Με την υπογραφή του «Ευρωπαϊκού Χάρτη Αιολικής Ενέργειας» (European Wind Charter) από τους Υπουργούς Ενέργειας 26 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μεταξύ των οποίων και της Ελλάδας ολοκληρώθηκε το «Ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης για την αιολική ενέργεια» (Wind Power Package). «Πρόκειται για 15 άμεσες ενέργειες για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της αιολικής αλυσίδας αξίας της Ευρώπης. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των ενεργειών αποτελεί υποχρέωση των εθνικών κυβερνήσεων. Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, αυτή η ευρεία υποστήριξη δείχνει ότι οι κυβερνήσεις έχουν κατανοήσει τη στρατηγική αξία της αιολικής ενέργειας και την επείγουσα ανάγκη ενίσχυσης της αιολικής βιομηχανίας της Ευρώπης. Εκτός από τις εθνικές κυβερνήσεις, 300 εταιρείες και οργανισμοί από τον τομέα της αιολικής ενέργειας της Ευρώπης, ανάμεσά τους και η ΕΛΕΤΑΕΝ, έχουν υπογράψει τον Ευρωπαϊκό Χάρτη Αιολικής Ενέργειας. Με την υπογραφή του Ευρωπαϊκού Χάρτη Αιολικής Ενέργειας, οι 26 χώρες δεσμεύονται να εφαρμόσουν επειγόντως αλλαγές σε τομείς όπως η αδειοδότηση, η χρηματοδότηση και οι διαγωνισμοί αιολικής ενέργειας. Δεσμεύονται επίσης να επενδύσουν στην αλυσίδα εφοδιασμού της αιολικής ενέργειας της Ευρώπης και να υποστηρίξουν τις υποδομές που απαιτούνται για την επέκταση της αιολικής ενέργειας».(1)
Το Ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης για την αιολική ενέργεια
Οι στόχοι
Όλα έγιναν πολύ γρήγορα αφού το Σχέδιο Δράσης είχε δημοσιευθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 24 Οκτωβρίου. Στο προοίμιο του Σχεδίου Δράσης αναφέρεται: «Ο στόχος της ΕΕ για ποσοστό ανανεώσιμων πηγών ενέργειας τουλάχιστον 42,5 % έως το 2030 θα απαιτήσει αύξηση της εγκατεστημένης δυναμικότητας από 204 GW το 2022 σε πάνω από 500 GW το 2030. Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι ετήσιες προσθήκες αιολικής ισχύος θα πρέπει να ανέλθουν σε τουλάχιστον 329 GW ετησίως έως το 2030, ώστε να επιτευχθούν μηδενικές εκπομπές έως το 2050, υπερτετραπλασιάζοντας τα σημερινά επίπεδα ανάπτυξης (75 GW). Ωστόσο, η ευρωπαϊκή βιομηχανία αιολικής ενέργειας προσφάτως αντιμετώπισε δυσκολίες στην άσκηση των δραστηριοτήτων της. Όλοι οι μεγαλύτεροι κατασκευαστές ανεμογεννητριών ανέφεραν σημαντικές λειτουργικές ζημίες το 2022. Και με τα νέα αιολικά έργα δυναμικότητας 16 GW που εγκαταστάθηκαν το 2022, δεν πλησιάζουμε σε καμία περίπτωση στα 37 GW/έτος που απαιτούνται ως οικονομικά αποδοτική συμβολή στην επίτευξη των στόχων της Ευρώπης για το 2030. Η κατάσταση αυτή απαιτεί άμεση δράση. Η ΕΕ δεν μπορεί να διπλασιάσει τον ρυθμό ανάπτυξης της αιολικής ενέργειας χωρίς υγιή, βιώσιμη και ανταγωνιστική αλυσίδα εφοδιασμού αιολικής ενέργειας. Η δε βιομηχανία της αιολικής ενέργειας δεν μπορεί να είναι υγιής χωρίς σαφή και ασφαλή δεξαμενή έργων, που να προσελκύει την απαραίτητη χρηματοδότηση και να ανταγωνίζεται επί ίσοις όροις σε παγκόσμιο επίπεδο».(2)
Τα μέτρα και τα μέσα
Αν και τα κύρια προβλήματα της αιολικής βιομηχανίας στην Ευρώπη προκύπτουν από τον ανταγωνισμό της στην παγκόσμια αγορά με την Κίνα και την εξάρτηση της Ευρώπης από τρίτες χώρες σε πρώτες ύλες [χαλκός, σπάνιες γαίες, χάλυβας, νικέλιο, υαλόνημα και πυρίτιο] –και αυτό περιγράφεται στο Σχέδιο Δράσης– καταγράφονται μέτρα που αφορούν στην εξασφάλιση της δυνατότητας της ευρωπαϊκής αιολικής βιομηχανίας να ανταποκριθεί στην αυξημένη ζήτηση για αιολικούς σταθμούς με βάση τους στόχους που έχει θέσει η ίδια η Ε.Ε., αλλά και μια σειρά νέων προνομίων στις εταιρείες αιολικών έργων. Παραθέτουμε τα έξι (6) μέτρα του Σχεδίου Δράσης και τις δράσεις για την επίτευξη των μέτρων. Εν τέλει μέσω του Σχεδίου Δράσης μειώνεται δραματικά η περιβαλλοντική προστασία μέσα από τη νέα Οδηγία για τις ΑΠΕ (Δράση 1), ρυθμίζεται περαιτέρω η «ελεύθερη αγορά» του κατά τ’ άλλα «ώριμου» -όπως λέγεται- αιολικού τομέα με την παροχή νέων εγγυήσεων και χρηματοδοτήσεων (Δράσεις 4, 7, 8, 9), ασκείται προστατευτισμός που συνήθως χρεώνεται στους αντιπάλους και στις ακροδεξιές κυβερνήσεις (Δράσεις 11, 12, 13) και βέβαια, ανεβαίνει ο λογαριασμός για τους Ευρωπαίους πολίτες.
Το όλο εγχείρημα συνοδεύτηκε με μπαράζ δημοσιευμάτων του τύπου «Διαστάσεις επιδημίας καταρρεύσεων και αρνητικών γεγονότων στην βιομηχανία αιολικής ενέργειας», (3) και επισημάνσεις όπως «…καταγράφηκε ρεκόρ αποεπενδύσεων από funds που δραστηριοποιούνται στον σχετικό τομέα, καθώς οι εταιρείες ήρθαν αντιμέτωπες με υψηλά επιτόκια δανεισμού και την εκτίναξη στο κόστος των πρώτων υλών». (4) Στην Ελλάδα, η χρονική σύμπτωση με την παρουσίαση του Σχεδίου Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων (5) προκάλεσε επιθετικά δημοσιεύματα απέναντι σε όσους αντιδρούν, συμπεριλαμβανομένης της Αυτοδιοίκησης, που διαπιστώνουν κίνδυνο να δημιουργηθεί ένα νέο κίνημα, αυτή τη φορά, κατά των offshore πάρκων, από «τους πολέμιους των ΑΠΕ και τους κατ’ επάγγελμα “ευαίσθητους”»! (6)
Παραπομπές
1) Συμβούλιο Ενέργειας: Υπογράφηκε ο Ευρωπαϊκός Χάρτης για την Αιολική Ενέργεια, energypress.gr
2) Ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης για την αιολική ενέργεια, eur-lex.europa.eu
3) Διαστάσεις επιδημίας καταρρεύσεων και αρνητικών γεγονότων στην βιομηχανία αιολικής ενέργειας, energymag.gr
4) Οι επενδυτές εγκαταλείπουν τις ΑΠΕ, kathimerini.gr
5) Ωχριά η σοφιστική μπροστά στο Πρόγραμμα Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Σταθμών, vannasfakianaki.gr
6) Θαλάσσια αιολικά: Το νέο πεδίο δράσης για τους πολέμιους των ΑΠΕ και τους κατ’ επάγγελμα «ευαίσθητους», energymag.gr
