Το Paterson του Τζιμ Τζάρμους θα βρίσκεται στις αίθουσες των σινεμά από την Πέμπτη 5 Ιανουαρίου
Tiger! Tiger! burning bright,
In the forests of the night
William Blake
Ο Πάτερσον περιμένει. Ξέρει όλες τις στροφές απ’ έξω, τις κλίσεις των δρόμων, τη σήμανση, τις τρύπες των Cheerios που τρώει νωρίς το πρωί – χωράνε δέκα-δώδεκα στις πρώτες κουταλιές. Ζει όλες τις στιγμές με ένταση και ταυτόχρονα δεν τις ζει. Η απόστασή του από τα πράγματα είναι μέρος της αναμονής. Όλα είναι σημάδια, τα δέχεται, τα συνυπολογίζει, τα μαθαίνει. Δεν είναι απαθής, δεν είναι στωικός. Ούτε ο Τζάρμους είναι στωικός, όπως λανθασμένα έχει ειπωθεί. Περιμένει κι αυτός τη στιγμή, σαν τους ήρωές του: σαν τον σαμουράι του Ghost Dog, σαν τον μοναχικό ταξιδιώτη του The Limits of Control, σαν τον Πάτερσον του Paterson. Περιμένουν όλοι μαζί τη στιγμή τους, τη στιγμή εκείνη που θα βρεθεί χρόνος, που θα γίνει χρόνος, και για πέντε λεπτά θα γράψουν μια παράγραφο, ένα ποίημα, έστω έναν στίχο. Δεν είναι υπομονή – είναι προετοιμασία, είναι μέθοδος. Παρατηρούν, συνυπολογίζουν, είναι συνεχείς δέκτες χωρίς ποτέ να γίνονται δοχεία, είναι ευάλωτοι και είναι άτρωτοι.
Ο Πάτερσον δεν παίζει με τα σπίρτα, παίζει όμως με τη φωτιά. Ένα μεγάλο μπλε σπιρτόκουτο «Ohio Blue Tip Matches», το πιο όμορφο σπιρτόκουτο των ΗΠΑ, εκεί, ακουμπισμένο στο τραπέζι της κουζίνας, τεράστιο και μαγικό, γίνεται το θέμα ενός ποιήματος που γράφει λίγο πριν ξεκινήσει τη βάρδιά του στο τιμόνι ενός συνοικιακού λεωφορείου. Θέλει να βουτήξει στο ίδιο ρέμα της γραφής με τον Ουίλλιαμ Κάρλος Ουίλλιαμς, εκεί, στο Πάτερσον του Νιου Τζέρσεϊ. Θέλει και δεν θέλει. Το σκέφτεται. Περιμένει. Πίσω από κάθε τελετουργία κρύβεται πάντα μια προσμονή αποκάλυψης.
Οι ήρωες του Τζιμ Τζάρμους είναι αιώνιοι. Είναι οι διαρκείς έκπτωτοι άγγελοι της φιλελεύθερης δυστοπίας. Υπέροχα βαμπίρ στα απομεινάρια του Ντιτρόιτ (Only Lovers Left Alive), χαμένοι ντεσπεράντος στην άγρια ερημιά της Δύσης (Dead Man), δραπέτες στο δέλτα του Μισσισσιππί (Down by Law), εκκεντρικοί, δυσλειτουργικοί, εγγενώς μη εμπορεύσιμοι και οριστικά ανελαστικοί, οι σαμουράι της Ποίησης και της Εκδίκησης γνωρίζουν πολύ καλά ποια είναι τα όρια του ελέγχου. Κι όταν δεν τα ξεπερνούν, είναι συνήθως επειδή το επιλέγουν, πρόσκαιρα, οι ίδιοι.
Μάκης Μαλαφέκας
