του Βύρωνα Λάμπρου
Οι απολυμένοι της Βιομηχανίας Φωσφορικών Λιπασμάτων στην Καβάλα δικαιώθηκαν με την απόφαση 226/2025 του Άρειου Πάγου. Γνωστοί με τα μπλε μπλουζάκια με το λογότυπο «Αγωνιζόμαστε, Διεκδικούμε, Πετυχαίνουμε», έδωσαν πολλές μάχες για να φτάσουν στο σημερινό αποτέλεσμα.
Είχαν απέναντι τους έναν «επιτυχημένο επιχειρηματία», τον Λαυρέντη Λαυρεντιάδη, γνωστό από τις υποθέσεις Proton Bank, Νεοχημικής, Alapis και Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, για τις οποίες αθωώθηκε από την αδέκαστη και τυφλή δικαιοσύνη. Έναν επιχειρηματία με βαθιές σχέσεις με την επίσημη εκκλησία (παρουσία του Αρχιεπισκόπου και του Μητροπολίτη στις 29/9/2024 για τα 60 χρόνια του εργοστασίου) και τιμημένου με τον Μεγαλόσταυρο…
Η πολιτική ηγεσία του έκλεινε πάντα το μάτι και δεν τόλμησε ποτέ να τον αγγίξει. Ακόμα και όταν τα χρέη της εταιρείας (προς ΔΕΗ, ΔΕΠΑ, ΕΦΚΑ, συστημικές τράπεζες, τις οποίες πληρώνει ο ελληνικός λαός) ήταν τεράστια. Τον άφησε ανέγγιχτο και στα παιχνίδια του με το πλήθος των offshore εταιρειών-φαντασμάτων που τις άλλαζε σαν τα σώβρακα, παρά το ότι όλες νοίκιαζαν πολύ μεγάλες εγκαταστάσεις με μηδενικό κεφάλαιο, και παρά το ότι όλες είχαν την ίδια έδρα και τους ίδιους ανθρώπους στα διοικητικά συμβούλια. «Προείχε η εξυγίανση της εταιρείας», όπως δήλωνε ο γενικός γραμματέας του Υπουργείου Εργασίας Νεφελούδης, ή «θα αποφασίσουν τα δικαστήρια και τότε θα δούμε το θέμα», όπως αντέτεινε ο Μητσοτάκης.
Οι εργαζόμενοι απολύθηκαν το 2016 επειδή αρνήθηκαν να υπογράψουν ατομικές συμβάσεις εργασίας ή να δεχτούν εθελούσια έξοδο χωρίς αποζημίωση. Βγήκαν έξω από το εργοστάσιο και στη συνέχεια στους δρόμους της Καβάλας, της Θεσσαλονίκης και της Αθήνας. Βρέθηκαν απέναντι σε έναν μηχανισμό δικών για παράνομη βία και για εκδήλωση πυρκαγιάς απέναντι από το εργοστάσιο με τη χρησιμοποίηση ψευδομαρτύρων (που αποδείχτηκε, και ένας εκ των οποίων καταδικάστηκε). Κερδίζοντας πρωτόδικα μετά από υπαναχώρηση του Λαυρεντιάδη επαναπροσλήφθηκαν το 2018. Αλλά το μεγαλύτερο τμήμα τους έμενε παροπλισμένο, χωρίς αντικείμενο εργασίας, αποξενωμένο από τους υπόλοιπους εργαζόμενους, και κάποιες φορές περιφρουρούμενο. Το 2021 απολύονται εκ νέου στην πρώτη εφαρμογή του ν. Χατζηδάκη για τις ομαδικές απολύσεις, με τη δήθεν δικαιολογία ότι δεν υπήρχε αντικείμενο εργασίας, ενώ οι παρένθετες εταιρείες και το εργοστάσιο δούλευαν στο φουλ. Ταυτόχρονα είχαν και τις διαρκείς εφέσεις της εργοδοσίας σε κάθε δίκη σε πρώτο και δεύτερο βαθμό.
Ο Λαυρεντιάδης ξόδεψε πολλά εκατομμύρια προς διάφορες πλευρές, αρνούμενος να πληρώσει πολύ λιγότερα στους εργαζόμενους. Στο ίδιο το εργοστάσιο οι συνθήκες εργασίας είναι επικίνδυνες με εργατικά ατυχήματα που οδηγούνται στη σιωπή. Κανένα περιβαλλοντικό μέτρο δεν υιοθετείται, και συχνά πυκνά τα φουγάρα ξερνούν τον θάνατο σε εργαζόμενους και περίοικους. Σε αυτό συμπαραστάτης του η Περιφέρεια, που οι μετρητικές συσκευές ρύπων της δεν εξάγουν δεδομένα… Όλοι κάνουν τα στραβά μάτια για την παράνομη λειτουργία του λιμανιού (το οποίο ανήκει στο δημόσιο) από διάφορες εταιρείες. Τα λιπάσματα παραμένουν ένα ενεργό και επικίνδυνο πρόβλημα για την Καβάλα με αποθηκευμένες επικίνδυνες ουσίες (να μην ξεχνάμε τι έγινε στη Βηρυτό), ή λιμνάζουσες (φωσφόγυψος).
Οι εργαζόμενοι δεν λύγισαν. Παρά τη διάρκεια του αγώνα τους παρέμειναν ενωμένοι, αλληλοστηριζόμενοι και ενισχύοντας ταυτόχρονα άλλους απολυμένους και απεργούς, συμμετέχοντας στις εργατικές κινητοποιήσεις όλα αυτά τα χρόνια. Έδειξαν με τη στάση τους μια συνέπεια και μια αντοχή που μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα για όλους τους εργαζόμενους. Ο αγώνας τους αγκαλιάστηκε από το λαό της πόλης, αλλά και από εργαζόμενους άλλων περιοχών, θεωρούμενος εμβληματικός αφού ξέφευγε από τα στενά όρια του ειδικού. Και τελικά νίκησαν!
