Διεθνείς και εσωτερικές απόπειρες εκτροπής
Εδώ και βδομάδες η Βενεζουέλα έχει επιστρέψει στην επικαιρότητα. Η «διεθνοποίηση» της απόπειρας ανατροπής του προέδρου Μαδούρο εντείνεται με διάφορους τρόπους, πέρα από την κλασική προπαγάνδα. Καταρχήν, με τα σχεδιαζόμενα ταξίδια στελεχών της βενεζουελάνικης αντιπολίτευσης στον ευρωπαϊκό Νότο (με κεντρικό στόχο την αποδυνάμωση των Podemos στις επικείμενες ισπανικές εκλογές, ή/και την πίεση στους Podemos ώστε να πάψουν να διάκεινται φιλικά προς τη βενεζουελάνικη κυβέρνηση), και την «ανταπόδοση» αυτών των ταξιδιών π.χ. με την πρόσφατη επίσκεψη του Ριβέρα, επικεφαλής των ισπανών δεξιών Ciudadanos, στο Καράκας. Δεύτερον, με την ενεργοποίηση της «Δημοκρατικής Χάρτας» από τον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών, ώστε να νομιμοποιηθεί μια βίαιη επέμβαση με στόχο την ανατροπή του Μαδούρο. Τρίτον, με τη σχεδιαζόμενη καταδίκη της βενεζουελάνικης κυβέρνησης, την επόμενη Τετάρτη 8 Ιουνίου, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή – ένα «έθιμο» που επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο από τις Βρυξέλλες.
(Δεν) θέλουν την ανάκληση του Μαδούρο, θέλουν πραξικόπημα!
Στο εσωτερικό της Βενεζουέλας, πάλι, η δεξιά αντιπολίτευση και οι βορειοαμερικανοί σύμβουλοί της έχουν αρχίσει τη διαδικασία για την προκήρυξη δημοψηφίσματος ανάκλησης του Μαδούρο από την προεδρία της χώρας. Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόκειται για μια διαδικασία που θεσμοθετήθηκε με το Σύνταγμα του 1999 μετά από πρόταση του εκλιπόντος σήμερα προέδρου Τσάβες και αφορά όλους τους εκλεγμένους στη νομοθετική και εκτελεστική εξουσία – από τους βουλευτές έως τον πρόεδρο της Βενεζουέλας. Με αυτήν κατοχυρώνεται το δικαίωμα των πολιτών να ανακαλέσουν οποιονδήποτε εκπρόσωπό τους θεωρούν ότι πλέον δεν υπηρετεί τα συμφέροντά τους. Το 1999 η δεξιά αντιπολίτευση κραύγαζε ότι η ανακλητότητα των εκλεγμένων από τους ψηφοφόρους είναι… οχλοκρατικό και λαϊκίστικο μέτρο!
Σήμερα, χρησιμοποιεί την «οχλοκρατική» διαδικασία ανάκλησης. Αλλά δεν είναι αυτό το πιο εντυπωσιακό. Το πιο εντυπωσιακό είναι το πώς: για να ξεκινήσει η διαδικασία, χρειάζονται καταρχήν 190.000 υπογραφές. Αριθμό που μπορεί πολύ εύκολα να συγκεντρώσει η αντιπολίτευση. Αντί όμως να συγκεντρώσει 190.000 πραγματικές υπογραφές πολιτών, η δεξιά αντιπολίτευση αυτοϋπονόμευσε τη διαδικασία: συγκεκριμένα, 10.000 από τις υπογραφές που κατατέθηκαν αφορούν… νεκρούς, και 20.000 αποτελούν διπλοεγγραφές ή τριπλοεγγραφές. Πρόκειται για εσκεμμένη ενέργεια – ώστε να κατηγορηθεί η κυβέρνηση του προέδρου Μαδούρο ότι αρνείται την έναρξη της διαδικασίας για δημοψήφισμα! Και άρα, να οι… επιπλέον αποδείξεις για την αντιδημοκρατικότητα του «δικτάτορα Μαδούρο», να και οι νέες εκκλήσεις για «διεθνή βοήθεια» ώστε να ανατραπεί με (βίαιο ή «θεσμικό», βραζιλιάνικου τύπου) πραξικόπημα!
Λάθη, διαρκείς προκλήσεις και δυσαρέσκεια στη βάση
Τα παραπάνω είναι η μία πτυχή του προβλήματος. Η άλλη αφορά αυτό που παραδέχονται και οι Βενεζουελάνοι αξιωματούχοι: «Κάναμε λάθη». Και επισημαίνουν το σοβαρότερο από αυτά: τη «μονοκαλλιέργεια» των εξαγωγών πετρελαίου – η οποία, με την κατάρρευση των διεθνών τιμών, γύρισε μπούμερανγκ, μειώνοντας δραματικά τα κρατικά έσοδα που επενδύονταν στην κοινωνική πολιτική και στην περαιτέρω βελτίωση του βιοτικού επιπέδου της μεγάλης λαϊκής πλειοψηφίας. Η προσπάθεια διαφοροποίησης της οικονομίας που έχει ξεκινήσει πρόσφατα δύσκολα θα αποδώσει σε συνθήκες συνεχιζόμενης κρίσης, υπονόμευσης από την ντόπια ολιγαρχία και τη Δύση, και λαϊκής δυσαρέσκειας…
Η υπονόμευση δεν αφορά μόνο την οικονομία, βέβαια. Επιδιώκοντας την κλιμάκωση της πόλωσης, «άγνωστοι» έχουν δολοφονήσει, μόνο τον τελευταίο χρόνο, 12 στελέχη του μπολιβαριανού κινήματος και του κυβερνώντος Ενιαίου Σοσιαλιστικού Κόμματος της Βενεζουέλας (PSUV). Τελευταία περίπτωση η δολοφονία ενός συνταξιούχου σήμερα στρατιωτικού, που ήταν διοικητής της Μπολιβαριανής Πολιτοφυλακής και της Προεδρικής Φρουράς επί Τσάβες. Σ’ αυτήν την περίπτωση, οι ένοχοι συνελήφθησαν: πρόκειται για δύο… αστυνομικούς από το Τσακάο, δήμο που ελέγχει η δεξιά αντιπολίτευση και η αστυνομία του οποίου θεωρείται στη Βενεζουέλα πρωταθλήτρια της διαφθοράς και της διαπλοκής με το οργανωμένο έγκλημα. Η εν ψυχρώ δολοφονία διαπράχθηκε με τα υπηρεσιακά όπλα τους!
Το γεγονός αυτό, ενδεικτικό της αποθράσυνσης της δεξιάς αντιπολίτευσης, έφερε στην επιφάνεια κάτι ακόμη: την οργή που διαπερνά το «σκληρό πυρήνα» του μπολιβαριανού κινήματος (για παράδειγμα, το PSUV έχει 6 εκατομμύρια μέλη!). Έτσι, δυναμώνουν οι απόψεις ότι «εάν είχαμε πάρει πραγματικά τον έλεγχο της οικονομίας και της πολιτικής, προχωρώντας σε βαθιές κοινωνικές αλλαγές, δεν θα είχαμε φτάσει σ’ αυτό το σημείο». Σαν χαρακτηριστικό παράδειγμα φέρνουν τον Λεοπόλντο Λόπεζ, «πολιτικό κρατούμενο» κατά την αντιπολίτευση, τον οποίο είχε αρχικά αμνηστεύσει ο Τσάβες για τη συμμετοχή του στο ξενοκίνητο πραξικόπημα του 2002. «Κάναμε υπερβολικές παραχωρήσεις, θα έπρεπε να είμαστε πιο ριζοσπάστες», είναι η κλασική επωδός πολλών τσαβιστών σήμερα.
Ερρίκος Φινάλης
