Μέσα στον βομβαρδισμό από «ειδήσεις» και «αναλύσεις» που αποσκοπούν στη συγκάλυψη των ευθυνών όσων αποφασίζουν τις τύχες των υπηκόων της Ε.Ε. και του κάθε κράτους μέλους της ξεχωριστά, περνά στα ψιλά μια εντυπωσιακή είδηση αυτής της εβδομάδας: η βρετανική κυβέρνηση φαίνεται ότι, ελέω Brexit και πανδημίας, δεν απαλλάχθηκε μόνο από τους καταναγκασμούς των Βρυξελλών, αλλά –θέλοντας και μη– και από ιδεοληψίες δεκαετιών. Συγκεκριμένα, στη χώρα που γεννήθηκε ο θατσερισμός, η πιο ακραία και ανάλγητη ευρωπαϊκή εκδοχή νεοφιλελευθερισμού, οι κυβερνώντες Συντηρητικοί του Τζόνσον προχώρησαν αυτήν την εβδομάδα σε μία ανακοίνωση που έχει προκαλέσει τριγμούς σε πολλά επίπεδα. Το πρώτο σκέλος της ήταν ίσως αναμενόμενο, κάτω από το βάρος του θανατικού που έχει χτυπήσει τη χώρα: θα συνεχιστούν έως και τον Σεπτέμβριο, τουλάχιστον, τα μέτρα ανακούφισης των νοικοκυριών και της οικονομίας, ύψους 75 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Το δεύτερο σκέλος, όμως, ήταν αυτό που ανησυχεί την Big Business και αφήνει άφωνους αρκετούς «αναλυτές»: προκειμένου να αντιμετωπιστεί το αυξημένο χρέος λόγω της πανδημίας, από το 2023 ο φόρος επί των κερδών των μεγάλων επιχειρήσεων αυξάνεται από το σημερινό 19% στο 25%. Στο βαθμό που υλοποιηθούν οι σχετικές ανακοινώσεις του Ρίσι Σούνακ, του νεαρού και ινδικής καταγωγής υπουργού Οικονομικών της βρετανικής Συντηρητικής κυβέρνησης [βλ. φωτογραφία], θα πρόκειται για ανατροπή πρώτου μεγέθους. Η Βρετανία, και μάλιστα κυβερνώμενη από τους επιγόνους της Θάτσερ, γίνεται η πρώτη –και μόνη, μέχρι στιγμής– δύναμη του G7 που ανακοινώνει αύξηση της φορολόγησης των οικονομικών κολοσσών, διαψεύδοντας τις εκτιμήσεις για χαμηλούς φόρους στην μετα-Brexit πραγματικότητα. Δαγκωμένοι, οι Financial Times διαπιστώνουν: «Πρόκειται για μετατόπιση από τη Συντηρητική ορθοδοξία που βασίλευε από την εποχή της Θάτσερ»…
Δυστυχώς, αυτή η γραμμή δεν φαίνεται να βρίσκει μιμητές ανάμεσα στις άλλες ισχυρές χώρες της Δύσης (πόσο μάλλον στις εξαρτώμενες από τους Μεγάλους), παρόλο που όλοι επισημαίνουν ότι δημιουργείται μια ασφυκτική, πιθανά και εκρηκτική οικονομική και κοινωνική κατάσταση. Ακόμη και το ΔΝΤ, σε μελέτη που δημοσιοποιήθηκε πρόσφατα, αναγνωρίζει ότι «οι επιδημίες μπορεί να προκαλέσουν πληγές που αυξάνουν την πιθανότητα κοινωνικής αναταραχής»*. Την ίδια στιγμή όμως εξακολουθεί να πιέζει για την εφαρμογή των ίδιων πολιτικών αφαίμαξης των λαϊκών τάξεων και αποσάθρωσης των δημόσιων δομών, που πολλαπλασιάζουν τόσο τα θύματα της πανδημίας όσο και τη μαζικοποίηση της δυσαρέσκειας… Με άλλα λόγια, πλην πιθανών εξαιρέσεων όπως η στριμωγμένη κυβέρνηση Τζόνσον (να δούμε αν θα λέει τα ίδια σε δύο χρόνια!), οι ελίτ και το πολιτικό προσωπικό τους «δεν καταλαβαίνουν τίποτα».
* Social Repercussions of Pandemics: μελέτη που αναρτήθηκε στις 29/1/2021 στον δικτυακό τόπο του ΔΝΤ (www.imf.org).
