Του Κώστα Στοφόρου
«…η δουλειά θα νοστιμίσει την απόλαυση της τεμπελιάς και θα γίνει ευεργετική άσκηση και ωφέλιμο πάθος για τον ανθρώπινο οργανισμό μόνον αφ’ ότου καθιερωθεί σοφά η τρίωρη ημερήσια εργασία…»
Πολ Λαφάργκ, Το δικαίωμα στην τεμπελιά
Δεν ξέρω πώς μπορεί να νιώθει ο καθένας από εσάς που διαβάζετε αυτές τις γραμμές… Πάντως, για να επιλέξατε τον Δρόμο και να φτάσατε ώς εδώ, στις σελίδες του Πολιτισμού, μάλλον κάτι παρόμοιο φαίνεται να ψάχνουμε και να αναζητάμε. Τους τελευταίους μήνες, κάθομαι όλο και πιο συχνά μπροστά στη βιβλιοθήκη μου και κατεβάζω βιβλία που, υποτίθεται, τα γνωρίζω καλά. Στο παρελθόν είχαν παίξει τον καθοριστικό τους ρόλο:
Να το Κομμουνιστικό Μανιφέστο που στα 15 μου, σε μια παλιά έκδοση -μετάφραση Γιάννη Κορδάτου- μου έδωσε ένα γερό σπρώξιμο στην πλάτη και με οδήγησε στην οριστική ένταξη στην Αριστερά…
Η 18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη, Η καταγωγή της οικογένειας, Ο Ιμπεριαλισμός, Κράτος και Επανάσταση… Τα Οικονομικά και Φιλοσοφικά Χειρόγραφα, Ο Εμφύλιος Πόλεμος στη Γαλλία.
Και πιο κάτω ο Αλτουσέρ και οι Θέσεις του, ο Μπαλιμπάρ… Και η ελληνική πραγματικότητα: Σβορώνος, Μάξιμος, Βεργόπουλος, Τσουκαλάς, Ελεφάντης…
Και ο Γκράμσι. Διαβάζω ξανά και ξανά τις τότε υπογραμμίσεις μου. Καταλαβαίνω πως αυτά τα, κάπως σκονισμένα, βιβλία είναι επίκαιρα όσο ποτέ! Μερικές φορές νιώθω πως τα βλέπω για πρώτη φορά…
Πάνω-πάνω, από αντίδραση στην ανελέητη προπαγάνδα για τους «τεμπέληδες Έλληνες» βάζω το βιβλίο του Λαφάργκ. Που ζητά ήδη από το 1880 την τρίωρη ημέρα εργασίας. Κάτι απολύτως εφικτό με τη σημερινή πρόοδο της τεχνολογίας!
Και σκέφτομαι πως πρέπει, επιτέλους, να βγούμε επιθετικά στον κόσμο.
Όχι παρακαλώντας να μη μας πειράξουν τα «κεκτημένα», αλλά απαιτώντας ακόμη καλύτερη ζωή!
Ένα μέτωπο νίκης στη δύσκολη σημερινή σύγκρουση, δεν μπορεί να έχει σημαία του το «αχ, εμείς οι καημένοι», καθώς δεν θέλει παρά ένα βηματάκι να το σκεφτούν οι άλλοι για μας – όπως έγραφε και ο Αναγνωστάκης.
Βάζω μουσική Μικρούτσικου και ακούω πάλι και πάλι, μέχρι να με ποτίσουν βαθιά, τους στίχους του Χικμέτ και λέω ναι: Τις πιο όμορφες μέρες μας, δεν τις έχουμε ζήσει ακόμα!
