Επιμέλεια: Γιάννης Σχίζας
Γαλαξίες δορυφόροι
Oμάδα από το Ινστιτούτο Υπολογιστικής Κοσμολογίας στο Πανεπιστήμιο Ντέραμ και το Κέντρο Αστροφυσικής του Σμιθσόνιαν υποστηρίζει ότι οι μικρότεροι δορυφορικοί γαλαξίες που περιβάλλουν τον δικό μας είναι από τους πρώτους γαλαξίες που σχηματίστηκαν στο Σύμπαν. Εξηγούν μάλιστα ότι αυτό το εύρημα είναι «ισοδύναμο με την εύρεση των υπολειμμάτων των πρώτων ανθρώπων που κατοικούσαν στη Γη». Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η ηλικία αυτών των δορυφορικών γαλαξιών πρέπει να είναι άνω των 13 δισεκατομμυρίων ετών.
«Όταν το Σύμπαν ήταν περίπου 380.000 ετών, σχηματίστηκαν τα πρώτα άτομα. Αυτά ήταν άτομα υδρογόνου, το απλούστερο στοιχείο στον περιοδικό πίνακα. Αυτά τα άτομα συγκεντρώθηκαν, άρχισαν να κρυώνουν σταδιακά και να εγκαθίστανται σε μικρές συστάδες ή άλω σκοτεινής ύλης που προέκυψαν από το Big Bang».
«Αυτή η φάση ψύξης, γνωστή ως “κοσμική σκοτεινή εποχή”, διήρκεσε περίπου 100 εκατομμύρια χρόνια. Τελικά, το αέριο που είχε κρυώσει μέσα στις άλω έγινε ασταθές και άρχισε να σχηματίζει αστέρια –αυτά τα αντικείμενα είναι οι πρώτοι γαλαξίες που έχουν διαμορφωθεί ποτέ».
Ελιά για πάντα
Η ελιά είναι ένα από τα δέντρα που αντέχουν περισσότερο στον χρόνο. Ανταγωνίζεται σ’ αυτό την βελανιδιά και τον πλάτανο. Οι αρχαιότερες ελιές που έχουν βρεθεί στον ελληνικό χώρο υπολογίζεται ότι φυτεύτηκαν την εποχή του Πλάτωνα. Μερικές απ’ τις μακροβιότερες ελιές στην Πελοπόννησο έχουν χαρακτηρισθεί ως Διατηρητέα Μνημεία της Φύσης.
Η ασφαλέστερη μέθοδος υπολογισμού της ηλικίας των δένδρων είναι η μέτρηση των δακτυλίων του ξύλου. Το πάχος του κορμού εξαρτάται από τις εδαφικές και τις κλιματολογικές συνθήκες και από το πότισμα. Μπορούμε, όμως, να είμαστε βέβαιοι ότι ένας κορμός πάχους ενός μέτρου είναι τουλάχιστον 200 ετών. Στα Διατηρητέα Μνημεία της Φύσης περιλαμβάνονται μεμονωμένα δένδρα ή συστάδες δέντρων με ιδιαίτερη βοτανική, οικολογική, αισθητική ή ιστορική και πολιτισμική αξία.
Δημήτρη Μπούσμπουρα, «Το τοπίο των ελαιώνων στην Πελοπόννησο»
Από τις κηπουπόλεις στους ουρανοξύστες
Ο Εμπενέζερ Χάουαρντ στις αρχές του 20ου αιώνα έβλεπε τη λύση στις «κηπουπόλεις», που ήταν ένα κράμα πόλης και ελεγχόμενης φύσης, όμως και οι δυο παράγοντες αυτής της σχέσης απέβησαν ανεξέλεγκτοι. Οι ουρανοξύστες, και μάλιστα αυτοί που δημιουργούνται για να υπηρετήσουν το κύρος των κατασκευαστών τους, δεν απαντούν στην ολότητα των προβλημάτων του αστικού χώρου. Το θέμα του «άριστου ύψους» των πόλεων απαιτεί οπωσδήποτε μια ολιστική προβληματική και δεν επιλύεται με τις άτακτες, γκλαμουροκεντρικές (!) και ιδιοτελείς εφόδους προς τον ουρανό –όπως αυτές που πραγματοποιούνται από τους ανταγωνιζόμενους κατασκευαστές ουρανοξυστών. Η «αποφετιχοποίηση» των κατασκευών και η επικέντρωση στην πολυλειτουργικότητα της πόλης αποτελεί το πρώτο ζητούμενο. Όπως επίσης ζητούμενο είναι –και μάλιστα «κοινωνιοψυχολογικό»– η απεξάρτηση των πολιτών από την ουτοπία της ανεξάρτητης μονοκατοικίας και η συνειδητοποίηση της ανάγκης για νέου τύπου οικιστικά κύτταρα
Τεράστιο μανιτάρι
Ένα τεράστιο μανιτάρι βρέθηκε στο όρος Κέδρος, στο Ρέθυμνο, στα 1.700 μέτρα. Το μανιτάρι ζυγίζει 3,9 κιλά, έχει διάμετρο 31 εκατοστά και ύψος 21 εκατοστά. Ο Γ. Κωνσταντινίδης, συνεργάτης του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Μετεώρων και μουσείου Μανιταριών πιστοποίησε ότι πρόκειται για το είδος calvatiagigantea και είναι η πρώτη επίσημη καταγραφή του στην Κρήτη.
cretalive.gr, 12/7/2018
Μοντέλα στη γεωργία
Το τετραετές έργο MED-GOLD, στα πλαίσια του Horizon 2020, έχει σαν στόχο να δημιουργήσει ειδικά εργαλεία κλιματικών προβλέψεων που θα υποστηρίξουν τη γεωργική διαχείριση των αμπελώνων, των ελαιώνων και του σκληρού σίτου που αποτελούν και τις κυριότερες καλλιέργειες της Μεσογείου. Το κλίμα αποτελεί σημαντικό παράγοντα ρύθμισης της κερδοφορίας της γεωργικής δραστηριότητας, και το έργο MED-GOLD δημιουργεί αριθμητικά μοντέλα, που παρέχουν προβλέψεις μελλοντικών γεωργικών ετών. Η γεωργία μπορεί να καταστεί αποτελεσματικότερη, με κατανάλωση λιγότερων πόρων ανά μονάδα επιφάνειας, μείωση της χρήσης των φυτοφαρμάκων, περιορισμό χρήσης νερού, καλύτερο προγραμματισμό των γεωργικών δραστηριοτήτων…
Είπε ο Γιώργος Σεφέρης
Η βλακεία, η εγωπάθεια, η μωρία της ηγετικής τάξης στην σημερινή Ελλάδα σου φέρνει την ανάγκη να ξεράσεις. Είμαι βέβαιος πως τούτοι οι ελεεινοί, δεν αντιπροσωπεύουν την ζωντανή Ελλάδα, δεν αντιπροσωπεύουν τίποτα.
Ζώα και αντιβίωση
Tα ζώα κρεατοπαραγωγής μεγαλώνουν στις φάρμες με τη βοήθεια «καθημερινής» αντιβίωσης. Εκτιμάται ότι παγκοσμίως καταναλώνονται 63.151 τόνοι ετησίως σε αντιβιοτικά. Τα αντιβιοτικά βοηθούσαν στη μετατρεψιμότητα της χορηγούμενης ζωοτροφής σε πιο εύγευστο κρέας πολύ πιο εύκολα, γρηγορότερα και αποδοτικά, με αποτέλεσμα η πρακτική αυτή να γίνει ακαταμάχητη, να οδηγήσει στη «μαζική βιομηχανική παραγωγή κρέατος πουλερικών σε κλωβούς» και σε «κλειστό περιβάλλον». Η ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά, είναι υπεύθυνη για 700.000 θανάτους παγκοσμίως σε ετήσια βάση (23.000 στις ΗΠΑ, 25.000 στην Ευρώπη, 63.000 μωρά μόνο στην Ινδία κ.λπ.). Πέρα από τους θανάτους αυτούς, τα βακτήρια ευθύνονται και για περίπου 2 εκατομμύρια πολιτών ετησίως που νοσούν στις ΗΠΑ και κοστίζουν δισ. δολάρια στο σύστημα υγείας. McKenna, The Guardian. Σ. Σεκλιζιώτης, Facebook, 1/7/2018
«Η στενή επαφή με κτηνοτρόφους στην Αττική πείθει ότι αντί για αντιβιοτικά, οι κτηνοτρόφοι χρησιμοποιούν ευρέως ριγανέλαιο που προσφέρει επαρκή προστασία από βακτήρια και άλλους μικροοργανισμούς… και παράγεται στην Ελλάδα…» Δημήτρης Μιχαηλίδης
Ρύπανση και διαβήτης
Η ατμοσφαιρική ρύπανση, ακόμη και σε επίπεδα που θεωρούνται ασφαλή, αυξάνει τον κίνδυνο για διαβήτη. Περισσότεροι από 420 εκατ. άνθρωποι εκτιμάται ότι πάσχουν από διαβήτη. Η ανθυγιεινή διατροφή, ο καθιστικός τρόπος ζωής και η παχυσαρκία είναι γνωστοί παράγοντες κινδύνου, στους οποίους θα προστεθεί η ρύπανση του αέρα. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η ρύπανση συνέβαλε διεθνώς σε περίπου 3,2 εκατ. νέους διαβητικούς το 2016 (το 14% των περιστατικών παγκοσμίως το 2016), και θεωρούν ότι τα μικροσκοπικά σωματίδια της ρύπανσης εισδύουν στον οργανισμό και οδηγούν σε μειωμένη παραγωγή ινσουλίνης, καθώς και σε χρόνια φλεγμονή, εμποδίζοντας την γλυκόζη να μετατραπεί σε ενέργεια.
Πανεπιστήμιο Ουάσιγκτον: The Lancet Planetary Health
Οι μνήμες ενός κτηνοτρόφου
Στο Μάτι και τη Ν. Μάκρη έσπερναν πολλοί από το Κορωπί. Κυρίως κριθάρι. Την περιοχή αυτή που κάηκε την έλεγαν Γεροτσακούλη, και δεν υπήρχαν εκεί πεύκα. Τα πεύκα εμφανίστηκαν από το 1955 και μετά που ξεκίνησε η ανοικοδόμηση της Αθήνας, και δεν καλλιεργούσαν μετά τα χωράφια. Από τη Ραφήνα έως τη Νέα Μάκρη, πήγαιναν πολλοί κτηνοτρόφοι από το Κορωπί τα πρόβατά τους και τα έβοσκαν. Γιατί τα παλαιά χρόνια δεν έπιανε φωτιά; Υπήρχαν πρόβατα και δεν έμεναν ξερά χόρτα στη γη. Ήξεραν να βοσκήσουν. Η καταστροφή της Αττικής γης, ξεκίνησε από το 1955, που ξεκίνησε η οικοδόμηση της Αθήνας. Πατήθηκαν όλες οι εκτάσεις. Αυτές οι εκτάσεις που έχουν μείνει γεμίζουν ξερόχορτα (ιδιαίτερα αν έχουμε βροχές τον Ιούνιο) και δεν καθαρίζονται ούτε βοσκούνται, και με ευθύνη των περιοίκων νεοαστών, που δεν θέλουν πρόβατα στο οπτικό τους πεδίο…
Φ. Λέκκας, κτηνοτρόφος από Κορωπί, μέλος του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Αττικής. Facebook. 30/7/2018
