Γιατί η συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων δημοσιογράφων και διανοούμενων παίρνει θέσεις όλο και λιγότερο κριτικές απέναντι στην εξουσία;
Γιατί δημοσιογράφοι και διανοούμενοι γίνονται όλο και περισσότερο αλαζόνες και εχθρικοί απέναντι σε κάθε μορφής αγώνα που διαρρηγνύει τo πλαίσιo του πολιτικού και οικονομικού κομφορμισμού της μοναδικής σκέψης;
Γιατί παραδοθήκαν;
Γιατί εγκατέλειψαν κάθε προσπάθεια αμφισβήτησης της καθεστηκυίας τάξης των πραγμάτων;
Γιατί δημοσιογράφοι και διανοούμενοι γίνονται όλο και περισσότερο αλαζόνες και εχθρικοί απέναντι σε κάθε μορφής αγώνα που διαρρηγνύει τo πλαίσιo του πολιτικού και οικονομικού κομφορμισμού της μοναδικής σκέψης;
Γιατί παραδοθήκαν;
Γιατί εγκατέλειψαν κάθε προσπάθεια αμφισβήτησης της καθεστηκυίας τάξης των πραγμάτων;
Ο διανοούμενος-αντι ο δημοσιογράφος-αντι, τα τελευταία 25 χρόνια είναι είδη υπό εξαφάνιση.
Και όποιος από αυτούς, σήμερα, αισθάνεται ότι πρέπει να αγανακτήσει στην κοινωνική, πολιτική και οικονομική χρεοκοπία της χώρας, στρέφει την αγανάκτησή του ενάντια στα θύματα της κρίσης, βρίσκει σαν μόνο και μόνιμο πεδίο πολεμικής και κριτικής τα κινήματα αντίστασης και ανυπακοής.
Ο μεγάλος Ιταλός φιλόσοφος Nομπέρτο Μπόμπιο έλεγε ότι δουλειά του διανοουμένου (θα μου επιτρέψετε να προσθέσω και του δημοσιογράφου) είναι «να σπέρνει αμφιβολίες, όχι να συγκομίζει βεβαιότητες».
Και τα τελευταία 25 χρόνια οι διανοούμενοι -η συντριπτική πλειονότητα τους- έχουν σταματήσει να σπέρνουν αμφιβολίες για την κυρίαρχη τάξη πραγμάτων. Έχουν αναλάβει να σπέρνουν στις μάζες τις αλήθειες της εξουσίας για να θερίζει (η εξουσία) συναίνεση.
Έχουν καταφύγει σε άνετες, ασφαλείς ακαδημαϊκές θέσεις και έχουν θέσει την επιστήμη τους στην υπηρεσία των ισχυρών και της τηλεόρασης.
Έγιναν-είναι οι οργανικοί διανοούμενοι των ισχυρών κέντρων εξουσίας. Χωρίς διανοουμένους η εξουσία δεν υπάρχει.
Και το ερώτημα, σήμερα που το τέλος της ιστορίας δεν επαληθεύτηκε είναι: Χωρίς εξουσία μπορούν να υπάρξουν οι διανοούμενοι της Αριστεράς;
Ακούω, από πολλές πλευρές, ότι σήμερα δεν υπάρχουν διανοούμενοι. Διαφωνώ.
Είναι η λειτουργία τους που πρέπει να συζητήσουμε και όχι η απουσία τους.
Οι διανοούμενοι του συστήματος υπάρχουν και είναι και πολλοί και αποτελεσματικοί. Και είναι οργανικοί, όχι σε ένα συγκεκριμένο κόμμα αλλά στην εξουσία. Και η εξουσία δεν είναι κάτι μεταφυσικό. Είναι συγκεκριμένη. Είναι μια εξουσία δομική και δομημένη.
Είναι φτιαγμένη από συγκρούσεις συμφερόντων, συνεχείς παραβιάσεις των κανόνων, διαφθορά και ατιμωρησία.
Είναι φτιαγμένη από μια ισχυρή μιντιακή διεισδυτικότητα. Από διεφθαρμένους θεσμούς, μεγάλες επιχειρήσεις πρόθυμα συνδικάτα. Και από χρήμα, πολύ χρήμα.
Σε αυτή τη δομή τι μπορούν να αντιπαραθέσουν οι διανοούμενοι της Αριστεράς; Όσοι ακόμη δεν ντρέπονται, δεν διστάζουν να δηλώσουν κομμουνιστές, μαρξιστές, αριστεροί – θα προσέθετα και σοσιαλιστές, αλλά η λέξη έχει χάσει πλέον το αρχικό νόημά της.
Μπορούν να λειτουργήσουν ως οι οργανικοί διανοούμενοι της Αριστεράς; Οργανικοί όχι σε ένα κόμμα η κομματάκι της Αριστεράς αλλά σε μια κουλτούρα και σε μια ιδεολογία. Μια κουλτούρα εναλλακτική και μια ιδεολογία ορθά δομημένη και ορθολογικά ανταγωνιστική στην κυρίαρχη. Διανοούμενοι οργανικοί στις αδύναμες τάξεις.
Στην εργατική τάξη, στη νεολαία του πρεκαριάτου, στους μετανάστες, στους ανέργους, στους εργαζόμενους που έχουν χάσει την αξιοπρέπειά τους.
Αυτούς τους διανοουμένους χρειάζεται η Αριστερά.
Αυτοί οι διανοούμενοι ήρθε η ώρα να εγκαταλείψουν τον πεσιμισμό και τον αναχωρητισμό και να πιάσουν δουλειά.
Να χρησιμοποιήσουν τις γνώσεις τους, τις ικανότητες τους και την ευφυΐα τους, όχι μόνο για να ερμηνεύσουμε τον κόσμο αλλά για να τον αλλάξουμε.
*Ο Βασίλης Μουλόπουλος είναι βουλευτής Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ, δημοσιογράφος.
Και όποιος από αυτούς, σήμερα, αισθάνεται ότι πρέπει να αγανακτήσει στην κοινωνική, πολιτική και οικονομική χρεοκοπία της χώρας, στρέφει την αγανάκτησή του ενάντια στα θύματα της κρίσης, βρίσκει σαν μόνο και μόνιμο πεδίο πολεμικής και κριτικής τα κινήματα αντίστασης και ανυπακοής.
Ο μεγάλος Ιταλός φιλόσοφος Nομπέρτο Μπόμπιο έλεγε ότι δουλειά του διανοουμένου (θα μου επιτρέψετε να προσθέσω και του δημοσιογράφου) είναι «να σπέρνει αμφιβολίες, όχι να συγκομίζει βεβαιότητες».
Και τα τελευταία 25 χρόνια οι διανοούμενοι -η συντριπτική πλειονότητα τους- έχουν σταματήσει να σπέρνουν αμφιβολίες για την κυρίαρχη τάξη πραγμάτων. Έχουν αναλάβει να σπέρνουν στις μάζες τις αλήθειες της εξουσίας για να θερίζει (η εξουσία) συναίνεση.
Έχουν καταφύγει σε άνετες, ασφαλείς ακαδημαϊκές θέσεις και έχουν θέσει την επιστήμη τους στην υπηρεσία των ισχυρών και της τηλεόρασης.
Έγιναν-είναι οι οργανικοί διανοούμενοι των ισχυρών κέντρων εξουσίας. Χωρίς διανοουμένους η εξουσία δεν υπάρχει.
Και το ερώτημα, σήμερα που το τέλος της ιστορίας δεν επαληθεύτηκε είναι: Χωρίς εξουσία μπορούν να υπάρξουν οι διανοούμενοι της Αριστεράς;
Ακούω, από πολλές πλευρές, ότι σήμερα δεν υπάρχουν διανοούμενοι. Διαφωνώ.
Είναι η λειτουργία τους που πρέπει να συζητήσουμε και όχι η απουσία τους.
Οι διανοούμενοι του συστήματος υπάρχουν και είναι και πολλοί και αποτελεσματικοί. Και είναι οργανικοί, όχι σε ένα συγκεκριμένο κόμμα αλλά στην εξουσία. Και η εξουσία δεν είναι κάτι μεταφυσικό. Είναι συγκεκριμένη. Είναι μια εξουσία δομική και δομημένη.
Είναι φτιαγμένη από συγκρούσεις συμφερόντων, συνεχείς παραβιάσεις των κανόνων, διαφθορά και ατιμωρησία.
Είναι φτιαγμένη από μια ισχυρή μιντιακή διεισδυτικότητα. Από διεφθαρμένους θεσμούς, μεγάλες επιχειρήσεις πρόθυμα συνδικάτα. Και από χρήμα, πολύ χρήμα.
Σε αυτή τη δομή τι μπορούν να αντιπαραθέσουν οι διανοούμενοι της Αριστεράς; Όσοι ακόμη δεν ντρέπονται, δεν διστάζουν να δηλώσουν κομμουνιστές, μαρξιστές, αριστεροί – θα προσέθετα και σοσιαλιστές, αλλά η λέξη έχει χάσει πλέον το αρχικό νόημά της.
Μπορούν να λειτουργήσουν ως οι οργανικοί διανοούμενοι της Αριστεράς; Οργανικοί όχι σε ένα κόμμα η κομματάκι της Αριστεράς αλλά σε μια κουλτούρα και σε μια ιδεολογία. Μια κουλτούρα εναλλακτική και μια ιδεολογία ορθά δομημένη και ορθολογικά ανταγωνιστική στην κυρίαρχη. Διανοούμενοι οργανικοί στις αδύναμες τάξεις.
Στην εργατική τάξη, στη νεολαία του πρεκαριάτου, στους μετανάστες, στους ανέργους, στους εργαζόμενους που έχουν χάσει την αξιοπρέπειά τους.
Αυτούς τους διανοουμένους χρειάζεται η Αριστερά.
Αυτοί οι διανοούμενοι ήρθε η ώρα να εγκαταλείψουν τον πεσιμισμό και τον αναχωρητισμό και να πιάσουν δουλειά.
Να χρησιμοποιήσουν τις γνώσεις τους, τις ικανότητες τους και την ευφυΐα τους, όχι μόνο για να ερμηνεύσουμε τον κόσμο αλλά για να τον αλλάξουμε.
*Ο Βασίλης Μουλόπουλος είναι βουλευτής Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ, δημοσιογράφος.
* Το παραπάνω σημείωμα είναι το μεγαλύτερο μέρος από την παρέμβαση του Βασίλη Μουλόπουλου στην Ημερίδα της ΕΣΗΕΑ, στις 11/4/2011, με θέμα: Κρίση και διανόηση.
Σχόλια
