Έναντι του πινακίου φακής της… επιμήκυνσης, η Ελλάδα μετατρέπεται σε χώρα Ι.Χ. και δεσμεύεται με αλλεπάλληλα «μνημόνια» για τουλάχιστον μια δεκαετία. Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου.
Έχει δίκιο ο Γ. Παπανδρέου όταν λέει ότι με την ολοκλήρωση των μεγάλων «μεταρρυθμίσεων» η Ελλάδα θα είναι αγνώριστη. Στο τέλος αυτής της τραγωδίας, αν δεν πάρει άλλη τροπή από αυτή που προδιαγράφουν οι αποφάσεις των συνόδων κορυφής, δεν θα της ανήκει ούτε ο εαυτός της. Η Ελλάδα θα είναι μια χώρα Ι.Χ.
Η βασική δέσμευση που ανέλαβε η κυβέρνηση για να πάρει τα υποτιθέμενα οφέλη της επιμήκυνσης στην αποπληρωμή του δανείου της τρόικας και της μείωσης του επιτοκίου, είναι να ολοκληρώσει ταχύτατα το πρόγραμμα εκποίησης κάθε αξιόλογου δημόσιου περιουσιακού στοιχείου για να συγκεντρώσει 50 δισ. ευρώ. Ο στόχος θεωρείται υπερβολικά φιλόδοξος ακόμη και από ιέρακες του νεοφιλελευθερισμού και, όπως γράφηκε χαρακτηριστικά, για να πραγματοποιηθεί θα πρέπει τελικά να πουληθεί σχεδόν η μισή Ελλάδα. Αλλά, ακόμη και εν μέρει να επιτευχθεί, θα πρόκειται για το μεγαλύτερο πλιάτσικο επί του δημοσίου πλούτου από καταβολής ελληνικού κράτους. Και, μάλιστα, χωρίς να αποφέρει ουσιαστική ανακούφιση από το βάρος του Χρέους.
Ο «θρίαμβος» των 6 δισ.
Τα διαφημισμένα από την κυβέρνηση οφέλη της επιμήκυνσης και της μείωσης του επιτοκίου, είναι δίχως κέρδος κέρατα. Το θεωρητικό όφελος αντιστοιχεί μόλις σε 6 δισ. ευρώ έναντι χρέους 350 δισ. ευρώ!. Αντ’ αυτού, ο Γ. Παπανδρέου απεμπόλησε ένα «βέτο» που θα του έδινε ίσως κάποια διαπραγματευτική ισχύ στην τελική σύνοδο των «27» της Ε.Ε., την ερχόμενη Παρασκευή. Και απέσυρε αμαχητί το τρίτο και μάλλον σημαντικότερο ελληνικό αίτημα (που είχε μάλιστα την υποστήριξη του ευρωτραπεζίτη Ζαν Κλοντ Τρισέ και άλλων αξιωματούχων της Ε.Ε.): τη δυνατότητα επαναγοράς ελληνικών ομολόγων μέσω δανείου από το ευρωπαϊκό ταμείο «διάσωσης». Με το εργαλείο αυτό, αν εγκρινόταν, θα υπήρχε πράγματι η δυνατότητα να διαγραφεί ένα όχι ευκαταφρόνητο μέρος του χρέους, τουλάχιστον 20 δισ. ευρώ.
Ως αντιστάθμισμα της επαναγοράς ομολόγων που αποκλείστηκε προβάλλεται παραπλανητικά αυτό που αποφασίστηκε: η δυνατότητα αγοράς ομολόγων στην πρωτογενή αγορά από το σημερινό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) ή τον μόνιμο μηχανισμό (ESM) που θα τεθεί σε ισχύ από το 2013. Θεωρητικά αυτό σημαίνει ότι, αν και όταν η Ελλάδα τολμήσει να βγει στη διεθνή αγορά για δανεισμό εκδίδοντας ομόλογα, όταν η προσφορά των επενδυτών κρίνεται ανεπαρκής ή το επιτόκιο απαγορευτικά υψηλό, ο ευρωπαϊκός μηχανισμός θα μπορεί να παρεμβαίνει και να αγοράζει τα ομόλογα αυτά με χαμηλότερο επιτόκιο. Η απόφαση θα λαμβάνεται ομόφωνα και η «βοήθεια» θα δίνεται «με αυστηρές προϋποθέσεις, στο πλαίσιο μακροοικονομικού προγράμματος προσαρμογής», όπως αναφέρεται στην απόφαση. Με τους ίδιους, άλλωστε, όρους θα δίνεται κάθε άλλου είδους βοήθεια από το μηχανισμό, δηλαδή, δάνεια. Πράγμα που θεωρείται βέβαιο ότι θα υποχρεωθεί να ζητήσει η Ελλάδα ίσως και το 2012, αλλά σε κάθε περίπτωση από το 2013.
Οδικός χάρτης λιτότητας
Ακόμη κι αυτή πολυδιαφημισμένη «ανάσα» που δόθηκε από την απόφαση των «17» της Ευρωζώνης τελεί υπό αίρεση. Θα δώσει, άραγε, το τελικό «ΟΚ» η σύνοδος των «27» της Ε.Ε. την ερχόμενη Παρασκευή; Ο Ιρλανδός πρωθυπουργός Έντα Κέννι, ο οποίος πιέζεται ασφυκτικά από τη Γερμανία και τη Γαλλία να αυξήσει τους συντελεστές που καθιστούν τη χώρα του φορολογικό παράδεισο για τις επιχειρήσεις, δεν έχει πει την τελευταία του λέξη. Και οι δεσμεύσεις του για επαναδιαπραγμάτευση των όρων του ιρλανδικού Μνημονίου είναι πολύ νωπές για να τις αθετήσει τόσο απροκάλυπτα. Συν τοις άλλοις, τα «δώρα» της Άνγκελα Μέρκελ προς τον Γ. Παπανδρέου βάλλονται ευθέως από τους ίδιους τους εταίρους της στην κυβέρνηση, όπως δείχνει η απόφαση του γερμανικού Κοινοβουλίου να μπλοκάρει την αγορά ομολόγων από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό «διάσωσης». Όπερ σημαίνει ότι τίποτε δεν αποκλείει νέες δυσάρεστες εκπλήξεις στη σύνοδο της 25ης Μάρτη.
Αλλά και χωρίς καμιά άλλη έκπληξη για την κυβέρνηση, πολλές δυσάρεστες εκπλήξεις περιμένουν τον ελληνικό λαό αν εφαρμοστούν οι ευρωπαϊκές αποφάσεις, οι οποίες περιέχουν πράγματι μια ογκώδη κρυφή ατζέντα επώδυνων μέτρων τουλάχιστον για μια δεκαετία. Ο οδικός χάρτης της λιτότητας περιλαμβάνει τρεις νέες πηγές μέτρων:
-Πρώτον. Αν η Ελλάδα δεν καταφέρει να βγει για δανεισμό στις αγορές με ένα διαχειρίσιμο κόστος, είναι δεδομένο ότι θα προσφύγει στον προσωρινό μηχανισμό το 2012 ή στον μόνιμο το 2013. Οι οποίοι θα δώσουν οποιαδήποτε βοήθεια έναντι πρόσθετων μέτρων, όπως ρητά ορίζεται στις σχετικές αποφάσεις.
-Δεύτερον. Αν η χώρα διαβεί κουτσά στραβά το 2012 και φτάσει στο… σωτήριο 2013 χωρίς το Xρέος να έχει πέσει σε ένα βιώσιμο επίπεδο, ενεργοποιείται ο μηχανισμός της ελεγχόμενης χρεοκοπίας. Δηλαδή, η Ελλάδα υποχρεούται αφενός να διαπραγματευτεί με τους ιδιώτες πιστωτές ένα «κούρεμα» του χρέους, προφανώς με οδυνηρά ανταλλάγματα (κρατικά περιουσιακά στοιχεία) και με όρους που οι ίδιοι θα καθορίζουν, και αφετέρου να δανειστεί από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό και το ΔΝΤ «με βάση αυστηρά προγράμματα οικονομικής και δημοσιονομικής προσαρμογής». Με δεδομένο ότι από φέτος μέχρι και το 2014 η Ελλάδα θα πρέπει να εξοφλήσει λήγοντα ομόλογα ύψους 148 δισ. ευρώ, θα ήταν θαύμα να αποφευχθεί η διαδικασία αυτή.
-Τρίτη και φαρμακερή πηγή νέων μέτρων αιώνιας λιτότητας είναι φυσικά το Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας, ή Σύμφωνο για το ευρώ, όπως ονομάστηκε. Το οποίο καθιστά μόνιμο ό,τι σήμερα παρουσιάζεται ως έκτακτο: την κατάλυση της εθνικής κυριαρχίας μέσω της «ενιαίας οικονομικής διακυβέρνησης», τη μισθολογική ισοπέδωση δια της σύνδεσης του μισθού με την παραγωγικότητα, την πλήρη απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων αλλά και των συστημάτων συνταξιοδότησης και την αναγωγή της αέναης διάσωσης της τραπεζο-τοκογλυφίας σε απόλυτο προορισμό της Ε.Ε. (δείτε και στην επόμενη σελίδα).
Το μεγάλο «σκότωμα» του δημόσιου πλούτου
Η κυβέρνηση έχει επιλέξει να «σκοτώσει» περιουσιακά στοιχεία άγνωστης πραγματικής αξίας έναντι μόλις 25 δισ. ευρώ μέχρι το 2013. Το χαρτοφυλάκιο που ετοιμάζει με την βοήθεια των τραπεζών (που προσελήφθηκαν ήδη ως σύμβουλοι του προγράμματος- έβαλαν τον λύκο να φυλάει τα πρόβατα…) περιλαμβάνει τα καλύτερα και ευπώλητα ακίνητα και όλες τις κρατικές συμμετοχές σε δημόσιες και μικτές επιχειρήσεις.
– Στα προς πώληση ή «αξιοποίηση» (μακροχρόνια μίσθωση) ακίνητα περιλαμβάνονται όσα ανήκουν στα υπουργεία, στην Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου, στην Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα και στα Ολυμπιακά Ακίνητα. Πρόκειται για πάνω από 70.000 ακίνητα από τα οποία θα επιλεγούν όσα έχουν καθαρό ιδιοκτησιακό και πολεοδομικό «φάκελο». Θα εκτιμηθούν, θα ενταχθούν στον φάκελο και πιθανότατα- σύμφωνα με τη λύση που προκρίνεται προς το παρόν- θα τιτλοποιηθούν. Δηλαδή, έναντι της εκτιμώμενης αξίας τους θα εκδοθούν ομόλογα ή μετοχές, με στόχο να προεισπραχθούν από το κράτος τα μελλοντικά έσοδα από την «αξιοποίηση». Στη «φάμπρικα» αυτή αποκαλύπτεται με καθαρό τρόπο ο ληστρικός μηχανισμός διαχείρισης του κρατικού Χρέους. Τα έσοδα από την εκποίηση των ακινήτων, όπως και από όλες τις αποκρατικοποιήσεις, πηγαίνουν κατευθείαν στο Χρέος, δηλαδή στην εξόφληση τόκων και χρεολυσίων προς τους πιστωτές-τοκογλύφους. Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι οι ίδιοι που θα σπεύσουν να αγοράσουν και να κερδοσκοπήσουν επί των τίτλων που θα εκδώσει το κράτος για τα προς πώληση ακίνητα. Αλλά θα είναι και βασικοί διεκδικητές των ακινήτων αυτών, όπως αποδεικνύει το πιεστικό ενδιαφέρον που δείχνουν ευρωπαϊκές και αμερικανικές επενδυτικές τράπεζες (ιδιαίτερα η εν πολλαίς αμαρτίαις… Goldman Sachs και η Deutsche Bank).
– Η κυβέρνηση φαίνεται ότι προτίθεται να ενισχύσει τις ορέξεις των επενδυτών με ένα επιπλέον κίνητρο. Τη νομοθετική κατοχύρωση του «θεσμού της επιφανείας» που ισχύει στο αγγλικό δίκαιο, ο οποίος επιτρέπει τη σύναψη εμπραγμάτων δικαιωμάτων πάνω σε ένα ακίνητο ανεξάρτητα από την κυριότητά του, δηλαδή την ιδιοκτησία του. Έτσι, οι επενδυτές θα έχουν απεριόριστα δικαιώματα εκμετάλλευσης, ενώ η κυβέρνηση θα εμφανίζεται συνεπής στη δέσμευση ότι «δεν πωλείται κρατική γη». Το χειρότερο είναι ότι οι «επενδυτές» ενδέχεται να αποκτήσουν σχεδόν τζάμπα τα δικαιώματα εκμετάλλευσης της κρατικής γης, αφού η ισχύουσα φορολογία προβλέπει έκπτωση από το ακαθάριστο εισόδημα «των μισθωμάτων για δικαιώματα επιφανείας» Επομένως, θα παίρνουν τα λεφτά πίσω από την εφορία!
– Το δεύτερο πεδίο λεηλασίας είναι δημόσιες επιχειρήσεις. Με δεδομένες τις δεσμεύσεις του Μνημονίου για έσοδα αποκρατικοποιήσεων 15 δισ. μέχρι το 2013, προκρίνεται το γενικό ξεπούλημα, χωρίς τα «ταμπού» του στρατηγικού ποσοστού του κράτους ή της «χρυσής μετοχής». Τα 6,5 δισ. ευρώ που είναι η σημερινή χρηματιστηριακή αξία των κρατικών συμμετοχών σε εισηγμένες ΔΕΚΟ και τράπεζες κρίνονται ανεπαρκή. Στη λίστα περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων το αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος», τα Κρατικά Λαχεία, οι δημόσιες επιχειρήσεις φυσικού αερίου, ο ΟΠΑΠ (προικοδοτημένος με πρόσθετα δικαιώματα διαχείρισης του τζόγου), ο ΟΤΕ, το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, η ΔΕΗ και οι εταιρίες ύδρευσης, περίπου με αυτή τη σειρά «εκτέλεσης».
– Κι επειδή κι αυτά τα περιουσιακά στοιχεία κρίνεται ότι δεν φτάνουν, η λίστα συμπληρώνεται με την εκχώρηση σε ιδιώτες κρίσιμων υποδομών, όπως τα λιμάνια και τα περιφερειακά αεροδρόμια. Με δεδομένο ότι σε ιδιώτες ανήκει ήδη όλο το εθνικό οδικό δίκτυο της χώρας, στο εξής προσέχετε πού πατάτε, πού οδηγείτε, πού κολυμπάτε και πού ανασαίνετε. Μπορεί να κατηγορηθείτε για παραβίαση ξένη ιδιοκτησίας…
