Στη ζωή, την εθνική, κρατική, πολιτική, δημοσιογραφική, συλλογική ή ατομική, οι επέτειοι, που συνήθως αφορούν τη συμπλήρωση ενός «στρογγυλού» αριθμού, παρέχουν σημειολογικά την ευκαιρία για έναν αναστοχασμό της διαδρομής, την εξαγωγή συμπερασμάτων, την ανάπτυξη σκέψεων για τη συνέχεια και την κατεύθυνσή της. Για ένα συλλογικό εγχείρημα, όπως η έκδοση μιας εφημερίδας, η διαδικασία αυτή για να είναι γόνιμη, δημιουργική και όχι απολογητική ή γραφειοκρατική, πρέπει να είναι πληθυντική. Αν τώρα η εφημερίδα εκφράζει κυρίως μια ιδεολογικο-πολιτική ταυτότητα στην εξέλιξή της και όχι πρωτίστως μια κεφαλαιοκρατικού χαρακτήρα επιχείρηση στο χώρο του Τύπου, τότε και η συζήτηση είναι ανάλογη. Η επιλογή της συντακτικής επιτροπής του Δρόμου να απευθυνθεί στους ενεργούς αναγνώστες του και να δημοσιεύσει τη γνώμη τους, μια σκέψη ή μια ευχή για την πορεία του, αποτυπώνει ένα από τα φυσιογνωμικά στοιχεία που επιχειρεί να κατακτήσει. Τη ζωντάνια, το διάλογο, τη διερεύνηση της διαθεσιμότητας. Το σύντομο σημείωμα που ακολουθεί δεν γράφεται από έναν ουδέτερο παρατηρητή, αλλά καταγράφει μια υποκειμενική ματιά ενεργητικής παρακολούθησης της εξέλιξης της εφημερίδας, κάποιες στιγμές από πιο κοντά, άλλες από πιο μακριά, αλλά ποτέ αδιάφορα. Και αυτό δεν είναι προφανώς τυχαίο.
Η εφημερίδα Δρόμος της Αριστεράς είναι πνευματικό προϊόν των ανθρώπων της, της διαδρομής τους, πιο συγκεκριμένα της πολιτικής ομάδας που αυτοαναγνωρίζεται ως «Κομμουνιστική Οργάνωση Ελλάδας» στην εξέλιξή της. Συνεπώς φέρνει μαζί της τις θεωρητικο-πολιτικές διαμορφώσεις και αλήθειες του συγκεκριμένου χώρου, όπως επενεργούν και εξελίσσονται μαζί με τους εκφραστές-φορείς τους στο συγκεκριμένο τόπο και χρόνο. Την Ελλάδα της τελευταίας δεκαετίας.
Η Αριστερά και ειδικότερα τα τριτοδιεθνιστικής προέλευσης ιδεολογικο-πολιτικά ρεύματα και οργανωτικές μορφοποιήσεις, φέρνουν αρκετά καταγωγικά χαρακτηριστικά της κουλτούρας τους όπως έχουν διαμορφωθεί ιστορικά. Εκείνο όμως που κατά τη γνώμη μου έχει αφετηριακά ενδιαφέρον στον Δρόμο, είναι η κίνηση και όχι η ακινησία, η διάθεση εξέλιξης μέσα από τη συνέχεια και όχι η αναπαραγωγή της (όποιας) κομματικής βουλγκάτας και των στερεοτύπων. Η έμφαση στο «Κίνημα» και όχι στο «Κόμμα», στον «Δρόμο» και όχι στην «Αριστερά», όχι πάντα, αλλά ως επικρατούσα τάση, είναι κάτι που βάζει σε κρίση ένα πυρηνικό πολιτικο-οργανωτικό στοιχείο τριτοδιεθνιστικής έμπνευσης. Αυτό το στοιχείο διακρίνει θετικά κατά τη γνώμη μου τη συγκεκριμένη εφημερίδα, από άλλα αντίστοιχα εγχειρήματα στον χώρο της «Αριστεράς» που τείνουν στη δογματική-στατικού χαρακτήρα αναπαραγωγή της αλήθειάς τους.
Στο πλαίσιο αυτό ο Δρόμος είχε χαρακτηριστικά τόσο Συνέχειας με την καταγωγική «αντιιμπεριαλιστική-αντιμονοπωλιακή» προέλευσή του, όσο και Α-συνέχειας σε σχέση με την περιρρέουσα ιδεολογικο-πολιτική ατμόσφαιρα την περίοδο της παγκοσμιοποίησης στο χώρο της Αριστεράς. Ζητήματα όπως το έθνος, ο λαός, η παραγωγή, η γεωπολιτική, η Ευρώπη, ο πολιτισμός, η δημοκρατία, η ενότητα εθνικού-κοινωνικού και πολλά άλλα, έμπαιναν κεντρικά στη θεματολογία και τη γενικότερη κίνηση της εφημερίδας, όχι αφηρημένα, αλλά συγκεκριμένα στη συγκυρία, όχι με τρόπο αποσπασματικό ή συνδικαλιστικό ή πολύ περισσότερο εχθρικό, αλλά με μια ανοιχτή και θετική διάθεση στην κατεύθυνση διαμόρφωσης μιας ολοκληρωμένης θεωρίας, μιας διήγησης σε σχέση με το εθνικό και κοινωνικό γίγνεσθαι αυτού του τόπου και αυτού του λαού, για την κίνηση του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού που να αφορά την εμπειρία του, τις ανάγκες του και την προοπτική του μέσα στον σύγχρονο δυναμικά μεταβαλλόμενο κόσμο. Μια θεωρία που έλειψε από την «Αριστερά» στις βασικές της εκδοχές από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 και μετά για διάφορους λόγους και που είναι από τις βασικές αιτίες της ήττας της, του μεταμορφισμού της σε ορισμένες περιπτώσεις, της ενσωμάτωσής της ή της υφιστάμενης σχέσης στον πολιτικό αγώνα, της αποξένωσής της από σημαντικό τμήμα των κυριαρχούμενων κοινωνικών τάξεων.
Εύχομαι ο Δρόμος της Αριστεράς να εξακολουθήσει την πορεία του στην κατεύθυνση ακριβώς της διαμόρφωσης μιας θεωρίας, ενός λόγου, που θα αφορά τον ελληνικό λαό, την ιστορία του, τις ανάγκες του, τις ελπίδες του, την προκοπή του, ακόμα πιο αποφασιστικά, τολμηρά και δημιουργικά.
* Ο Βασίλης Ασημακόπουλος είναι δικηγόρος-πολιτικός επιστήμονας