Πότε και πώς θα καταλάβουν, άραγε, οι πολίτες ότι ειδικά στις χώρες που βρίσκονται στον πυρήνα της παγκόσμιας εξουσίας, όπως η Αμερική, η Γαλλία και η Βρετανία, το λεγόμενο δημοκρατικό σύστημα διακυβέρνησης είναι παραποιημένο σε βαθμό που θα έπρεπε από καιρό να ονομάζεται «ολιγαρχική δημοκρατία», «πολίτευμα μερικής δημοκρατίας» ή κάτι παρόμοιο;
Από το 2005 που ολοκληρώθηκε η έρευνα διάρκειας έντεκα ετών που πραγματοποίησαν το Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης και το Κέντρο Έρευνας Κοινωνικών Επιστημών στο Βερολίνο, η κατάσταση των δυτικών δημοκρατιών χειροτέρεψε ακόμα περισσότερο. Ό,τι διαπιστώθηκε τότε, ισχύει επί το χείρον σήμερα.
Η Αγγλία και η Γαλλία βρέθηκαν στη μεταθατσερική εποχή στον πάτο του «βαρόμετρου» των 30 «καλύτερων» δημοκρατικών καθεστώτων, στην 26η και 27η θέση αντίστοιχα, με την Ιαπωνία στην 25η και την Πολωνία στην 28η, μόλις πάνω από τη Νότια Αφρική και την Κόστα Ρίκα, ενώ η Δανία και η Φινλανδία ήταν στην κορυφή της κατάταξης.
Παρ’ όλο που η Βρετανία περηφανεύεται ότι έχει τη «Μητέρα των Κοινοβουλίων», σύμφωνα με την έρευνα, η βρετανική δημοκρατία έχει τα πιο πολλά και πιο σημαντικά «μείον»: ελλιπή εκπροσώπηση της πλειονότητας των πολιτών στο Κοινοβούλιο, έλεγχο των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης από οργανωμένα ιδιωτικά συμφέροντα και αυξανόμενη έλλειψη εμπιστοσύνης στην αστυνομία. Μεταξύ των υπόλοιπων κριτηρίων για την κατάταξη είναι η τήρηση των νόμων, η διαφάνεια της κυβέρνησης, η ελευθερία των πολιτών και η συμμετοχή στην πολιτική διαδικασία. Η Γερμανία είναι στην 11η θέση επειδή διαθέτει μεγαλύτερο αριθμό γυναικών βουλευτών και έχει αυστηρότερο διαχωρισμό εξουσιών μεταξύ των δύο κοινοβουλευτικών της σωμάτων. Τα στοιχεία δημοσιεύτηκαν στην Daily Mail με τίτλο «Η Βρετανία είναι μία από τις πιο αντιδημοκρατικές χώρες στον κόσμο».
Κι αν στη συντηρητική εφημερίδα η διαπίστωση τίθεται καταφατικά, στο αριστερό Socialist Resistance ο τίτλος «Γιατί το βρετανικό κράτος είναι τόσο αντιδημοκρατικό;» τίθεται με ερωτηματικό για να δώσει ιδιαίτερη έμφαση στην ίδια διαπίστωση τεκμηριώνοντας την με επί πλέον στοιχεία.
Η βρετανική είναι μια δημοκρατία εμποτισμένη με τους πιο αντιδημοκρατικούς θεσμούς που έχει εφεύρει ο άνθρωπος. Μια δημοκρατία που δέχεται μια συνεχή επίθεση στον τομέα των βασικών δικαιωμάτων από την εποχή της Θάτσερ. Η διατήρηση της αίγλης και του κύρους της βασιλείας, η εξουσία της Βουλής των Λόρδων, ενός σώματος που εκφράζει καθαρά την άρχουσα τάξη, η αναφορά σε ένα όχι γραπτό Σύνταγμα, ο περιορισμός του συνδικαλισμού, η ένταση της παρακολούθησης των πολιτών (πάνω από ένα εκατομμύριο κάμερες μόνο στο Λονδίνο), η συνεχιζόμενη κατάληψη του Γιβραλτάρ και των εδαφών των αγγλικών βάσεων στην Κύπρο, η μόνιμη θέση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ (που απορρέει από μια αυτοκρατορία που δεν υπάρχει πια), είναι μόνο μερικές από τις πιο κραυγαλέες αντιδημοκρατικές θεσμίσεις που χαρακτηρίζουν τη «βρετανική δημοκρατία». Και το εκλογικό σύστημα που ισχύει τα τελευταία 800 χρόνια είναι απολύτως συμβατό μ’ αυτού του τύπου τη δημοκρατία.
Η ψήφος καταλύει την αντίδραση
Όλα αυτά τα χρόνια αναπτύχθηκαν αρκετά κινήματα αμφισβήτησης του συστήματος κυρίως μέσα από την αντίδραση στις συνέπειές του. Το αντιπολεμικό για τους στρατιωτικούς τυχοδιωκτισμούς της Αγγλίας στα νησιά Φόκλαντς εναντίον της Αργεντινής, αλλά και για τη συμμετοχή στις επιδρομές στο Αφγανιστάν, το Ιράκ και πιο πρόσφατα τη Λιβύη. Το κίνημα κατά της ιδιωτικοποίησης της παιδείας και του βραχνά των φοιτητικών δανείων, πάμπολλες κινητοποιήσεις εναντίον της λιτότητας, το κίνημα ανεξαρτησίας στη Σκωτία, ο συνεχιζόμενος αγώνας στη Βόρεια Ιρλανδία κ.ά. Αλλά κάθε αντιλαϊκή και αντιδημοκρατική πολιτική προστατεύεται από το ίδιο το εκλογικό σύστημα που φιλτράρει τα εκλογικά αποτελέσματα εκ προοιμίου και εκ προμελέτης. Έτσι, οι ψήφοι 46 εκατομμυρίων ψηφοφόρων διοχετεύονται με τρόπο που εξυπηρετεί τη συνέχιση των πολιτικών που επιλέγει η άρχουσα ολιγαρχική μειονότητα.
«Φανταστείτε μια χώρα στην οποία οι απόψεις της πλειονότητας του εκλογικού σώματος δεν λαμβάνονται υπόψη και αντιμετωπίζονται σαν άσχετες. Φανταστείτε μια κυβέρνηση στην οποία πάνω από τους μισούς βουλευτές κατέχουν τη θέση τους ισοβίως. Φανταστείτε ένα πολιτικό σύστημα στο οποίο εναλλακτικά πολιτικά κόμματα δεν έχουν καμία δυνατότητα να επηρεάσουν τα πράγματα παρά το γεγονός ότι κερδίζουν την υποστήριξη όλο και περισσότερων ανθρώπων και τα δύο μεγαλύτερα κόμματα βρίσκονται σε μια διαρκή πτωτική πορεία… Αυτή η αποκαλούμενη δημοκρατία είναι στη Βρετανία», γράφει ο Shaun Lawson στο OpenDemocracyUK. «(Αυτή η πολιτική συνεχίζει να εφαρμόζεται) παρά την μαζικά αυξανόμενη ανισότητα, τη στασιμότητα στην κοινωνική κινητικότητα –τη χειρότερη στο δυτικό κόσμο, την ολοένα και μεγαλύτερη κοινοβουλευτική ανάδειξη εκπροσώπων που προέρχονται από την κυρίαρχη τάξη, τη σοβαρή μείωση της δυνατότητας απόκτησης ιδιόκτητης στέγης, τη για πρώτη φορά χειροτέρευση της ζωής των ανθρώπων σε σχέση με τους γονείς τους και τον επικείμενο κίνδυνο διάλυσης της ενότητας της βρετανικής οντότητας.»
Το 1983, οι Εργατικοί κέρδισαν 209 έδρες με το 27,6% των ψήφων και η «Συμμαχία» μόνο 23 έδρες με το 25,4% των ψήφων. Τα πράγματα δεν ήταν καλύτερα στις τελευταίες εκλογές: οι Συντηρητικοί (Tories) με το 37% των ψήφων κέρδισαν 331 έδρες (πλειοψηφία στο σύνολο των 650 εδρών του σώματος) και οι Εργατικοί με το 30% πήραν 232 έδρες, ενώ το εθνικιστικό «Ανεξάρτητο Κόμμα του Ηνωμένου Βασιλείου» (UKIP) με 13% έβγαλε μόνο μία(!) έδρα, αντί για 85 που θα έβγαζε με απλή αναλογική! Αντιθέτως, το Εθνικό Κόμμα Σκωτίας με μόλις 5% πήρε 56 έδρες, ενώ οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες με 8% έβγαλαν με το ζόρι 8 βουλευτές και το Κόμμα των Πρασίνων με 4% ούτε έναν!
Το ίδιο και χειρότερο είναι το σύστημα στις ΗΠΑ αποκλείοντας ουσιαστικά τη συμμετοχή τρίτου κόμματος που μόνο σαν εξαίρεση μπορεί να συμβεί. Και, βεβαίως, στην Αμερική, ακόμα κι αν ξεπεραστούν όλα τα άλλα εμπόδια, απαιτούνται δισεκατομμύρια δολάρια για μια οποιαδήποτε παρουσία στο πολιτικό προσκήνιο.
Αυτό το σύστημα, της δημοκρατίας δυτικού τύπου, πέρα από το απολύτως προφανές, ότι καταστρατηγεί κάθε έννοια αντιπροσωπευτικότητας, καθιστά, με τον τρόπο που κατανέμει τις έδρες, κάθε ψήφο -που δεν πέφτει υπέρ των ευνοούμενων κομμάτων- μικρότερης αξίας έως και εντελώς χαμένη, επηρεάζοντας την επιλογή των ψηφοφόρων που βάσιμα φοβούνται ότι η ψήφος τους δεν θα καταμετρηθεί καν στο τελικό αποτέλεσμα.
Αυτή η θεμελιακή διαστροφή της δημοκρατίας είναι το υπερόπλο της άρχουσας τάξης για τη χειραγώγηση των κοινωνιών και την υπηρέτηση των συμφερόντων της και η οποία διαστροφή με την προπαγάνδα, την επιβολή, την εξαγορά και την παραπλάνηση, έχει γίνει η δεύτερη φύση του δυτικού πολίτη. Εξ ου και όλες οι συμβατές αγριότητες…
Στέλιος Ελληνιάδης