους μπροστά στις αλλαγές, να διατηρήσουν τις εργασιακές συνθήκες και τους μισθούς, καθώς και όσο το δυνατόν περισσότερες θέσεις εργασίας στον κλάδο.
Στο διάστημα 2005-2010 η εταιρία μείωσε κατά 4.000 τον αριθμό των θέσεων εργασίας για τους ταχυδρομικούς υπαλλήλους πλήρους απασχόλησης, ενώ κατά το ίδιο διάστημα αύξησε τον αριθμό των διανομέων μερικής απασχόλησης κατά 5.000, αναθέτοντας σε εξωτερικές εταιρίες το 80% της διανομής δεμάτων. Εάν η εταιρία εφαρμόσει τα σχέδιά της, τότε το 2013 δεν θα υπάρχουν «παραδοσιακές» θέσεις εργασίας για τους ταχυδρομικούς υπαλλήλους, οι οποίοι θα αντικατασταθούν όλοι από διανομείς μερικής απασχόλησης που θα εργάζονται το πολύ 25 ώρες την εβδομάδα. Επιπλέον, ο αριθμός των ταχυδρομικών γραφείων πρόκειται να μειωθεί από 350 σε μόλις 8.
Στην Ολλανδία, οι νέοι ανταγωνιστές του ταχυδρομικού τομέα χρησιμοποιούν τα επιχειρηματικά μοντέλα της διανομής εφημερίδων με διανομείς μόνο μερικής απασχόλησης ή αυτοαπασχολούμενους, χωρίς συμβάσεις για τη διανομή ομαδικής αλληλογραφίας για επιχειρήσεις και δραστηριοποιούνται μόνο σε επικερδείς τομείς της αγοράς. Οι εταιρίες ανταγωνίζονται στις τιμές, οι νέες εταιρίες προσφέρουν στους μεγάλους πελάτες τιμές της τάξης των 0,15 € το τεμάχιο – μια ταρίφα της τάξης των 0,24 € θα ήταν αναγκαία για να μπορέσουν να πληρωθούν οι απαιτήσεις των εργαζομένων που αμείβονται σύμφωνα με τη Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΣΣΕ). Το 2006 η TNT δημιούργησε το δικό της μεταφορέα χαμηλού κόστους VSP, για να είναι ανταγωνιστική. Το αποτέλεσμα είναι ένα μεγάλο πρόβλημα με το κοινωνικό ντάμπινγκ αλλά και με την ποιότητα των υπηρεσιών, καθώς πλέον τρία άτομα κάνουν παράδοση την ίδια ημέρα, στην ίδια πόρτα, αλλάζοντας απλώς τρεις διαφορετικές στολές.

Κατάργηση εργασιακών κεκτημένων
Η ABVAKABO προσπάθησε να κάνει ό,τι μπορούσε για να ακολουθήσει τις εξελίξεις και να τις αντικατοπτρίσει στις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας (ΣΣΕ) και στις συμφωνίες με την κυβέρνηση. Έως τώρα, όμως, δεν έχει επιτευχθεί καμία ΣΣΕ που να καλύπτει τους νέους ανταγωνιστές ή ολόκληρο τον κλάδο των ταχυδρομικών υπηρεσιών. Ένα μεγάλο βήμα είναι να πειστεί η κυβέρνηση ότι η υπονόμευση των ελάχιστων προτύπων, μέσω της χρησιμοποίησης νέων μορφών συμβάσεων και απασχόλησης, συνιστά ένα πρόβλημα που δεν μπορεί να αγνοηθεί και πρέπει να επιλυθεί από τους πολιτικούς.
Το 2009, το Εργατικό Συνδικάτο μπόρεσε να επιτύχει σε διαπραγματεύσεις, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν παράλληλα με απεργιακές κινητοποιήσεις, μια υπαναχώρηση στα σχέδια της TNT για μείωση κατά 25% του εργατικού κόστους, έπρεπε όμως να αποδεχθεί μείωση της τάξης του 5%. Όμως, η σχεδιασμένη συμφωνία με την εταιρία να μειωθεί το εργατικό κόστος, προκειμένου να αποφευχθούν μαζικές απολύσεις απορρίφθηκε από τα μέλη. Η εταιρία αύξησε τις πιέσεις.
Το 2010 η εταιρία έθεσε το εξής δίλημμα: απώλεια 11.000 θέσεων εργασίας ή μείωση των μισθών και των εργασιακών κεκτημένων κατά 25%. Τα εργατικά συνδικάτα αρνήθηκαν οποιαδήποτε μείωση στους μισθούς ή τα εργασιακά κεκτημένα, οπότε η εταιρία άρχισε να περικόπτει θέσεις εργασίας. Από το σημείο αυτό, ιδιαίτερα έπειτα από επτά ημέρες απεργιακών κινητοποιήσεων, τερματίστηκαν όλες οι σοβαρές και παραγωγικές συζητήσεις μεταξύ των «κοινωνικών εταίρων». Παρ’ όλα αυτά, με τις απεργιακές κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις, τα εργατικά συνδικάτα κατόρθωσαν να σώσουν 1.900 θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης. Όμως, έπρεπε να αποδεχθούν 2.600 απολύσεις, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν κατά το 2011.
Στις 30 Ιουνίου 2011 το ολλανδικό δικαστήριο θα αποφάσιζε σχετικά με μια υπόθεση που παρουσίασαν ενώπιόν του τα εργατικά συμβούλια της TNT, τα οποία διαμαρτυρήθηκαν για το γεγονός ότι ταχυδρομικοί υπάλληλοι θα αντικατασταθούν σε αναλογία 1:1 από διανομείς μερικής απασχόλησης που κάνουν την ίδια δουλειά, για λιγότερα χρήματα.
Η απόφαση αυτή θα μπορούσε να αποτελέσει ορόσημο στον αγώνα κατά των συνεπειών της απελευθέρωσης. Επίσης, στο τραπέζι των συζητήσεων βρίσκεται μια νέα συλλογική σύμβαση εργασίας για τον κλάδο των ταχυδρομείων, η οποία είναι πολύ βασική και στην πραγματικότητα αντικατοπτρίζει μόνο τα ελάχιστα κοινωνικά πρότυπα που ορίζονται από τον νόμο. Περιλαμβάνει, κυρίως, τις προτάσεις που έκανε ένας μεσολαβητής το 2010, έπειτα από τις απεργίες. Τα σημαντικά σημεία είναι η σταδιακή κατάργηση της αυτοαπασχόλησης έως το 2013 και η επίτευξη εργασιακών συμβάσεων σε όλες τις εταιρείες του τομέα σε επίπεδο 80%, καθώς και η υποχρέωση να υπάρχουν ΣΣΕ με όλους τους νέους ανταγωνιστές.
Ακόμη και αυτό, όμως, φαίνεται να είναι υπερβολικό και να μην είναι αποδεκτό από τις ολλανδικές ταχυδρομικές εταιρείες. Ήδη έχει σχηματιστεί μια «αντιπολίτευση», η οποία ζητά να απαλλαγεί από τη ρύθμιση των εταιρειών για τους αυτοαπασχολούμενους, με κέρδος λιγότερα από 2 εκατομμύρια ευρώ!

Νέα καθήκοντα για τα συνδικάτα
Ο Peter Wiechmann ανέφερε, επίσης, ότι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα εργατικά συνδικάτα κατά τη διαδικασία απελευθέρωσης είναι πολλές και ζητά από τους ταχυδρομικούς να μην υποτιμούν τις διεργασίες αυτές. Το σημαντικότερο, όπως υποστήριξε, είναι να οργανωθούν σε σχέση με τους νέους ανταγωνιστές και τις νέες μορφές απασχόλησης. Χωρίς τη δύναμή τους και τη δημιουργία δεσμών αλληλεγγύης μεταξύ των εργαζομένων των διαφόρων εταιριών, το Εργατικό Συνδικάτο κατέχει αδύναμη θέση στις διαπραγματεύσεις. Τα εργατικά συνδικάτα πρέπει να βρουν λύση για τα εργασιακά μοντέλα μερικής και προσωρινής απασχόλησης που εφαρμόζονται εκτεταμένα από την εταιρία. Οι νέες τεχνολογίες, η συγκέντρωση και τα μέτρα αναδιάρθρωσης έχουν αναγκάσει όλες τις ταχυδρομικές εταιρίες να ζητούν περισσότερη εργασία σε λιγότερο χρόνο. Η στάση που ακολουθείται πλέον στην Ολλανδία είναι ότι η μερική απασχόληση είναι αποδεκτή, μόνο εφόσον δεν αντικαθιστά τις θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης.
Είναι απολύτως αναγκαίο να δημιουργηθεί μια ισότιμη κοινωνική βάση, με καλές ρυθμίσεις και έναν επόπτη αρμόδιο για τον έλεγχο της συμμόρφωσης των εταιριών με τη νομοθεσία, προτού πραγματοποιηθεί η ταχυδρομική απελευθέρωση, προκειμένου να αποφευχθεί το κοινωνικό ντάμπινγκ και η υποβάθμιση των εργασιακών συνθηκών και μισθών.

Για ποιον χτυπά η καμπάνα
Από την πλευρά της, η Cornelia Berger, αρμόδια για τη χάραξη πολιτικής στην UNI Europa, δήλωσε μετά την παρουσίαση: «Θα προσπαθήσουμε να διαδώσουμε τις εμπειρίες της ABVAKABO σε όλο τον κόσμο. Είναι μεγάλο βήμα να λέμε ότι υποτιμήσαμε τις συνέπειες και έχουμε κάνει λάθη.
Οι Ολλανδοί συνάδελφοι έχουν τον απεριόριστο σεβασμό μου. Κανείς δεν μπορεί να πει τι θα φέρει το μέλλον. Τα εργατικά συνδικάτα ενεργούν πάντοτε συνειδητά στο όνομα των εργαζομένων.
Σήμερα, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε αυτό το παράδειγμα για να προετοιμάσουμε άλλα συνδικάτα και να ασκήσουμε πιέσεις ενάντια στις αρνητικές συνέπειες της ταχυδρομικής απελευθέρωσης σε παγκόσμιο, ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, και γνωρίζω ότι οι συνάδελφοι από την ABVAKABO θα μας στηρίξουν σε αυτό».

Πηγή: uniglobalunion.org
Μετάφραση: paspaase.gr
Πανελλήνιος Σύλλογος Πτυχιούχων Ανωτάτων & Ανωτέρων Σχολών Εργαζομένων ΕΛΤΑ

Επιμέλεια: Κατερίνα Παγουλάτου

 

Σχόλια

Σου άρεσε αυτό το άρθρο; Ενίσχυσε οικονομικά την προσπάθειά μας!