Στην Επιστημονική Φαντασία το πιο στριφνό πεδίο είναι εκείνο του χωροχρόνου – ή του χρόνου, αν μπορούμε να τον ξεχωρίσουμε απ’ τον χώρο.
Σε όλες τις υποθέσεις λοιπόν στα έργα της Επιστημονικής Φαντασίας που συσχετίζονται με τον χωροχρόνο, υπάρχει ένας Δρακόντειος Νόμος: είτε μπροστά στον χρόνο ταξιδεύει κανείς είτε πίσω, δεν πρέπει να αλλάξει τίποτα από τα γεγονότα, διότι θα αλλάξει η Ιστορία.
Βεβαίως, στα περισσότερα απ’ αυτά τα έργα γίνεται προσπάθεια από ήρωες και αντιήρωες για το αντίθετο, ακριβώς το αντίθετο, με τραγελαφικά συνήθως αποτελέσματα. Το «Σύμπαν συνωμοτεί» η Ιστορία συνεχίζει την αλληλουχία της
και περιμένουμε το επόμενο έργο που θα προσπαθήσει να κατορθώσει το ακατόρθωτο, χωρίς κάτι τέτοιο να είναι καταγέλαστο.
……………
Ίσως να φταίει η αντίληψη που έχουμε για (το μυστήριο περί) τον χρόνο, ίσως ακόμα και η αφέλεια πολλών έργων Επιστημονικής Φαντασίας να προβάλλουν απλώς το παρόν στο μέλλον – ό,τι και να φταίει όμως, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο: αδέξιο. Και αδιέξοδο.
Έλα ντε όμως που αυτό το οποίο δεν μπορεί να καταφέρει η Επιστημονική Φαντασία επιστρατεύοντας κβάντα, μαύρες τρύπες και σκουληκότρυπες, το καταφέρνει η… πραγματικότητα!
Το μέλλον είναι terra (τρόπος του λέγειν) incognita, το παρελθόν όμως πασίγνωστο – όσο κι αν μας δυσκολεύει η ανάλυσή του, η κατανόησή του σε γενικές γραμμές είναι κοινός τόπος.
…………….
Όλοι ξέρουμε τις εποχές του ανθρώπου, τροφοσυλλεκτική, λίθινη, δουλοκτητική, φεουδαρχική, καπιταλιστική (και… παρ’ ολίγον σοσιαλιστική). Ο καπιταλισμός λοιπόν, ένα ρηξικέλευθο κι επαναστατικό σύστημα που καταλήγει να γίνει αντιδραστικό επειδή είναι αφιλοσόφητο και απάνθρωπο, θέλει πάντα να επιστρέφει σε αυτό που ξέρει, παρότι ιχνηλατεί διαρκώς αυτό που δεν ξέρει.
Θέλει δηλαδή να διαχειρίζεται το παρόν και το μέλλον με (τους ασφαλείς για το σύστημα) όρους του παρελθόντος. Στριφνό! Δυστοπικό! Αλλά, όπως και στην αδέξια Επιστημονική Φαντασία, ο καπιταλισμός προσπαθεί να επωφεληθεί από το μέλλον με όρους του παρελθόντος – και για αυτό ζούμε μαζί του μια αέναη Παλινόρθωση!
Βλέπουμε λοιπόν (σήμερα) στα δύο μεγάλα γήπεδα, εκείνο της οικονομίας και εκείνο της κοινωνίας, το σύστημα να επιστρέφει στη δουλοκτητική και στη φεουδαρχική εποχή. Στον πρώτο τομέα, τον οικονομικό, η εργασία εκπίπτει σε δουλεία και οι εργαζόμενοι (κάθε τύπου) γίνονται ξανά σκλάβοι, ενώ στον δεύτερο τομέα, τον κοινωνικό, οι σχέσεις εκπίπτουν στους δεσμούς (δεσμά) αφέντη και δουλοπάροικου. Φεουδάρχη και κολίγου, Εταιρείας και ενσωματωμένου μισθωτού. Δεν εργάζεσαι πλέον αλλά ανήκεις! στην Εταιρεία, στο κράτος, στο κόμμα.
Και αυτό σε πολλούς αρέσει. Οι μνήμες της δουλοκτησίας και της φεουδαρχίας είναι βαθειά χαραγμένες στο συλλογικό υποσυνείδητο. Ο καπιταλισμός (πιο πρόσφατος και πιο χαοτικός) δεν προσφέρει τη σιγουριά που χρειάζεται ο οπαδός της ιδίας εαυτού Τυραννίδας. Την προσφέρει όμως η αφομοιωμένη μνήμη.
Όπερ έδει δείξαι; – σιγά μην έδειχνε, πλάκα κάνουμε για να περνάει η ώρα…
ΣΤΑΘΗΣ Σ.
11•XI•2021
